Τελευταία διαβάζουμε για ιστορίες ανθρώπων που θεωρούνταν πεθαμένοι, για να «ξυπνήσουν» λίγες ώρες αργότερα. Ο θάνατος δεν είναι άσπρο ή μαύρο, όπως ίσως πιστεύουμε.
της Ρένιας Τσιτσιμπίκου
Το να θαφτείς ζωντανός, είναι ένας εφιάλτης που προφανώς ξεπερνά ακόμα και τους πιο μεγάλους εφιάλτες - σαν κι αυτόν, που σε κυνηγά ο «δολοφόνος με το πριόνι». Αυτόν τον εφιάλτη έζησε μια 91χρονη Πολωνή, η οποία πέρασε 11 ώρες στο ψυγείο, μέχρι που άρχισε να κουνιέται μέσα στον σάκο αποκομιδής πτωμάτων και να την βρουν οι άνθρωποι του νεκροτομείου σώα και αβλαβή.
Λίγες εβδομάδες πριν απ' αυτό, ένα βίντεο έδειχνε ένα θύμα του Έμπολα, στη Λιβερία το οποίο είχε θεωρηθεί νεκρό. Όταν η ομάδα ταφής έφτασε για να μετακινήσει το πτώμα, εκείνο άρχισε να κάνει μικρές κινήσεις και διαπιστώθηκε ότι είναι ακόμα ζωντανό.
Νωρίτερα φέτος, ο 78χρονος Γουόλτερ Ουίλιαμς βρέθηκε σε μια παρόμοια κατάσταση. Παρ' όλο που τον δήλωσαν νεκρό Τετάρτη βράδυ, οι εργολάβοι της κηδείας που πήγαν για να τον ετοιμάσουν τον βρήκαν να αγωνίζεται να απεγκλωβιστεί από τον σάκο αποκομιδής. Ένα ακόμα περιστατικό, τον Ιανουάριο, αφορούσε σε έναν Κενυάτη, τον Πολ Μουτόρα, που ξύπνησε στον νεκροτομείο 15 ώρες αφού τον είχαν για νεκρό.
Στην αρχή, τα μέλη των οικογενειών παρακολουθούν την εξέλιξη έντρομα – έκπληκτα και ευγνωμονούντα που ο αγαπημένος τους είναι ακόμα μαζί τους – με την σύγχυση και την απογοήτευση να ακολουθεί. Κι αυτό είναι απολύτως κατανοητό, καθώς δεν είναι και λίγο ένας γιατρός να κάνει ένα τέτοιο προφανές λάθος.
Ωστόσο, η γραμμή ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, είναι αναμφίβολα, θολή. Ο θάνατος δεν είναι μια ερώτηση που απαντάται με «ναι» ή με «όχι»: είναι η παύση μιας σειράς διαφορετικών διαδικασιών και μηχανισμών, που κυμαίνονται από την αναπνοή μέχρι τον χτύπο της καρδιάς και την πυροδότηση των νευρώνων.
Είναι απολύτως εφικτό κάποιοι απ' αυτούς τους μηχανισμούς να λειτουργούν και άλλοι να πεθαίνουν. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που περιπτώσεις που περιλαμβάνουν τον εγκεφαλικό θάνατο είναι τόσο περίπλοκες – και ο ορισμός του θανάτου δεν είναι εντελώς ξεκάθαρος. Ο θάνατος ερμηνεύεται διαφορετικά από διάφορους ανθρώπους, πολιτισμούς, ακόμη και από την επιστήμη.
Ο θάνατος ερμηνεύεται διαφορετικά από διάφορους ανθρώπους, πολιτισμούς, ακόμη και από την επιστήμη
Συχνά, οι διαδικασίες που οδηγούν στον θάνατο αρχίζουν όταν η καρδιά σταματά να χτυπά. Αυτό σημαίνει ότι τα όργανα του σώματος αρχίζουν να χρησιμοποιούν τα αποθέματα οξυγόνου και άλλων βασικών θρεπτικών συστατικών ενώ συσσωρεύουν τοξικά απόβλητα. Αυτή η διαδικασία, αρχίζει από μεμονωμένα κύτταρα και επεκτείνεται στους πνεύμονες, τους μυς, τα νεφρά και τελικά κάθε σύστημα οργάνων. Ο εγκέφαλος, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στην απώλεια οξυγόνου. Οι νευρώνες αρχίζουν να πεθαίνουν μέσα σε τέσσερα έως έξι λεπτά από τη στιγμή της στέρησης οξυγόνου.
