Του Γιώργου Λεκάκη
Το σπήλαιο του χωριού Bernifal[1] βρίσκεται στην κοινότητα Meyrals, στην Δορδόνη, στην περιοχή Νέας Ακουιτανίας της Γαλλίας.
Πρωτοκατοικήθηκε από ανθρώπους, κατά την Μαγδαληναία-1 περίοδο, δηλ. μεταξύ 15.000 - 10.000 χρόνων. Άνθρωποι άφησαν ζωγραφισμένες και χαραγμένες σπηλαιογραφιες με ζώα, ανθρώπους, κ.ά.
Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1898, μετά από μια κατολίσθηση. Επανανακαλύφθηκε το 1902 από τον D. Peyrony. [2] Οι L. Capitan και A. Breuil το μελέτησαν και ακολούθησαν οι Br. και G. Deluc το 1994 και το 1995. Ευτυχως δεν έχει βανδαλιστεί, αφού η αρχική είσοδός του ήταν αποκλεισμένη από βράχια…
Είναι ιδιωτικό σπήλαιο!
Έχει μήκος περίπου 90 μ.
ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Πλοίο.
ΔΕΞΙΑ: Μητρόσχημο βραχανάγλυφο πρόσωπο.
Σε όλο το μήκος του, έχουν ανακαλυφθεί 110 σπηλαιογραφίες και πίνακες, μαύροι ή κόκκινοι, που αποδίδονται γενικά στην Μαγδαληναία εποχή. Τα μαμούθ είναι οι κυρίαρχες φιγούρες, με 24 δείγματα, μαζί με 7 βοοειδή, 8 ιπποειδή (συμπεριλαμβανομένου ενός πιθανού γάιδαρου), δυο ελάφια[3], αγριοκάτσικα ή αίγαγροι και 9 μη αναγνωρίσιμα ζώα!
Σε φωτογραφία που δημοσίευσε ο ορθοδοντικός J. Cuozzo στο βιβλίο «Buried Alive», εικονίζεται σκαλισμένη παράσταση ενός μαμούθ, που παλεύει με έναν… δεινόσαυρο!!! Τα δύο ζώα υποτίθεται ότι δεν συνυπήρξαν ποτέ. Ενώ ο άνθρωπος υποτίθεται ότι δεν έχει δει δεινόσαυρο, για να τον ζωγραφίσει…
Υπάρχει χάραξη τέλειου ισόπλευρου τριγώνου, με στρογγυλεμένες κορυφές...
Επισήμως πρόκειται για αρχιτεκτονικά σχέδια (καλύβες, κλπ.)...
Άλλα με παράλληλες γραμμές (σύστημα αρίθμησης; ημερολόγιο;).
Άλλο με... σκάφος, που ομοιάζει με πλοίο με κυβερνήτη, ιστίο και πανιά!
Και σπανιότερες εικόνες ανθρώπων, αποτυπώματα χεριών[4] και γύρω στα 50 σημάδια, κλασσικές μορφές της περιοχής της κοιλάδας Vézère, οβάλ τριγωνικά σχέδια, κ.ά.
Έγραφε ο H. Breuil το 1903: «Ποιο μπορεί να είναι το νόημα αυτών των στοιχείων, που δεν έχουν αναφερθεί ποτέ σε τόσο μεγάλους αριθμούς, όπως στο Bernifal;». Ένα από αυτά είναι πολύ ιδιαίτερο: Σχηματίζεται από εκατοντάδες κόκκινες κουκκίδες (pointillism), με διάμετρο μικρότερη από ένα εκατοστό! Είναι η μόνη γνωστή τέτοια μορφή με αυτό το χαρακτηριστικό (tectiforme / tectiforms)[5]!…
Αναπαραστάσεις ανθρώπων είναι σπάνιες στην προϊστορική τέχνη των σπηλαίων (είναι λίγο πιο συχνές στην φορητή τέχνη). Μια μορφή καλύπτεται από κέρατα-κεραίες.
Μια παράσταση μαμούθ, σχεδιασμένη σε πηλό, και εν μέρει χρησιμοποιώντας το φυσικό ανάγλυφο, βρίσκεται αρκετά μέτρα σε μια σχεδόν κατακόρυφη καμινάδα, που είναι δυσπρόσιτη.
Το σπήλαιο αποτελείται από τρία μεγάλα δωμάτια που συνδέονται με διαδρόμους. Το πρώτο δωμάτιο, αρκετά μεγάλο, έχει μήκος 22 μ., μέγιστο πλάτος 8 μ. και ύψος 4 - 5 μ. Επικοινωνεί με έναν στενό διάδρομο, πλάτους 1 μ., με ένα δεύτερο δωμάτιο πλάτους περίπου 5 μ. επί μήκους 12 μ. και ύψους 5 - 8 μ. Τέλος, ένας νέος διάδρομος πλάτους 3 μ. σε μήκος 15 μ. τελειώνει σε ένα δωμάτιο πλάτους 6 μ. με μήκος περίπου 20 μ.
Το σπήλαιο δείχνει ότι συνεχίζει και προς τις δύο κατευθύνσεις…
Οι τοίχοι και η οροφή είναι ιδιαίτερα υγροί και καλυμμένοι με παχειά επίστρωση ασβεστίτη γενικά, εκτός από το δεύτερο δωμάτιο. Φυσικά πρόκειται για ένα απολύτως σκοτεινό σπήλαιο.
Οι φιγούρες ομαδοποιούνται κυρίως στο δεύτερο δωμάτιο όπου η επίστρωση ασβεστίτη είναι πιο λεπτή. Είναι σε ύψος 50 - 150 εκατ. επάνω από την τρέχουσα επιφάνεια του δαπέδου.
Παλαιολιθικές σμίλες και λεπίδες, κ.ά. ευρέθησαν επίσης στο σπήλαιο - ευρίσκονται στο Μουσείο Eyzies-de-Tayac (Musée national de Préhistoire aux Eyzies-de-Tayac).,
Στις 27.5.1904 χαρακτηρίσθηκε ιστορικό μνημείο.
Το σπήλαιο Bernifal αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1979.
Σε άμεση γειτνίαση με τον οικισμό Bernifal ευρίσκονται επίσης:
- Η «Σπηλιά του Βίσωνα» (Grotte du Bison) με δύο ζωγραφισμένα αποτυπώματα χεριών και σπηλαιογραφίες που είναι δύσκολο να χρονολογηθούν.
- Το σπήλαιο Sous-Grand-Lac. Ανακαλύφθηκε το 1969. Μελετήθηκε λεπτομερέστερα από τους G. and B. Deluc και Leroi-Gourhan. Με διάφορα χαρακτικά, συμπεριλαμβανομένης μιας ανθρώπινης παράστασης, η οποία ομοιάζει πολύ με το εγχάρακτο σχέδιο στο Saint-Cirq-du-Bugue και είναι πιθανώς της ίδιας ηλικίας.
- Το σπήλαιο La Calévie. Ανακαλύφθηκε από τον Peyrony το 1903. Εξετάσθηκε από τον Breuil. Κατοικήθηκε επίσης στην Μαγδαληναία και την Εποχή του Χαλκού. Με εικόνες κυρίως άγριων αλόγων ηλικίας 15.000 χρόνων και έναν βίσσονα, κατασκευασμένο από πηλό.
- Το σπήλαιο Vielmouly II, με μη αναγνωρίσιμα υπολείμματα εικόνων και χαρακτικών!
- Τέλος, το Cazelle (Ωρινακίας και Μαγδαληναίας), το Crabillat και το Barry.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Aubarbier J. L., κ.ά. «Aimer la prehistoire en Périgord», εκδ. Ouest-France, 1991.
- Capitan L., Breuil H., Peyrony D. «Les figures gravées à l'époque paléolithique sur les parois de la grotte de Bernifal (Dordogne)», Comptes-rendus des séances de l'année, Académie des inscriptions et belles-lettres, 47ο έτος, αρ. 3, 1903, σ. 219-230.
- Delluc Br. & G., κ.ά. «Connaître la prehistoire en Périgord», εκδ. SUD-OUEST, 1990.
- Garate D. κ.ά. «REDESCUBRIENDO EL ARTE PARIETAL PALEOLÍTICO: Últimas novedades sobre los métodos y las técnicas de investigación», Bizkaiko Foru Aldundia αρ. 79, 7 9 52-470-Χ, 2017.
- Jouanel J. «Histoire de Meyrals», l'imprimerie MGD Imprimeurs à Sarlat, Μαρς, 2007.
- Leroi-Gourhan A. «L'Art des cavernes: Atlas des grottes ornées paléolithiques françaises», Relié, 1.12. 1984.
- Plassard F. «Les grottes ornées de Combarelles, Font-de-Gaume, Bernifal, et Rouffignac. Contexte archéologique, themes et style des repésentations», Αρχαιολογία και Προϊστορία, Université Sciences et Technologies, Bordeaux I, 2005.
- Roussot Al. «L'Art des cavernes: Atlas des grottes ornées paléolithiques françaises», Παρίσι, 1984.
- ΔΕΙΤΕ επίσης: ντοκιμαντέρ «The Last Prehistoric Peasant», 2011 - με πέντε χρόνια γυρισμάτων!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Στον 44ο παράλληλο [44° 55′ 52″ N, 1° 04′ 03″ E].
[2] Τότε ήταν γνωστά μόνο 7 διακοσμημένα σπήλαια από την Παλαιολιθική: η Altamira, το Chabot (φαράγγια Ardèche), το Marsoulas (Haute-Garonne), το Pair-non-Pair (κοντά στο Μπορντώ) και τρία κοντά στο Les Eyzies: la Mouthe, Font-de-Gaume και Combarelles.
[3] Ίσως μια αντιλόπη σάιγκα, που βρίσκεται σήμερα μόνο στις στέπες της βόρειας Ρωσίας και της Σιβηρίας.
[4] Περίπου τα ¾ όλων των χρωματιστών χεριών προέρχονται από γυναίκες. Υπάρχουν επίσης πολλά αποτυπώματα χεριών από παιδιά και νέους.
[5] Μόνο 4 σπήλαια στην Γαλλία φέρουν αδιαμφισβήτητα τέτοιες μορφές, και ευρίσκονται όλα σε ακτίνα 8 χλμ. γύρω από το Les Eyzies-de-Tayac: Les Combarelles, Font-de-Gaume, Bernifal και Rouffignac. Παρόμοια σημάδια φέρουν και τα σπήλαια Portel, Pasiega, Enlène, Bara-Bahau, La Mouthe, El Castillo, Kapova. Τι τα συνδέει όλα αυτά;
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου