Το Ιερό της Πολιάδος Αθηνάς ή Αρχαίος Νεώς ήταν ναός στην Ακρόπολη των Αθηνών. Πρόκειται για αρχαιότατο οικοδόμημα, το οποίο αναφέρεται από τον Όμηρο.
Ο ναός κτίστηκε μεταξύ 525 και 500 π.Χ. και καταστράφηκε το 480 π.Χ. από την επιδρομή των Περσών.
Ο ναός ήταν συνδεδεμένος με τον μύθο της γέννησης του γηγενούς Ερεχθέα, της Αθηνάς που τον παρέλαβε και των τριών αδελφών, Αγραύλου, Πανδρόσου και Έρσης, οι οποίες ανέλαβαν να φυλάξουν το κουτί, στο οποίο ήταν τοποθετημένος. Στο δυτικό πρόστυλο βρίσκονταν άλλο ιερό, το Πανδρόσειο, προς τιμή της Πανδρόσου.
Στα βόρεια βρισκόταν το Ερέχθειο, όπου με το επώνυμο Ερεχθεύς τιμόταν προπάντων ο Ποσειδώνας. Συνδέεται επίσης και με τον άλλο μύθο της έριδος μεταξύ Αθηνάς και Ποσειδώνα, όταν ο Ποσειδώνας έπληξε τον βράχο της Ακρόπολης με την τρίαινά του και ανάβλυσε θαλασσινό νερό, ενώ η Αθηνά έκανε με το δόρυ της να βλαστήσει το ιερό δέντρο της ελιάς. Η ελιά αυτή καλείτο μορία (μερίδιο της θεάς), πάγκυφος (συνεστραμμένη), ήταν πάντα πράσινη και χωρίς ποτέ να μεγαλώνει σε μέγεθος.
Όταν ο ναός πυρπολήθηκε από τους Πέρσες, το ιερό δέντρο έμεινε αβλαβές ή κάηκε και ξαναβλάστησε. Στη βάση του καμμένου ναού κτίστηκε νέος, ο οποίος αργότερα κάηκε και αυτός.
Το ιερό της Πολιάδος Αθηνάς ήταν σύνθετο οικοδόμημα, το οποίο περιείχε τέσσερα ιερά. Βρισκόταν στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης και είναι ο περιεργότερος και μοναδικός σχεδόν στο είδος του από τους αρχαίους χρόνους. Η εσωτερική του διαίρεση είναι άγνωστη, ξέρουμε όμως ότι αποτελείτο από τρεις προστάσεις που σχημάτιζαν σταυρό.
Η ανατολική είχε έξι κομψούς κίονες Ιωνικού ρυθμού μπροστά, και τρεις επίσης ιωνικούς ημικίονες στο πίσω μέρος. Στο εσωτερικό του ναού έκαιγε και ο άσβεστος λύχνος που είχε αφιερώσει στη θεά ο Καλλίμαχος. Περιείχε επίσης λάφυρα ιερά των Μήδων, τον αργυρό θρόνο του Ξέρξη, το ξίφος του Μαρδόνιου και τον θώρακα του Μακιστίου, και έναν χάλκινο φοίνικα μέχρι την οροφή. Εδώ υπήρχε και ένα τρίτο άγαλμα της θεάς Αθηνάς από ξύλο ελιάς αρχαιότερο των άλλων, στο οποίο κατά τα Παναθήναια προσκόμιζαν τον πέπλο.
Προς τα βόρεια του κεντρικού ετούτου μέρους ήταν η μεγαλοπρεπής «προ του θυρώματος πρόσταση», η οποία αποτελούνταν από τέσσερις ιωνικούς κίονες μπροστά και δύο ιωνικούς κίονες στο πλάι, ενώ το αντίθετο μέρος συγκοινωνούσε με τον ναό μέσω υπόγειας σκάλας.
Στον ναό αυτό αναφέρεται βωμός του «Ερκείου Διός». Στον «δράκαυλο» μέσα στον ναό κατοικούσε ο «οικουρός όφις». Στον ναό αυτό τέλος βρισκόταν και οι τάφοι του Κέκροπα και του Ερεχθέα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου