Διατροφή, Υποθυρεοειδισμός και υπερθυρεοειδισμός

Όζοι θερμοί ή ψυχροί, υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) και βρογχοκήλη (διόγκωση του θυρεοειδούς) είναι τα πιο συχνά προβλήματα. Ποιος είναι ο λόγος που παρατηρείται ραγδαία αύξηση των νοσημάτων που σχετίζονται με αυτόν τον σημαντικό αδένα; Ο θυρεοειδής είναι ο αδένας που ρυθμίζει ανά πάσα στιγμή το μεταβολισμό. Αυξάνει ή μειώνει το μεταβολισμό ανάλογα με […]

Όζοι θερμοί ή ψυχροί, υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) και βρογχοκήλη (διόγκωση του θυρεοειδούς) είναι τα πιο συχνά προβλήματα.

Ποιος είναι ο λόγος που παρατηρείται ραγδαία αύξηση των νοσημάτων που σχετίζονται με αυτόν τον σημαντικό αδένα;

Ο θυρεοειδής είναι ο αδένας που ρυθμίζει ανά πάσα στιγμή το μεταβολισμό. Αυξάνει ή μειώνει το μεταβολισμό ανάλογα με τις συνθήκες (κρύο, ζέστη), τις ανάγκες (ξεκούραση, άσκηση) αλλά και την συναισθηματική κατάσταση (θυμός,  φόβος, χαρά).

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ “ΕΧΩ ΘΥΡΕΟΕΙΔΗ”;

Όλοι έχουμε θυρεοειδή… η έκφραση φυσικά αναφέρεται στις παθήσεις που σχετίζονται με αυτόν. Οι πιο συχνά εμφανιζόμενες παθήσεις του θυρεοειδούς είναι ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε υπερλειτουργία του θυρεοειδούς με υπερέκκριση θυρεοειδικών ορμονών και στη δεύτερη υπολειτουργία με μειωμένη έκκριση ορμονών.

Βρίσκεται στο λαιμό και ονομάζεται έτσι γιατί έχει το σχήμα θυρεού (ασπίδα, οικόσημο) και παράγει δύο βασικές ορμόνες:

• την Τ4 (Θυροξίνη) και
• την Τ3 (Τριιωδοθυρονίνη)

οι αριθμοί 3 και 4 αναφέρονται στο πόσα άτομα ιωδίου περιέχονται στην κάθε ορμόνη (βλ. σχήμα).

Από τις δύο ορμόνες η δραστική είναι η Τ3 και επηρεάζει σχεδόν οποιαδήποτε φυσιολογική μεταβολική διαδικασία μέσα στο σώμα όπως την ανάπτυξη, την θερμοκρασία του σώματος, την καρδιακή συχνότητα, την έμμηνο ρύση, την αιμοποίηση, την ανάπτυξη των τριχών, την αποθήκευση και την καύση του λίπους και πολλές άλλες.

Ο θυρεοειδής παράγει Τ4 όπου στη συνέχεια μετατρέπεται σε Τ3 ανάλογα με τις συνθήκες και τις ανάγκες των κυττάρων. Πρόκειται για έναν ευαίσθητο και ακριβή μηχανισμό ρύθμισης που βοηθάει άμεσα το σώμα να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί σε αυτό που συμβαίνει άμεσα.

Οι εντολές για το πόση Τ3 και Τ4 θα εκκρίνει ο θυρεοειδής

έρχονται από την υπόφυση μέσω της TSH (Thyroid Stimulating Hormone). Όταν ο οργανισμός χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα από τις θυρεοειδικές ορμόνες, αυξάνεται η έκκριση της TSH.

Όσο μικρότερες ποσότητες Τ3 και Τ4 κυκλοφορούν στο αίμα τόσο αυξάνονται τα επίπεδα της TSH, ώστε να πιέσουν το θυρεοειδή να απελευθερώσει περισσότερη Τ3 και Τ4, ανάλογα με τις ανάγκες.

Υψηλές τιμές TSH υποδηλώνουν υπο-θυρεοειδισμό (ο θυρεοειδής υπολειτουργεί και χρειάζεται να δεχτεί μεγαλύτερη πίεση για να αντεπεξέλθει) ενώ πολύ χαμηλές τιμές συνδέονται με υπερ-θυρεοειδισμό.

