Ο άγνωστος και αθέατος αρχαιολογικός χώρος στον Πλαταμώνα Πιερίας, που κατεστράφη από τα εκσκαφικά μηχανήματα των εργολάβων της σιδηροδρομικής γραμμής… Σώθηκαν μόνο 77 αρχαίοι τάφοι και 15 ασβεστοκάμινα!!!

Του Γιώργου Λεκάκη

Η σωστική ανασκαφή, για τις ανάγκες διάνοιξης σήραγγας στον λόφο του"μαγεμένου" Κάστρου του Πλαταμώνα, έκρυβε ευχάριστες και δυσάρεστες εκπλήξεις…

Αποτύπωση του αρχαιολογικού χώρου, του αρχαίου νεκροταφειακού λόφου!
Στην μικρή φωτογραφία, δεξιά, δύο από τα 15 καμίνια που αποκαλύφθηκαν
στην νότια και ανατολική κλιτύ του λόφου. Πάνω από αυτά διακρίνεται η καταστροφή που επέφεραν στο λόφο τα σκαπτικά μηχανήματα του εργολάβου...

Όπως μας ενημερώνει σχετική πινακίδα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας «βορείως του Κάστρου του Πλαταμώνος, στην θέση Κρανιά, διενεργήθη σωστική ανασκαφή, σε λόφο ύψους 25 μ. που συμβατικά ονομάσθηκε«Λόφος Νεκροταφείου».

Οι ανασκαφές στον λόφο ξεκίνησαν το 1997. Προηγήθηκαν των έργων για την κατασκευή τμήματος της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών-Θεσσαλονίκης. Το έργο έχει ανατεθεί σε κοινοπραξία τεχνικών έργων που επιβλέπεται από την ΕΡΓΟΣΕ».

Το δυσάρεστο και εγκληματικό είναι ότι «κάποιες από τις αρχαιότητες που έκρυβε ο λόφος κατεστράφησαν από τα εκσκαφικά μηχανήματα της κοινοπραξίας, που πριν την Αρχαιολογική Υπηρεσία βιάστηκαν να ξεκινήσουν εργασίες, βιάζοντας τον Λόφο».

Το ευχάριστο ότι «κατά την διάρκεια των ανασκαφών αποκαλύφθηκαν 77 τάφοι του 5ου αιώνα μ.Χ. και 15 ασβεστοκάμινα του 3ου-4ου αιώνα μ.Χ.

Και συνεχίζει η Αρχαιολογική Υπηρεσία:

«Τα ασβεστοκάμινα, λαξευμένα στον μαλακό βράχο του λόφου, είναι κυλινδρικού σχήματος και σε ύψος κάποια από αυτά ξεπερνούν τα 5 μ. Ο κυλινδρικός θάλαμος όπτησης διαμέτρου από 3 έως και 4,2 μ., κατέληγε σε επιμήκη δίαυλο τροφοδοσίας, επάνω στον οποίο πατούσαν οι δύο ή τρεις πέτρες της εσχάρας.

ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Ο θάλαμος όπτησης και ο προστομιαίος θάλαμος του καμινιού 7.
Από την είσοδο και την εσχάρα μία μόνο πλακαρή πέτρα.
ΔΕΞΙΑ: Λακκοειδής τάφος, λαξευτός στον μαλακό βράχο.
Οι περισσότεροι από τους τάφους ήταν κτερισμένοι με ένα λυχνάρι
(διακρίνεται στη ΝΑ γωνιά του λάκκου).

Μπροστά από τον θάλαμο όπτησης διανοιγόταν προστομιαίος χώρος, λαξευμένος επίσης στον βράχο, που κατέληγε στο πρανές του λόφου. Είσοδος που ήταν φτιαγμένη από επιμήκεις πέτρες και είχε δύο ανοίγματα συνέδεε τους δύο χώρους. Τα καμίνια χρησιμοποιήθηκαν το λιγότερο δύο φορές. Η παραχθείσα ποσότητα ασβέστου, πριν τα καμίνια περιπέσουν σε αχρησία και χρησιμεύσει ο λόφος ως νεκροταφείο, ήταν τεράστια. Ο τρόπος και ο τόπος μεταφοράς του ασβέστη μας είναι άγνωστοι.

Το νεκροταφείο που χρονολογείται τον 5ο αι., καταλάμβανε έκταση πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που οι ανάγκες του έργου μας επιβάλλουν να ανασκάψουμε.

ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Ο Λόφος Νεκροταφείου από τα ανατολικά.
Τα καμίνια είναι στεγασμένα, ενώ έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί οι ανασκαφές
των τάφων στην νότια κλιτύ του λόφου.
ΔΕΞΙΑ: Συστάδα τάφων στα ριζά του λόφου.
Η τυπολογία των τάφων είναι πανομοιότυπη.
Είναι όλοι τους προσανατολισμένοι.

Στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι τάφοι είναι λακκοειδείς, λαξευμένοι στον μαλακό βράχο, ενώ υπάρχουν ακόμη ελάχιστοι καλυβίτες και εγχυτρισμοί. Τάφοι, επίσης, βρέθηκαν στις επιχώσεις των καμινιών. Τις περισσότερες ταφές συνόδευαν ένα μυροδοχείο και ένα λυχνάρι».

arxeion-politismou.gr