Οι Ολλανδοί αγόρασαν το Μανχάταν από τους Ινδιάνους για 24 δολάρια αν και οι ιθαγενείς αγνοούσαν την έννοια της ιδιοκτησίας! Τους έδιωξαν και το αντάλλαξαν με τους Βρετανούς που ονόμασαν την περιοχή Ν. Υόρκη

Μερικούς αιώνες πριν, στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης δεν κυκλοφορούσαν μεγιστάνες της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά Ινδιάνοι. Στη θέση των τεράστιων ουρανοξυστών υπήρχε μια αχανής έκταση πρασίνου όπου οι ιθαγενείς κυνηγούσαν και ψάρευαν. 

Η απόδοση της λέξης Μανχάταν στη γλώσσα των ιθαγενών, ήταν «λοφώδες νησί». Όταν οι πρώτοι Ολλανδοί αποικιοκράτες, έφτασαν στις ακτές του Ατλαντικού, θεώρησαν ιδανική την περιοχή για μια καινούργια αποικία. 

Το 1624 ίδρυσαν στη θέση που βρίσκεται σήμερα η Νέα Υόρκη, το Νέο Άμστερνταμ. Από εκεί μπορούσαν να ελέγχουν το εμπόριο και να έχουν πρόσβαση στην υπόλοιπη Αμερική μέσω του ποταμού Χάντσον, ο οποίος πήρε το όνομα του από τον βρετανό ναυτικό που τον ανακάλυψε, αρχές του 17ου αιώνα. 

O Πίτερ Μινούιτ δίνει εμπορεύματα στους Ινδιάνους για να εγκαταλείψουν το Μανχάταν, 1626 

Η ανάπτυξη της αποικίας ξεκίνησε δύο χρόνια αργότερα, όταν ο ολλανδός μεσίτης Πίτερ Μινούιτ ταξίδεψε στο Νέο Άμστερνταμ για να εμπορευθεί προϊόντα με τους γηγενείς. Ο Μινούιτ αμέσως ξεχώρισε το νησί που βρισκόταν στις εκβολές του ποταμού. Από εκεί θα μπορούσαν να ελέγχουν το εμπόριο ολόκληρης της Αμερικής. Η Ολλανδική εταιρεία, Dutch West India Company, για την οποία εργαζόταν, τον όρισε κυβερνήτη και του ανέθεσε να εξαγοράσει το νησί από τους ιθαγενείς. Ο Μινούιτ δεν δυσκολεύτηκε να κλείσει μια από τις πιο πετυχημένες συμφωνίες της καριέρας του. Οι Ινδιάνοι της περιοχής δεν γνώριζαν την αξία του χρήματος, ούτε την έννοια της ιδιοκτησίας. Στις 4 Μαΐου 1626 το Μανχάταν άνηκε πλέον στους Ολλανδούς. Ο Μινούιτ πρόσφερε στους ινδιάνους εμπορεύματα σημερινής αξίας 24 δολαρίων και αυτοί του παραχώρησαν το μετέπειτα οικονομικό κέντρο του κόσμου. 

H κατάληψη του Νέου Άμστερνταμ από τους Άγγλους 

Ωστόσο, σαράντα χρόνια αργότερα, η παρουσία των Ολλανδών άρχισε να απειλείται από τους Άγγλους. 

Στις 27 Αυγούστου 1664 τέσσερις φρεγάτες των Βρετανών κατέπλευσαν στο λιμάνι του Νέου Άμστερνταμ και απαίτησαν την παράδοση της πόλης. Μάλλον ούτε οι Ολλανδοί εκτίμησαν ιδιαίτερα την αξία του νησιού, καθώς τελικά το παραχώρησαν στους Άγγλους, ανταλλάζοντάς το με το νησί Ραν. 

Το 1665 οι Άγγλοι μετονόμασαν την ολλανδική αποικία σε Νέα Υόρκη από τον αδερφό του Βασιλιά Καρόλου Β”, τον Δούκα της Υόρκης.

Πηγή: mixanitouxronou.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Σοφοκλής: 2.500 Χρόνια Σοφίας για τη Ζωή και τον Άνθρωπο

 

«Φεῦ φεῦ, φρονεῖν ὡς δεινὸν ἔνθα μὴ τέλη λύῃ φρονοῦντι.» — Σοφοκλής, Οιδίπους Τύραννος (στίχος 316-317) Σε ελεύθερη απόδοση: «Αλλοίμονο, πόσο φοβερό πράγμα είναι να γνωρίζεις, όταν η γνώση δεν προσφέρει κανένα όφελος σε αυτόν που γνωρίζει.»

Ο Σοφοκλής, ένας από τους τρεις μεγάλους τραγικούς ποιητές της αρχαίας Αθήνας, δεν έγραψε απλώς θέατρο. Μέσα από τους στίχους του, εξερεύνησε τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής, τα όρια της δικαιοσύνης και τη σύγκρουση του ατόμου με τη μοίρα και τους θεούς. Τα λόγια του, δύο χιλιετίες μετά, παραμένουν εκπληκτικά επίκαιρα. Αξίζει τον κόπο να ρίξετε μια ματιά σε μερικά αποφθέγματά του και, εάν εμβαθύνετε στα λεγόμενά του, θα δείτε τον κόσμο μας με μια άλλη οπτική.