Ο θυρεοειδής αλληλεπιδρά μέσω νευρικών και ορμονικών οδών με τον φλοιό του εγκεφάλου, ενώ επηρεάζει και επηρεάζεται από τις ορμόνες του στρες, την αδρεναλίνη και την κορτιζόλη.

Ο συγκεκριμένος αδένας είναι ευάλωτος και η λειτουργία του αλλάζει άμεσα υπό συνθήκες στρες. Χρόνια συναισθηματικά, μεταβολικά ή άλλα είδη στρες μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στη λειτουργία του.

Γιατί Νοσεί ο Θυρεοειδής

Ο θυρεοειδής αδένας προσπαθεί να ρυθμίσει τον μεταβολισμό και κυρίως την ταχύτητα που γίνονται οι μεταβολικές διεργασίες. Η απόκλιση όμως από τον φυσικό τρόπο ζωής και διατροφής είναι οι βασικοί παράγοντες στην εμφάνιση των νοσημάτων του θυρεοειδούς σε βιοχημικό και συναισθηματικό επίπεδο.

Τοξίνες και βαρέα μέταλλα, τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και σεληνίου, η έλλειψη ιωδίου αλλά και η επιβάρυνση του οργανισμού με βρώμιο και χλώριο εμποδίζουν τη φυσιολογική παραγωγή Τ3 και Τ4.Το βρώμιο για παράδειγμα, όπως και το χλώριο, ανήκει στην ίδια οικογένεια μεταλλικών στοιχείων (αλογόνα) με το ιώδιο και χρησιμοποιείται ευρέως στην παρασκευή αρτοποιημάτων.

Το βρώμιο καταλαμβάνει τους υποδοχείς που θα έπρεπε να συνδεθούν με το ιώδιο και μειώνει τα επίπεδα διαθέσιμου ιωδίου στον θυρεοειδή. Αυξημένα επίπεδα βρωμίου και αντίστοιχα χαμηλά επίπεδα ιωδίου έχουν βρεθεί σε ασθενείς που πάσχουν από βρογχοκήλη.Γνωρίζουμε επίσης ότι αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης αλλά και χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συμβάλουν στην εμφάνιση υποθυρεοειδισμού και αυτοάνοσου θυρεοειδίτιδας.

Στρες και Θυρεοειδής

Ο θυρεοειδής είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα όργανα στο στρες. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που προκαλούν στρες στο σώμα.

Το μεταβολικό στρες είναι ένας σημαντικός παράγοντας. Σε συνθήκες μεταβολικού στρες ο οργανισμός πιέζεται λόγω της έλλειψης βασικών μικροθρεπτικών συστατικών. Η απόδοση του κάθε κυττάρου στο σώμα, όσον αφορά στην παραγωγή ενέργειας, μειώνεται και αυξάνεται εναλλακτικά η έκκριση ορμονών του στρες για να καλύψουν το ενεργειακό έλλειμμα. Μια από αυτές είναι και η Τ3.

Όσο χαμηλότερη είναι η απόδοση του μεταβολισμού τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη παρέμβασης από πλευράς του θυρεοειδούς.

Η μακροχρόνια ανάγκη παρέμβασης και υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα οδηγεί σε αλλοίωση τόσο της λειτουργίας όσο και της δομής του. Υπό την συνεχή πίεση της TSH, αρχικά παρατηρείται μια διάχυτη αλλαγή στο παρέγχυμα (ιστός) του θυρεοειδή αδένα που σταδιακά οδηγεί στην δημιουργία όζων (μικρά εξογκώματα). Η αλλοίωση της μορφολογίας των κυττάρων φτάνει κάποια στιγμή στο σημείο όπου το ανοσοποιητικό δεν αναγνωρίζει αυτά τα κύτταρα και παράγει αντισώματα ενάντια τους.

Η καταστροφή από αυτό το σημείο και μετά προξενείται και από τον ίδιο τον οργανισμό και σταδιακά θα οδηγήσει σε υπολειτουργία του αδένα - προκαλώντας ενδεχομένως χρόνιες παθήσεις όπως όζους, θερμούς ή ψυχρούς, υποθυρεοειδισμό, υπερθυρεοειδισμό, θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) και βρογχοκήλη (διόγκωση του θυρεοειδούς - και ανάγκη για φαρμακευτική παρέμβαση.

Η εξωτερική όμως χορήγηση ορμονών δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προσομοιάσει την φυσιολογική συνεχή έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών.

Το σώμα προσαρμόζεται με τη βοήθεια του θυρεοειδή συνεχώς και άμεσα στις συνθήκες που επικρατούν ανά πάσα στιγμή. Κατά την λήψη τροφής, σε συνθήκες κρύου ή ζέστης, κατά τη διάρκεια της άσκησης, της ξεκούρασης, ακόμη και κατά τη διάρκεια βίωσης συναισθημάτων χαράς ή λύπης ο μεταβολισμός αυξομειώνεται και προσαρμόζεται συνεχώς.

Η εξωγενής χορήγηση ορμονών μπορεί να εξασφαλίσει μια ανεκτή ποιότητα ζωής όχι όμως και μια βέλτιστη απόδοση όπως θα συνέβαινε με τη φυσική έκκριση τους.

Έτσι ο θυρεοειδής “πέφτει” στη προσπάθεια του να ξυπνήσει έναν μεταβολισμό που δεν λειτουργεί σωστά. Το πρόβλημα στ’ αλήθεια δεν αφορά στον θυρεοειδή αλλά στον ίδιο το μεταβολισμό και τους παράγοντες που τον ρυθμίζουν.

Η ουσιαστική λύση είναι η αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού και η διαχείριση των αιτιών του προβλήματος.

Τρόποι αντιμετώπισης
Οι ενέργειες που μπορούν να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση προβλημάτων του θυρεοδειδούς και την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού είναι:

• Η διατήρηση ιδανικών επιπέδων βιταμίνης D. Η βιταμίνη D αυξάνει την απόδοση των χημικών αντιδράσεων σε όλα τα κύτταρα και βελτιώνει την έκφραση των γονιδίων.
• Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους με χαμηλά επίπεδα ινσουλίνης. Η αυξημένη ινσουλίνη αποσταθεροποιεί όλο το ορμονικό σύστημα και εμποδίζει την μετατροπή της Τ4 σε ενεργό Τ3. Η λύση της αντίστασης της ινσουλίνης συνδέεται με βελτίωση της θυρεοειδικής λειτουργίας.
• Η λήψη απαραίτητων μικροθρεπτικών συστατικών. Το ιώδιο, το σελήνιο και το μαγνήσιο είναι στοιχεία ζωτικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς, ενώ το χρώμιο, η γλουταμίνη, η κανέλα και το άλφα λιποϊκό οξύ βοηθούν στην μείωση της αντίστασης της ινσουλίνης.
• Η αποφυγή κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και ιδιαίτερα αρτοποιήματων που περιέχουν βρώμιο.
• Ο εντοπισμός και διαχείριση του μεταβολικού στρες. Ανενεργά μεταβολικά μονοπάτια οδηγούν σε μείωση της παραγωγής ενέργειας και σε στρες που οφείλεται σε μεταβολικούς λόγους. Ο θυρεοειδής πιέζεται ιδιαίτερα υπό τέτοιες συνθήκες και η δυνατότητα του οργανισμού να αποκαταστήσει την φυσιολογική λειτουργία είναι σχεδόν αδύνατη αν δεν επανέλθει η βιοχημική ισορροπία.
• Η άσκηση, που μειώνει τα επίπεδα αδρεναλίνης, και βοηθά στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
• Η πόση άφθονου νερού. Η αφυδάτωση ακόμη και σε μικρό βαθμό μπορεί να μειώσει τη λειτουργία του μεταβολισμού κατά 40%.
• Η μείωση του συναισθηματικού στρες μέσα από μια θετική ματιά προς τη ζωή και την αποφυγή αρνητικών επιδράσεων και ειδήσεων.
• Η μελέτη βιβλίων που αυξάνουν την κατανόηση και τις δεξιότητες. Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και μπορούμε να ωφελούμαστε από την αυξημένη πρόσβαση σε χρήσιμες πληροφορίες. Το πιο ασφαλές κριτήριο είναι πάντα αν αυτό που μαθαίνουμε μας κάνει πιο ικανούς και πιο χρήσιμους σε εμάς και στους γύρω μας.

Για την αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων που αφορούν το θυρεοειδή είναι απαραίτητος ο εντοπισμός παραγόντων με την διενέργεια ειδικών εξετάσεων, που επιτρέπει να βοηθήσουμε με ακριβείς παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής και διατροφής ώστε να επανέλθει ο οργανισμός στη φυσιολογική του λειτουργία.

Ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός είναι δύο ασθένειες που ακούμε συχνά, ωστόσο αρκετά συχνά οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ποια είναι οι διαφορές μεταξύ υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού.

Θα εξηγήσουμε τα συμπτώματα της κάθε νόσου παρακάτω καθώς και τις πιθανές αιτίες τους και μερικές φυσικές συμβουλές υγείας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σας.

Ποιές είναι οι διαφορές μεταξύ υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού;

Αρχικά να γνωρίσουμε τον αδένα που ενίοτε υπερλειτουργεί και ενίοτε υπολειτουργεί.

Τι είναι ο θυρεοειδής;

Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας με σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στο άνω μέρος της τραχείας, ρυθμίζει το μεταβολισμό του σώματος και συμμετέχει στην παραγωγή ορμονών, ειδικά της θυροξίνης και της τριιωδοθυρονίνης.

Ο θυρεοειδής ελέγχεται από τον υποθάλαμο και τον αδένα της υπόφυσης.

Υπερθυρεοειδισμός

Στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού, όπως δείχνει το πρόθεμα “υπερ-“, ο αδένας υπερλειτουργεί, γεγονός που προκαλεί υπερέκκριση ορμονών. Προσβάλλει περίπου το 1% του πληθυσμού, ειδικά γυναίκες ηλικίας μεταξύ 30 και 40 ετών.

Το πιο εμφανές σημάδι είναι η εμφάνιση βρογχοκήλης (μια αύξηση του μεγέθους του θυρεοειδούς) και τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι η ταχυκαρδία, η απώλεια βάρους, η νευρικότητα, η τρεμούλα, η αϋπνία και η υπερβολική εφίδρωση.

Η πιο εμφανής από τις διαφορές μεταξύ υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού είναι ότι στον τελευταίο το άτομο χάνει βάρος.

Αιτίες του υπερθυρεοειδισμού

• Νόσος του Graves.
• Υπερβολική κατανάλωση τροφών με ιώδιο ή άμεση έκθεση σε ιώδιο.
• Φλεγμονή του θυρεοειδούς λόγω ιογενών λοιμώξεων, φαρμάκων ή μετά την εγκυμοσύνη.
• Καλοήθεις όγκοι στο θυρεοειδή ή στον αδένα της υπόφυσης.
• Όγκοι στους όρχεις ή στις ωοθήκες.
• Κατάχρηση ορμονών του θυρεοειδούς.

Φυσική αντιμετώπιση

Θα πρέπει να ακολουθείτε πάντα τη φαρμακευτική αγωγή που σας συνταγογραφείται, όμως υπάρχουν και ορισμένες τροφές που μπορούν να σας κάνουν να αισθανθείτε καλύτερα:

• Λάχανο.
• Μπρόκολο.
• Ραπανάκι.
• Σπανάκι.
• Σόγια.
• Φασόλια.
• Ροδάκινα.

Άλλες συμβουλές

Θα πρέπει επίσης να ασκείστε συχνά για να ρυθμίσετε το μεταβολισμό σας και να αποφεύγετε όσο μπορείτε τις διεγερτικές ουσίες, επειδή θα σας κάνουν να αισθάνεστε χειρότερα:

• Οινόπνευμα.
• Καφές.
• Σόδα.

Υποθυρεοειδισμός

Από την άλλη πλευρά ο υποθυρεοειδισμός προσβάλλει το 3% του πληθυσμού, ειδικά γυναίκες άνω των 50 ετών ή μετά τη γέννα.

Πρόκειται για τη μείωση των επιπέδων των ορμονών του θυρεοειδούς στο πλάσμα του αίματος και περιλαμβάνει συμπτώματα όπως κόπωση, εξάντληση, μυϊκή αδυναμία, αίσθηση κρύου, ανεξήγητη αύξηση βάρους, κατάθλιψη και άλλες συναισθηματικές ανισορροπίες.

