Σαράντος Καργάκος: Πολιτική χαμηλῶν πτήσεων

Πολιτική χαμηλῶν πτήσεων

ΚΑΘΕ ἡμέρα ὅλο καί πιό πολύ γίνεται ἐμφανές ὅτι ἡ πολιτική μας ζωή βρίσκεται σέ παρακμή. Καί αὐτό δέν ἀφορᾶ μόνο στούς δρῶντες πολιτικούς, ἀκόμη καί στούς μή ἀντιδρῶντες στά συμπτώματα παρακμῆς πολῖτες. Ὑπάρχει βέβαια ὁ φόβος ἀλλά συνάμα καί ἡ πλήρης σχεδόν ἄγνοια τοῦ ὑφιστάμενου ἀλλά καί τοῦ ἐπερχόμενου κινδύνου. Ὁ ἑλληνικός λαός ὁδηγεῖται στήν πτώση μέ τήν ἴδια ἄγνοια πού ὁ Οἰδίπους κινήθηκε πρός τό δικό του ἀφανισμό. Ἔχουμε ἀρχίσει ἀπό καιρό σάν τόν τύραννο τῶν Θηβῶν νά βγάζουμε τά μάτια μας. Δέν βλέπουμε φῶς. Τό φῶς στό λαό πρέπει νά δίνουν οἱ πολιτικοί του. Ἀλλά ἀπό τήν ὑπάρχουσα πολιτική δέν ἐκπέμπεται φῶς. Μᾶλλον ἐκπέμπεται συσκότιση –γιά νά μήν πῶ τύφλωση. Τό σύστημα τῶν κομμάτων ἐδῶ καί πολλά χρόνια περνάει κρίση –τώρα βρίσκεται σέ φθίση. Ὁ θεσμός τοῦ προέδρου τῆς δημοκρατίας ἔγινε μιά χρωματιστή χαλκομανία χωρίς κανένα περιεχόμενο οὐσίας. Γι’ αὐτό συχνά διάφοροι πρόεδροι δημοκρατίας –ὅπως καί ὁ νῦν– ἔχουν μιά ἔκφραση ἀμηχανίας: «Τί κάνω ἐγώ τώρα ἐδῶ;». Τά κόμματα μόνο ὡς μηχανισμοί διεκπεραίωσης ψηφοθηρικῶν ὀφειλῶν ἀποδίδουν. Δέν παράγουν ὅμως πολιτικό ἔργο καί κυρίως δέν μποροῦν νά ἀνταποκριθοῦν στίς νέες συνθῆκες πού δημιούργησε ἡ εὐρωπαϊκή ἑνοποίηση καί περισσότερο ὁ κατακλυσμός τῆς παγκοσμιοποιήσεως. Δέν στάθηκαν ἱκανά γιά τήν κατασκευή μιᾶς δικῆς μας Κιβωτοῦ ἔτσι, πού σάν τόν Νῶε, νά πατήσουμε σέ μιά κορυφή Ἀραράτ. Ἄν τά δοῦμε μέ τίς σημερινές οἰκουμενικές διαστάσεις, θά διαπιστώσουμε ὅτι ἔχουν δομή καί νοοτροπία ἐπαρχιακοῦ κομματάρχη.

Πρό ἐτῶν, ὅταν ἐκδηλώθηκε ἡ κρίση, εἶχα προτείνει, γιά λόγους οἰκονομίας, τή μείωση τοῦ ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν στό μισό καί τήν κατάργηση τοῦ θεσμοῦ τῆς προεδρίας. Ἀφοῦ ὅμως τοῦτο δέν φαίνεται πιθανό, προτείνω κάτι περισσότερο ἁπλό: ἀναθεώρηση τοῦ Συντάγματος καί μετακύληση πολλῶν ἁρμοδιοτήτων τῆς Βουλῆς, πού ἔτσι κι ἀλλιῶς ὑπολειτουργεῖ, στόν πρόεδρο τῆς δημοκρατίας, πού πρέπει νά ἐκλέγεται ἀπευθείας ἀπό τό λαό μέ ποσοστό ἄνω τοῦ 50%. Τοῦτο θά ὑποχρεώσει τά τωρινά ἀλλά καί τά μελλοντικά κομματικά σχήματα σέ μιά συνεργασία καί πιθανῶς σέ μιά περισσότερο παραγωγική πολιτική λειτουργία. Κυρίως ὅμως ὁ λαός θά ὑποχρεωθεῖ σέ μία περισσότερο ὑπεύθυνη ἐκλογή. Αὐτός θά ἐκλέγει γιά μία πενταετία τόν ἀνώτατο ἄρχοντα. Πού μπορεῖ καί νά μήν εἶναι –καί μακάρι νά μήν εἴναι– ἕνας ἐκλεκτός τῶν κομμάτων. Πιθανῶς νά εἶναι ἕνα πρόσωπο ὑψηλοῦ ἤθους καί κύρους πού νά ὑπερβαίνει τά κόμματα, πού κάποια ἐνδεχομένως θά τόν στηρίζουν, ἔτσι πού νά συνενώνει στό πρόσωπό του μιά καθολικώτερη ἰσχύ. Ἕνας πρόεδρος μέ αὐξημένες δικαιοδοσίες θά ἔχει καί περισσότερες εὐθύνες. Θά εἶναι ὁρατός ἀπό παντοῦ «ὡς πόλις ἐπί ὄρους κειμένη». Καί φυσικά, ἄν θέλει νά μείνει στήν Ἱστορία, θά φροντίσει νά περιστοιχισθεῖ ἀπό πρόσωπα πραγματικῆς ἀξίας. Μοιραῖα καί τά κόμματα γιά νά μή βρίσκονται ὑπό τή σκιά τοῦ προέδρου θά ἀνακαινισθοῦν καί ὅσα δέν τό μποροῦν θά ἐξαφανισθοῦν. Στήν πολιτική δέν χρειάζονται περιπατοῦντα πτώματα.

Ἀκούω συχνά σέ κάποιες ἐκπομπές φλυαρολογοῦντες πολιτικούς νά λένε: «Θά σᾶς πῶ τήν ἀλήθεια ὠμή». Καί μᾶς τή λένε... ψητή! Καρβουνισμένη! Καί μαυρίζει ἡ ψυχή μας ἀπό τήν ἀπελπισία. Νιώθεις βέβαια ὅτι ἡ χώρα προχωράει, ἀλλά προχωρᾶ πρός τά... πίσω! Ἀντί νά κλείνουμε, ἀνοίγουμε νέες πληγές. Οἱ πολιτικοί, πού κανονικά θά ἔπρεπε νά λειτουργοῦν ὡς γιατροί τῆς κοινωνίας, ἀντί νά θεραπεύουν, ὀξύνουν τήν παθογένειά μας. Φιλονικοῦν γιά τόν τρόπο ἰάσεως, χωρίς νά λαμβάνεται κανένα ἰαματικό μέτρο. Τά κοινωνικά προβλήματα δέν εἶναι παιδικά «βαβά» πού γιατρεύονται μέ μητρικά φιλήματα καί γιαγιαδικά χαϊδολογήματα. Κάποτε χρειάζεται νυστέρι. Ἀλλ’ ὑπάρχει τό κατάλληλο χέρι πού θά τό χειρισθεῖ; Μήπως οἱ ἄξιοι καί οἱ ἱκανοί ἀποστρέφονται σήμερα τήν πολιτική; Αὐτό εἶναι τό πιθανώτερο. Ἀλλά πῶς νά ἀπαιτήσεις ἀπό τόν ἄξιο συμετοχή στά κοινά, ὅταν αὐτός λόγω πιθανῶς τῆς ἀξιοσύνης θά ἀπαξιωθεῖ ἀπό τή βιομηχανία τῆς δυσφημήσεως; Στήν κατάσταση πού τώρα βρισκόμαστε, ὅλα στήν πολιτική μας ζωή λειτουργοῦν ἀρνητικά. Τά κόμματα ἀντί νά προσφέρουν ὁμόνοια, προωθοῦν τή διχόνοια, τό διχασμό σέ σημεῖο πού νά εἶναι ἐπί θύραις νέος ἀλληλοσπαραγμός. Οἱ πολιτικοί μας ἔκαναν τά σύμβολα καί τίς ἐκδηλώσεις πού μᾶς ἑνώνουν, ὅπως ἡ σημαία καί οἱ παρελάσεις, σημεῖα ἀντιμαχόμενα. Διχαστήκαμε ἀκόμη καί σέ ἕνα καθαρά ἰατρικό καί ψυχοπαθολογικό ζήτημα, πού θά ἔπρεπε νά ἀντιμετωπισθεῖ μέ λεπτότητα καί σοβαρότητα καί ὄχι μέ τήν πρακτική τῆς ντουντούκας. Τό ἴδιο καί μέ τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν πού ὁδηγεῖται πρός τή γελοιοποίηση.

