Amfipoli News
















Παρασκευή 16 Μαΐου 2025

Μυστήριο με την εύρεση 900 αντικείμενων, 3.400 χρόνων, στην Ουγγαρία!

Του Γιώργου Λεκάκη

Το Somlói / Somló / Schomlau, είναι μια αμπελοοινική περιοχή 832 εκταρίων στην κομητεία Veszprém, στην ΒΔ. Ουγγαρία, στον 47ο παράλληλο [47°8′51.93″N 17°22′16.27″E] επί σβησμένου ηφαιστείου των βουνών Bakony[1]. Το ηφαιστειακό έδαφος, ο ζεστός τόπος και το υπέδαφος με βασάλτη[2], το κάνουν να παράγει περίφημα κρασιά «του Somló» που οι εντόπιοι λένε πως είναι φάρμακο και για τέτοιο επωλείτο στις παλαιές ουγγρικές φαρμακοποιίες (Vinum Somlaianum omni tempore sanum). Σύμφωνα με τοπικές παραδόσεις, η κατανάλωση κρασιού Somló είναι κάτι σαν το… «σερνικοβότανο», δηλ. κάνει πιο πιθανή την σύλληψη αρσενικών παιδιών – εξ ου και το παρατσούκλι τους «το κρασί της νυχτας γάμου» (a nászéjszakák bora). Το παλαιότερο όνομά του ήταν οινοπαραγωγική περιοχή Nagy-Somlói.[3]

Σε αυτήν λοιπόν την περιοχή Ούγγροι αρχαιολόγοι έκαναν πρόσφατα μια πρωτοποριακή ανακάλυψη, που έριξε νέο φως στους αρχαίους κατοίκους της σημερινής έκτασης της δυτικής Ουγγαρίας:

Ο λόφος Somló έχει αναγνωριστεί ως σημαντικός αρχαιολογικός χώρος από τότε που οι εντόπιοι αγρότες άρχισαν να ανακαλύπτουν αρχαία αντικείμενα (δηλ. από το… 1800), αλλά προσφάτως αποτέλεσε το αντικείμενο ενός εντατικού έργου, που περιελάμβανε πεζοπορία με ανίχνευση μετάλλων και σάρωση lidar.

Η αρχαιολογική ομάδα αποκάλυψε 900 μεταλλικά αντικείμενα θαμμένα σε έξι διαφορετικά σύνολα («θησαυρούς»), στην κορυφή του λόφου ύψους 420 μ. Αυτά περιελάμβαναν κοσμήματα, εργαλεία, στρατιωτικές διακοσμήσεις και όπλα.

Αν και η πλειονότητα των αντικειμένων της Εποχής του Χαλκού (χρονολογούνται γύρω στο 1080 – 900 π.Χ.), ορισμένα είναι ηλικίας έως και 3.400 χρόνων.

Μεταξύ των πιο σημαντικών ευρημάτων είναι το “Hoard V”, το πρώτο γνωστό παράδειγμα στην περιοχή μεταλλικών αντικειμένων, που φυλάσσονταν μέσα σε ένα κεραμικό δοχείο, σκόπιμα θαμμένο.

Οι μεγάλες ποσότητες χάλκινων λύχνων, δοχείων χύτευσης και κατακερματισμένων πλινθωμάτων υποδηλώνουν την παρουσία εργαστηρίων χαλκού.

Παρά τα νέα στοιχεία, η ακριβής ταυτότητα των ανθρώπων που ζούσαν στην τοποθεσία παραμένει μυστήριο

Η Δυτική Ουγγαρία δεν έχει σαφείς πολιτιστικούς ή εθνοτικούς δείκτες της εποχής, γεγονός που περιπλέκει τις προσπάθειες για την ανάθεση των ευρημάτων σε κάποια γνωστή πολιτισμική ομάδα. Ωστόσο, η ποιότητα των αντικειμένων υποδηλώνει ότι ο λόφος χρησίμευε ως κέντρο εξουσίας για μια κοινωνία βασισμένη σε φυλές, υπό την ηγεσία των ελίτ πολεμιστών.