Υπάρχουν και άλλα λιγότερο εμφανή συμπτώματα που μπορούν να σας βοηθήσουν να αναγνωρίσετε μια νόσο που αναγνωρίζεται δύσκολα: χλωμό ή κιτρινωπό δέρμα, κατακράτηση υγρών, τριχόπτωση, έλλειψη τριχών στις άκρες των φρυδιών και πολύ ξηρό δέρμα.

Μια από τις διαφορές μεταξύ υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού που κάνουν τους ασθενείς να υποψιαστούν ότι έχουν αυτή την ασθένεια, είναι ότι ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί αύξηση του σωματικού βάρους.

Αιτίες του υποθυρεοειδισμού

• Διαφορετικές μορφές θυρεοειδίτιδας.
• Παρουσιάζεται σε γυναίκες μετά τη γέννα (και γενικά μετά την εμφάνιση υπερθυρεοειδισμού).
• Συγγενή ελαττώματα.
• Ραδιοθεραπεία στο λαιμό.
• Αντιθυρεοειδικά φάρμακα.
• Θεραπείες με λίθιο.
• Χρόνια έλλειψη ιωδίου.

Φυσική αντιμετώπιση

Πέρα από την κατάλληλη αγωγή, συνιστούμε την κατανάλωση των παρακάτω τροφών για την αύξηση των επιπέδων ιωδίου σας:

• Μαϊντανός.
• Αβγά.
• Βερίκοκα.
• Λιπαρά ψάρια.
• Μπανάνες.
• Αμύγδαλα.
• Νεροκάρδαμο.
• Αγγούρια.
• Αρακάς.
• Μήλα.
• Σύκα.
• Ιωδιούχο αλάτι ή θαλασσινό αλάτι.
• Φύκια πλούσια σε ιώδιο, όπως το kelp ή το fucus.
• Ψάρια.
• Θαλασσινά.
• Ζελέ κυδώνι.

Άλλες συμβουλές

Αν δεν σας αρέσει να τρώτε φύκια, τα οποία συνιστούμε επειδή είναι βιολογικά και δεν περιέχουν τοξικές ουσίες, μπορείτε να τα βρείτε σε μορφή χαπιού. Δεν σας εξασφαλίζουν μόνο ιώδιο αλλά και πολλά μέταλλα και απαραίτητα αμινοξέα που είναι πολύ ωφέλιμα για το σώμα.

Μια άλλη επιλογή είναι να φτιάξετε αλάτι με φύκια. Τρίψτε το θαλασσινό αλάτι και τα φύκια της επιλογής σας, αναμείξτε τα και διατηρήστε τα σε δοχείο που κλείνει καλά. Το αλάτι θα λειτουργήσει ως συντηρητικό. Μπορείτε να το χρησιμοποιείτε όπως το κανονικό αλάτι όταν μαγειρεύετε σούπες, φαγητά της κατσαρόλας κ.λπ..

Το ιστορικό της ανακάλυψης της νόσου Χασιμότο

Ο Δρ Χασιμότο γεννήθηκε στην Iga-Ueno το 1881 και αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Kyushu Imperial University. Το 1912, περιέγραψε πρώτος την χρόνια διαταραχή του θυρεοειδούς με διάχυτη λεμφοκυτταρική διήθηση, ίνωση και ατροφία του παρεγχύματος. Είχε τότε χαρακτηριστεί ως το «Struma Lymphomatosa», που αναφέρεται τώρα ως χρόνια θυρεοειδίτιδα ή «νόσος του Χασιμότο»

Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι πάθηση που ανήκει σε μια μεγάλη κατηγορία νοσημάτων που λέγονται αυτοάνοσα νοσήματα. Η χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα ή νόσος Χασιμότο αποτελεί την πιο συχνή μορφή μη ειδικής θυρεοειδίτιδας και την πιο συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού  και βρογχοκήλης.

