Το άκορο καλάμι, που ωφελεί στο «μαύρισμα των ματιών των μαθητών», από το πολύ διάβασμα…

  Του Γιώργου Λεκάκη

Το Acorus calamus είναι ένα είδος ανθοφόρου φυτού με ψυχοδραστικά χημικά.

Το όνομά του το οφείλει στην ελληνική λέξη άκορο – γνωστή από τον Διοσκουρίδη - που πιστεύεται ότι προήλθε από την λέξη κόρη (των ματιών, οφθαλμών), λόγω του χυμού από την ρίζα του φυτού, που χρησιμοποιείται ως θεραπεία σε ασθένειες των ματιών («μαύρισμα ματιών των μαθητών» / darkening of the pupil»).

Η λέξη καλάμι είναι επίσης ελληνική, από την λέξη κάλαμος, η οποία έδωσε τις λέξεις: λατινικά culmus, calamus > παλαιοαγγλικά healm > αραβικά qálam > kolemo, κλπ.

Το Acorus calamus φύεται σήμερα στην Ινδία, την κεντρική Ασία, την νότια Ρωσία, την Σιβηρία, την Ευρώπη και την Βόρεια Αμερική, σε βιότοπους σε άκρες λιμνών, ποταμών, ελών, βάλτων και άλλων υγροτόπων…

Αναφέρεται στον πάπυρο VI (1300 π.Χ.) του Chester Beatty, ως σπάνιο, για την παρασκευή αρωμάτων….

Λέει ο Διοσκουρίδης:

«Τα άκορο έχει τά φύλλα του όμοια μέ της ίριδας, άλλά είναι στενότερα. Τις ρίζες όμοιες, αλλά συμπλεγμένες και όχι σε ευθεία, αλλά πλάγιες και πρός την επιφάνεια, διαχωρισμένες στους αρμούς, λίγο λευκές, καυστικές στην γεύση και μη αηδιαστικές στην οσμή.

Υπερέχει το πυκνό και λευκό, χωρίς σκουλήκια, και όλο ευωδιά.

Τέτοιο είναι της Κολχίδας και της Γαλατίας πού λέγεται άσπληνον.

Η ρίζα του έχει θερμαντική ιδιότητα. Το αφέψημα, όταν πίνεται, διευκολύνει τα ούρα, είναι κατάλληλο γιά τούς πόνους των πλευρών, τού θώρακα καί τού συκωτιού, γιά τούς κωλικόπονους, τά κατάγματα, τούς σπασμούς καί εξαφανίζει τις ασθένειες τής σπλήνας· είναι ωφέλιμο σέ όσους πάσχουν άπό δυσουρία, στούς δαγκωμένους άπό φίδι καί σέ ατμόλουτρο τών κάτω μερών τού σώματος, όπως ή ίρις, γιά τις γυναίκες

Ο χυμός τής ρίζας καθαρίζει όσα προκαλούν άμαυρότητα[1] στις κόρες τών οφθαλμών.

Η ρίζα ανακατώνεται και ωφελεί καί στα αντίδοτα φάρμακα».

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Λεξικό παραδόσεων". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.5.2018.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Μαύρισμα.

arxeion-politismou.gr