ΠΗΓΗ: B. Soós, κ.ά. «Later prehistoric hoarding and habitation on Somló Hill, western Hungary», Antiquity, σελ. 1 – 8, DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2025.44, εκδ. Cambridge University Press, Daily News Hungary, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.3.2025.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

  • Liddell A. «5 The Northwest», στο The Wines of Hungary, εκδ. M. Beazley, Λονδίνο, 2003.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Τα βουνά αυτά, είναι και λαϊκοί μετεωρολογικοί δείκτες, αφού σύμφωνα με τους κατοίκους, εάν η ομίχλη που καλύπτει την κορυφή, κατευθύνεται προς την Ζάλα, τότε αναμένεται βροχή, και εάν η ομίχλη στραφεί προς το Μπακόνι, τότε η βροχή είναι αμφίβολη.

[2] Περιέχει βασάλτη με πλούσια ορυκτή σύνθεση (άστριο, ολιβίνη, αυγίτη, μαγνητίτη, κλπ.).

[3] Στο Σόμλο, τα σταφύλια άρχισαν να παράγονται από την ρωμαϊκή εποχή. Έγινε οινοπαραγωγική περιοχή επί βασιλιά (αγίου) Στέφανος Α΄, όταν αυτός ίδρυσε εκεί ένα βενεδικτινό μοναστήρι, δίπλα στο ρέμα Τόρνα και δώρισε αμπελώνες, από το βασιλικό κτήμα, στους μοναχούς, στις πλευρές Βασάρχελι και Ντόμπα. Μόλις κτίσθηκε και το κάστρο, μετά την εισβολή των Τατάρων (1242) η περιοχή ασφαλίστηκε και άρχισε να αναπτύσσεται…

Ο κοινωνικός και οικονομικός πολιτισμός που αναπτύχθηκε σε αυτήν την περιοχή είναι αξιοσημείωτος:

  • Παλαιοί νόμοι των βουνών απαγόρευαν, μεταξύ άλλων, την κοπή δένδρων χωρίς άδεια, την διατάραξη των φωλιών των αρπακτικών πτηνών, την εγκατάλειψη της γης σε αγρανάπαυση και την συγκομιδή πριν από την καθορισμένη ημερομηνία!
  • Σύμφωνα με ένα «ουρμπαριουμ» του 1511, οι αμπελώνες μπορούσαν να πωληθούν, μόνον σε άμεσα μέλη της οικογένειας, χωρίς την άδεια της πόλης.
  • Τοπικοί αξιωματούχοι διασφάλιζαν την τάξη στον αμπελώνα.
  • Τον Μεσαίωνα, αυστηροί κανόνες διασφάλιζαν, όχι μόνον την παραγωγή ποιοτικού κρασιού, αλλά και την γενική τάξη και πειθαρχία στους αμπελώνες: Η κοινότητα των αμπελουργών ρύθμιζε την ημερομηνία τρύγου, υπό την απειλή σοβαρών τιμωριών. Απαγορευόταν να υβρίζουν, να προσβάλλουν ο ένας τον άλλον και να είναι άσεμνοι μέσα στον αμπελώνα! Όσοι παραβίαζαν την τάξη και τον νόμο, τιμωρούνταν, ανεξάρτητα από τον βαθμό και τον τίτλο τους (ισονομία)! Η τάξη της πρώιμης αυτής ορεινής κοινότητας ήταν εκπληκτικά δημοκρατική, σε σχέση με την κοινωνική δομή της εποχής της!

