Λουίζα: Το βότανο με τις μαγικές ιδιότητες

Λουίζα – Λεμονόχορτο

Όνομα: Λουίζα

Επιστημονική ονομασία: Λιππία η κιτρίοσμος – Aloysia citriodora

Οικογένεια: Verbenaceae

Άλλα ονόματα: Λεμονόχορτο, γοργογιάννη, αλουίζα, ελουίζα, ομορφόχορτο, αλουσία

Περιγραφή

Η λουίζα προέρχεται από τη Νότιο Αμερική και συγκεκριμένα από τη Χιλή και του Περού και καλλιεργείται για τα αρωματικά της φύλλα. Έχει ένα ιδιαίτερα ξεχωριστό, καθαρό, φρουτώδες άρωμα που μοιάζει με εκείνο του λεμονιού.

Είναι ένα φαρμακευτικό λουλούδι που φροντίζει για την καλή μας υγεία με πολλούς τρόπους, ως αφέψημα ή λάδι, αφού τόσο τα άνθη, όσο και τα φύλλα της είναι ιδιαίτερα ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Παλιότερα, η λουίζα ήταν ένα συνηθισμένο καλλωπιστικό φυτό των ευρωπαϊκών κήπων, σήμερα όμως φυτεύεται σπάνια. Είναι θάμνος φυλλοβόλος, με ύψος δύο μέτρων, λογχοειδή φύλλα με χαρακτηριστικό άρωμα και άνθη με χρώμα πράσινο και μοβ.

Από το φυτό χρησιμοποιούνται τα φύλλα του που συλλέγονται στα τέλη καλοκαιριού. Αγαπάει τον ήλιο, αντέχει αρκετά στην παγωνιά. Αναπτύσσεται καλύτερα σε ουδέτερα ή ελαφρά όξινα εδάφη που είναι πλούσια σε οργανική ύλη. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα στις αρχές Μαρτίου και χρειάζεται κλάδεμα όταν πέσουν τα φύλλα της, το φθινόπωρο.

Η Λουίζα ανθίζει το καλοκαίρι και συνήθως φυτρώνει στις άκρες των εξοχικών δρόμων, στα πετρώδη εδάφη πολλών νησιών, ενώ σε περιοχές με γόνιμο έδαφος το ύψος της φτάνει το ενάμισι μέτρο. Καλλιεργείται σε κήπους ή σε γλάστρες στο μπαλκόνι και αντέχει ακόμα κι αν δεν ποτίζεται συχνά.

Συστατικά της Λουίζας

Η λουίζα περιέχει αιθέριο έλαιο με κιτράλη, κινεόλη, λεμονένιο και γερανιόλη αλλά και τανίνες, φλαβονοειδή και γλίσχρασμα. Περιέχει επίσης, τις δραστικές ουσίες βερνεναλίνη και βαρβερίνη καθώς και βλέννα.

Οι μεμβράνες στο κάτω μέρος του φύλλου περιέχουν πτητικά έλαια (σε αναλογία 0,90% που αντικαθιστά στην αρωματοποιία την κιτρονέλη, έχει πυκνότητα 0,900 και περιέχει 35% κιτράλη). Για τον λόγο αυτό, τα φύλλα συνθλιβόμενα, αναδίδουν ένα έντονο άρωμα λεμονιού. Η γεύση της είναι πικρή, λίγο δριμεία και αρωματική.

Λουίζα: Ιστορία και παράδοση

Η λουίζα ήλθε στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα από τους Ισπανούς. Αρχικά, ο Γάλλος βοτανολόγος Philibert Commerson έδωσε στο φυτό το όνομα Aloysia triphylla, όταν όμως το έφερε στο Βασιλικό Κήπο της Μαδρίτης, ο ισπανός γιατρός Casimiro Gomez Ortega και ο βοτανολόγος Antonio Paulau έδωσαν στο φυτό τη νέα του ονομασία Aloysia citriodora, προς τιμή της Μαρία Λουίζα Τερέζας, πριγκίπισσας της Πάρμα που αργότερα έγινε σύζυγος του βασιλιά Κάρλο IV και βασίλισσα της Ισπανίας.

