Ο φονικός σεισμός των 7,5 ρίχτερ που έπληξε κυρίως την Σαντορίνη και προκάλεσε τσουνάμι μέχρι την Κάλυμνο. Γιατί η κυβέρνηση Καραμανλή αρνήθηκε τη Βρετανική βοήθεια

Ένας από τους μεγαλύτερους σε μέγεθος σεισμούς που έγιναν στην Ευρώπη τον αιώνα που πέρασε, έπληξε τις Κυκλάδες τον Ιούλιο του 1956. Άφησε πολλούς νεκρούς και κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά οικισμούς της Σαντορίνης.

Αρκετές ξένες χώρες προσφέρθηκαν να βοηθήσουν, ωστόσο η βρετανική βοήθεια δεν έγινε αποδεκτή λόγω του απελευθερωτικού αγώνα των Κυπρίων.

Το μεσημέρι της 8ης Ιουλίου 1956 μία σεισμική δόνηση 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ταρακούνησε τους κατοίκους των Κυκλάδων καθώς είχε επίκεντρο την περιοχή νότια της Αμοργού. Παρ΄ όλα αυτά η έκταση του σεισμού δεν ήταν μεγάλη και οι κάτοικοι της Αμοργού αλλά και των άλλων νησιών συνέχισαν την καθημερινότητά τους.

Ο φονικός εγκέλαδος 
Την επόμενη μέρα, στις 05:11 το πρωί της 9ης Ιουλίου, οι κάτοικοι των Κυκλάδων πιάστηκαν κυριολεκτικά στον ύπνο, αφού εκδηλώθηκε ο κυρίως σεισμός των 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Ο σεισμός είχε το ίδιο επίκεντρο – τη θαλάσσια περιοχή νότια της Αμοργού, μόνο που αυτή τη φορά ήταν καταστροφικός. 

Χαρακτηριστικά ήταν και τα δημοσιεύματα της εποχής, καθώς ανέφεραν ότι η σεισμική δόνηση ισοδυναμούσε με έκρηξη 10,000 ατομικών βομβών. Ο σεισμός έπληξε κυρίως τη Σαντορίνη, όπου έχασαν τη ζωή τους 53 άνθρωποι. Εκεί καταγράφηκαν και οι μεγαλύτερες ζημιές, αφού το 35% των σπιτιών είχαν καταρρεύσει και τα υπόλοιπα είχαν υποστεί σοβαρές ζημιές. Όλα τα δημόσια κτίρια της Σαντορίνης είχαν καταστραφεί ολοσχερώς.

Εκτός από τη Σαντορίνη είχαν πληγεί και τα νησιά, Αμοργός, Ανάφη, Αστυπάλαια, Ίος, Πάρος, Νάξος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος και Λειψοί.

Ο σεισμός κατέστρεψε περίπου 530 σπίτια, 1500 είχαν κηρυχτεί ως μη κατοικίσιμα και οι τραυματίες έφτασαν τους 100. Τον μεγάλο σεισμό ακολούθησε ένα τσουνάμι το οποίο ξεπέρασε τα 15 μέτρα σε ύψος, με αποτέλεσμα μία γυναίκα να χάσει τη ζωή της στην Κάλυμνο. Εξασθενημένο, το τσουνάμι έφτασε μέχρι την Καλαμάτα και κατέστρεψε πολλές βάρκες που βρίσκονταν στο λιμάνι. 

Ο Κων. Καραμανλής ως νέος πρωθυπουργός περιόδευσε σε όλους τους οικισμούς και κατηύθυνε τα κλιμάκια για να αντιμετωπίσουν την ανθρωπιστική κρίση. Στην ιστορία πέρασε η δήλωσή του «Δεν ήταν σεισμός. Ήταν σωσμός», εννοώντας ότι το νησί θα ανοικοδομούνταν σε στέρεες βάσεις.

Ο κρατικός μηχανισμός και η άρνηση βοήθειας από τους Βρετανούς 
Καθώς η Ελλάδα δεν είχε συνέλθει από τους σεισμούς του 1953 οι οποίοι έπληξαν Ζάκυνθο, Ιθάκη και Κεφαλονιά, ο κρατικός μηχανισμός κλήθηκε να αντιμετωπίσει την κρίση.

Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής επισκέφθηκε τη Σαντορίνη στις 14 Ιουλίου και την κήρυξε σε κατάσταση σε κατάσταση «τοπικής συμφοράς μεγάλης εκτάσεως».

  Αρκετές χώρες έσπευσαν να βοηθήσουν της πληγείσες περιοχές. Μία εξ αυτών που προσφέρθηκαν να βοηθήσουν ήταν και η Μεγάλη Βρετανία, ωστόσο η κυβέρνηση Καραμανλή αρνήθηκε. Εκείνη την εποχή βρισκόταν σε εξέλιξη ο απελευθερωτικός αγώνας των Κυπρίων εναντίον των Βρετανών (1955 – 1959) και με αυτό τον τρόπο η ελληνική κυβέρνηση έδειξε τη στήριξή της προς τον αγώνα της ΕΟΚΑ για απελευθέρωση. Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» συγκλονιστικές εικόνες καταστροφής μέσα από τις κινηματογραφικές λήψεις της εποχής. Σημαντικές είναι οι μαρτυρίες των κατοίκων μπροστά στην κάμερα της εκπομπής, που αν και τότε ήταν μικροί θυμούνται ακόμα την 9η Ιουλίου, αλλά και τις επισκέψεις των βασιλέων και του πρωθυπουργού:... 

ΠΗΓΗ: mixanitouxronou.gr