Τον 18ο – 19ο αιώνα, οι Αψβούργοι αυτοκράτορες της ΑυστροΟυγγαρίας, ιδιαίτερα η Μαρία Θηρεσία και ο Ιωσήφ Β’, ευνόησαν τα κρασιά Somló.

arxeion-politismou.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Ανασκαφές στο Ιερό της Εκάτης αποκάλυψαν την πύλη της αρχαίας ελληνικής πόλης και καταστήματα

 


Λήψη του ιερού της Εκάτης στη Λάγινα, 12 Μαΐου, 2025. Φωτογραφία: ΑΑ

Ανασκαφές στο Ιερό της Εκάτης, στη Λάγινα, στην επαρχία των Μούγλων, στην Τουρκία, έχουν φέρει στο φως την αρχαία πύλη και κάποια μαγαζιά της πόλης, προσφέροντας νέα στοιχεία για τη θρησκευτική και την εμπορική ιστορία της αρχαίας πόλης.

Ο καθηγητής Bilal Sogut, ο επικεφαλής των ανασκαφών στη Στρατονίκεια και τη Λάγινα, μίλησε για τα αξιοσημείωτα αποτελέσματα από τις ανασκαφές. “Ξεκινήσαμε να αποκαλύπτουμε τα μαγαζιά της στοάς. Αναδύονται επίσης, σταδιακά οι δομές πίσω από αυτά”, σημείωσε.

“Αρχίζουν να φαίνονται οι και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία των δομών. Εντοπίσαμε ακόμη και κεραμίδια στέγης στις αρχικές τους θέσεις”. Το ιερό της Εκάτης στη Λάγινα, βρίσκεται στην επαρχία των Μούγλων στην Τουρκία και είναι ένας σημαντικός θρησκευτικός χώρος που συνδέεται με τη θεά Εκάτη. Είναι το ένα από τα δύο θρησκευτικά κέντρα της αρχαίας πόλης Στρατονίκειας της Καρίας, η οποία βρίσκεται σε απόσταση 8,5 χιλιομέτρων.

Λήψη του ιερού της Εκάτης στη Λάγινα, 12 Μαΐου, 2025. Φωτογραφία: ΑΑ
Λήψη του ιερού της Εκάτης στη Λάγινα, 12 Μαΐου, 2025. Φωτογραφία: ΑΑ

Οι ανασκαφές στο σημείο ξεκίνησαν πριν 134 χρόνια, από τον Οσμάν Χαμντί Μπέη (Osman Hamdi Bey – ήταν Οθωμανός αρχαιολόγος, ζωγράφος και ιδρυτής του πρώτου αρχαιολογικού μουσείου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία), σηματοδοτώντας την πρώτη αρχαιολογική ανασκαφή με τούρκο επικεφαλής. Τώρα, με επικεφαλής τον καθηγητή Δρ. Bilal Sogut, η ομάδα εστιάζει στην αποκάλυψη της εισόδου της πόλης και των παρακείμενων μαγαζιών, στο πλαίσιο του προγράμματος “Κληρονομιά για το Μέλλον”.

“Εργαζόμαστε σε περιοχές από την Ελληνιστική και τη Ρωμαϊκή Περίοδο, από όπου έχουμε αποκαλύψει ευρήματα που ανάγονται 2.400 χρόνια στο παρελθόν”.

Στόχος μας είναι η αποκάλυψη όλων των αρχιτεκτονικών και ιστορικών στοιχείων που συνδέονται με την είσοδο του χώρου και η κατανόηση της αρχικής του διάταξης, εξήγησε ο Sogut.
Λήψη του ιερού της Εκάτης στη Λάγινα, 12 Μαΐου, 2025. Φωτογραφία: ΑΑ
Λήψη του ιερού της Εκάτης στη Λάγινα, 12 Μαΐου, 2025. Φωτογραφία: ΑΑ

Ιερό κέντρο του αρχαίου κόσμου

Η σημασία της Λάγινας, είναι εδραιωμένη στον ρόλο της ως μεγάλου ιερού, αφιερωμένου στην Εκάτη, μία από τις σημαντικότερες θεές της αρχαιότητας. Ο καθηγητής, Δρ. Sogut, επισήμανε πως, αυτό ήταν το μεγαλύτερο γνωστό ιερό που ήταν αφιερωμένη στην Εκάτη και ένας χώρος διεξαγωγής μεγάλων θρησκευτικών τελετουργιών.

