Ο Έλληνας που ανακάλυψε τα γονίδια που καθορίζουν το ύψος

Ο Πάνος Δελούκας είναι καθηγητής Καρδιαγγειακής Γονιδιωματικής στο Ινστιτούτο Έρευνας William Harvey και στο Πανεπιστήμιο Queen Mary, καθώς και μέλος του Βρετανικού Ινστιτούτου Γενετικής Wellcome Trust Sanger Institute. Έχει γίνει ευρύτερα γνωστός από τις μελέτες που έχει κάνει για τα γονίδια της νεότητας αλλά και ύψους.

Σπούδασε Χημεία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από όπου αποφοίτησε το 1986. Συνέχισε τις σπουδές του στη Μικροβιολογία στο Πανεπιστήμιο Paris 7 και έλαβε το Διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Biozentrum στην Ελβετία.

Αμέσως μετά εργάστηκε για 2 χρόνια στη Hoffmann-La Roche, όπου μελέτησε τον υποδοχέα της βιταμίνης D.

Το 1994 έγινε μέλος του μεγάλου ερευνητικού βρετανικού ιδρύματος Wellcome Trust Sanger, όπου ηγήθηκε του προγράμματος GeneMap98, με σκοπό τη χαρτογράφηση 30.000 γονιδιακών δεικτών, ενώ ήταν και μέλος του προγράμματος για τη χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος. Από το 1994 έως το 2013, ήταν επικεφαλής της ομάδας Γενετικής στο Wellcome Trust Sanger Institute, η οποία ερεύνησε τη γενετική προδιάθεση των καρδιομεταβολικών χαρακτηριστικών, εστιάζοντας στην στεφανιαία νόσο και στο έμφραγμα του μυοκαρδίου. Ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη των ομάδων Ανθρώπινης Γενετικής στο Ινστιτούτο όταν εντάχθηκε ως αρχηγός της ομάδας για να βοηθήσει στην οικοδόμηση των γενετικών χαρτών για το Πρόγραμμα του Ανθρώπινου Γονιδιώματος. Η ομάδα του εντόπισε τέσσερα γονίδια, τα οποία ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται ανάλογα με τον τρόπο ζωής που ακολουθεί κανείς και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Γνωρίζοντας τον τρόπο με τον οποίο μεταλλάσσονται τα γονίδια πιστεύουν ότι θα μπορέσει να ανοίξει ο δρόμος για τη δημιουργία αντιγηραντικών φαρμάκων νέας γενιάς.

Το 2014 μαζί με 2 ακόμα ελληνικής καταγωγής ερευνητές, συμμετείχαν στη μελέτη ομάδας επιστημόνων που ανακάλυψε νέα γονίδια που καθορίζουν το ύψος του ανθρώπου, διπλασιάζοντας τον μέχρι τώρα σχετιζόμενο αριθμό των γονιδίων που έχουν βρεθεί σε πάνω από 400. Η μελέτη, που έγινε από την κοινοπραξία Γενετική Διερεύνηση Ανθρωπομετρικών Χαρακτηριστικών (GIANT), με επικεφαλής τον Τζόελ Χίρσχορν του Ινστιτούτου Broad των πανεπιστημίων Χάρβαρντ και ΜΙΤ (ΗΠΑ), καθώς και τον Άντριου Γουντ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Έξετερ, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό γενετικής Nature Genetics.

Με τη δημιουργία του χάρτη HapMap διερευνά τις γενετικές διαφορές στις οποίες οφείλεται η διαφορετική ευαισθησία μας σε ασθένειες.

«Το διεθνές πρόγραμμα HapMap δεν είναι παρά ένα εργαλείο το οποίο θα βοηθήσει στην αξιοποίηση της πληροφορίας που έχει προκύψει από την ανάγνωση του ανθρώπινου γονιδιώματος. Στην πράξη, θα δίνει το στίγμα κάποιων πολυμορφισμών με ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάνω στο γονιδίωμα» δήλωσε στο Βήμα.

ellines.com