Πώς Φτάνουμε στο Σημείο να Εκδηλώσουμε Ρευματοειδή Αρθρίτιδα

 

Σήμερα η αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας επικεντρώνεται σε δύο άξονες. Ο πρώτος, αφορά στην αντιμετώπιση της φλεγμονής. Ο δεύτερος άξονας, αφορά στην αντιμετώπιση των μεταβολικών διαταραχών, που προδιαθέτουν και πυροδοτούν τη νόσο.

Μεταβολικές διαταραχές που είναι κοινές στα άτομα που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, όπως οι ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά, η αντίσταση στην ινσουλίνη, η διαταραχή του μικροβιώματος, η κακή αντιοξειδωτική κατάσταση του οργανισμού, προκαλούν αλλαγές στη φυσιολογική σύσταση των κυττάρων του οργανισμού και δυσκολεύουν την αναγνώριση τους από το ανοσοποιητικό σύστημα.
 

Η ιατρική παρακολούθηση των ασθενών με αυτοάνοσο νόσημα πρέπει να συνδυάζει τόσο τον έλεγχο της φλεγμονής και της συμπτωματολογίας της νόσου, όσο και τη διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που οδήγησαν στην ανάπτυξη της.

Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς 

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι αυτοάνοσο νόσημα, όπου ο οργανισμός επιτίθεται τις αρθρώσεις του και τις καταστρέφει σταδιακά. Οι αρθρώσεις σε αυτή την περίπτωση πλήττονται συμμετρικά και μακροπρόθεσμα παραμορφώνονται.

Συμπτώματα Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας 
 

• Πόνος στην αρθρώσεις με οίδημα (πρήξιμο) και ερυθρότητα
   
• Δυσκαμψία των αρθρώσεων ιδιαίτερα το πρωί και μετά από ξεκούραση ή ακινησία
   
• Καταβολή με απώλεια της όρεξης 
   
• Πυρετός

H ρευματοειδής αρθρίτιδα, μπορεί να επηρεάσει και άλλα όργανα, όπως την καρδιά, τα μάτια, το δέρμα ή το αναπνευστικό σύστημα. Πρόκειται για ένα νόσημα που επηρεάζει την υγεία του ατόμου σε πολλαπλά επίπεδα^4,5.

Παράγοντες Κινδύνου Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας
 

• Ηλικία: η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι όμως πιο συχνή των 35-55 ετών
   
• Φύλο: είναι πιο συχνή στις γυναίκες 
   
• Κάπνισμα: συνδέεται τόσο με την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου όσο και με την σοβαρότητα των συμπτωμάτων
   
• Μεταβολικά νοσήματα όπως ο διαβήτης και το μεταβολικό σύνδρομο
   
• Ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά: βιταμίνες (D3, K2, C), μεταλλικά στοιχεία (μαγνήσιο, ψευδάργυρος, χρώμιο), ωμέγα 3 λιπαρά, αμινοξέα (λυσίνη, προλίνη, γλυκίνη, γλουταμίνη), προβιοτικά και αντιοξειδωτικά   
   
• Παχυσαρκία

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι ένα νόσημα που επηρεάζει την υγεία του ατόμου σε πολλαπλά επίπεδα.
 

Διάγνωση

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα συχνά είναι δύσκολο να διαγνωσθεί στα αρχικά της στάδια, γιατί μιμείται τα συμπτώματα πολλών άλλων νοσημάτων. Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο αιματολογικό τεστ που να επιβεβαιώνει τη διάγνωση της.    
Η τελική διάγνωση γίνεται λαμβάνοντας υπόψη την κλινική εικόνα, σε συνδυασμό με τον εργαστηριακό έλεγχο και απεικονιστικές εξετάσεις.  
 
