Μελανθώ: Υπηρέτρια στο παλάτι της Ιθάκης, στην υπηρεσία της Πηνελόπης

 Μελανθώ

Η Μελανθώ ήταν κόρη του Δολίου και ήταν υπηρέτρια στο παλάτι της Ιθάκης, στην υπηρεσία της Πηνελόπης. Ήταν όμορφη κοπέλα, «καλλιπάρειος» όπως την αναφέρει ο Όμηρος (σ 321), αλλά αχάριστη προς την κυρία της. Ο έρωτάς της για τον μνηστήρα Ευρύμαχο ήταν καταλυτικός στην σχέση της με την Πηνελόπη, διότι την ωθεί να προδώσει το μυστικό, ότι εκείνη υφαίνει και ξηλώνει στον αργαλειό το υποτιθέμενο σάβανο του πεθερού της, Λαέρτη, προκειμένου να κερδίσει χρόνο. Δεν αναγνωρίζει τον μεταμφιεσμένο σε γέρο Οδυσσέα και του φέρεται με αγένεια. Η θεά Αθηνά άλλωστε τον είχε μεταμορφώσει πολύ πειστικά σε γέρο αφαιρώντας του ακόμα και τη νεανική λάμψη απ το βλέμμα του.

«Μα τον πρόσβαλε άσχημα η όμορφη Μελανθώ, που τη γέννησε ο Δολίος και την ανέθρεψε η Πηνελόπη, και σαν παιδί της την περιποιόταν και μ ευχαρίστηση της έδινε παιχνίδια. Μα παρ όλ’ αυτά δεν ένιωθε μέσα της λύπη για την Πηνελόπη. Αυτή αγαπούσε τον Ευρύμαχο κι είχε μαζί του σχέσεις».

(Οδύσσεια σ 321 – 325 απόδ. Γ. Ζευγώλη).

Είναι πιθανόν η Μελανθώ, που ήταν άλλωστε νεαρής ηλικίας, να γεννήθηκε κατά την εικοσάχρονη απουσία του Οδυσσέα, οπότε δεν έχει κάποιο συναισθηματικό δέσιμο μαζί του. Τον θεωρεί λοιπόν έναν ξελιγωμένο γέρο ζητιάνο που χαζεύει τις γυναίκες του παλατιού:

«Κι Μελανθώ πάλι ξαναμάλωσε τον (μεταμορφωμένο σε γέρο) Οδυσσέα: «Ξένε, και τώρα ακόμα θα μας ενοχλείς εδώ, τριγυρνώντας όλη τη νύχτα μεσ’ στ’ ανάκτορα, και θα κοιτάς σα χάχας τις γυναίκες ; Πήγαιν’ έξω, δύστυχε, να νιώσεις τη χαρά του φαγητού. Αλλιώτικα σε λίγο θα βγεις έξω, κυνηγημένος με δαυλό – ξύλο».

(Οδύσσεια τα 65 – 69 απόδ. Γ. Ζευγώλη).

Ο Οδυσσέας πάλι απ την πλευρά του, χωρίς να παραγνωρίσουμε την πιθανότητα ότι όντως να γλυκοκοίταζε τις γυναίκες που γυρόφερναν στο παλάτι του, ιδιαίτερα τις καινούριες, το βλέμμα του πιότερο εκτιμούσε τη δυνατότητα και τον τρόπο εφαρμογής του σχεδίου του να σκοτώσει τους μνηστήρες. Η Μελανθώ πάλι, μη γνωρίζοντας καν ποιος ήταν και τα σχέδιά του, νόμιζε ότι αυτός κοιτούσε τις γυναίκες και τον αποπήρε.

Βέβαια, αν ο ξένος ήταν ένας νέος, ωραίος και πλούσιος άντρας, όπως ο ήταν ο εραστής της οΕυρύμαχος, τότε σίγουρα η στάση της απέναντί του θα ήταν διαφορετική.

Μελανθώ – Μαύρο άνθος

Το χρώμα του πρωινού

φανέρωνε τη μέρα του χαμού.

Σωροί τα πτώματα των μνηστήρων

και των άτυχων κοριτσιών

που πλάγιαζαν μαζί τους.

Κρεμασμένα απ το ίδιο σκοινί

τεντωμένα πόδια,

λαχταριστά στη νιότη τους

βρέθηκαν να σπαρταράνε

σαν πουλιά πιασμένα σε δίχτυα

εκεί που πρωτανοίγαν τα φτερά τους.

(Μπάμπης Κατσίμπας).

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ «ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΛΑΕΡΤΙΑΔΗΣ – ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ»

Babis Katsimpas - Αποσυμβολισμός ελληνικής μυθολογίας