Περί Κρίσης και Δικαιοσύνης

Η σκέψη του Σοφοκλή συχνά περιστρέφεται γύρω από την αβεβαιότητα της ανθρώπινης κρίσης και την ευθύνη της εξουσίας. Τα λόγια του προειδοποιούν για την αλαζονεία και υπενθυμίζουν την ανάγκη για μέτρο και αυτοσυγκράτηση.

• “Δεν μπορεί κανένας να πάρει όρκο για τίποτε και η δεύτερη γνώμη διαψεύδει την πρώτη ιδέα.”
• “Μπροστά σ’ αυτούς που έσφαλαν παρά τη θέλησή τους από μία άστοχη κρίση, πρέπει να συγκρατούμε τον θυμό μας.”
• “Ένα κράτος, όπου η αυθάδεια και η ελευθερία τού να κάνει κανείς ό,τι θέλει μένουν ατιμώρητα, μπορεί να είναι κανένας σίγουρος γι’ αυτό, ότι μετά από ένα ευτυχισμένο ταξίδι τελειώνει βυθισμένο μέσα στην άβυσσο.”
• “Όποιος κυβερνήτης πλοίου παρατεντώνει τα πανιά και δεν λασκάρει καθόλου, ανατρέπει το καράβι.”
• “Το να αμαρτάνουν είναι κοινό σ’ όλους τους ανθρώπους.”

Περί Αλήθειας και Χρόνου

Για τον μεγάλο τραγικό, ο χρόνος είναι ο απόλυτος κριτής, αυτός που αποκαλύπτει κάθε κρυμμένη αλήθεια και αποδίδει τα πράγματα στην πραγματική τους αξία.

• “Ο χρόνος αποκαλύπτει τα πάντα και τα φέρνει στο φως.”
• “Το ψέμα ποτέ δεν ζει για να γεράσει.”
• “Μια μονάχα μέρα φτάνει να ρίξει και ν’ ανορθώσει όλα τ’ ανθρώπινα πράγματα.”
• (Από τον Οιδίποδα Τύραννο): “Είσαι τυφλός και στα αυτιά και στο μυαλό και στα μάτια.”

Περί Ανθρώπινης Φύσης

Με μια διεισδυτική ματιά, ο Σοφοκλής σκιαγραφεί τις αιώνιες ανθρώπινες αδυναμίες, τις επιθυμίες και τις αντιφάσεις που μας καθορίζουν.

• “Συμβαίνει πάντα το ίδιο πράγμα, κάθε άνθρωπος δεν σκέφτεται παρά τον εαυτό του.”
• “Κανένας δεν αγαπάει τη ζωή τόσο πολύ όσο ο γέρος.”
• “Η τύχη δεν βοηθεί ποτέ αυτούς που δεν βοηθούν τον εαυτό τους.”
• “Ενός κακού μύρια έπονται.”
• “Ο ανόητος έχει αδελφό τον αδύναμο.”
• “Το δώρο φέρνει δώρο.”

Περί Έρωτα και Αγάπης

Ίσως τα πιο διάσημα λόγια του προέρχονται από την τραγωδία του, την Αντιγόνη. Εδώ, η αγάπη και ο έρωτας παρουσιάζονται ως κοσμικές δυνάμεις, ανίκητες και καθοριστικές για την ανθρώπινη ύπαρξη.

• (Από την Αντιγόνη): “Έρως ανίκατε μάχαν.” (Έρωτα, που είσαι ανίκητος στη μάχη.)
• (Από την Αντιγόνη): “Δεν εγεννήθηκα για να μισώ, αλλά για να αγαπώ.”
• “Όρκους εγώ γυναικός εις ύδωρ γράφω.” (Όρκους γυναίκας εγώ πάνω στο νερό τους γράφω.)
• “Εσύ περιγράφεις τον πόνο μου και εγώ τον ζω.”

Η Σοφία που Μένει

Διαβάζοντας τα λόγια του Σοφοκλή, δεν βλέπουμε απλώς στίχους από αρχαίες τραγωδίες. Βλέπουμε έναν καθρέφτη της δικής μας κοινωνίας και της δικής μας ψυχής. Η σοφία του δεν έγκειται μόνο στη διαπίστωση των ανθρώπινων παθών, αλλά και στην υπόδειξη της αξίας της ενσυναίσθησης, της δικαιοσύνης και, πάνω απ’ όλα, της αγάπης. Είναι η απόδειξη ότι τα μεγάλα κείμενα δεν γερνούν ποτέ, απλώς περιμένουν κάθε νέα γενιά να ανακαλύψει σε αυτά τα δικά της διλήμματα και τις δικές της αλήθειες.

arxaiaellinika.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Ελευσίνια Μυστήρια: Από την Αρχαία Λατρεία της Δήμητρας στο Σύγχρονο Πολιτισμό της Ελευσίνας

 

Το Ανατολικό Θριαμβικό Τόξο του Αντωνίνου Πίου στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας – ένα εμβληματικό μνημείο αφιερωμένο στη Δήμητρα και την Κόρη.

Ελευσίνα: Το Ιερό Κέντρο των Ελευσίνιων Μυστηρίων

Η Ελευσίνα, η οποία είναι γνωστή από την αρχαιότητα ως ο τόπος των Ελευσίνιων Μυστηρίων, υπήρξε το επίκεντρο της λατρείας της θεάς Δήμητρας αλλά και της κόρης της, Περσεφόνης. Οι τελετές αυτές, που συνδέονταν άμεσα με τη ζωή μετά θάνατον και την αναγέννηση της φύσης, θεωρούνταν, επομένως, οι πιο ιερές σε ολόκληρο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Αυτό ίσχυε έως και την κατάρρευση της αρχαίας θρησκείας, κάτι που μαρτυρά τη μακροχρόνια σημασία και την επιρροή της Ελευσίνας μέσα στους αιώνες.

Πού βρίσκεται η Ελευσίνα και γιατί ήταν Σημαντική

Η Ελευσίνα απέχει περίπου 18 χιλιόμετρα από την Αθήνα και βρίσκεται απέναντι από τη Σαλαμίνα. Η τοποθεσία της, με γόνιμο έδαφος και φυσικό λιμάνι, την κατέστησε ιδανική για εγκατάσταση και λατρεία. Ήταν επίσης σημείο-κλειδί στην πομπή των Μυστηρίων που ξεκινούσε από την Αθήνα μέσω της Ιεράς Οδού.

Η Μυθολογία της Ελευσίνας

Σύμφωνα με την παράδοση, η ονομασία Ελευσίς σχετίζεται άμεσα με την “άφιξη” (ἔλευσις) της θεάς Δήμητρας στον τόπο αυτό. Παρ’ όλα αυτά, ο λεξικογράφος Ησύχιος υποστηρίζει ότι η αρχαιότερη ονομασία της περιοχής ήταν Σαισάρια. Το όνομα αυτό προερχόταν από τη μυθική Σαισάρα, η οποία ήταν κόρη του βασιλιά Κελεού της Ελευσίνας.

Επιπλέον, η ίδια η περιοχή της Ελευσίνας θεωρείται πως ήταν το σημείο όπου ο Άδης απήγαγε την Περσεφόνη. Σύμφωνα με τη μυθολογία, αυτό το γεγονός συνέβη σε μια σπηλιά κοντά στην ακτή, η οποία θεωρούνταν πύλη προς τον Τάρταρο και τον Κάτω Κόσμο. Εκεί, μάλιστα, βρισκόταν και το Πλουτώνιο, ένα σημαντικό ιερό αφιερωμένο τόσο στον Άδη όσο και στην Περσεφόνη, που είχε κεντρικό ρόλο στις Ελευσίνιες τελετές και τα μυστήρια.

Η Ιερή Ιστορία και τα Μυστήρια

Η Δήμητρα, μεταμφιεσμένη σε ηλικιωμένη γυναίκα, φτάνει στην Ελευσίνα αναζητώντας την κόρη της. Φιλοξενείται από τη βασιλική οικογένεια και γίνεται τροφός του Δημοφώντα. Όταν αποκαλύπτει τη θεϊκή της ταυτότητα, ζητά την ανέγερση ναού προς τιμήν της. Έτσι γεννιέται το Τελεστήριο — το σημαντικότερο ιερό των Μυστηρίων.

Τα Ελευσίνια Μυστήρια συνδέθηκαν βαθιά με τον κύκλο των εποχών και την αναγέννηση της φύσης. Κάθε φθινόπωρο, η Περσεφόνη κατέβαινε στον Κάτω Κόσμο, και μαζί της η φύση «πέθαινε» μέχρι την άνοιξη.

Το Κυκεών και οι Οραματικές Εμπειρίες

Κατά τη διάρκεια της μύησης, οι συμμετέχοντες κατανάλωναν το Κυκεών. Επρόκειτο για ένα ιδιαίτερο ρόφημα, το οποίο παρασκευαζόταν με νερό, αλεύρι από σίκαλη και γληχων. Επιπλέον, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν πως το ρόφημα αυτό περιείχε εργοτίνη. Η εργοτίνη είναι μια ουσία που μπορεί να προκαλέσει παραισθήσεις, με τρόπο παρόμοιο με το LSD. Για τον λόγο αυτό, θεωρείται πολύ πιθανό ότι οι οραματικές εμπειρίες των μυστών συνδέονταν άμεσα με αυτές τις ψυχοδραστικές ουσίες. Έτσι, η μυσταγωγική ατμόσφαιρα της τελετής ενισχυόταν ακόμη περισσότερο και γινόταν αξέχαστη για όλους όσοι συμμετείχαν.

Από Τόπος Μύησης σε Ρωμαϊκή Μόδα

Ακόμα και κατά την ρωμαϊκή εποχή, τα Μυστήρια διατηρούσαν την αίγλη τους. Πολλοί Ρωμαίοι αριστοκράτες ταξίδευαν μέχρι την Ελευσίνα για να μυηθούν. Ο Παυσανίας περιγράφει τους ναούς του Τριπτολέμου, της Άρτεμης Προπυλαίας και του Ποσειδώνα, καθώς και το πηγάδι Καλλίχορον, όπου χορεύτηκαν οι πρώτοι ύμνοι στη Δήμητρα.

Το Τελεστήριο: Ένα Αρχιτεκτονικό Θαύμα

Ο ναός της Δήμητρας, γνωστός και ως Τελεστήριο, ήταν το μεγαλύτερο σε όλη την Ελλάδα. Η χωρητικότητά του συγκρινόταν με εκείνη των θεάτρων. Ο αρχιτέκτονας του Παρθενώνα, Ικτίνος, ήταν υπεύθυνος για τον αρχικό σχεδιασμό, ενώ η κατασκευή ολοκληρώθηκε αργότερα, με προσθήκες όπως η εντυπωσιακή πρόσοψη με 12 μαρμάρινους κίονες από τον αρχιτέκτονα Φίλωνα.

Η Καταστροφή και η Εγκατάλειψη

Το 396 μ.Χ., ο Γότθος Αλάριχος προκάλεσε την ολοκληρωτική καταστροφή του Τελεστηρίου, σηματοδοτώντας έτσι το οριστικό τέλος του σημαντικότερου ιερού της Ελευσίνας. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, η Ελευσίνα σταμάτησε να λειτουργεί ως θρησκευτικό κέντρο, γεγονός που σήμανε το τέλος μιας μακραίωνης παράδοσης. Παρ’ όλα αυτά, τα ερείπια της πόλης παρέμειναν για αιώνες σιωπηλοί μάρτυρες της λαμπρής λατρείας που κάποτε άνθισε εκεί, διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη του αρχαίου μεγαλείου της Ελευσίνας μέσα στον χρόνο.

Από το Παρελθόν στη Βιομηχανική Ανάπτυξη

Μετά την Επανάσταση του 1821, η Ελευσίνα ήταν ένα μικρό χωριό με μόλις 250 κατοίκους. Κατά τον 20ό αιώνα, εξελίχθηκε σε σημαντικό βιομηχανικό κέντρο. Δυστυχώς, η ανάπτυξη έγινε άναρχα και δίπλα στα αρχαία μνημεία.

Το Φεστιβάλ Αισχυλείων: Τιμώντας τον Ποιητή της Πόλης

Ο τραγικός ποιητής Αισχύλος, ο οποίος γεννήθηκε στην Ελευσίνα το 525 π.Χ., τιμάται κάθε χρόνο μέσα από τα Αισχύλεια. Ειδικότερα, από το 1975 και έπειτα, το φεστιβάλ αυτό έχει καθιερωθεί ως ο μακροβιότερος πολιτιστικός θεσμός της Αττικής, γεγονός που αποδεικνύει τη διαρκή πολιτιστική σημασία της περιοχής. Επιπλέον, η διοργάνωση λαμβάνει χώρα στο Παλιό Ελαιουργείο, έναν ξεχωριστό χώρο στην παραλία της πόλης, ενώ περιλαμβάνει πλήθος εκδηλώσεων, όπως θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, εικαστικές εκθέσεις αλλά και χορευτικά δρώμενα, προσελκύοντας έτσι κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες.

Πηγή : greekreporter

Διαβάστε Περισσότερα...

Μελιτζανόπιτα με φέτα και νόστιμες πιπεριές

 

Υλικά

• 5 μεγάλες μελιτζάνες 
• Τον χυμό από 1 λεμόνι
• 5-6 κ.σ. ελαιόλαδο και επιπλέον για άλειμμα ταψιού και φύλλων
• 2 μεγάλες πιπεριές (2 κόκκινες ή 1 κόκκινη και μια κίτρινη, πορτοκαλί) κομμένες σε μικρά κυβάκια 
• 2 ξερά κρεμμύδια, ψιλοκομμένα
• 1 κόκκινη καυτερή πιπεριά τσίλι, ψιλοκομμένη (αυξομειώστε τη ποσότητα σύμφωνα με τις προτιμήσεις σας). [*]
• 1 μεγάλη ώριμη ντομάτα, ξεφλουδισμένη κομμένη σε κυβάκια
• 1/2 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένο
• 2 φύλλα σφολιάτας
• 2 αυγά, ελαφρώς χτυπημένα
• 230 γρ. τυρί φέτα, θρυμματισμένη 
• 100 γρ. τυρί ρεγκάτο ή γραβιέρα πικάντικη, τριμμένο στο χοντρό του τρίφτη 
• αλάτι
• φρεσκοτριμμένο πιπέρι (αν δεν βάλετε τη καυτερή πιπεριά)

Εκτέλεση

Ξεφλουδίζουμε τη φλούδα από τις μελιτζάνες και τρίβουμε το εσωτερικό τους στη χοντρή πλευρά του τρίφτη. Μεταφέρουμε τις τριμμένες μελιτζάνες σε ένα σουρωτήρι, τις πασπαλίζουμε με λίγο αλάτι, τις περιχύνουμε με το χυμό λεμονιού και τις αφήνουμε να στραγγίξουν τα πολλά υγρά τους για 30 λ. Ανά διαστήματα τις “πατάμε” με τα χέρια μας για να στραγγίξουν όσο το δυνατόν περισσότερο.

Σε ένα μεγάλο βαθύ τηγάνι ρίχνουμε το κρεμμύδι, τις 2 πιπεριές και προαιρετικά τη καυτερή τσίλι πιπεριά μαζί με ½ φλ. τσαγιού ζεστό νερό και το αφήνουμε σε μέτρια φωτιά να βράση για 3-4 λ περίπου, από την ώρα που θα πάρει βράση, ή μέχρι να μαλακώσουν το κρεμμύδι και οι πιπεριές.

Στη συνέχεια ρίχνουμε 5-6 κ.σ. ελαιόλαδο μαζί με τη ψιλοκομμένη ντομάτα, ανακατεύουμε και συνεχίζουμε το μαγείρεμα για άλλα 5 λ περίπου. Προσθέτουμε την τριμμένη μελιτζάνα, αλάτι και πιπέρι, ανακατεύουμε πολύ καλά και συνεχίζουμε το μαγείρεμα για 6-7 λ, ανακατεύοντας συχνά. Τέλος προσθέτουμε και το ψιλοκομμένο μαϊντανό, ανακατεύουμε και μαγειρεύουμε για 2 λεπτά επιπλέον.

