Στην Άρτα ο οικισμός Σχωρέτσανα έγινε Καταρράκτης (1927), στο Λασίθι το Λουσέστιον έγινε Άγιος Ιωάννης (1955), στην Κοζάνη η Ρακίτα έγινε Ολυμπιάς (1927).
Συνολικά 4.981 μετονομασίες οικισμών –από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι τη μεταρρύθμιση Καλλικράτη το 2011– έχει καταγράψει το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Όλες οι μετονομασίες είναι περασμένες στο settlement-renames.eie.gr, μια εύχρηστη βάση δεδομένων που αποτελεί πολύτιμο εργαλείο πολιτικής ιστορίας, αφού η μετονομασία ενός οικισμού είναι κατά βάση μια πολιτική πράξη, όπως επιβεβαιώνει η Ελένη Κυραμαργιού, δρ Ιστορίας, μεταδιδακτορική ερευνήτρια ΙΙΕ/ΕΙΕ και μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Στους διοικητικούς νόμους μετά το 1831 αρχίζουμε να εντοπίζουμε τις πρώτες σιωπηρές ή δημοσιευμένες μετονομασίες». Είναι η περίοδος «που συστήνονται οι πολυκοινοτικοί δήμοι, οι διοικήσεις και οι υποδιοικήσεις του νεοσύστατου βασιλείου και η πλειονότητα αυτών παίρνει ένα αρχαίο ή αρχαιοπρεπές όνομα».
| Η Πιάδα, προστατευμένη από βουνά, επιλέχθηκε ως τόπος των Εθνοσυνελεύσεων της Επανάστασης και ξαναπήρε την αρχαία ονομασία της: Νέα Επίδαυρος. |
Έτσι, κατά κάποιον τρόπο «αποκαθίσταται ο τοπωνυμικός χάρτης του ελληνικού βασιλείου, αποτυπώνοντας τη συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού μέσα στους αιώνες». Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας αποκατάστασης είναι αυτό της Πιάδας, που μετονομάστηκε σε Νέα Επίδαυρο, προς τιμήν των Εθνοσυνελεύσεων της Επανάστασης. «Επίδαυρος είναι το αρχαίο όνομα της περιοχής, γι’ αυτό και, παρότι το χωριό λεγόταν Πιάδα, δεν λέμε ότι η Εθνοσυνέλευση έγινε στην Πιάδα, αλλά στην Επίδαυρο».
Με τη νηφαλιότητα που χαρίζει ο χρόνος και με τις δύο επετείους ιστορικών γεγονότων καταλυτικών για τις μετονομασίες οικισμών να πλησιάζουν (200 χρόνια από την Επανάσταση το 2021, 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή το 2022), η ερευνητική δουλειά που αποτυπώνεται στο settlement-renames.eie.gr αποτελεί οδηγό για να ανακαλύψουμε το παρελθόν μας. Αξίζει να μπείτε στην ιστοσελίδα, για να αναζητήσετε το (πιθανό) παλιό όνομα του δικού σας χωριού.
Ελ. Αλαβάνου
Πηγή: kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου