Υπάρχει τελικά η μούμια του Αγαμέμνονος; Τα στοιχεία απο τις σημειώσεις του Σλήμαν, καθώς και απο την έκδοση του Υπουργείου Πολιτισμού“Τροία – Μυκήνες – Τίρυνς Ορχομενός” του 1990 όπου υπάρχει και η φωτογραφία απο την ελαιογραφία της μούμιας αυτό δείχνουν.
O ίδιος ο Σλήμαν αφηγείται το περιστατικό ανεύρεσης του νεκρού:«Το στρογγυλό πρόσωπο με όλη του την σάρκα είχε διατηρηθεί θαυμάσια κάτω από την βαρειά χρυσή προσωπίδα.
Δεν υπήρχε ούτε ίχνος από τα μαλλιά, αλλά τα δύο μάτια διακρίνονταν τέλεια, όπως και το στόμα, το οποίο λόγω του τεραστίου βάρους που είχε δεχθεί, ήταν διάπλατα ανοιχτό, αποκαλύπτοντας 32 όμορφα δόντια. Όλοι οι γιατροί που ήλθαν να δουν τον νεκρό συμπέραναν από τα δόντια ότι ο άνδρας αυτός πρέπει να είχε πεθάνει στην νεαρή ηλικία των 35 ετών.
Η μύτη είχε τελείως εξαφανισθεί». Με σχόλιο του αργότερα σε ανακοίνωσή του στον ελληνικό τύπο δηλώνει: «… ο νεκρός ανταποκρίνεται πλήρως στην εικόνα που εδώ και πολύ καιρό είχε πλάσει η φαντασία μου για τον πανίσχυρο Αγαμέμνονα».
Τα νέα ταξιδεύουν γρήγορα, ο κόσμος ενθουσιάζεται, «βρέθηκε ο νεκρός Αγαμέμνονας, ο θρυλικός βασιλιάς των Μυκηνών».
Καιρός να μαθευτεί όλη η αλήθεια για αυτό το σημαντικό εύρημα.
Ποια όμως είναι η αλήθεια ; Η συγκεκριμένη ιστορία κυκλοφορεί στο ελληνικό διαδίκτυο από το 2009 προερχόμενη όμως από ένα άρθρο στο περιοδικό «Ιχώρ» το 2004.
Ας αρχίσουμε λοιπόν σταδιακά το ξεψείρισμα της όλης ιστορίας. Αρχικά θα ασχοληθώ με τα δεδομένα που μας παραθέτει το “άρθρο”. “Όλοι οι γιατροί που ήλθαν να δουν τον νεκρό συμπέραναν από τα δόντια ότι ο άνδρας αυτός πρέπει να είχε πεθάνει στην νεαρή ηλικία των 35 ετών.” Όπως γνωρίζουμε , τον 19ο αιώνα (υποθέτοντας ότι βρέθηκε όντως μούμια) δεν υπήρχαν τεχνικές υψηλής ακρίβειας και μελέτης, έτσι ώστε να χρονολογηθεί μια μούμια ή ένας σκελετός με ακρίβεια. Εδώ σήμερα με την προηγμένη τεχνολογία, οι αρχαιολόγοι αδυνατούν να πουν με ακρίβεια εάν ένας σκελετός άνηκε σε ένα άτομο 20, 30, 40 χρονών.
Πως γίνεται οι γιατροί του 19ου αιώνα , με ακρίβεια, να είπαν ότι λόγω της οδοντοστοιχίας ο άνδρας αυτός ήταν ακριβώς 35 χρονών ; Και εκτός αυτού ο Αγαμέμνονας ήταν όντως 35 χρονών όταν πέθανε ; Όπως γνωρίζουμε (στα πλαίσια της μυθολογίας, – οι Τρωικοί πόλεμοι συνέβησαν πάντως -) ο Αγαμέμνονας είχε πολεμήσει στην Τροία 10 χρόνια. Εάν το πτώμα του ήταν αυτό της υποτιθέμενης “μούμιας” ο Αγαμέμνονας θα έπρεπε να είχε αναλάβει την εξουσία των Μυκηνών σε ηλικία των 25 χρόνων. Ή μήπως όχι ; Ο Αγαμέμνονας δεν ανέλαβε την εξουσία αμέσως πριν τον Τρωικό πόλεμο (στον οποίο και ηγήθηκε μαζί με τον αδερφό του Μενέλαο) αλλά είχε προφανώς μεσολαβήσει ένα χρονικό διάστημα (το οποίο λόγω της μυθολογίας και έλλειψης ιστορικών στοιχείων δεν γνωρίζουμε).
