Ο Ηρακλής, η Ατλαντίδα και οι Αντιλίες νήσοι / Αντίλες Καραϊβικής, έναντι του Ιλίου Τρωάδος ή του Ηλίου!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Ο Ίλος του Τρώα ήταν ο ιδρυτής του Ιλίου της Τροίας. Θείος του ο Ίλος, του Αρκά Δαρδάνου, οποίος εξ αιτίας ενός μεγάλου κατακλυσμού, με Θράκες / Σαμοθράκες Έλληνες, κατοίκησε στην περιοχή, που εξ αυτού ονομάσθηκε Δαρδανία, στην Μικρά Ασία.

Στην αρχαιότητα πόλις με το όνομα Ίλιον / Ilion / Ilium – σχετικό και με τον Ήλιο - υπήρχε:

        - στην Τρωάδα / Τροία. Για την κατοχή της έγιναν πολλοί πόλεμοι, εμφύλιοι μεταξύ των Ελλήνων. Έναν από αυτούς, περιγράφει ο Όμηρος.

        - στην αρχαία Ήπειρο, κοντά στο νυν Δεσποτικό Ιωαννίνων - παλαιότερα Κρετσουνίστα[1].

        - στην αρχαία Ήπειρο ή/και Τροΐα, ίδρυμα Τρώων, μετά την πτώση της Τροίας.[2]

Το Ίλιον της Τρωάδος και της Ηπείρου, είναι με ακρίβεια στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος: Στον 39,4ο - 39,5ο παράλληλο:

ΙΛΙΟΝ ΤΡΩΑΔΟΣ 39°57′27″N 26°14′20″E

ΙΛΙΟΝ ΗΠΕΙΡΟΥ 39°44′20″N 20°33′57″E

ΙΛΙΟΝ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ 39°40′49″N 20°07′04″E

και

        - στην Θεσσαλία (αταύτιστος ακόμη).[3]

        - αρχαιότερες όμως, όμως, υπήρχε πόλις Ίλιον στην αρχαία Αττική .

Οι Τρώες Έλληνες φεύγοντας από το Ίλιον, κατά κύματα, κατά εποχές, ίδρυαν πόλεις με το όνομα της πατρίδος τους, όπου πήγαιναν. 

   (τουλάχιστον)

...είναι γεμάτες από τρωικά τοπωνύμια. Τα οποία κατά τόπους έχουν κάποιες μικρές παραλλαγές:

Στην Καλαβρία, λ.χ. υπάρχει η Altilia (καλαβρ. Atìlia).[4]

ΑΛΤΙΛΙΑ ΚΑΛΑΒΡΙΑΣ 39°8′N 16°15′E

Στην βόρειο Ιταλία, Αλτίλια (< «Άλλη Ιλία»).

Εκτός όμως από τις πόλεις «Άλλη Ιλία» υπήρχε

        - και το τοπωνύμιο «Αντί Ιλία» / «Αντί Ηλίου», δηλ. στην άλλη (την δυτική) άκρη της ηλιακής πορείας, στο Αντήλιον, στην Εσπερία / Δύση.

        - και Αντηλία, τόπος που κοιτάει καταπρόσωπα τον ήλιο[5].

        - και Ανήλιο, τόπος που δεν αντικρύζει τον ήλιο.[6]

        [Ανθήλιοι Θεοί / δαίμονες ήταν θεότητες, των οποίων τις ανάγλυφες εικόνες / αγάλματα τοποθετούσαν μπροστά στις θύρες των οικιών, εκτεθειμένες στον ήλιο (= «θεοί που αντικρύζουν τον ήλιο»). Ένας τέτοιος ήταν ο Θυρέας Απόλλων, ο Καρδέας, κ.ά.][7]

Ένα τέτοιο τοπωνύμιο, υπάρχει και στον Ατλαντικό:

Η Αντιλία / Antilia [ή Αντιλλία / Antillia], ένα νησί-«φάντασμα» (σαν το Μπραζίλ), που για πρώτη φορά χαρτογραφικά αναφέρεται ως Atullia (ante ripas Atulliae), σε πορτολάνο του 1367 των Βενετών αδελφών D. και Fr. Pizzigano. Ήταν τα δυτικά όρια, πέρα από τα οποία οι ναυτικοί δεν έπρεπε περάσουν! Γι’ αυτό και κάποιοι τα διάβασαν ως «τα αγάλματα του Ηρακλή / Arcules», πιθανώς οι Στύλοι του Ηρακλή / Γιβραλτάρ, τα non plus ultra (εξωτερικά όρια) της αρχαίας ναυσιπλοΐας. Η Αντιλία αναφέρεται από τον 15ο αιώνα, στον Ατλαντικό Ωκεανό, πολύ δυτικά της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Το 1424 στον Χάρτη του Z. Pizzigano της Βενετίας, αναφερεται ως ista ixolla dixemo Antilia.[8]

Η ΑΝΤΙΛΙΑ (δυτικά) στον χάρτη του Bart. Pareto, του 1455.

