Το ηλιακό ρολόι τσέπης των Ρωμαίων

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι βασίζονταν σε ένα περίεργο αντικείμενο για να μετρούν το χρόνο: ένα ηλιακό ρολόι σε σχήμα χοιρινού!

Το Νational Geographic παρακολούθησε το έργο του Christopher Parslow από το Πανεπιστήμιο Wesleyan, της ανακατασκευής αυτού του αρχαίου "χοιρινού-ρολογιού" μέσω τρισδιάστατης εκτύπωσης, η οποία βοηθά τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα πώς χρησιμοποιήθηκε και τι πληροφορίες μετέδιδε.

«Μας υποδεικνύει ότι κατείχαν τη γνώση του πώς λειτουργεί ο ήλιος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μας πει το χρόνο», δήλωσε ο Parslow, καθηγητής και πρόεδρος Κλασσικών Σπουδών του πανεπιστημίου.

Το μικρό, φορητό ηλιακό ρολόι - ή  «ρολόι τσέπης ημέρας», σύμφωνα με το άρθρο-ανασκάφτηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1760 από τα κατάλοιπα μιας μεγάλης οικίας στη ρωμαϊκή πόλη του Herculaneum, η οποία καταστράφηκε από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ..

Ο Christopher Chenier, ψηφιακός γραφίστας και επίκουρος καθηγητής Ιστορίας της τέχνης, τύπωσε το "χοιρινό ρολόι " σε τρισδιάστατο εκτυπωτή στο Wesleyan.

Όταν ο Parslow ρωτήθηκε για το "χοιρινό ρολόι", εμπνεύστηκε την ανακατασκευή του σε τρισδιάστατο μοντέλο. Πήρε δεκάδες φωτογραφίες του ρολογιού στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Νάπολης, στην Ιταλία. Ένας τρισδιάστατος εκτυπωτής στο πανεπιστήμιο κατασκεύασε το μοντέλο -σε πλαστικό αντί για επάργυρο χάλκινο του πρωτοτύπου -μέσα σε λίγες ώρες.

Το τρισδιάστατο μοντέλο του ηλιακού ρολογιού - "χοιρινού ρολογιού" -  δείχνει την ώρα: 9 π.μ.

Όπως και το πρωτότυπο, το μοντέλο του Parslow φέρει ένα ελαφρώς παραμορφωμένο πλέγμα, στη μία πλευρά. Οι κάθετες γραμμές υποδεικνύουν τους μήνες του έτους. Οι οριζόντιες γραμμές δείχνουν τον αριθμό των ωρών πριν την ανατολή ή πριν τη δύση του ηλίου.

Από το πρωτότυπο ρολόι απουσιάζει ο γνώμονας, το μέρος δηλαδή του ηλιακού ρολογιού που ρίχνει την σκιά, αλλά μια έφορος του μουσείου τον 18ο αιώνα το είχε περιγράψει σαν να έχει το σχήμα της ουράς ενός χοίρου, έτσι ο Parslow το ξαναδημιούργησε. Στη συνέχεια πειραματίστηκε με το ηλιακό ρολόι σε εξωτερικούς χώρους. Το ρολόι πρέπει να είναι κρεμασμένο από ένα κορδόνι, έτσι ώστε ο ήλιος να πέφτει στην αριστερή του πλευρά, επιτρέποντας την ουρά του συνδεδεμένου χοίρου να ρίξει την σκιά σε όλο το πλέγμα του.

Ο χρήστης ευθυγραμμίζει το ρολόι, έτσι ώστε η άκρη της σκιάς της ουράς να πέφτει στην κάθετη γραμμή του τρέχοντα μήνα. Τέλος, ο χρήστης υπολογίζει τον αριθμό των οριζόντιων γραμμών από την ανώτερη οριζόντια γραμμή προς την οριζόντια γραμμή που βρίσκεται πλησιέστερα προς την άκρη της σκιάς. Αυτό υποδεικνύει τον αριθμό των ωρών μετά την ανατολή ή πριν τη δύση.

Πηγή: The Archaeology News Network