Προσβάλει εννέα φορές περισσότερο τις γυναίκες σε όλες τις ηλικίες με μεγαλύτερη όμως συχνότητα σε γυναίκες μέσης ηλικίας . Αρκετά συχνά υπάρχει οικογενής επίπτωση 

Τι συμπτώματα προκαλεί η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο; Το σίγουρο είναι ότι η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Χασιμότο έχει πολλά «πρόσωπα». Τα συμπτώματα που μπορεί να έχετε σήμερα μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που θα έχετε σε πέντε ή δέκα χρόνια κι αυτό γιατί η Χασιμότο με τον καιρό εξελίσσεται, αλλάζει και δείχνει συνεχώς μια άλλη «πλευρά» της.

Γεγονός επίσης είναι ότι εκείνοι που πάσχουν από θυρεοειδίτιδα Χασιμότο μπορεί να εμφανίζουν εντελώς διαφορετικά συμπτώματα μεταξύ τους.

Κι αυτό δημιουργεί, ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια της νόσου, μια σύγχυση όταν κανείς ρωτά και προσπαθεί να μάθει για την ασθένεια.

• Συχνά η νόσος εξελίσσεται με αργό ρυθμό, έτσι που τα συμπτώματά της δεν γίνονται άμεσα αντιληπτά.
• Στα αρχικά στάδια συχνά, αλλά όχι πάντα, έρχονται στο προσκήνιο τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού.

Η αιτία για αυτόν τον υπερθυρεοειδισμό είναι η καταστροφή του θυρεοειδικού ιστού και η απελευθέρωση των ορμονών που είναι ήδη αποθηκευμένες σε αυτόν στην κυκλοφορία του αίματος. Πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για έναν ήπιο υπερθυρεοειδισμό, ο οποίος στην πορεία δίνει σταδιακά τη θέση του σε μια χρόνια υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.

Αυτή η φάση μπορεί συχνά να περάσει απαρατήρητη.

Παθογένεια

Η παθογένεια της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο δεν είναι σαφής. Φαίνεται να υπάρχει διαταραχή στα κατασταλτικά Τ λεμφοκύτταρα, τα οποία επιτρέπουν στα βοηθητικά Τ λεμφοκύτταρα να αντιδρούν με ειδικά αντιγόνα στην κυτταρική μεμβράνη των θυλακιωδών κύτταρων του θυρεοειδούς αδένα. Αφού τα λεμφοκύτταρα αυτά ευαισθητοποιηθούν έναντι των θυρεοειδικών αντιγόνων, παράγονται αυτοαντισώματα που αναγνωρίζουν τα αντιγόνα αυτά.

Η απελευθέρωση των κυτταροκινών και η φλεγμονή που ακολουθεί, προκαλούν την καταστροφή του αδένα . Αυτό μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες μέχρι χρόνια, γι’αυτό η εξέλιξη της νόσου είναι αργή . Τα τρία κύρια αντιγόνα του αδένα είναι η θυρεοσφαιρίνη (thyroglobulin, TG), η θυροειδική υπεροξειδάση (thyroid peroxidase, TPO) που μέχρι προ τινός ήταν γνωστή ως μικροσωματικό αντιγόνο και ο υποδοχέας της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (thyroid stimulating hormone receptor, TSH-R).

Μην αμελείτε την φαρμακευτική αγωγή!

Μετά από την διάγνωση, το πιθανότερο είναι να λάβετε φαρμακευτική αγωγή. Το «καθημερινό μας χαπάκι» είναι άκρως απαραίτητο για τον οργανισμό μας! Δεν θα πρέπει να αμελείται. Ιδανικό θεωρείται να το λαμβάνει ο ασθενείς καθημερινά την ίδια ώρα. Είναι μια βασική ορμόνη που χρειάζεται το σώμα μας και δεν μπορεί να την παράγει πια. Η κατάλληλη δόση της αγωγής, μαζί με την σωστή λήψη, θα βοηθήσουν κατά πολύ, στην μείωση των συμπτωμάτων.

Συμπληρώματα διατροφής

Άτομα που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα συχνά υποφέρουν και από άλλες ελλείψεις σημαντικών ουσιών, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και μέταλλα, καθώς ο οργανισμός τους δυσκολεύεται να απορροφήσει αυτές τις ουσίες. Τα συμπτώματα που προκαλούνται από την έλλειψη αυτών των ουσιών, συχνά έχουν μεγάλη ομοιότητα με τα συμπτώματα του αυτοάνοσου νοσήματος, π.χ. κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης, μυϊκούς πόνους κλπ.

Να ελέγχετε σε συνεργασία με τον γιατρό σας, τακτικά με αιματολογικές εξετάσεις τον οργανισμό σας, για πιθανές ελλείψεις και να τις αναπληρώνετε με κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής.

Ιώδιο

Το ιώδιο είναι σημαντικό για την παραγωγή ορμονών στον θυρεοειδή. Ωστόσο στην Hashimoto Θυρεοειδίτιδα, ο θυρεοειδής αδένας πάσχει από μια χρόνια φλεγμονή.

Έτσι οι μεγάλες ποσότητες ιωδίου μπορεί να επιδεινώσουν την ασθένεια. Όπως αναφέρει η γιατρός Dr. Φαν ντε Λο: «Είναι καλό να αποφεύγονται τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν ιώδιο, η διατροφή και τα συμπληρώματα διατροφής με φύκια και η τακτική διατροφή με σούσι.»

Τακτική παρακολούθηση

Ειδικά στα αρχικά στάδια της ασθένειας και μέχρι να βρεθεί η κατάλληλη δοσολογία της αγωγής, θα πρέπει να παρακολουθείται ο ασθενής τακτικά. Και μετέπειτα ωστόσο είναι καλό να παρακολουθείται συχνά, καθώς οι ορμονικές τιμές μπορούν να επηρεαστούν άμεσα από περιόδους άγχους, ιώσεις και άλλους εξωτερικούς παράγοντες.

Σημαντικό είναι όπως αναφέρει η ενδοκρινολόγος Ιρις φαν ντε Λο: «να ελέγχονται οπωσδήποτε πάντοτε οι ελεύθερες τιμές FT3, FT4, καθώς η τιμή της TSH δεν επαρκεί από μόνη της, για την κατάλληλη διάγνωση. Ακόμα, είναι βασικό να γίνεται πάντοτε υπερηχογράφημα.»

Αντιμετώπιση του άγχους

Είναι αλήθεια, πως όταν τα συμπτώματα επιμένουν ένα άτομο μπορεί να νιώσει αποκαμωμένο και πιεσμένο. Το άγχος είναι από τα βασικότερα αίτια που τροφοδοτούν μια υποτροπή της ασθένειας ή την αύξηση των συμπτωμάτων. Προσπαθήστε να βρείτε χρόνο για τον εαυτό σας, αποβάλλοντας το άγχος. Μικρά πράγματα στην καθημερινότητα μπορούν να σας βοηθήσουν σε αυτό.

Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού στη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο
Η υπερθυρεοειδική φάση στη Χασιμότο συνήθως ακολουθείται από μια βαθμιαία εξελισσόμενη υπολειτουργία του θυρεοειδικού ιστού. Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο μπορεί επίσης να εμφανιστεί εξ’ αρχής με υπολειτουργία.

Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού είναι επίσης πολλαπλά:

– Κόπωση, γενική σωματική εξάντληση

– Έλλειψη συγκέντρωσης, κακή μνήμη

– Υψηλή αρτηριακή πίεση με παλμό κάτω από 70

– Αίσθημα παλμών

– Υψηλή χοληστερίνη

– Καταθλιπτική διάθεση, άγχος και κρίσεις πανικού, ευερεθιστότητα, σπάνια σκέψεις αυτοκτονίας

– Ξηρά και θαμπά και μαλλιά

– Τριχόπτωση

– Ξηρό δέρμα

– Δυσκοιλιότητα, μετεωρισμός

– Αύξηση του βάρους, πολύ σπάνια έντονη απώλεια βάρους

– Διαταραχή του κύκλου στις γυναίκες, υπογονιμότητα, τάση για αποβολές

– Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία

– «Μυρμήγκιασμα» και μούδιασμα στα χέρια και τους βραχίονες (σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα)

– Προβλήματα στην ακοή, εμβοές στα αυτιά

– Απαθής έκφραση

– Μεταβολές προσωπικότητας

– Νυχτερινές εφιδρώσεις

– Πόνος στον αυχένα

– Οιδήματα, κατακράτηση υγρών

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των ασθενών με Χασιμότο που λαμβάνει θεραπεία με ορμόνες του θυρεοειδούς δεν εμφανίζει τα παραπάνω συμπτώματα. Ακόμη όμως κι όταν τα συμπτώματα αυτά εμφανιστούν, δεν σημαίνει ότι θα παραμείνουν για πάντα. Ενδέχεται δηλαδή να εμφανίζονται ανά διαστήματα και/ή σε διαφορετικό βαθμό, όπως και να αφορούν κάθε φορά διαφορετικό σύστημα του σώματος.