Βγάζουμε το τηγάνι από τη φωτιά και το αφήνουμε στην άκρη να κρυώσει το μείγμα λαχανικών. Επειδή είναι απαραίτητο το μείγμα να κρυώσει καλά πριν το επόμενο στάδιο της συνταγής, αν δεν έχετε χρόνο, μπορείτε να το βάλετε στο ψυγείο για 30 λ, ενώ στη θερμοκρασία δωματίου θα χρειαστείτε 1 ώρα για να κρυώσει εντελώς.

Όταν κρυώσει, προσθέτουμε τα ελαφρώς χτυπημένα αυγά, τη θρυμματισμένη φέτα, το τριμμένο κίτρινο τυρί και ανακατεύουμε καλά. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 220 βαθμούς και λαδώνουμε καλά, τη βάση και τα τοιχώματα ενός μεγάλου, ρηχού ταψιού.

Στρώνουμε στη βάση του ταψιού το ένα φύλλο σφολιάτας, το οποίο έχουμε “ανοίξει” ελαφρώς με έναν πλάστη ώστε το μέγεθός του να καλύπτει τη βάση και τα τοιχώματα του ταψιού, όπως και έχει και ένα επιπλέον περιθώριο περιμετρικά για να το γυρίσετε αργότερα προς τα μέσα και να καλύψει τη γέμιση.

Πάνω από το φύλλο σφολιάτας ρίχνουμε τη γέμιση μελιτζάνας και με την ανάποδη ενός μεγάλου κουταλιού την απλώνουμε ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια του ταψιού. Ιδανικά το πάχος της πίτας πρέπει να είναι λεπτό και σε καμμία περίπτωση να μην υπερβαίνει τα 2-2,3 χιλιοστά.

Γυρίζουμε προς τα μέσα το φύλλο που προεξέχει περιμετρικά σκεπάζοντας το μείγμα γέμισης. Σκεπάζουμε τη γέμιση με το δεύτερο φύλλο σφολιάτας και γυρίζουμε το φύλλο περιμετρικά, προς τα κάτω στη βάση του ταψιού.

Αλείφουμε το φύλλο, σε όλην την επιφάνεια, με ελαιόλαδο και με ένα κοφτερό μαχαίρι τη κόβουμε σε κομμάτια-μερίδες, φροντίζοντας να μην φτάσει το μαχαίρι και κόψει και το κάτω φύλλο σφολιάτας.

Ψήνουμε τη πίτα σας για 30 λεπτά περίπου ή μέχρι να ροδίσουν και γίνουν τραγανά τα φύλλα και στη βάση και την επιφάνεια της πίτας. Μετά τη ξεφουρνίζουμε, την αφήνουμε να “σταθεί” για 20 λεπτά περίπου σε θερμοκρασία δωματίου για να μπορέσουμε να τη κόψουμε εύκολα.

Καλή σας όρεξη!

[*]  Αν η καυτερή πιπεριά δεν είναι καθόλου στις προτιμήσεις σας αντικαταστήστε τη με 1 πιπεριά Φλωρίνης ψιλοκομμένη.

ΠΗΓΗ: sintayes.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Το μυστήριο με τον έφιππο ηγεμόνα που βρήκαν οι ψαράδες στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κάλυμνο και την Κω

Το εντυπωσιακό εύρημα είναι κλεισμένο σε μια βιτρίνα στον ισόγειο χώρο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, που βρίσκεται επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου στην Ακρόπολη.

Πρόκειται για τα τμήματα ενός μεγάλου αγάλματος της ύστερης ελληνιστικής περιόδου, το οποίο έχει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ιστορία.

Το 2006 ένας ψαράς ανέσυρε ένα χάλκινο πόδι αγάλματος με τα δίχτυα του στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κάλυμνο και την Κω. Λίγο αργότερα ένας άλλος ψαράς, συγγενής του πρώτου, βρήκε το άλλο πόδι στην ίδια περιοχή.

Το 2009 εντόπισε το τμήμα ενός θώρακα, ενώ προφανώς στο σύμπλεγμα αυτό που είναι ένας έφιππος ηγεμόνας ανήκει και ένα εντυπωσιακό κεφάλι που βρέθηκε και αυτό στα ίδια νερά. Το αξιοπερίεργο είναι ότι πραγματοποιήθηκε αρχαιολογική έρευνα στο σημείο όπου υπέδειξαν οι ψαράδες, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Τα σκέλη εφίππου άνδρα με τα περίτεχνα σανδάλια τους πτερνιστήρες και το δελφίνι στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλύμνου

Με απόσταση ετών συμπληρώθηκε σταδιακά ένα παζλ, το οποίο δείχνει έναν ρωμαλέο άνδρα με ένα καπέλο που ονομάζεται καψία. Με το ένα χέρι του κρατά τα γκέμια και με το άλλο απευθύνει χαιρετισμό.

Από το σύμπλεγμα απουσιάζει το άλογο. Όλα τα τμήματα έχουν συντηρηθεί, αλλά κάποια δεν βρίσκονται στην εφορεία.