Εργαστηριακός έλεγχος

• Γενική αίματος
• Δείκτες φλεγμονής: ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ), C αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP)
• Ρευματοειδής παράγοντας: RF
• Αυτοαντισώματα: αντισώματα έναντι του κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου (anti-CCP)

 
Απεικονιστικός έλεγχος

Απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο της πορείας της νόσου:

• Ακτινογραφία
• Μαγνητική τομογραφία
• Υπερηχογράφημα

 
Φαρμακευτική & Χειρουργική Θεραπεία Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας

• Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη: Algofren, Brufen, Naprosyn, Voltaren. Χορηγούνται είτε από του στόματος, είτε τοπικά σε μορφή τζελ, είτε και σε ενέσιμη μορφή. Σε μακροχρόνια χρήση μπορούν να προκαλέσουν γαστρικές διαταραχές, καρδιαγγειακά προβλήματα και να επιβαρύνουν το νεφρά και το συκώτι.    
• Κορτικοστεροειδή: Medrol, Prezolon. Xρησιμοποιούνται στην οξεία φάση για τον έλεγχο των συμπτωμάτων. Στη συνέχεια γίνεται σταδιακή μείωση της δόσης (tapering). Μπορούν να προκαλέσουν αύξηση του σωματικού βάρους, διαβήτη, οστεοπόρωση, αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο και τριχόπτωση στα μαλλιά.
• Αντιρρευματικοί παράγοντες τροποποιητικοί της νόσου: Μεθοτρεξάτη, Plaquenil, Arava, Salopirine. Καθυστερούν την εξέλιξη της νόσου και προστατεύουν τις αρθρώσεις από μόνιμη βλάβη. Οι παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν βλάβη στο συκώτι, καταστολή του μυελού των οστών και σοβαρές λοιμώξεις του αναπνευστικού.
• Βιολογικοί παράγοντες: Οrencia, Humira, Kineret, Remicade, Cimzia, Enbrel, Xeljanz. Είναι ανοσοτροποιητικές θεραπείες που στοχεύουν στο ανοσοποιητικό σύστημα που πυροδοτεί τη φλεγμονή και προκαλεί βλάβη στις αρθρώσεις. Αυξάνουν τον κίνδυνο λοιμώξεων. Η αποτελεσματικότητα τους ενισχύεται όταν συνδυάζονται με ανντιρρευματικούς παράγοντες τροποιητικούς της νόσου, όπως η μεθοτρεξάτη.
• Συνοκτομή: χειρουργική αφαίρεση του υμένα που καλύπτει το εσωτερικό της άρθρωσης.
• Επεμβάσεις σε αρθρώσεις και τένοντες: αποκατάσταση επί ρήξης τένοντα ή αρθρόδεση.
• Αρθροπλαστική: αφορά στην χειρουργική αντικατάσταση των αρθρώσεων που έχουν πληγεί, με τεχνητές αρθρώσεις από μεταλλικά ή πλαστικά υλικά. Οι κίνδυνοι αφορούν σε λοιμώξεις και θρόμβωση. Οι τεχνητές αρθρώσεις φθείρονται μετά από κάποια χρόνια και χρειάζεται να αντικατασταθούν.

Τόσο η οστεοαρθρίτιδα όσο και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, χαρακτηρίζονται από μια σταθερή και σταδιακή επιδείνωση.

Είναι σημαντικό οι θεραπευτικές προσεγγίσεις για τις αρθρίτιδες να προσφέρουν ανακούφιση από τους πόνους, καθώς οι ασθενείς που πάσχουν από αυτά τα νοσήματα βιώνουν, στις περισσότερες περιπτώσεις, έντονους και χρόνιους πόνους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τους⁶.

Παράλληλα, με τη διαχείριση του πόνου, η θεραπεία πρέπει να στοχεύει στη μείωση της ταχύτητας καταστροφής των αρθρώσεων.
 
Ο Ρόλος της Φλεγμονής στην Αρθρίτιδα
 
Η φλεγμονή (φλέγω, καίω) περιγράφει:

• τον πόνο
   
• την ερυθρότητα
   
• τη θερμότητα και
   
• το πρήξιμο 

που προκύπτουν, καθώς ο οργανισμός επουλώνει την πάσχουσα περιοχή. Είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσουμε ότι η φλεγμονή είναι η διαδικασία που ενεργοποιεί το σώμα για να λύσει ένα πρόβλημα^7,10.