“Από την Ανατολική Μεσόγειο έως την Ισπανία, άνθρωποι από 22 χώρες παρευρίσκονταν σε αυτές τις τελετές, ανάγοντας τη Λάγινα σε σπουδαίο κέντρο του αρχαίου κόσμου”, σημείωσε.

Η αρχαιολογική ομάδα, αξιοποιεί προηγμένη τεχνολογία για την καταγραφή των ανακαλύψεών της, περιλαμβανομένης της τρισδιάστατης αναπαράστασης των αρχιτεκτονικών στοιχείων.

Οι ψηφιακές αυτές αναπαραστάσεις, θα συντελέσουν στην απόφαση για τον τρόπο της μελλοντικής έκθεσης των δομών που έχουν ανακαλυφθεί.

enikos.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Η ανακάλυψη για τα αγάλματα των θεών στην αρχαία Ελλάδα που δεν γνωρίζαμε



  Έπρεπε να μυρίζουν ωραία

Τα αγάλματα των θεών στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη ήταν… παρφουμαρισμένα και στολισμένα με ευωδιαστά στεφάνια από λουλούδια και γιρλάντες. Αυτό τουλάχιστον γράφει η Δανή ιστορικός Σεσίλια Μπρόενς σε άρθρο που δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στο Oxford Journal of Archaeology.

Η Σεσίλια Μπρόενς, επιμελήτρια της Γλυπτοθήκης της Κοπεγχάγης, διαπίστωσε μετά από ανάλυση πηγών ότι οι άνθρωποι στην αρχαιότητα δεν αρωμάτιζαν μόνο τους εαυτούς τους, αλλά συχνά και τα αγάλματα των θεών στους ναούς.

Σε αντίθεση με τα σημερινά αρώματα, σύμφωνα με την Μπρόενς, τα αρώματα της εποχής εκείνης είχαν ως βάση λίπος ή λάδι, ώστε να απλώνονται σαν κρέμα. Στις μεσογειακές χώρες, για παράδειγμα, το τριαντάφυλλο ήταν ένα συνηθισμένο υλικό στην αρωματοποιία.

Θεϊκά αρώματα και χρωματιστά αγάλματα

Τα στεφάνια από λουλούδια και οι γιρλάντες που κοσμούσαν τα αγάλματα των θεών προσέφεραν έτσι και μία ακόμη βιωματική εμπειρία. Αν και τα αρώματα αυτά βέβαια δεν μπορούν να εντοπιστούν σήμερα, λέει η ιστορικός, έχουν βρεθεί απεικονίσεις τους και αντίγραφά τους από μέταλλα, τερακότα και χρυσό, ενώ η όλη διαδικασία μάλιστα ήταν γνωστή ως «κόσμησις». Αυτή περιελάμβανε και τον στολισμό των αγαλμάτων με υφάσματα και κοσμήματα.

Τα αγάλματα των θεών δέχονταν επίσης περιποίηση με ελαιόλαδο ή μελισσοκέρι. Αυτό τα έκανε βέβαια να λάμπουν, αλλά προστάτευε ταυτόχρονα και το χρώμα τους.

Είναι άλλωστε γνωστό πλέον, πως τα λευκά μαρμάρινα γλυπτά που μπορεί κανείς να δει σήμερα στα μουσεία, δεν αντιπροσωπεύουν σε καμία περίπτωση την αρχαία τέχνη, τονίζει και η ιστορικός. Αντίθετα, έχει αποδειχτεί ότι τα αρχαία γλυπτά, είτε ήταν κατασκευασμένα από ξύλο, τερακότα ή πέτρα, ήταν πάντα και βαμμένα.
Διαβάστε Περισσότερα...

Ένα πολύ γρήγορο γλυκό, με λίγα υλικά

 


Υλικά:

1 πακέτο φύλλο σφολιάτας
1σοκολάτα μεγάλη lacta 200γρ
1κουβερτούρα γάλακτος 200γρ.
10 μπισκότα Oreo
σοκολάτα τριμμένα
λίγο ζάχαρη άχνη για από πάνω

Εκτέλεση:
Βάζουμε το ένα φύλλο σφολιάτας και βάζουμε στην μέση την μια σοκολάτα πάνω στην άλλη την κουβερτουρα και την σοκολάτα lacta

Ρίχνουμε μεσα στις σοκολατες τα 5τριμμενα μπισκότα κλεινουμε το φύλλο της σφολιάτας καλά να κλείσει

Το βάζουμε στο φούρνο στους 180 βαθμούς γύρω στα 25 λεπτά

Μόλις είναι έτοιμο βάζουμε από πάνω το υπόλοιπο μπισκότο και την ζάχαρη άχνη

Το κόβουμε και τρέχει η σοκολάτα....

Xristina Gewrgiopoulou – “Χρυσές Συνταγές”

Διαβάστε Περισσότερα...

Πέμπτη 15 Μαΐου 2025

Η πρώτη τεκμηριωμένη δημοσιευμένη μελέτη για τον Τύμβο Καστά, σε επιστημονικό περιοδικό, με κριτές



Μια πρωτοποριακή, διεξοδικά κριθείσα επιστημονική μελέτη έρχεται να αλλάξει όσα ξέραμε για τον Τύμβο Καστά! Με τη δύναμη των μαθηματικών και ενός εξειδικευμένου υπολογιστικού εργαλείου, αποδεικνύεται με απόλυτη ακρίβεια ότι το μνημείο δεν ήταν απλώς ένας τάφος, αλλά ένα αριστουργηματικά σχεδιασμένο αρχιτεκτόνημα που αλληλεπιδρούσε με τον ήλιο με συγκεκριμένο τρόπο για 8 μήνες τον χρόνο! 

Η κορύφωση αυτής της ιερής ηλιακής παράστασης συνέβαινε κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο. Αυτή η αδιάψευστη, μαθηματικά τεκμηριωμένη αλληλεπίδραση, αποκαλύπτει τον βαθύτερο σκοπό του μνημείου: να συνδέσει τον Μεγάλο Νεκρό με τις θεμελιώδεις Μακεδονικές δοξασίες για την Ανανέωση της Ζωής και τους αέναους Κύκλους Ζωής και Θανάτου.

Ολόκληρο το Μνημείο λειτουργεί σαν ένα περίτεχνο, θεατρικά ενορχηστρωμένο εργαλείο που συνδέει τον επιφανή ένοικό του με τις βασικές θεότητες του μακεδονικού πανθέου, όπως η Μητέρα των Θεών (Κυβέλη) και ο Άδης (μέσω των συμβολισμών που συνδέονται με την Περσεφόνη και τις χειμερινές τελετές). Η αρχιτεκτονική συνδέεται με τα ουράνια φαινόμενα με εκπληκτική μαθηματική ακρίβεια, αποδεικνύοντας περίτρανα την απαράμιλλη σοφία των αρχαίων αρχιτεκτόνων.

Η ενδελεχής μαθηματική ανάλυση αποκαλύπτει μάλιστα ότι αυτή η καθοριστική αρχιτεκτονική ευθυγράμμιση με τον ήλιο πραγματοποιήθηκε σε μια δεύτερη φάση κατασκευής του μνημείου.

Οι ηλιακές ευθυγραμμίσεις στον Τύμβο Καστά θυμίζουν το φαινόμενο της "Αψίδας του Φωτός" στο Πάνθεον, που επίσης συνδέεται με τη λατρεία της Κυβέλης. Και τα δύο μνημεία χρησιμοποιούν τον ήλιο για να τονίσουν λατρευτικές πεποιθήσεις, υποδηλώνοντας μια κοινή αρχιτεκτονική και πολιτισμική γλώσσα ανάμεσα σε αυτά τα σπουδαία έργα της αρχαιότητας.