Τό δυσάρεστο εἶναι ὅτι ὁ λαός μας σέ μεγάλο ποσοστό τόσο ἀπό τίς διαψεύσεις καί τίς ἀπογοητεύσεις ὅσο καί ἀπό τά ἀδιέξοδα στά ὁποῖα ἔχει περιπέσει, βρίσκεται σέ μία κατάσταση ἀπραξίας ὅπως τό νερό σέ καζάνι κλειστό. Κάτω ὅμως ἀπό αὐτό ἡ φωτιά σιγοκαίει καί ὅπου νά’ ναι θά ἔλθει ὁ βρασμός καί ἡ ἔκρηξη. Ἦλθα στήν Ἀθήνα λίγους μῆνες μετά τά Δεκεμβριανά. Ὅλα τότε ἦσαν ζοφερά ἀλλά ὑπῆρχαν χαραμάδες χαρᾶς, κάποια παράθυρα ἐλπίδας. Σήμερα ὅλα τά ἀνοίγματα, γιά νά περάσει ἡ αἰσιοδοξία, εἶναι κλειστά. Εἶναι τρόμος νά περπατᾶς νύχτα στό κέντρο τῆς Ἀθήνας. Μιά ἀντίδραση στήν ἀσυδοσία μπορεῖ νά φέρει νέα αἱματοχυσία. Οἱ ἀστυνομικές καί οἱ δικαστικές ἀρχές ἔχουν παροπλιστεῖ. Πῶς θά μᾶς προστατεύσουν οἱ ἀστυνομικοί καί οἱ δικαστικοί, ὅταν αὐτοί κινδυνεύουν πιό πολύ; Ἔχει γίνει πλέον ἑδραία συνείδηση ὅτι ἡ δικαιοσύνη μπορεῖ νά τιμωρεῖ τόν παράνομο μόνο ἄν αὐτός εἶναι... βλάκας. Ἕνας εὐφυής ἔνοχος ἀποδέχεται τήν ποινή κατά προαίρεση, δηλαδή μόνον ἄν τήν... γουστάρει. Καί φυσικά φιλοξενεῖται στή φυλακή ὅσον αὐτός ἐπιθυμεῖ. Σήμερα μπαίνει, αὔριο βγαίνει. Μιά πολιτεία ἀνοχῆς θέλει ἀνοικτές καί τίς πόρτες τῆς φυλακῆς. Μοιραῖα το ἔγκλημα ὀργιάζει. Καί ἄν ἡ κατάσταση αὐτή συνεχισθεῖ, εἶναι μαθηματικά βέβαιο ὅτι πολλοί πού θεωροῦνται «στόχοι» θά ζητήσουν τήν προστασία τοῦ ὀργανωμένου ἐγκλήματος, ὅπως γινόταν καί γίνεται στήν Ἰαπωνία ὅπου ἡ πολυθρύλητη «Γιακούζα» λειτουργεῖ ὡς ἰδιωτική ἀστυνομία καί ὡς αὐτοτελές δικαστικό σύστημα.

Ἡ Ἑλλάδα δύσκολα μπορεῖ νά βρεῖ τό διέξοδο στό ἀδιέξοδο καί πόρο στήν ἀπορία, διότι τρέφει στά σπλάχνα της ἕναν κακοηθέστατο ὄγκο. Πρόβλημα στή χώρα μας δέν εἶναι τά προβλήματα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι πού ἔχουν ἐπωμισθεῖ τήν ἀντιμετώπιση τῶν κάθε λογῆς προβλημάτων καί οἱ ὁποῖοι ἔχουν τόσο πολύ πληθυνθεῖ ὥστε νά σχηματίζουν ἕναν τεράστιο καρκινικό ὄγκο, πού γιά νά ἔχει λόγο ὑπαρκτικῆς παρουσίας πρέπει τά κάθε λογῆς προβλήματα ὄχι νά ἐπιλύονται ἀλλά νά αὐξάνονται. Διότι γιά νά ζήσει αὐτό τό ὑπαλληλικό προλεταριᾶτο πρέπει νά ὑπάρχει διαρκῶς μία ὁροσειρά γραφειοκρατικῶν προβλημάτων. Ἔτσι κάθε καινούργια καινοτομία (βλ. ἐκδόσεις νέων εἰσιτηρίων) ἀντί νά κάνουν πιό εὔκολη, κάνουν πιό δύσκολη τή ζωή μας. Ἡ ὀρθοστασία μπροστά σέ κάποιο «γκισέ», καί ἐπί ὧρες πολλές, ἔχει γίνει ἐθνικό μας «κισμέτ».
Ἑστία, 23/2/18

f.b: Σαράντος Ι. Καργάκος