Ο μοναχός Αγάπιος που έζησε τον 7ο αιώνα, στο «Γεωπονικό» του αναφέρει για τις πολλές θεραπευτικές ιδιότητες της λουίζας. Ο Κάστωρ Ντουράντε το συνιστούσε σε έγχυμα κατά των στομαχικών παθήσεων και σαν θαυμάσιο χωνευτικό. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται έντονα ακόμα και σήμερα.

Ο Cazin το συνιστούσε σαν περίφημο στομαχικό και αντισπασμωδικό, κατά της δυσπεψίας, των γαστραλγιών, των νευρώσεων του στομάχου κ.α.

Λουίζα: Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις

-για προβλήματα του στομάχου και του πεπτικού συστήματος, όπως, δυσπεψία, μετεωρισμό, νευραλγίες και κολικούς του στομάχου και των εντέρων.

-έχει χωνευτικές, ηρεμιστικές και τονωτικές του νευρικού συστήματος ιδιότητες.

-Σταματά τη διάρροια και την αιμορραγία.

-Βοηθά στο αδυνάτισμα, στην εξαφάνιση της κυτταρίτιδας και στην αποβολή των περιττών υγρών.

-είναι εξαιρετικό φυτό, με σημαντικά οφέλη στη αποτοξίνωση του οργανισμού, στην αύξηση του μεταβολισμού και γενικά στην υγεία και συνολική ευεξία του οργανισμού.

-για τον τυμπανισμό και τα αέρια.

-Είναι αποτελεσματικό τονωτικό, αλλά ταυτόχρονα και καταπραϋντικό.

-Είναι αντιπυρετικό.

-Είναι διουρητικό και συνίσταται σε περιπτώσεις νεφρολιθιάσεων.

-Βοηθάει στην αποτοξίνωση του οργανισμού.

-Ανακουφίζει από τις ημικρανίες.

-Καταπολεμά την κακοσμία του στόματος.

-Ευεργετικό με καταπλάσματα στους νευρικούς πόνους και νευρικές κεφαλαλγίες, καθώς και στους πόνους των αυτιών.

-Το έλαιό της βοηθά τις πληγές να επουλωθούν.

Λεμονόχορτο: Άλλες χρήσεις

-χρησιμοποιείται σαν αρωματικό στα φαγητά και στα γλυκά. Συχνά προτείνεται για τον αρωματισμό του βραστού ψαριού και των διαφόρων σουπών. Ταιριάζει επίσης με τα πουλερικά.

-χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό ποτών, καθώς το πλούσιο άρωμά της αναδεικνύει και ενισχύει το φυσικό άρωμα των φρούτων.

-είναι εξαιρετικό το αφέψημα λουίζας, για να πλύνετε και να καθαρίσετε το πρόσωπό σας.

Παρασκευή – δοσολογία

Αφέψημα

Βράστε 1 κ.γ βότανο σε ένα φλιτζάνι νερό και πιείτε το 20 λεπτά πριν τα γεύματά σας. Πίνετε αυτό το ρόφημα για 1-2 μήνες, κάντε ένα διάλειμμα δύο εβδομάδων και συνεχίστε, ανάλογα με τα κιλά που θέλετε να χάσετε.

Έγχυμα

Aφού βράσει το νερό στο μπρίκι, το αποσύρετε από τη φωτιά, προσθέτετε τη συνιστώμενη δόση του βοτάνου (1 κ.γ συνήθως) και το αφήνετε σκεπασμένο για 5 λεπτά. Το σουρώνετε και το πίνετε.