Όσο πιο μεγάλη η βλάβη σε έναν ιστό ή όργανο του σώματος, τόσο πιο έντονη και η διαδικασία επούλωσης. Στην προσπάθεια μείωσης του πόνου που συνοδεύει τη φλεγμονή, χρησιμοποιούνται φαρμακευτικά και άλλα μέσα που είτε στοχεύουν τον πόνο (παυσίπονα, ακινητοποίηση), είτε την φλεγμονή (αντιφλεγμονώδη, πάγος, κορτιζόνη) ή και τα δύο μαζί.

Η φλεγμονή, είναι λοιπόν, το σύνολο το διεργασιών που κινητοποιεί ο ανθρώπινος οργανισμός, στην προσπάθεια του να διορθώσει μια βλάβη.

Όταν αυτή ολοκληρώνεται φυσιολογικά, η βλάβη αποκαθίσταται και το σημείο που είχε τραυματιστεί ή υποστεί βλάβη, ανακτά τη φυσιολογική του λειτουργία.

Η Φλεγμονή, είναι το σύνολο το διεργασιών που κινητοποιεί ο ανθρώπινος οργανισμός, στην προσπάθεια του να διορθώσει μια βλάβη.

Στην περίπτωση ενός τραυματισμού στο γόνατο, το γόνατο πρήζεται και πονάει. Το χτύπημα προκάλεσε την καταστροφή ιστών και το σώμα στη συνέχεια ξεκίνησε διαδικασίες επιδιόρθωσης. Ξεκινάει στο συγκεκριμένο σημείο η παραγωγή ουσιών που προκαλούν αύξηση της αιμάτωσης αλλά και πόνο. Το σώμα χρησιμοποιεί τον πόνο για να ακινητοποιήσει το μέρος που πάσχει, μέχρι αυτό να επουλωθεί.

Πότε η Φλεγμονή Γίνεται Χρόνια 

Η φλεγμονή ωστόσο, δεν ολοκληρώνεται επιτυχώς σε όλες τις περιπτώσεις.

Υπάρχουν και περιπτώσεις, όπου η διαδικασία της φλεγμονής δεν ολοκληρώνεται και η φλεγμονή παραμένει σε χρόνια βάση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η φλεγμονή γίνεται μέρος του προβλήματος και αντί να οδηγήσει σε επούλωση, επιδεινώνει τη βλάβη⁶. 

Στις χρόνιες φλεγμονές, ο οργανισμός αυξάνει την προσέλευση λευκών αιμοσφαιρίων στη περιοχή. Τα λευκά αιμοσφαίρια, στην προσπάθεια τους να λύσουν τη φλεγμονή, ενεργοποιούν την απελευθέρωση φλεγμονωδών ουσιών στο σημείο. Διαμορφώνεται έτσι ένα υψηλά φλεγμονώδες περιβάλλον στη συγκεκριμένη περιοχή, που οδηγεί σε μεγαλύτερη βλάβη⁷.      

Η χρόνια φλεγμονή, επηρεάζει τη συνολική λειτουργία του οργανισμού. Επιβαρύνει τις ήδη υπάρχουσες μεταβολικές διαταραχές και προκαλεί νέες, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η δυσλιπιδαιμία και ο διαβήτης, που τροφοδοτούν περαιτέρω τη φλεγμονή και προκαλούν επιπρόσθετες επιπλοκές για την υγεία^8,9.

Με αυτόν τον τρόπο, προκύπτει ένας φαύλος κύκλος που διαιωνίζει τη φλεγμονή.

Για την την επίλυση της φλεγμονής είναι απαραίτητες παρεμβάσεις στους μηχανισμούς ελέγχου της φλεγμονής και στην αποκατάσταση των μεταβολικών διαταραχών που τη διαιωνίζουν.

Ο οργανισμός χρειάζεται δομικά συστατικά και ενέργεια, ώστε να φτιάξει νέους ιστούς και να επουλώσει οποιαδήποτε βλάβη. Η θρεπτική κατάσταση του οργανισμού και τα αποθέματα του σε αμινοξέα, μεταλλικά στοιχεία, βιταμίνες και ένζυμα καθορίζουν την διάρκεια και τον βαθμό επούλωσης μιας βλάβης^7,10.

Όταν πρόκειται για κάτι οξύ και μεμονωμένο, το σώμα είναι σε θέση να αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την φυσιολογική λειτουργία. Όταν όμως υπάρχουν χρόνιες κακώσεις και φλεγμονές, μειώνονται τα αποθέματα θρεπτικών συστατικών και παράλληλα η ικανότητα επαναφοράς της φυσιολογικής λειτουργίας.

Ο εντοπισμός και η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού και η αποκατάσταση των μηχανισμών διαχείρισης της φλεγμονής είναι ζωτικής σημασίας στην ρευματοειδή αρθρίτιδα και στην οστεοαρθρίτιδα^10-13.

Για την επίλυση της φλεγμονής είναι απαραίτητες παρεμβάσεις που αφορούν:

• στους μηχανισμούς ελέγχου της φλεγμονής
   
• στην αποκατάσταση των μεταβολικών διαταραχών που τη διαιωνίζουν

Αντιμετώπιση Μεταβολικών Παραγόντων στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα

Σήμερα η αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, επικεντρώνεται σε δύο άξονες. Ο πρώτος, αφορά στην αντιμετώπιση της φλεγμονής. Υπάρχει πλέον πληθώρα φαρμακευτικών επιλογών για τον έλεγχο των συμπτωμάτων της νόσου και της φλεγμονής, που βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Ο δεύτερος άξονας, αφορά στην αντιμετώπιση των μεταβολικών διαταραχών, που προδιαθέτουν και πυροδοτούν τη νόσο. Λίγα μόλις χρόνια πριν, η πορεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας οδηγούσε σε σταθερή επιδείνωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Με βάση την κλινική μας εμπειρία στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, ιατρικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής και διατροφής επιφέρουν:

• Βελτίωση της πορείας της νόσου, με αναχαίτιση της καταστροφής των αρθρώσεων
   
• Μείωση του πόνου και της ανάγκης λήψης αντιφλεγμονωδών και παυσίπονων
   
• Βελτίωση της κινητικότητας και μείωση της δυσκαμψίας
   
• Μείωση του κινδύνου συστηματικής βλάβης (καρδιά, νεφροί, δέρμα, μάτια)
   
• Βελτίωση της ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή
   
• Μείωση των φλεγμονωδών εξάρσεων της νόσου
   
• Αύξηση των επιπέδων ενέργειας και βελτίωση της ποιότητας ζωής

Ειδικές εξετάσεις που μετρούν πολύ μικρά μόρια, εντοπίζουν τις ελλείψεις και τις μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με την πορεία και την εκδήλωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της οστεοαρθρίτιδας. Η μέτρηση πολύ μικρών μορίων μέσω μεταβολομικών αναλύσεων, αποτυπώνει ελλείψεις και ανάγκες του οργανισμού που οφείλονται τόσο σε κληρονομικούς, όσο και εξωγενείς παράγοντες (τρόπος ζωής, φαρμακευτική αγωγή, διατροφή, άσκηση). 

Η αποκατάσταση της μεταβολικής κατάστασης του οργανισμού, με την εφαρμογή εντατικής ιατρικής παρέμβασης στον τρόπο ζωής και διατροφής, βελτιώνει την κλινική εικόνα και την πορεία της υγείας ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα^10-13.

Μέσα από την κλινική μας εμπειρία έχουμε διαπιστώσει ότι η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού και η αποκατάσταση της ικανότητας του να διαχειρίζεται τις φλεγμονές, αλλάζει ριζικά την πορεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της οστεοαρθρίτιδας και βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών, από μια εικόνα σταθερής επιδείνωσης, σε μια σταθερής βελτίωσης^9,14,15.

drtsoukalas.com