Ας υποθέσουμε πως αυτός ο χρόνος ήταν από 1-5 χρόνια , συν τους μήνες των ταξιδιών για να πάει στην Τροία και να γυρίσει , συν τις μέρες που έζησε αφού γύρισε. Όλα αυτά , εκτός των 10 χρόνων του πολέμου της Τροίας, δεν μας δίνουν άλλα 4 με 5 χρόνια παραμονής στην εξουσία; Αυτό σημαίνει δηλαδή πως ο Αγαμέμνονας (υποθέτοντας πάλι ότι ήταν 35 χρονών όταν πέθανε) θα πρέπει να ανέλαβε την εξουσία σε ηλικία 19 ετών , να ξεκίνησε την εκστρατεία στα 23-24 του και να δολοφονήθηκε στα 35 του. Αμφιβάλλω εάν ιστορικά , τουλάχιστον , στέκει κάτι τέτοιο, δηλαδή ένας νέος 23 χρονών να αναλαμβάνει μια ολόκληρη εκστρατεία κατά την Ύστερη εποχή του Χαλκού.
Η όλη ιστορία της ύπαρξης της “μούμιας” προέρχεται από ένα όχι και τόσο γνωστό , άλμπουμ-ημερολόγιο του Ερίκου Σλίμαν. Απ’όσο έψαξα το ημερολόγιο αυτό , δεν αμφισβητείται έντονα ως προς την αυθεντικότητα του και το πιθανότερο είναι να άνηκε στον ίδιο τον Σλίμαν. Ψάχνοντας λοιπόν για την συγκεκριμένη ελαιογραφία που απεικονίζεται η “μούμια” δεν μπορούσα να βρω τίποτα απολύτως . στη συνέχεια παρατήρησα σ’ ένα βίντεο του 2009 τη φωτογραφία αυτής της “μούμιας”.
Η διάδοση της ιστορίας ήταν τόσο τεμπέλικη που οι “αρθρογράφοι” των κειμένων απλά πετσόκοψαν τη φωτογραφία από το βίντεο (μια φωτογραφία η οποία όπως φαίνεται στο 1:22 – 2:00 είναι βγαλμένη φωτογραφία , καθώς φαίνεται το κενό που υπάρχει αριστερά πάνω) από το λεπτό 1:21-1:22 με αποτέλεσμα να φαίνονται και τα θολά γράμματα που υπήρχαν στο βίντεο.
Όταν λοιπόν το παρατήρησα αυτό , έσπευσα να δω εάν η φωτογραφία είχε κάποια σχέση με τις Μυκήνες και τον Σλίμαν. Ψάχνοντας στα αγγλικά βρήκα πιο lite εκδόσεις αυτής της ιστορίας , με τη συγκεκριμένη ελαιογραφία καθαρότερη και με χρώμα. Προς έκπληξή μου βρήκα ότι η ελαιογραφία της μούμιας ήταν αυθεντική , καθώς ακόμα και η Λένα Παπάζογλου – Μανιαδάκη (αρχαιολόγος με ειδίκευση στην προϊστορική αρχαιολογία) αποδέχεται την ύπαρξη της .
Η Μούμια του Αγαμέμνονα
Διαβάζοντας λοιπόν μια σχετική έρευνα της , αλλά και από άλλες αρχαιολογικές πηγές έφτασα στις εξής πληροφορίες : Σύμφωνα με το ημερολόγιο του, ο Σλίμαν , κατά τις ανασκαφές του στους θολωτούς τάφους στις Μυκήνες , βρήκε ένα “μουμιοποιημένο” πτώμα ενός νεαρού άνδρα , χωρίς μαλλιά, με πολύ καλά διατηρημένο δέρμα , με μάτια και με 32 δόντια. Ο Σλίμαν έστειλε αμέσως τελεσίγραφο στο Ναύπλιο έτσι ώστε να του στείλουν έναν ζωγράφο (δυστυχώς δεν γνωρίζουμε το όνομά του) προκείμενου να απαθανατίσει τη μούμια , καθώς δεν γνώριζαν πως να τη συντηρήσουν.
Ο Σλίμαν όπως όλοι γνωρίζουμε ήταν ένας άνθρωπος γεμάτος συναισθήματα για την αρχαία και προϊστορική Ελλάδα , όπως αναφέρει στο ημερολόγιό του, με το που αντίκρισε τη “μούμια” είπε πως αυτή ανήκει στον Αγαμέμνονα, συγκεκριμένα «αυτός ο νεκρός, μοιάζει πάρα πολύ με την εικόνα που είχα για τον Αγαμέμνονα στο μυαλό μου». Δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται. Όπως όλοι γνωρίζουμε ο Σλίμαν είχε βρει στις Μυκήνες (στον ίδιο θολωτό τάφο που υποτίθεται ότι βρήκε τη μούμια) τη “μάσκα του Αγαμέμνονα”. Η αλήθεια όμως είναι , σύμφωνα με σύγχρονες μελέτες , ότι η μάσκα άνηκε σ’ ένα ηγετικό πρόσωπο 3 αιώνες πιο πριν ( 1550-1500 π.χ), από τότε που έδρασε υποτίθεται ο Αγαμέμνονας. Κανείς δεν αμφισβητεί τα όσα προσέφερε ο Ερίκος Σλίμαν στην Ελληνική και Παγκόσμια αρχαιολογία, αλλά είναι εμφανές πως πολλές φορές φορές παρασυρόταν από τα συναισθήματά του , βγάζοντας γρήγορα συμπεράσματα.