Στρες και Υποθυρεοειδισμός

Στην πραγματικότητα, το άγχος επηρεάζει σημαντικά την λειτουργία του θυρεοειδούς. Κάθε φορά που το στρες αυξάνεται, τα επινεφρίδια παράγουν κορτιζόλη. Αυτός είναι ένας προστατευτικός μηχανισμός, που αρχικά αναπτύχθηκε ως απάντηση σε διάφορες φυσικές απειλές.

Πρόκειται για την απάντηση του οργανισμού, γνωστή ως «πάλη ή πτήση» (fight or flight). Μάλιστα, μόνο αφού η φυσική απειλή λήξει, τα επίπεδα της κορτιζόλης πέφτουν στα φυσιολογικά επίπεδα τους.

Η αύξηση των επίπεδων της κορτιζόλης στην ουσία προορίζεται μόνο για βραχυπρόθεσμα στρεσογόνα γεγονότα.

Είναι η διάρκεια και η συσσώρευση του στρες και όχι το είδος του στρες που προκαλεί τα υψηλά επίπεδα της κορτιζόλης.

Κάθε κύτταρο στο σώμα έχει υποδοχείς για τις ορμόνες του θυρεοειδούς, αλλά και για την κορτιζόλη, η οποία δρα συνεργιστικά με τις θυρεοειδικές ορμόνες σε επιγενετικό επίπεδο.

Είναι απαραίτητο η κορτιζόλη να κυμαίνεται σε φυσιολογικά επίπεδα, (δηλαδή ούτε πάρα πολύ, αλλά ούτε πολύ λίγο) για να μπορεί δεσμεύετει στους υποδοχείς με σκοπό τη βέλτιστη λειτουργία, όχι μόνο του θυρεοειδή αδένα αλλά και κάθε ιστού του σώματος.

Υπερβολικά επίπεδα κορτιζόλης διεγείρουν τους ιστούς να ανταποκριθούν επιπλέον στο σήμα των θυρεοειδικών ορμονών. Επιπρόσθετα, μια διαρκή άνοδο κορτιζόλης είναι ικανή να αυξήσει τα επίπεδα της TSH, ενώ η Τ4 και η Τ3 μπορούν να κυμαίνονται εντός του φυσιολογικού εύρους!

Η περίσσεια κορτιζόλης έχει άμεση αρνητική επίδραση στη λειτουργία του θυρεοειδούς και στη μετατροπή της Τ4 σε Τ3 στους ιστούς του σώματος, ενώ οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για θυρεοειδίτιδα Hashimoto (αυτοάνοση ασθένεια του θυρεοειδούς).

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι το αποτέλεσμα των αυξημένων επιπέδων κορτιζόλης που προκαλούν μια ανώμαλη αναλογία των Τ1 και Τ2 λεμφοκυττάρων.

Πηγές:

• Diet and thyroid - myths and facts 
• Multiple nutritional factors and thyroid disease, with particular reference to autoimmune thyroid disease.
• Effects of Dietary Protein on Thyroid Axis Activity.
• Forhead, A.J.; Fowden, A.L. Thyroid hormones in fetal growth and prepartum maturation. J. Endocrinol. 2014, 221, R87–R103.
• Vitamin D Status and Thyroid Autoantibodies in Autoimmune Thyroiditis.
• Zimmermann MB, Boelaert K. Iodine deficiency and thyroid disorders. Lancet Diabetes Endocrinol 2015; 3:286–295.
•  Li M, Eastman CJ. The changing epidemiology of iodine deficiency. Nat Rev Endocrinol 2012; 8:434–440.
• American thyroid association
• panosplatritis.health