Σε δεύτερο χρόνο ανασύρθηκε από τα δίχτυα Καλύμνιων ψαράδων και το υπόλοιπο σώμα του έφιππου θωρακοφόρου

Από την Κω στην Ιαπωνία

Η κεφαλή ηγεμόνα με καπέλο

«Ο θώρακας χρειάστηκε να μείνει πολύ καιρό μέσα στη δεξαμενή αφαλάτωσης και ταιριάζει γάντι με τα δύο πόδια», μας εξηγεί η επικεφαλής της ΕΕΑ, Αγγελική Σίμωσι.

«Για το κεφάλι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι, καθώς δεν βρίσκεται στην Ελλάδα. Το έχουμε δανείσει για σημαντικές εκθέσεις που γίνονται στο εξωτερικό αυτήν την περίοδο. Πήγε πρώτα στη Φλωρεντία.

Μετά στην Αμερική και τώρα ετοιμάζεται να παρουσιαστεί στη μεγάλη έκθεση αρχαίας ελληνικής τέχνης που θα γίνει στην Ιαπωνία. Από την πείρα μας, πάντως, πιστεύουμε ότι αποτελεί τμήμα του μεγάλου αυτού αγάλματος που είναι πολύ όμορφο», υπογραμμίζει η επικεφαλής.

Προς χάριν του δημοσιογραφικού φακού, οι συντηρητές μας κάνουν μια μικρή παρουσίαση. Ξεβιδώνουν προσεκτικά τις βιτρίνες και φέρνουν ένα ξύλινο κιβώτιο γεμάτο αφρολέξ μέσα στο οποίο βρίσκονται τα πόδια.

Ύστερα, ο Αγγελος Τσομπανίδης κρατά τα πόδια στη σωστή θέση για να μπορέσουμε να αποκτήσουμε μια αίσθηση της ακέραιας σύνθεσης.

Η ίδια διαδικασία θα γίνει και για το κεφάλι, όταν με το καλό γυρίσει από το εξωτερικό.

«Όπως βλέπετε, κάθε ημέρα είναι ξεχωριστή για εμάς, γεμάτη εκπλήξεις», λένε οι εργαζόμενοι που μας ξεπροβοδίζουν μέχρι την πόρτα.

Από άρθρο της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ στην Καθημερινή, mixanitouxronou.

Φωτογραφίες από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Καλύμνου.

Διαβάστε Περισσότερα...

ΔΕΣΠΟΙΝΑ: ΤΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ.

Όλοι γνωρίζουμε την Κόρη της θεάς Δήμητρας την Περσεφόνη. Όμως η θεά έχει ακόμη μία κόρη. Την Δέσποινα. Έτσι αποκαλούνταν η κόρη της θεάς Δήμητρας και του θεού Ποσειδώνα. Η λατρεία της ήταν μυστικιστική και το όνομά της άρρητο και ανομολόγητο. Η λατρεία της θεάς απαντάται κυρίως στην Αρκαδία και ειδικότερα στην αρχαία Λυκόσουρα, όπου βρισκόταν και το ιερό της.

Το πραγματικό της όνομά της δεν διασώθηκε σε καμία πηγή, γιατί ήταν απόρρητο, αλλά οι Αρκάδες την αποκαλούσαν Δέσποινα, ο οποίος είναι ένας τίτλος, ένα επίθετο. Είναι η κυρία, κυρά, η "Πότνια" (αφέντρα) ή και "Άνασσα" (βασίλισσα).

Το όνομα της αποκαλύπτονταν μόνο στους μυημένους στα μυστήρια της Ελευσίνας και απαγορευόταν αυστηρά να προφερθεί. Για να μην προφέρουν λοιπόν το απαγορευμένο όνομα, την έλεγαν Δέσποινα.

Το Δέσποινα είναι στην ουσία επίθετο, διγενές και δικακατάλητο, με αρσένικο τύπο τον γνωστός μας Δεσπότη, εξ'ου και οικο-δεσπότης, οικο-δέσποινα.

Δεμ<σ>πότνια. Πότνια είναι η κυρά, η αφέντρα, η κυρίαρχη. Ωστόσο υπάρχουν μαρτυρίες όπου η ίδια θεά Δήμητρα αποκαλούνταν Δέσποινα.

Για την λατρεία της δεν μας είναι σχεδόν τίποτα γνωστό, λόγω του μυστικιστικού χαρακτήρα της.

Γνωρίζουμε μόνο ότι προς τιμήν της μπορούσαν να θυσιαστούν όλα τα είδη ζώων, πλην όμως η θυσία δεν γινόταν με απλή σφαγή -όπως στους άλλους θεούς- αλλά το ζώο κομματιαζόταν από τους μύστες μέσα σε μια μορφή παραληρήματος.

Το Πότνια υπάρχει ως προσωνύμιο σε πολλές άλλες θεότητες. Το πιο γνωστό είναι αυτό της θεάς Αρτέμιδος ως "Πότνια θηρών"= η κυρά των θηραμάτων, του κυνηγιού . Όμως η προέλευση του επιθέτου Πότνια είναι μια μεγάλη διαδρομή και έρευνα με την οποία θα ασχοληθούμε μια άλλη φορά.