Πάντως σύμφωνα με την έρευνα της κυρίας Λένας Παπάζογλου-Μανιαδάκη, η μούμια αναφέρεται με μεγάλη επιφυλακτικότητα και διαρκώς με εισαγωγικά . Η ιστορία της “μούμιας” είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη και οι περιπτώσεις είναι 2.
α) Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Σλίμαν, όταν ανακάλυψαν τη “μούμια” κανείς δεν ήξερε πως να τη διατηρήσει ανέπαφη , για αυτόν τον λόγο απευθύνθηκε σε ζωγράφο για να κάνει την ελαιογραφία της και σ’ ένα φαρμακοποιό να τη συντηρήσει μ’ όποια μέσα μπορούσε. Τοποθέτησαν τη “μούμια” μέσα σε μία γύψινη θήκη προκειμένου να διατηρηθεί. Το 1997 όταν ανοίχτηκε η θήκη , για να μελετηθούν τα λείψανα και οι οστεολόγοι δεν παρατήρησαν τίποτα από τις ζωηρές περιγραφές του Σλίμαν. Αντί για 32 δόντια, εμφανίστηκαν μόνο 5, εκ των οποίων δύο χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση της ισοτοπικής αναλογίας του στροντίου (87Sr/86Sr) και ήταν ανάμεσα στα δείγματα που χαρακτηρίστηκαν ως μη αυτόχθονα. Το διαφορετικό χρώμα στο σμάλτο και το επίπεδο της φθοράς μάλιστα υπονοεί πως ανήκουν σε δύο διαφορετικά άτομα. Ένα τουλάχιστον από αυτά τα άτομα θα πρέπει να εκπροσωπεί τον νεκρό Φ (τον νεκρό δηλαδή που θεωρεί ο Σλίμαν μούμια).
Ακόμη, στην γύψινη θήκη βρέθηκε ένα θραύσμα του ισχιακού οστού της λεκάνης που μάλλον ανήκει σε γυναίκα. Η μία από τις ομάδες των δοντιών δίνει στον νεκρό ηλικία περίπου 30 χρόνων, συνεπώς αν τα δόντια ανήκουν στην κάτοχο του ισχιακού οστού, τότε αυτή πρέπει να ήταν 30 ετών όταν πέθανε (Όπως αναφέρει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων στο τμήμα της Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ανδρέας Βλαχόπουλος).
Υπάρχει ωστόσο η περίπτωση η περίφημη σορός να έχει τοποθετηθεί λανθασμένα αλλού μέσα στις αποθήκες του ΕΑΜ (Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου), όπως συνέβη στην περίπτωση του τάφου VΙ (ο τάφος της μούμιας ήταν ο τάφος V ή Ε). Όπως και να έχει, εάν ανάμεσα στα λείψανα εκπροσωπείται ο νεκρός Φ, τότε υπάρχει μια μεγάλη πιθανότητα, αυτός να είναι γυναίκα.
και β) Ο Σλίμαν να διατύπωσε λανθασμένα την άποψη αυτή καθώς , όπως είπα και παραπάνω, παρασύρθηκε. Λέγεται πως η κατάσταση των οστών ήταν σε εξαιρετικά καλή κατάσταση καθώς πολλές φορές στην ιστορία έχουν βρεθεί “μουμιοποιημένα” πτώματα χωρίς ταρίχευση (μιας και ο Σλίμαν δεν υπαινίχθηκε ποτέ κάτι τέτοιο, απλά είπε πως το χρώμα του δέρματος ήταν σαν αυτό , από τις μούμιες της Αιγύπτου) .
Η έλλειψη απτών στοιχείων για την ύπαρξη “μούμιας” είναι ιδιαίτερα αισθητά. Βρέθηκαν αρκετοί σκελετοί και θραύσματα διαφόρων μελών, αλλά ποτέ μούμια . Επιπλέον τα λείψανα του νεκρού Φ ανήκουν πιθανότατα σε γυναίκα και καμία σχέση δεν έχουν με τον Αγαμέμνονα.
Επομένως η “μούμια του Αγαμέμνονα” καταρρίπτεται , καθώς δεν υπάρχουν ούτε στοιχεία της ύπαρξης της (εκτός από μερικές αναφορές του Σλίμαν και μια ελαιογραφία) αλλά κι επειδή ο νεκρός Φ που αντιστοιχεί στη μούμια του Σλίμαν δεν είναι άνδρας 35 χρονών αλλά μια γυναίκα γύρω στα 30.
ΠΗΓΗ: diadrastika.com
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου