Σχολική τάξη και κάμερες: Ένα πείραμα πνευματικής χειραγώγησης στα σκαριά της εκπαίδευσης

Ο Ομότιμος καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ., Χρίστος Τσολάκης, σε μια από τις τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις του για το σχολείο και την εκπαίδευση, είχε πει τα εξής σημαντικά: 
«Η τάξη είναι μια οικογένεια. Μια οικογένεια ενός δασκάλου με τα παιδιά. Μεταξύ του δασκάλου και των παιδιών υπάρχει η αγάπη. Αυτή η αγάπη οδηγεί και την διδακτική πρακτική. Μια διδακτική πρακτική που βυθομετράει στα μάτια των μαθητών την προσπάθεια του διδασκάλου! Αυτά είναι τα μάτια των παιδιών και ο ρόλος τους στην εκπαίδευση».

Μέσα στη σχολική αίθουσα ζυμώνεται, "χτίζεται", δημιουργείται το ιδανικό της παιδείας. Μιας παιδείας που είναι μια συνεχής αλληλεπίδραση του δασκάλου και των μαθητών. 
Ο χώρος της τάξης βρίθει από τις ιδέες των μαθητών, τις απόψεις τους, τις αντιθέσεις τους, της κριτικής τους! Μιας κριτικής που αγγίζει, και οφείλει να αγγίζει τα πάντα, προς όφελος όλων. Καθοδηγητής στη διαδικασία αυτή είναι ο εκπαιδευτικός που αφουγκράζεται τα μύχια της ψυχής των μαθητών και αναπροσαρμόζει διαρκώς τη διδασκαλία.

Μέσα στη σχολική τάξη δεν παρουσιάζεται μόνο "στεγνά" ένα γνωστικό αντικείμενο. Δεν μαθαίνουν τα παιδιά μόνο γλώσσα, μαθηματικά, εικαστικά, πληροφορική και τα υπόλοιπα αντικείμενα. Το κυριότερο όλων είναι πως πέρα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα υπάρχει και ένα άλλο πρόγραμμα, το κρυφό πρόγραμμα ή παραπρόγραμμα (hidden curriculum). Εκεί, εμφανίζονται και άλλες πλευρές μάθησης και φορείς είναι οι στάσεις των μαθητών και των εκπαιδευτικών. Πολλές φορές οι απόψεις και οι στάσεις αυτές είναι σημαντικότερες από το Αναλυτικό Πρόγραμμα.

Μέσα στις σχολικές αίθουσες εμφανίζεται και ο ιδιαίτερος ψυχισμός των παιδιών. 
Τα γνωρίσματα του ψυχοσυναισθηματικού τους κόσμου! Οι αξίες, τα ιδανικά, οι ιδεολογίες, τα κοινωνικά μοτίβα, οι θεωρίες κάθε είδους και μορφής. Όλα αυτά αποτελούν γνήσια και αυθόρμητη έκφραση των παιδιών μας. Αυτή θέλουμε, αυτή επιδιώκουμε επειδή αυτή είναι ο "θησαυρός τους".

Τέλος, στη σχολική τάξη το κάθε παιδί έχει τα ιδιαίτερα χαρίσματα και τις ιδιαίτερες ανάγκες και δυσκολίες. 
Ο Γιώργος μπορεί να διαβάζει αργά, η Μαρία να κομπιάζει, ο Παύλος να ντρέπεται, ο Κώστας να τραυλίζει…

Πώς είναι δυνατόν το Υπουργείο της Παιδείας να παραγνωρίζει τα παραπάνω, αλλά και τόσα ακόμα παιδαγωγικά δεδομένα; 
Πώς είναι δυνατόν να καταστρατηγεί το ιερό της διδασκαλίας και της έκφρασης των μαθητών και των εκπαιδευτικών; 
Πώς είναι δυνατόν να λησμονείται ο σεβασμός στα υποκείμενα της μαθησιακής διαδικασίας; 
Στην τάξη δεν χωρούν κάμερες ακόμα και εάν οι συνθήκες είναι έκτακτες. 
Στην τάξη χωράει μόνο ο αγώνας των δασκάλων και των παιδιών μας, να κατακτήσουν με φιλότιμο τη νέα γνώση, τη νέα μάθηση, τη διαχρονική παιδεία.

Ταμπουρέας Νικόλαος - εκπαιδευτικός-παιδαγωγικός σύμβουλος
freepen.gr