Η βυζαντινή «Δεξαμενή Madrasa της Μαύρης Θάλασσας» στην Κωνσταντινούπολη θα αποκαλυφθεί στο κοινό! Μήκους 51 μ.!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Θα αποκαλυφθεί η περίφημη «Δεξαμενή Madrasa / Σχολής της Μαύρης Θάλασσας», μήκους 51 μ., η οποία ευρίσκεται σήμερα κάτω από το Τζαμί Φατίχ(*) στην Κωνσταντινούπολη. Στο κάτω μέρος του κήπου του τζαμιού, στην πλευρά του Κόλπου.

Σώζεται μέχρι σήμερα με τις 43 κολώνες της!

Υπάρχουν πολλές δεξαμενές στην περιοχή, από το Δεύτερον(**) - Πύλη της Αδριανούπολης > νυν Edirnekapı - έως την Λύγο(***) - νυν Sarayburnu – περιοχή που ονομάζεται «Ιστορική Χερσόνησος». Εκτός από την Βασιλική Στέρνα, επισκέψιμη είναι και η Στέρνα Σερεφίγιε / Şerefiye.

Η στέρνα «Δεξαμενή Madrasa της Μαύρης Θάλασσας», πιστεύεται ότι εκτίσθη κατά την Βυζαντινή Περίοδο. Χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για να καλύψει τις ανάγκες της περιοχής σε νερό.

Ο διευθυντής του Παραρτήματος Έργων Τέχνης και Κατασκευαστικών Έργων της 1ης Περιφερειακής Διεύθυνσης Στερνών Κωνσταντινούπολης, F. Fidan, εδήλωσε:

«Ξεκινήσαμε την αποκατάσταση της «Madrasa της Μαύρης Θάλασσας» τον Μάρτιο του 2022. Στα πλαίσια αυτής της αποκατάστασης, αφαιρέσαμε με ειδικό τρόπο, όλα τα αρχικά δομικά στοιχεία από την στέρνα. Συνεχίζουμε να φτιάχνουμε τα κουφώματα θυρών και παραθύρων με την αρχική τους τεχνική. Τα αρχικά παντζούρια καθαρίσθηκαν. Οι σοβάδες nefaset έχουν ολοκληρωθεί. Η κατασκευή του οπλισμού έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό. Οι εργασίες στα μολύβδινα πλησιάζουν επίσης στην ολοκλήρωση. Εκτός από αυτό, τα δάπεδα είναι έτοιμα για κονίαμα khorasan. Στόχος μας είναι να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση της «Δεξαμενής Madrasa της Μαύρης Θάλασσας» το συντομότερο δυνατόν, και να τεθεί σε τουριστική λειτουργία», είπε.

ΠΗΓΗ: Α.Α. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 25.9.2023.

(*) Το σημερινό Φατιχ περιλεμβάνει τις ιστορικές βυζαντινές συνοικίες: Αυρηλιανές, Βλαχέρναι, Δαλματού, Δεξιοκράτους, Δεύτερον, Ελεβήχου, Ελευθερου, Ελενιαναί, Έξι Μάρμαρα, Εξωκιόνιον, Κατάκαλον, Κύρου, Λεομάκελλον, Ξερόλοφος,  Ολυμπίου, Παραδείσιον, Πέτριον ή Πέτρα, Πηγή, Ρηγιον, Σίγμα, Φανάριον, Ψαμαθεια,  Φιλοπάτιον.

(**) Η βυζαντινή συνοικία του Δευτέρου στον 41ο παράλληλο [41°01′52″N 28°56′21″E] είναι σήμερα τμήμα της συνοικίας Φατίχ. Ανήκει στην περιτειχισμένη πόλη. Στο κεντρικό τμήμα του 6ου λόφου της Κωνσταντινούπολης, που είναι το υψηλότερο σημείο της τειχισμένης πόλεως. Βρίσκεται νότια του τμήματος Βλαχερνών των Τειχών. Η συνοικία αντιστοιχεί. Η «Πύλη της Αδριανούπολης» είναι η αρχαία «Πύλη του Χαρισίου», που διασχίζεται από τον παλαιό δρόμο, που οδηγούσε στην Αδριανούπολη Θράκης. Η συνοικία είχε σημαντικό ποσοστό ορθόδοξου χριστιανικού πληθυσμού, που την εγκατέλειψε μετά τα Σεπτεμβριανά το 1955.

Έχει πολλά ιστορικά μνημεία:

        - Το Μουσείο της Χώρας,

        - την ιστορική Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία του Άη Γιώργη (μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO). Η εκκλησία του Άι Γιώργη κατεδαφίστηκε με εντολή του Βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ε' και ξαναχτίστηκε. Η κατασκευή επέζησε μέχρι την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Κατά την ανέγερση του τζαμιού Mihrimah Sultan, το 1556, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που βρισκόταν στο οικόπεδο του τζαμιού, κατεδαφίσθηκε και μεταφέρθηκε στην σημερινή της θέση. Τον 17ο αιώνα, η εκκλησία ήταν επίσης γνωστή ως Hagia Yorgi Platea d'Oignon. Αναστηλώθηκε το 1726 και το 1730. Λίγο αργότερα, η κατασκευή κατέρρευσε. Ξανακτίσθηκε το 1836 από τον αρχιτέκτονα Νικόλαο. Ξανα-υποβλήθηκε σε πλήρη αποκατάσταση. Μια μικρή αναστήλωση έγινε το 1991 επί Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου Α'. Το 2014 ξεκίνησε μια τριετής αποκατάσταση. Η εκκλησία άνοιξε ξανά το 2017.

και

        - το αυτοκρατορικό τζαμί του Mihrimah Sultan. Έξω από την πύλη βρίσκεται το νεκροταφείο, ένα από τα παλαιότερα νεκροταφεία της Κωνσταντινούπολης, όπου είναι θαμμένος ο διάσημος νομοθέτης Ibrahim al-Halabi.

(***) Το Σαραϊμπουρνού (Ακρωτήρι του Παλλατιού), είναι μια συνοικία που χωρίζει τον Κεράτιο Κόλπο και την Θάλασσα του Μαρμαρά στην Κωνσταντινούπολη, στον 41ο παράλληλο [41.0169°N 28.9864°E].

Ο πρώτος οικισμός στην περιοχή ανάγεται στην Νεολιθική, 8.600 χρόνια πριν από σήμερα! Ο οικισμός έζησε για σχεδόν μια χιλιετία, πριν πλημμυριστεί από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας! Τα αρχαία τεχνουργήματα από αυτόν τον οικισμό, που ανακτήθηκαν κατά την διάρκεια των ανασκαφών, εμφανίζουν ορισμένα από τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά άλλων τεχνουργημάτων που βρέθηκαν σε άλλες ανασκαφές στην περιοχή, δείχνοντας ομοιογένεια.

Ένας άλλος οικισμός η πόλις Λύγος, ιδρύθηκε από θρακικά ελληνικά φύλα, μεταξύ 13ου και 11ου αιώνα π.Χ. Μόνο λίγοι τοίχοι και υποδομές της Λύγου έχουν σωθεί μέχρι σήμερα, κοντά στην τοποθεσία, όπου βρίσκεται σήμερα το περίφημο παλλάτι Τοπ Καπί. Το 667 π.Χ. αρχαίοι Έλληνες άποικοι από τα Μέγαρα Αττικής υπό την διοίκηση του βασιλιά Βύζα, ίδρυσαν εδώ την πόλη το Βυζάντιο. Η ακρόπολή της βρισκόταν εκεί όπου κτίσθηκε και βρίσκεται έως σήμερα το παλλάτι Τοπ Καπί, το οποίο ονομάτισε στα οθωμανικά χρόνια και την περιοχή. Σήμερα το Sarayburnu περιλαμβάνεται στις ιστορικές περιοχές της Κωνσταντινούπολης, και προστέθηκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1985.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Η άγνωστη Μικρά Ασία". Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις".

arxeion-politismou.gr