Η άγνωστη τραγωδία της Βουλγάρικης Κατοχής από τον συγγραφέα Β. Τζανακάρη (ΒΙΝΤΕΟ)

Ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Βασίλης Τζανακάρης για το βιβλίο-ντοκουμέντο για τις ζοφερές μέρες της Βουλγάρικης Κατοχής στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, "Η Ελλάδα Φλέγεται"

Πρόκειται για το 25ο βιβλίο του σερραίου συγγραφέα, ένα ντοκουμέντο και αναφορά μνήμης στην πιο σκληρή εποχή της βουλγάρικης κατοχής στη Μακεδονία και τη Θράκη αλλά και στα Δεκεμβριανά της Αθήνας του 1944.

–

Το βιβλίο αρχίζει στις 18 Δεκεμβρίου 1940 στο Μπέργκχοφ, στην αετοφωλιά του Χίτλερ όταν ο αρχηγός των Ναζί  σημαδεύει με το δάχτυλό του πάνω σ΄ έναν τεράστιο χάρτη της Ευρώπης, τα Βαλκάνια και στη συνέχεια τη Σοβιετική Ένωση.

Στις 9 Απριλίου, και ύστερα από σκληρή και άνιση μάχη στα οχυρά, τα γερμανικά πάντσερ κατηφορίζουν στη Μακεδονία και τη Θράκη και από εκεί στην υπόλοιπη Ελλάδα κομματιάζοντας την αρχαία πατρίδα των Ελλήνων και την ελληνική άνοιξη. Πίσω τους για μια ακόμη φορά θα ξεχυθεί ο βουλγαρικός ζόφος με τη μορφή ενός ανεκδιήγητου συρφετού από στρατιώτες διψασμένους για εκδίκηση.

Για τους Έλληνες της Μακεδονίας και της Θράκης άνοιγαν οι πύλες μιας επίγειας κόλασης και η κραυγή “έρχονται οι Βούλγαροι” θα συγκλονίσει πόλεις και χωριά.

Ένα βιβλίο – ντοκουμέντο για τη βαριά βουλγαρική κατοχή, καταγράφει την καθημερινότητα των ανθρώπων και την προσπάθεια αφελληνισμού των κατοίκων της Μακεδονίας και της Θράκης, τα πρώτα λίκνα της Εθνικής μας Αντίστασης, τα γεγονότα της Δράμας και το πογκρόμ φρίκης που ακολούθησε, το ολοκαύτωμα των Κερδυλίων για να περάσει στη Θεσσαλονίκη της κατοχής, του Τσιτσάνη, των καζίνο, των δωσίλογων και των παρακρατικών, μέχρι τις μέρες της απελευθέρωσης, εκείνες του ΕΑΜ και της “λαοκρατίας”.

Ο συγγραφέας μέσα από σπάνια τεκμήρια ιστορίας, “λιτά κείμενα”, ανέκδοτα ημερολόγια όπως εκείνα του μητροπολίτη Σερρών Κωνσταντίνου και του νομάρχη Κ. Μπόνη, επιστολές, αφηγήσεις και συνεντεύξεις ανασυνθέτει και αναπλάθει με τον γνωστό γλαφυρό τρόπο γραφής του την τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής, εκείνης του πολέμου, της κατοχής, της φρίκης, του αίματος και της προδοσίας αλλά και το βαθύ σκοτάδι του τρόμου που σκόρπισαν οι κατακτητές και οι συνεργάτες τους λίγο πριν το ξημέρωμα της ελευθερίας.

Για να πάρουν σειρά τα “γιατί” και τα “πώς” φθάσαμε στα Δεκεμβριανά, η καθημερινή  “διάχυτη δυσωδία του επερχόμενου φονικού”, το “πρώτο αίμα”, τα βρετανικά τανκς της οδού Κοραή, τα οδοφράγματα, η “πρώτη πόρτα” του Πολυτεχνείου, το “μίασμα” της ακρόπολης από τους Βρετανούς στρατιώτες, “τα παιδιά που έβλεπαν τα όνειρά τους στα φέρετρα”, η απόπειρα -”τι αναίδεια!”- κατά της ζωής του Τσόρτσιλ έξω από τη βρετανική πρεσβεία, ο ρόλος των Παπανδρέου, Πλαστήρα και Δαμασκηνού μέχρι τη σιωπή των όπλων, την έξοδο των “δικαίων” και το συμβιβασμό της ανακωχής που άνοιγε διάπλατα το δρόμο για τη συμφωνία της Βάρκιζας και τον Εμφύλιο.

‘Ενα επικό βιβλίο μνήμης για εκείνους που έπεσαν στα κράσπεδα ενός ονείρου για μια Ελλάδα της Ελευθερίας, της αναγέννησης, της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης με αφηγήσεις των Γ. Ιωάννου, Ντ. Χριστιανόπουλου, Θ. Παρλαμπά, Φ. Φυλακτού, Ευαγ. Φωτογράφου και ένα πλήθος από φωτογραφίες και σπάνια τεκμήρια ιστορίας.

Ο Βασίλης Τζανακάρης είπε μιλώντας για το βιβλίο του:

• Πρόκειται για τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής, ένα βιβλίο λεπτομερούς καταγραφής της βουλγαρικής κατοχής στη Μακεδονία μέσα από συνεντεύξεις, ανέκδοτα ημερολόγια, βουλγαρικές εφημερίδες και ανακοινώσεις αλλά και αφηγήσεις ανθρώπων που βίωσαν την προσπάθεια ενός βάρβαρου κατακτητή να αλώσει την ελληνική συνείδηση των κατοίκων της μέσα από φωτιά και αίμα.

Στις σελίδες του βιβλίου  καταγράφεται το ξεκίνημα της Εθνικής μας Αντίστασης αλλά και το ολοκαύτωμα των Κερδυλίων μέσα από αφηγήσεις εκείνων που τα έζησαν όπως ο Θανάσης Γκένιος (καπετάν Λασσάνης), ο γιατρός των Κερδυλίων Φίλιππος Φυλακτός, ο αργότερα πρόεδρος των Ν. Κερδυλίων Αλέξανδρος Παπάρας που συμμετείχε στην επιτροπή των κατοίκων που μετέβησαν στην Θεσσαλονίκη στην εκεί Γερμανική διοίκηση ζητώντας την αποτροπή του φονικού, καθώς και οι αφηγήσεις γυναικών που είχαν ζήσει και που εξακολουθούσαν να θυμούνται.

Ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου αναφέρεται στη Θεσσαλονίκη της κατοχής, των καζίνο, των Δαγκουλαίων, του Τσιτσάνη αλλά και των ημερών της Εαμοκρατίας που ακολούθησε την απελευθέρωσή της με ταυτόχρονη καταγραφή των “Δεκεμβριανών” της Αθήνας.

Το βιβλίο εστιάζει στο τι συνέβαινε στην Εαμοκρατούμενη συμπρωτεύουσα αντίστοιχα με τις μέρες της φωτιάς και του σίδερου της Αθήνας.

Όλη μου η προσπάθεια ήταν να προσεγγίσω όσο πιο έντιμα – κι αυτό ήταν το πλέον δύσκολο – τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές της εποχής και να καταγράψω την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων, τις προσπάθειες επιβίωσής τους αλλά και τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση των γεγονότων.

Δηλαδή έψαξα και ερεύνησα αυτό που λέμε “περιθώριο” ή “ψιλά γράμματα” στις εφημερίδες ώστε να γίνουν όσο το δυνατόν πιο αντιληπτά τα μεγάλα και τα δύσκολα αλλά κυρίως να μπορέσω να δώσω το κλίμα της εποχής που η γνώση του είναι απαραίτητη προκειμένου να κατανοήσουμε τα όσα θα καταγράψει αργότερα η ιστορία.

Σ΄ αυτό βοηθάνε τον αναγνώστη οι συνεντεύξεις που πήρα στη μακρά δημοσιογραφική μου θητεία από την μεγάλη ελληνίδα ποιήτρια την Ρίτα Μπούμη Παπά, που μου μετέφερε τα γεγονότα της 3ης και της 4ης Δεκεμβρίου 1944 τα οποία έζησε αυτοπροσώπως καθώς και άλλες άγνωστες πτυχές της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα, οι αφηγήσεις των δύο κορυφαίων ποιητών και συγγραφέων της Θεσσαλονίκης, του αείμνηστου Γιώργου Ιωάννου και του Ντίνου Χριστιανόπουλου, η αφήγηση του σερραίου καπετάν Κοσμίδη για τις μέρες της απελευθέρωσης της Μακεδονίας αλλά και του καπετάν Λασσάνη για το ξεκίνημα της Εθνικής Αντίστασης για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και τη σύναξη των καπεταναίων στη Λαμία.

Του γιατρού Φ. Φυλακτού όχι μόνο για τα γεγονότα των Κερδυλίων αλλά και για το τι συνέβαινε σε όσους κατέφευγαν στις “όμορες” χώρες της Αλβανίας και της Γιουγκοσλαβίας, του Θεολόγη Παρλαμπά που θυμόταν με συγκίνηση το “Χριστός Ανέστη” ειπωμένο στα ελληνικά από έναν ελληνοαμερικανό λοχία, όταν το ερπυστριοφόρο “σέρμαν” έριξε την πύλη του στρατοπέδου Μελκ, στο οποίο ήταν αιχμάλωτος, καθώς και την συγκλονιστική αφήγηση της αντάρτισσας Ευαγγελία Φυλακτού – Φωτογράφου που τραγούδησε την “Βοσκοπούλα” για τον γάλλο ποιητή Πωλ Ελυάρ όταν επισκέφθηκε τους άντρες του ΔΣ στο Βίτσι και το Γράμμο στα χρόνια του Εμφύλιου σπαραγμού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το… εικαστικό μέρος του βιβλίου που αποτελείται από σπάνια και αδημοσίευτα έγγραφα, ανακοινώσεις και φωτογραφίες εκείνης της εποχής, όπως οι βουλγαρικές ανακοινώσεις αλλά και η πρώτη – πρώτη γερμανική ανακοίνωση που τοιχοκόλλησαν οι κατακτητές στα Σέρρας.  anexartitos.gr