Λέει λοιπόν ο μυθογραφος πως η θεά Δήμητρα κουρασμένη και αποκαρδιωμένη από την έρευνα της για την χαμένη της κόρη Περσεφόνη όταν αυτή αρπάχτηκε από τον Πλούτωνα και χωρίς φυσικά διάθεση για περιπαθείς περιπτύξεις με κανέναν θεό ή Τιτάνα, μεταμορφώθηκε σε άσπρη φοράδα και βάλθηκε να βόσκει μαζί με το κοπάδι κάποιου Ογκίου γιού του Απόλλωνα, που βασίλευε στο Αρκαδικό Όγκειο.

Η θεά ωστόσο δεν κατόρθωσε να εξαπατήσει Ποσειδώνα ο οποίος τυφλωμένος από τον ακατασίγαστο πόθο του, μεταμορφώθηκε κι αυτός σε επιβήτορα και έσμιξε μαζί της για να γεννηθεί από αυτήν την ένωση η νύμφη-κόρη Δέσποινα και το άγριο άλογο Αρείων.

Η οργή της θεάς Δήμητρας ήταν τόσο μεγάλη που στην γύρω περιοχή στο Λύκαιο όρος όπου διαδραματίστηκαν όλα αυτά λατρεύεται ως Δήμητρα Ερινύς.

Την Δέσποινα ανέθρεψε ο Τιτάνας Άνυτος. Ενώ ο Αρίωνας ανατράφηκε στο κοπάδι του Ογκίου όπου υπηρέτησε ήρωες όπως ο Ηρακλής, αλλά και από απόκληρους και ασεβείς όπως ο Κοπρέας και βασιλιάδες όπως ο Άδραστος.

Λέγεται πως είχε μαύρη ή ξανθή χαίτη και φημίζοταν ως ταχύτερος του ανέμου. Είχε το ένα από τα πόδια του ανθρώπινο και ενίοτε φωνή ανθρώπου.

Στην αρχαία Λυκόσουρα υπήρχε ναός της Δέσποινας και λατρευόταν σαν θεά.

Σύμφωνα με την περιγραφή του Παυσανία στο ναό υπήρχε σύμπλεγμα της Δήμητρας μαζί με την Δέσποινα έργο του Δαμοφώντος.

Στο σύμπλεγμα η Δήμητρα με την Δέσποινα ήταν καθισμένες σε θρόνο δίπλα δίπλα, η Δήμητρα κρατούσε δάδα και η δε Δέσποινα σκήπτρο , δίπλα στον θρόνο της Δήμητρας στεκόταν η Άρτεμις φορώντας φερέτρα και κρατώντας δέρμα ελαφιού, δίπλα στην Δέσποινα στεκόταν ο Τιτάνας Άνυτος οπλισμένος.

Ο αφιερωμένος σε αυτήν ναός στη Λυκόσουρα ήταν ιδιαίτερα σεβαστός απ' όλους τους Πελοποννήσιους, γι’ αυτό και όταν το 368 π.Χ οι Λυκοσουρείς κλείστηκαν μέσα, αντιτιθέμενοι στην εγκατάλειψη της πατρογονικής τους εστίας και στην μετακόμιση τους στην Μεγαλόπολη, δεν παρενοχλήθηκαν από κανένα.

Ανακαλύφθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στο λόφο που ήταν παλιότερα γνωστός ως “¨Παλιόκαστρο της Στάλας”.

Αναφορά στην θεά Δέσποινα από τον Παυσανία στα Αρκαδικά:

{θεῶν δὲ αὐτὰ τὰ ἀγάλματα, Δέσποινα καὶ ἡ Δημήτηρ τε καὶ ὁ θρόνος ἐν ᾧ καθέζονται, καὶ τὸ ὑπόθημα τὸ ὑπὸ τοῖς ποσίν ἐστιν ἑνὸς ὁμοίως λίθου: καὶ οὔτε τῶν ἐπὶ τῇ ἐσθῆτι οὔτε ὁπόσα εἴργασται περὶ τὸν θρόνον οὐδέν ἐστιν ἑτέρου λίθου προσεχὲς σιδήρῳ καὶ κόλλῃ, ἀλλὰ τὰ πάντα ἐστὶν εἷς λίθος. οὗτος οὐκ ἐσεκομίσθη σφίσιν ὁ λίθος, ἀλλὰ κατὰ ὄψιν ὀνείρατος λέγουσιν αὐτὸν ἐξευρεῖν ἐντὸς τοῦ περιβόλου τὴν γῆν ὀρύξαντες. τῶν δὲ ἀγαλμάτων ἐστὶν ἑκατέρου μέγεθος κατὰ τὸ Ἀθήνῃσιν ἄγαλμα μάλιστα τῆς Μητρός: Δαμοφῶντος δὲ καὶ ταῦτα ἔργα. ἡ

μὲν οὖν Δημήτηρ δᾷδα ἐν δεξιᾷ φέρει, τὴν δὲ ἑτέραν χεῖρα ἐπιβέβληκεν ἐπὶ τὴν Δέσποιναν: ἡ δὲ Δέσποινα σκῆπτρόν τε καὶ <τὴν>

καλουμένην κίστην ἐπὶ τοῖς γόνασιν ἔχει, τῆς δὲ ἔχεται τῇ δεξιᾷ τῆς κίστης. τοῦ θρόνου δὲ ἑκατέρωθεν Ἄρτεμις μὲν παρὰ τὴν Δήμητρα