Η παρούσα μελέτη, η πρώτη που υποβάλλεται σε τόσο αυστηρή επιστημονική κρίση, αποδεικνύει με αδιαμφισβήτητο τρόπο την τεράστια σημασία του Μνημείου του Καστά για ολόκληρο τον κόσμο, την οικουμενική του αξία, και ενισχύει τους δεσμούς του με τον ίδιο τον Μεγάλο Αλεξάνδρο.



Διαβάστε Περισσότερα...

Ο Παρθενώνας στην ακμή του: Μια συγκλονιστική ψηφιακή αναπαράσταση από το 432 π.Χ.



Μια νέα τεχνολογική αναπαράσταση αποκαλύπτει τον Παρθενώνα όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί — όπως τον έβλεπαν οι αρχαίοι Αθηναίοι στην ακμή της δόξας του.

Δέος προκαλεί ο Παρθενώνας σε όποιον τον επισκεφθεί ενώ βραβεύεται συνεχώς ως ένα από τα καλύτερα αξιοθέατα του κόσμου. Πώς θα ήταν σήμερα όμως εάν δεν είχε υποστεί φθορές; 

Χάρη στην πρωτοποριακή δουλειά του αρχαιολόγου Juan de Lara από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο Παρθενώνας αναγεννιέται ψηφιακά με τη βοήθεια της τρισδιάστατης τεχνολογίας (CGI), αστρονομικών υπολογισμών και πρωτογενών πηγών. Το αποτέλεσμα μάς μεταφέρει στο 432 π.Χ., μόλις έξι χρόνια μετά την ολοκλήρωση των διακοσμήσεων του ναού, αποκαλύπτοντας την πλήρη μεγαλοπρέπεια του αρχιτεκτονικού αυτού θαύματος.

«Αν τα ερείπια του Παρθενώνα φαίνονται μεγαλοπρεπή ακόμη και 2.500 χρόνια μετά, φανταστείτε τον στην ακμή του», αναφέρει χαρακτηριστικά το Popular Science.

Πώς χτίστηκε το αρχιτεκτονικό αριστούργημα

Η ανέγερση του Παρθενώνα ξεκίνησε το 447 π.Χ. και ολοκληρώθηκε το 438 π.Χ., ενώ οι διακοσμητικές λεπτομέρειες διήρκεσαν έως το 432 π.Χ. Ο ναός είχε διαστάσεις 69 x 30 μέτρα και αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα οικοδομήματα της κλασικής περιόδου, αφιερωμένο στην πολιούχο θεά Αθηνά.

Κατασκευασμένος εξ ολοκλήρου από πεντελικό μάρμαρο, ο Παρθενώνας σχεδιάστηκε όχι μόνο για να εντυπωσιάζει με τη συμμετρία και την επιβλητικότητά του, αλλά και για να λειτουργεί ως ένα θέατρο φωτός και τελετουργίας.

Το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς

Στην καρδιά του ναού κυριαρχούσε το περίφημο άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου, ύψους 12 μέτρων, έργο του γλύπτη Φειδία. Το άγαλμα ήταν χρυσελεφάντινο, φτιαγμένο από φύλλα χρυσού και λεπτό ελεφαντόδοντο, τα οποία συνδυάστηκαν με τεχνικές υψηλής δεξιοτεχνίας.

Η στάση της θεάς, τα όπλα της, η ασπίδα και ο πλούσιος διάκοσμος της ενδυμασίας της, ενίσχυαν την αίσθηση της ισχύος και της προστασίας που εξέπεμπε προς την πόλη των Αθηνών.

Το φως ως σκηνοθέτης της ιερότητας

Το φως δεν ήταν τυχαίο στοιχείο στην εμπειρία του προσκυνητή. Ο de Lara εξηγεί πως οι αρχιτέκτονες του Παρθενώνα σχεδίασαν τον ναό με τέτοιο τρόπο ώστε η ανατολή του ήλιου να φωτίζει στρατηγικά το άγαλμα της θεάς — ειδικά το χρυσό τμήμα της ενδυμασίας της.

