Πριν 80.000 χρόνια, άνθρωποι από τον Καύκασο, μέσω Πόντου, πήγαν στην Πολωνία…

Του Γιώργου Λεκάκη

Πριν από περίπου 100.000 χρόνια, το κλίμα επιδεινώθηκε απότομα… Και το περιβάλλον της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης από δασικο έγινε στέπα… Μαμούθ, μαλλιαροί ρινόκεροι και άλλα ζώα, που ζούσαν σε ψυχρά κλίματα, από την Αρκτική, αναγκάστηκαν να «μεταναστεύσουν» προς Νότον…

Χάρτης που δείχνει τις έως τώρα ευρεθείσες κατοικημένες από ανθρώπους θέσεις εποχής Micoquian (κόκκινος κύκλος) και Levallois-Mousterian (μπλε κύκλος) στην Βόρειο Ευρώπη, κατά την διάρκεια της MIS 5c - 5a.Map showing the location of the Micoquian (red circle) and Levallois-Mousterian (blue circle) sites in Europe during MIS 5c—5a (base map from GeoMappApp.

Σύμφωνα με νέα έρευνα, που δημοσίευσε ο Andrea Picin και μια διεθνής ομάδα ερευνητών, οι οποίοι ανέλυσαν το γονιδίωμα ενός δοντιού Neanderthal, που ανακτήθηκε από το σπήλαιο Stajnia της Πολωνίας, διαπίστωσαν με το μοριακό γενετικό υλικό, ότι το άτομο αυτό έζησε τουλάχιστον πριν από 80.000 χρόνια… - το αρχαιότερο δείγμα Νεάντερνταλ από την Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη.

Και η έρευνα συνεχίζει: Βρήκαν ότι το μιτοχονδριακό DNA του ομοιάζει με εκείνο του Νεάντερνταλ του Βορείου Καύκασου…

Με βάση στοιχεία από πέτρινα εργαλεία από αυτήν την περίοδο, οι Νεάντερνταλ πιστεύεται ότι κυνηγούσαν μεταναστευτικά ζώα στις ήδη ψυχρές πεδιάδες της Βόρειας και Ανατολικής Ευρώπης.

Εργαλεία από το σπήλαιο Stajnia Πολωνίας.

Κάποιοι, λοιπόν, μπορεί να είχαν ταξιδέψει (ίσως και με πλοία!) μέσω Βόρειου Πόντου / Ταυρίδας / Κριμαίας και μετά κατά μήκος των ποταμών Πυρετού[1] (> Προύθος, νυν Prut), και Τύρα / Δάναστρι ή Δάναστο (> νυν Δνείστερο / Dniester) της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίοι αμφότεροι εκβάλλουν στην Μαύρη Θάλασσα.

Το σπήλαιο Stajnia στην Πολωνία.

Αυτό είναι αποτέλεσμα της «αυξημένης κινητικότητας» των Νεάντερνταλ την εποχή εκείνη, πριν 100.000 χρόνια.

Θυμίζουμε ότι προηγούμενες γενετικές μελέτες λειψάνων Νεάντερνταλ, έχουν δείξει ότι οι Νεάντερνταλ από την Δυτική Ευρώπη συνάντησαν τον πληθυσμό των Νεάντερνταλ που ζούσαν στα Όρη Αλτάι, πριν από περίπου 90.000 χρόνια - και στην συνέχεια, περίπου 45.000 χρόνια πριν, οι Νεάντερνταλ της Δυτικής Ευρώπης ξανα-συνάντησαν τους Νεάντερνταλ του Καύκασου, στον Καύκασο….

Οι ερευνητές εδήλωσαν ότι η νέα μελέτη βοηθά στην εξήγηση του χρονοδιαγράμματος για την ευρεία κατανομή των αντικειμένων των Νεάντερνταλ, που βρέθηκαν μεταξύ της ανατολικής Γαλλίας - Πολωνίας - Πόντου / Καυκάσου.

ΠΗΓΕΣ: Andrea Picin, Mateja Hajdinjak, Wioletta Nowaczewska, Stefano Benazzi, Mikołaj Urbanowski, Adrian Marciszak, Helen Fewlass, Paweł Socha, Krzysztof Stefaniak, Marcin Żarski, Andrzej Wiśniewski, Jean-Jacques Hublin, Adam Nadachowski και Sahra Talamo «New perspectives on Neanderthaldispersal and turnover from Stajnia Cave (Poland)», Nature / Scientific Reports, vol. 10, article number 14778 (2020) 08 September 2020. Και «Το αρχαιότερο DNA Νεάντερνταλ της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης: Ο 80.000 χρονων Νεάντερνταλ αποκαλύπτει πολιτιστικές και γενετικές συγγένειες μεταξύ της Πολωνίας και του Βόρειου Καυκάσου» / «The oldest Neanderthal DNA of Central-Eastern Europe An 80,000-year-old Neanderthal reveals cultural and genetic affinities between Poland and the Northern Caucasus», στο Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, 8.9.2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.9.2020.

Abstract

The Micoquian is the broadest and longest enduring cultural facies of the Late Middle Palaeolithic that spread across the periglacial and boreal environments of Europe between Eastern France, Poland, and Northern Caucasus. Here, we present new data from the archaeological record of Stajnia Cave (Poland) and the paleogenetic analysis of a Neanderthal molar S5000, found in a Micoquian context. Our results demonstrate that the mtDNA genome of Stajnia S5000 dates to MIS 5a making the tooth the oldest Neanderthal specimen from Central-Eastern Europe. Furthermore, S5000 mtDNA has the fewest number of differences to mtDNA of Mezmaiskaya 1 Neanderthal from Northern Caucasus, and is more distant from almost contemporaneous Neanderthals of Scladina and Hohlenstein-Stadel. This observation and the technological affinity between Poland and the Northern Caucasus could be the result of increased mobility of Neanderthals that changed their subsistence strategy for coping with the new low biomass environments and the increased foraging radius of gregarious animals. The Prut and Dniester rivers were probably used as the main corridors of dispersal. The persistence of the Micoquian techno-complex in South-Eastern Europe infers that this axis of mobility was also used at the beginning of MIS 3 when a Neanderthal population turnover occurred in the Northern Caucasus.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Στην αρχαιότητα αναφέρεται ακόμη ως Ιεράσιος, ή Γεράσιος.

arxeion-politismou.gr