ἕστηκεν ἀμπεχομένη δέρμα ἐλάφου καὶ ἐπὶ τῶν ὤμων φαρέτραν ἔχουσα, ἐν δὲ ταῖς χερσὶ τῇ μὲν λαμπάδα ἔχει, τῇ δὲ δράκοντας δύο. παρὰ δὲ τὴν Ἄρτεμιν κατάκειται κύων, οἷαι θηρεύειν εἰσὶν ἐπιτήδειοι. πρὸς δὲ τῆς Δεσποίνης τῷ ἀγάλματι ἕστηκεν Ἄνυτος σχῆμα ὡπλισμένου παρεχόμενος: φασὶ δὲ οἱ περὶ τὸ ἱερὸν τραφῆναι τὴν Δέσποιναν ὑπὸ τοῦ Ἀνύτου, καὶ εἶναι τῶν Τιτάνων καλουμένων καὶ τὸν Ἄνυτον.}

Παυσανία Αρκαδικά XXVII

Ο μύθος όμως ανάγεται πολύ πριν αυτές οι δύο κυρίαρχες θεότητες εξελιχθούν και αποτελέσουν μαζί με άλλες, τους γνωστούς αρχαίους ολύμπιους θεούς.

Επρόκειτο λοιπόν για κόρη των προολύμπιων θεοτήτων, Δήμητρας -λατρευόμενη στην Αρκαδία ως "Σκοτεινή" και "Μέλαινα"- και του Ίππιου Ποσειδώνα, του θεού αλόγου.

Ο θεός Ποσειδώνας καυχιέται ότι αυτός δημιούργησε το άλογο, αν και μερικοί λένε πως όταν ο ίδιος ήταν νεογέννητο η Ρέα έδωσε στον Κρόνο να φάει ένα άλογο.

Καυχιέται επίσης πως εφεύρε το χαλινάρι, αν και η Αθηνά το είχε κάνει αυτό πριν από τον Ποσειδώνα.

Αλλά ο ισχυρισμός του ότι αυτός ίδρυσε τις ιπποδρομίες, δεν αμφισβητείται. Σίγουρα τα άλογα ήταν τα ζώα του θεού αφιερωμένα σε αυτόν.

Οι ερευνητές θεωρούν πως ο παραπάνω μύθος ερμηνεύεται ως εξής.

Ο μύθος λέγεται πως καταγράφει την κυριαρχία των πρωτοελληνων στην Αρκαδία. Στην Φιγαλεία η θεά Δήμητρα εικονιζόταν ως φοραδοκέφαλη προστάτιδα των αλόγων τα οποία λατρευόταν και αποδίδονταν τιμές.

Τα άλογα κατά βάση ήταν βέβαια ζώα τα οποία ήταν αφιερωμένα στην Σελήνη γιατί οι οπλές τους άφηναν ένα φεγαρόσχημο ίχνος. Την δε Σελήνη την θεωρούσαν πηγή όλων των νερών, εξού και ο συσχετισμός του Πήγασου με τις πηγές όλων των νερών.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Αρκαδίας φαίνεται λοιπόν να εισήγαγαν μια ράτσα αλόγου από την Υπερκαυκασία πιο μεγαλόσωμη και πιο ικανή για αρματηλασία. Μέχρι τότε τα ευρήματα δείχνουν πως ήταν διαδεδομένη μια ράτσα αλόγου αρκετά μικρότερη σε μέγεθος η οποία αδυνατούσε να αντέξει τις κακουχίες σε πολέμους ή αρματοδρομίες. Ήταν σε μια ημιαγρια κατάσταση.

Φαίνεται λοιπόν πως οι Έλληνες που τα εισήγαγαν στην Αρκαδία κατέλαβαν όλα τα κέντρα της λατρείας του αλόγου και της θεάς Δήμητρας παντρεύτηκαν τις επιχωριες ιέρειες και απέκτησαν τίτλους στην χώρα και κατήργησαν τις λατρείες της θεάς Δήμητρας ως φοραδοκέφαλη.

Τότε είναι που εκδιώχθηκαν ο Αρείων και η ευλαβικά αποκαλούμενη Δέσποινα και ανακηρύχθηκαν παιδιά του Ποσειδώνα.

◾◾◾◾◾◾◾◾◾◾◾◾◾◾◾

Έρευνα και συλλογή πληροφοριών έγινε από την Γιώβη Βασιλική.

Πρωτοδημοσιευτηκε στο μπλογκ μου Μυθική Αναζήτηση τον Ιούνιο του 2013.

Αυτούσια αποσπάσματα όπως και παράγραφοι συλλέχθηκαν από:

◾Παυσανίας Αρκαδικά

◾Βασιλείου Τακτικού, Αθανασίου Κουμαρτζή, Βασιλικής Τακτικού, Αρχαίες πόλεις πέριξ της Ολυμπίας, Εκδόσεις Ανάδραση, Αθήνα 2002

◾Αθανασίου Αγγελόπουλου, Νέο λεξικό της ελληνικής μυθολογίας, Εκδόσεις ελεύθερη σκέψις, Αθήνα 2001

◾Pedro Olalla : Μυθολογικός Άτλας της Ελλάδος, Εκδόσεις «ΡΟΟΥΝΤ / ROAD», Αθήνα 2003

◾Ρομπέρτ Γκρέιβς "Οι ελληνικοί μύθοι"

Απο την αγαπημένη μου ψυχή Βίκυ Γιώβη

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Διαβάστε Περισσότερα...