ΕΠΙΜΕΝΙΔΗΣ (ΚΡΗΤΗ 7ος – 6ος ΑΙΩΝΑΣ Π.Χ)

O Επιμενίδης ήταν ο πιο φημισμένος σοφός της αρχαίας Κρήτης. H καταγωγή του ήταν από την Κνωσσό. Το όνομά του αναφέρεται μαζί με τον Ορφέα, τον Πυθαγόρα και τον Εμπεδοκλή και υποδηλώνει κάτοχο μυστικής και υπερανθρώπινης γνώσης. Μερικοί αρχαίοι συγγραφείς τον συγκαταριθμούν στους επτά σοφούς, εξαιρώντας τον Περίανδρο.

Ο βίος του Επιμενίδη έγινε θρύλος πολύ νωρίς, ώστε να μην είναι πλέον εφικτό να ξεχωρίσουμε σήμερα τα ιστορικά από τα μυθολογικά στοιχεία.

Ιεροτελεστής, μάντης, θαυματουργός, ποιητής, ιατρός και πολιτικός, ήταν φίλος του Απόλλωνος και των Μουσών.
Ακόμη και στην εξωτερική του εμφάνιση (όπως περιγράφεται από τον Διογένη Λαέρτιο, «Βίοι φιλοσόφων») έμοιαζε με Κούρο της αρχαϊκής τέχνης (είχε εκπληκτικά μακριά μαλλιά), γι αυτό τον αποκαλούσαν Κουρήτη. Έλεγαν, δε, ότι η μητέρα του ήταν η νύμφη Βάλτη, μια παραλλαγή της κρητικής Αρτέμιδος.
Από τα θαύματα του Επιμενίδειου βίου, τα πιο πολυθρύλητα ήταν δύο: Η κάθαρση της Αθήνας ( Κυλώνειον άγος ) και ο μαντικός ύπνος στο Άντρο (σπήλαιο).

Ο Επιμενίδης έζησε, σύμφωνα με την παράδοση, 157 χρόνια, από τα οποία τα 57 κοιμήθηκε στο σπήλαιο. Σύμφωνα με την Κρητική παράδοση όμως έζησε 299 χρόνια. Λένε μάλιστα ότι τη μακροβιότητά του ο Επιμενίδης, την όφειλε στα μυστικά των βοτάνων της Κρητικής γης.

Σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, κάποτε ο πατέρας του Επιμενίδη, τον έστειλε στο κτήμα να φέρει ένα πρόβατο για να κάνει μια τελετή. Το μεσημέρι ο Επιμενίδης ξέφυγε από τον δρόμο του και αποκοιμήθηκε σε ένα σπήλαιο. 
Όταν ξύπνησε, επέστρεψε στο κτήμα αλλά βρήκε τα πάντα τόσο αλλαγμένα, που δεν αναγνώριζε τίποτα. 

Ο νεώτερος αδελφός του, γέροντας πια, του αποκάλυψε ότι είχαν περάσει 57 χρόνια. Από αυτό το γεγονός βγήκε και η παροιμιώδης φράση, <<Επιμενίδειος ύπνος>>. Σύμφωνα με τον Μάξιμο τον Τύριο, το μεσημέρι τον έπιασε στο άντρο του Δικταίου Διός, βαθύς ύπνος για πολλά χρόνια και σε αυτόν τον ύπνο συνάντησε θεούς, ανάμεσά τους τη θεά Αλήθεια και τη θεά Δίκη.

Δεν αποκλείεται ο ύπνος του Επιμενίδη να ήταν μια λατρευτική τελετή της εποχής εκείνης (κατάβαση).

Ο Διογένης Λαέρτιος στο βιβλίο του για τον Πυθαγόρα, αναφέρει ότι ταξίδεψε σε όλον σχεδόν τον τότε γνωστό κόσμο, προκειμένου να γίνει κάτοχος όλων των σημαντικών μυήσεων. 
Σε αυτόν τον δρόμο της αναζήτησης της αλήθειας λοιπόν, ο Πυθαγόρας επισκέφτηκε και την Κρήτη, προκειμένου να συναντήσει τον Επιμενίδη. 

Ο Πυθαγόρας επεδίωξε να μυηθεί από τον σοφό άνδρα και κατέβηκαν μαζί στο περίφημο «Ιδαίον Άντρον», το σπήλαιο δηλαδή στο οποίο ανατράφηκε ο ύψιστος των Θεών ο Δίας.

Μύθοι και Θρύλοι της Κρήτης