Στον χάρτη του Bart. Pareto (1455) η Αντιλία σημειώνεται ως το μεγαλύτερο νησί, στο δυτικότερο άκρον της Ευρώπης, στον Ατλαντικό, κλπ.

Ονομαζόταν επίσης Επτάπολις / Isle of Seven Cities (Ilha das Sete Cidades πορτ., Isla de las Siete Ciudades ισπ.) – βλ. χάρτη του Alb. de Canepa, 1489, επάνω από το μικρότερο νησάκι Υμένας (μετέπειτα Ροϊλό) και Σαΐα (μετέπειτα Damnar, σε σχήμα ομπρέλας πολύ πιο βόρεια). 

Σχετικό με την Αντιλία και το νησάκι Σατανάδες  – βλ. Johannes Ruysch, 1508 - βορειότερα της Αντιλίας.

Στο «Βίο του Σερτόριου» (κεφ. 8 «Παράλληλων Βίων» του Πλουτάρχου) αναφέρεται ότι ο Ρωμαίος διοικητής Quintus Sertorius, μετά από μια εκστρατεία στην Μαυριτανία (σημερινό Μαρόκο), συνάντησε ναύτες, που ισχυρίσθηκαν ότι επέστρεψαν από τις «Νήσους των Ευλογημένων / Τυχερών». Περιέγραψαν δύο νησιά περίπου 10.000 στάδια (περίπου 2.000 χλμ.) μακριά από την Αφρική, με τροπικό κλίμα και πλούσια βλάστηση.

Όλα αυτά, εικάζεται, πως ήταν / είναι ράκη της βυθισμένης Ατλαντίδος, που ήταν ορατά στα παλαιά χρόνια.

Από την θρυλική Αντιλία, που κάποιοι τοποθετούσαν στην Καραϊβική, έλκουν την ονομασία τους και οι Αντίλες / Αντίλλες[9], ένα αρχιπέλαγος, που συνορεύει με την Καραϊβική Θάλασσα στα νότια και δυτικά, τον Κόλπο του Μεξικού στα βορειοδυτικά και τον Ατλαντικό Ωκεανό στα βόρεια και ανατολικά.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.4.2014.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Παράφραση της αρχαίας Κεστρίνης.

[2] ή Καστρία / Κεστρία, στην Κεστρίνη / Κεστρινία της Χαονίας, που χωριζόταν από την Θεσπρωτία από τον ποταμό Θύαμι. Επήρε το όνομά του από τον Κέστρινο, υιό του Έλενου και της Ανδρομάχης - προηγουμένως ονομαζόταν Καμμανία ή Καμανία. Στα εύφορα βοσκοτόπια της εορτάζονταν στην αρχαιότητα οι Κεστρηνοί τα «κεστρινικά βόδια – βλ. Ριανός. Η πόλη ευρίσκετο κοντά στο σύγχρονο χωριό Φιλιάτες Θεσπρωτίας.

[3] ΠΗΓΗ: Στέφ. Βυζάντιος «Εθν.». Και Mogens Herman Hansen - Thomas Heine Nielsen «Thessaly and Adjacent Regions, An inventory of archaic and classical poleis», εκδ. Oxford University Press, Ν. Υόρκη, 2004.

[4] Γνωστή για τα Σπήλαια του Αγίου Φραγκίσκου και μια αρχαία γέφυρα πάνω από τον ποταμό Savuto.

[5] Όπως λ.χ. η Αντηλία στονΛίβανο, με κατοίκηση 30.000 χρόνων.

[6] Όπως λ.χ. Ανήλιο Ιωαννίνων, Ηλείας, Μαγνησίας.

[7] ΠΗΓΗ: Αισχ. «Αγαμ.», 530. Ευριπ. «Μελέαγρος». Ησύχ. Tertullian «The Selected Works of Tertullian», Library of Alexandria, vol. 1, 28.9.2020. Chr. Lobeck «On the Ajax of Sophocles», 805. Cheak A. επιμ. «Alchemical Traditions: From Antiquity to the Avant-Garde», εκδ. Numen Books. 2013.

[8] Ο χάρτης σώζεται στην Βιβλιοθήκη της Βαϊμάρης.

[9] Αντιλίες νήσοι > Antilles, Antias, Antillen , Antiliiz, Zantiy, κλπ.

arxeion-politismou.gr