Για την κακοσμία του στόματος

Αφήστε 50 γρ. φύλλα λουίζας να μουλιάσουν για 15 λεπτά σε 1 λίτρο κρύο νερό και μετά βράστε τα για λίγα δευτερόλεπτα. Αφήστε τα να κάτσουν για άλλα 10 λεπτά, ώστε να διαλυθεί στο νερό το αιθέριο έλαιο του φυτού. Πιείτε 3-4 φλιτζάνια από αυτό το «τσάι» μέσα στη μέρα, και θα διαπιστώσετε ότι η κακοσμία θα καταπολεμηθεί (η κακοσμία είναι σύμπτωμα που οφείλεται σε πολλούς και διαφορετικούς λόγους, όπως στοματικά, οδοντιατρικά, αναπνευστικά ή γαστρεντερικά προβλήματα. Μέχρι να βρείτε την οριστική λύση, δοκιμάστε την παραπάνω συνταγή).

Για την κυτταρίτιδα

Βράζεις λίγο νερό σε ένα μπρίκι και μετά ρίχνεις μέσα μερικά φυλλαράκια λουίζας χωρίς να συνεχίσεις το βράσιμο. Το αφήνεις για 3-5 λεπτά ώστε να βγάλει το βότανο τις ωφέλιμες ουσίες του. Στραγγίζεις το ρόφημα από τα φύλλα και είναι έτοιμο.

Ενδιαφέροντα στοιχεία για τη Λουίζα

-Η Λουίζα είναι από τα πιο φημισμένα φαρμακευτικά βότανα στον κόσμο για την συμβολή της στο αδυνάτισμα, τη λιποδιάλυση, την καταπολέμηση της κατακράτησης υγρών και ως εκ τούτου στη μείωση της κυτταρίτιδας.

-Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το βότανο λουίζα, σε συνδυασμό με τα ω-3 λιπαρά οξέα, ενισχύει τη μνήμη και χαρίζει πνευματική διαύγεια.

-Μελέτη του ομογενή επιστήμονα Τομ Καραγιάννη, διευθυντή του Τμήματος Μοριακής και Γονιδιακής Έρευνας του Ινστιτούτου Baker της Μελβούρνης έδειξε ότι η υδροξυτυροσόλη, συστατικό της λουίζας, καταστρέφει τα καρκινικά ερυθρολευχαιμικά κύτταρα Κ562 αλλά όχι τα μονοπυρηνικά κύτταρα του περιφερικού αίματος και εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό τους. Παράλληλα τονίζει ότι η αντικαρκινική επίδραση της υδροξυτυροσόλης είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί λόγω του μεγάλου αριθμού των αποδείξεων που υπάρχουν.
προφυλάξεις

-Καλό είναι να αποφεύγουν τη λουίζα, άνθρωποι υποτασικοί, διότι είναι διουρητική και ρίχνει την πίεση.

-Να αποφεύγεται η κατανάλωσή της κατά την εγκυμοσύνη και κατά το θηλασμό.

-Να αποφεύγεται από όσους πάσχουν από παθήσεις των νεφρών, καθώς η λουίζα μπορεί να ερεθίσει τα νεφρά.

Παρενέργειες

Αν και είναι ασφαλής η χρήση της λουίζας, καλό είναι να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωση.

Εγκυμοσύνη/θηλασμός: Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για την επίδραση της λουίζας σε περίπτωση εγκυμοσύνης και θηλασμού. Οπότε το καλύτερο που έχετε να κάνετε για την ασφάλειά σας είναι να αποφεύγετε την κατανάλωσή της.

Συκώτι: Σε περίπτωση που έχετε πρόβλημα με το συκώτι σας, θα πρέπει να καταναλώνετε τη λουίζα σε μικρές ποσότητες καθώς ενδέχεται να επιβαρύνει την κατάσταση και να το ερεθίσει.

Προσοχή: Το παραπάνω άρθρο έχει ενημερωτικό σκοπό. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε συνταγή ή πριν αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες, ζητήστε τη γνώμη του κατάλληλου επαγγελματία υγείας ή διατροφολόγου. Εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν αλληλεπιδράσεις.

Πηγές: el.wikipedia.org, back-to-nature.gr, 

www.facebook.com/Novomed,“Φύση & Υγεία” εκδόσεις Κωσταρά