Μια υπόθεση ως προς το γιατί οι παραπάνω ασθενείς ξύπνησαν, με εξαίρεση ίσως του ασθενούς του Έμπολα, είναι ότι υπέστησαν σημαντικές διεργασίες ψύξης όταν τοποθετήθηκαν στο νεκροτομείο. Αυτό επιβραδύνει το ρυθμό όλων των παραπάνω διαδικασιών και αυξάνει τις πιθανότητες κάποιος να μπορεί να αναρρώσει αρκετά γρήγορα, τόσο ώστε να ξυπνήσει. Είναι πιθανό, αυτοί οι ασθενείς να παρουσίασαν εξαιρετικά αδύναμους παλμούς και να ήταν αναίσθητοι όταν εξετάστηκαν από την ιατρική ομάδα, με αποτέλεσμα την αναγγελία του θανάτου. Αν η θερμοκρασία του εγκεφάλου πέσει (π.χ. υποθερμία) ο εγκέφαλος χρειάζεται λιγότερο οξυγόνο και έτσι, δυνητικά επιβιώνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια έντονων πιέσεων. Κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης στον εγκέφαλο, συχνά οι χειρουργοί παγώνουν τους ασθενείς ενώ είναι σε αναισθησία για να προστατέψουν τον εγκέφαλο κατά την αφαίρεση όγκων ή άλλων διαδικασιών.
Υπάρχουν ορισμένες βασικές μέθοδοι που οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν, για να καθορίσουν το θάνατο. Ένας είναι ο παλμός που παίρνουν κλασικά στον καρπό. Σε ασθενείς που είναι πολύ άρρωστοι, ο καλύτερος τρόπος για να βρεθεί παλμός είναι στις αρτηρίες της καρωτίδας, οι οποίες βρίσκονται στο μπροστινό μέρος του λαιμού. Οι γιατροί θα ελέγξουν περισσότερα σημεία για να καθορίσουν εάν η καρδιά χτυπάει και θα αναζητήσουν απόδειξη αναπνοής. Η εξέταση των ματιών και η αντίδρασή τους στο φως μπορεί επίσης να παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη ζωτικότητα του ασθενούς.
Εάν ένας άνθρωπος μοιάζει να είναι ζωντανός, αλλά ο εγκέφαλός του δεν δείχνει σημάδια δραστηριότητας, είναι νεκρός ή ζωντανός;
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η καρδιά και πολλά άλλα όργανα λειτουργούν σχετικά καλά, αλλά ο εγκέφαλος όχι. Οι ασθενείς αυτοί, συχνά θεωρούνται εγκεφαλικά νεκροί, κι αυτό παρουσιάζει ένα σαφές ηθικό δίλημμα. Εάν ένας άνθρωπος μοιάζει να είναι ζωντανός, αλλά ο εγκέφαλός του δεν δείχνει σημάδια δραστηριότητας, είναι νεκρός ή ζωντανός; Δεν είναι δύσκολο να δούμε πως αυτή η συζήτηση θέτει υπό αμφισβήτηση βαθιά προσωπικές θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις.
Καθώς η τεχνολογία, η επιστήμη, η εκπαίδευση συνεχίζουν να επεκτείνουν τη μέση διάρκεια ζωής των Αμερικανών, ο ορισμός του θανάτου γίνεται όλο και πιο δύσκολα αντιληπτός. Κατά πάσα πιθανότητα, η «αναγγελία θανάτου» θα εμφανίζει περισσότερες «γκρίζες ζώνες» μελλοντικά. Κι ενώ η δοκιμασία που αντιμετώπισαν οι Πολωνή, ο κ. Γουίλιαμς, ο ασθενής με Έμπολα και ο κ. Μουτόρα να ήταν τρομακτική, ευτυχώς το φαινόμενο είναι σπάνιο - χρησιμεύει ωστόσο ως μια σημαντική υπενθύμιση ότι όσα κι αν η επιστήμη μας έχει διδάξει για το ανθρώπινο σώμα, πολλά μένουν ακόμη να αποκαλυφθούν.
Πηγή: The Daily Beast , thetoc.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου