Οι κρεατομεζέδες των αρχαίων Ελλήνων...

 

Η κατανάλωση ψητού ή βραστού κρέατος στην αρχαιότητα προερχόταν κυρίως από εξημερωμένα ζώα και σπανιότερα από το κυνήγι άγριων ζώων και πουλιών, που δεν βρίσκονταν σε επάρκεια.

Το πρόβατο, ο χοίρος και η κατσίκα αποτελούσαν τις κύριες πηγές τροφής, ενώ αρκετά σπάνια ήταν το βοδινό και μοσχαρίσιο κρέας. Ο λαγός, ο αγριόχοιρος, ο αίγαγρος και ο όναγρος, το ελάφι και το ζαρκάδι ανήκουν στα περιζήτητα εδέσματα του κυνηγιού.

Στις ασυνήθιστες επιλογές τροφής συγκαταλέγονται ο σκύλος και το άλογο, η αρκούδα και το λιοντάρι.

Το κρέας εξημερωμένων και άγριων πουλιών αποτελεί μια εξαιρετική λιχουδιά, όπως του πετεινού, της ξυλόκοτας και της νερόκοτας, της πάπιας και της χήνας, του φασιανού και του παγωνιού, του θαλασσοδρόμου, της τσίχλας, του κοτσυφιού, του κορυδαλλού, της κίσσας και καλιακούδας, αλλά και των σπουργιτιών, των καρδερίνων, των συκοφάγων και των ορτυκιών.

Περιζήτητες θεϊκές γεύσεις ήταν το μεδούλι των οστών, τα αλλαντικά και τα λευκά εντόσθια, η μήτρα της γουρούνας που είχε πρόσφατα αποβάλει, καθώς και η σούπα από το αίμα του λαγού, η λεγόμενη μίμαρκυς. 

«Όταν ετοιμάζεις φρεσκοσφαγμένο κατσικάκι ή αρνάκι ή και κοτόπουλο ακόμα, βάλε φρέσκους πολτοποιημένους σπόρους σιταριού σε ένα βαθύ τηγάνι με αρωματικό λάδι. Όταν η εντράδα βράσει, ρίξε από πάνω το σιτάρι και σκέπασέ την με το καπάκι, γιατί έτσι το βαρύ φαγητό αυγαταίνει. Να την σερβίρεις ζεστή με ψωμί» - βλ. Νίκανδρος «Γεωργικά», απ. 68, παρατίθεται από τον Αθηναίο, 126b.

ΠΗΓΗ: έκθεση ΣΕΙΡΗΝΙΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ, Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.10.2023.

Η νέα έκθεση ΣΕΙΡΗΝΙΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ αντικαθιστά την παλαιότερη περιοδική έκθεση «Ένα Λουκούλλειο Γεύμα»(*) με την φροντίδα των επί τιμη εφόρων Αρχαιοτήτων, κ. Αγλαΐας Αρχοντίδου και Λίλια Αχειλαρά, καθώς τότε είχε παρουσιασθεί το ανασκαφικό σύνολο των πήλινων αγγείων χρηστικού χαρακτήρα που βρέθηκαν στην ρωμαϊκών χρόνων ιχθυοδεξαμενή στην περιοχή Μακρύς Γιαλός, στο πλαίσιο των έργων του Βιολογικού Καθαρισμού της πόλης της Μυτιλήνης.

Η έκθεση «Σειρήνιες Γεύσεις» συμπληρώνει και εμπλουτίζει με νέο εποπτικό υλικό, την παλαιά έκθεση, αναπτύσσοντας θεματικά πτυχές της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής γαστρονομίας και παράλληλα με αφαιρετική τάση ως προς την παρουσίαση των πήλινων αγγείων, αποσκοπεί να τονίσει την αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου για την διατροφή στον οίκο, καθώς αυτή είχε μετατραπεί στην αρχαιότητα σε κεντρικό γεγονός της ζωής του με περαιτέρω κοινωνικές προεκτάσεις, όπως την συναναστροφή στα δείπνα και τα συμπόσια.

Μετά τα εγκαίνια ακολούθησε μικρή δεξίωση με παράθεση αρχαίων συνταγών μαγειρικής, υπό την επίβλεψη των σεφ Αντώνη Πετρέλλη και Μαρίας Δεληγιώργη.

 

(*) Ένα Λουκούλλειο Γεύμα

 

Της Θάλειας Κυριακοπούλου, αρχαιολόγου

 

Η περιοδική έκθεση «Ένα Λουκούλλειο Γεύμα› λειτουργεί από τον Φεβρουάριο του 2001 στο νέο κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Μυτιλήνης. Το υλικό που παρουσιάζεται, κυρίως μαγειρικά σκεύη, προέρχεται από την ιχθυοδεξαμενή, η οποία αποκαλύφθηκε στην περιοχή Μακρύς Γιαλός, στα πλαίσια των έργων του Βιολογικού Καθαρισμού της πόλης. Ο τίτλος είναι συμβολικός, μολονότι η εποχή στην οποία εντάσσονται τα ευρήματα συμπίπτει με την έλευση των Ρωμαίου στρατηγού Λούκουλλου στην Μυτιλήνη (87 - 85 π.Χ.), ο οποίος μάλιστα εκτιμούσε ιδιαίτερα τα μαλάκια και τα αλιεύματά της.

Το σκεπτικό της έκθεσης είναι να γνωρίσουν οι επισκέπτες τα σκεύη που ήταν απαραίτητα στην προετοιμασία των συμποσίων, προσεγγίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις διατροφικές συνήθειες της πρώιμης ρωμαϊκής εποχής στη Λέσβο. Τα αντικείμενα εκτίθενται στην ισόγεια αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου, όπου επιχειρείται παράλληλα η αναπαράσταση της ατμόσφαιρας που επικρατεί στο χώρο μιας αρχαίας κουζίνας, κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του γεύματος. Κατσαρόλες και τηγάνια έχουν τοποθετηθεί πάνω στην πλίνθινη εστία, που κατασκευάστηκε για διδακτικό σκοπό με βάση τα αντίστοιχα πρότυπα της ρωμαϊκής εποχής. Πύραυνα, που στηρίζουν χύτρες, και μεταφορικοί οξυπύθμενοι αμφορείς για το κρασί εκτίθενται απευθείας πάνω στο δάπεδο της προθήκης, το οποίο καλύφθηκε με χώμα. Την εικόνα συμπληρώνουν οι ξύλινοι πάγκοι με λεκάνες, αρυτήρες, ηθμούς και λύχνους.

Εποπτικό υλικό με φωτογραφίες, επεξηγηματικά κείμενα και φυλλάδιο συμπληρώνουν την έκθεση.

Εκθέματα έκθεσης: χύτρες, λοπάδες, τηγάνια, πύραυνα, μεταφορικοί αμφορείς, λεκάνες και λύχνοι.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΛΕΣΒΟΥ.

 arxeion-politismou.gr