Παράθυρα, φεγγίτες και δεξαμενές νερού ενίσχυαν την αντανάκλαση του φωτός, δημιουργώντας ένα σκηνικό δέους. Οι ιερείς κρατούσαν τον χώρο ημίφωτο, χρησιμοποιώντας λιβανωτούς καπνούς για να πυκνώσει η ατμόσφαιρα, κάνοντας το φως να φαίνεται «θεϊκό».

«Η είσοδος στον ναό ήταν σχεδιασμένη για να μετατρέπει την καθημερινή εμπειρία σε μυσταγωγία», δήλωσε ο de Lara στο Arkeonews.

Η θρησκευτική εμπειρία στην Κλασική Αθήνα

Ο Παρθενώνας δεν ήταν απλώς ένα οικοδόμημα, αλλά το επίκεντρο της θρησκευτικής ζωής της πόλης. Από τον 5ο αιώνα π.Χ., οι ναοί άρχισαν να σχεδιάζονται με αυξανόμενη σκηνοθεσία και δραματικότητα, ενισχύοντας τη μυσταγωγική εμπειρία των πιστών.

Σύμφωνα με τον de Lara, κάθε ναός είχε τη δική του «οπτική γλώσσα», ανάλογα με τη θεότητα, τη γεωγραφία και τις πολιτικές συνθήκες. Στον Παρθενώνα, η Αθηνά παρουσιαζόταν ως η ανώτερη προστάτιδα της πόλης – μια θεότητα που συνδύαζε σοφία, στρατηγική και δύναμη.

Η ψηφιακή αναπαράσταση του de Lara είναι διαθέσιμη σε συνεργασία με διαδικτυακές πλατφόρμες μουσείων και πανεπιστημίων. Ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα χρησιμοποιούν το μοντέλο σε περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας (VR), προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία ιστορικής αναβίωσης.

Η σημασία της εικονικής πραγματικότητας

Ο de Lara έχει δημιουργήσει μια ειδική ιστοσελίδα για το έργο «Παρθένος 3D» και ελπίζει ότι η προσέγγισή του θα εμπνεύσει και άλλους να πραγματοποιήσουν παρόμοιες αναπαραστάσεις άλλων διάσημων ιστορικών μνημείων.

Αυτές θα μπορούσαν στη συνέχεια να ενσωματωθούν σε εκθέσεις μουσείων, καθώς και σε συσκευές εικονικής πραγματικότητας, ώστε να προσφέρουν μια άμεση εμπειρία από αυτά τα θαύματα του αρχαίου κόσμου.

Διαβάστε Περισσότερα...

Αναθήματα έως και από την Περσία στον ναό της Ταυροπόλου Αρτέμιδος στην Ικαρία!

 


Του Γιώργου Λεκάκη

Το 1989 η κ. Φ. Ζαφειροπούλου επανέλαβε τις ανασκαφές που είχε ξεκινήσει ο Λ. Πολίτης στον κόλπο Νας, στα βορειοδυτικά του νησιού της Ικαρίας, όπου είχε εντοπίσει τα ερείπια του ναού και μια βάση του ιερού της Ταυροπόλου Αρτέμιδος.

Ο αρχικός ναός ήταν πιθανώς μονόχωρος και ενσωματώθηκε στον δεύτερο, ο οποίος ήταν τριμερής. Έχουν βρεθεί πολυάριθμα πλακίδια, κορινθιακού τύπου, καθώς και μαρμάρινα πλακίδια και αρχιτεκτονικά θραύσματα. το υλικό (κεραμικά και ειδώλια) χρονολογείται τον 5ο – 4ο αιώνα π.Χ.

Σε έρευνα στο βορειοανατολικό άκρο συγκεντρώθηκαν πολυάριθμα θραύσματα λεπτής κεραμικής από τον 7ο έως τον 4ο αι. π.Χ., και βρέθηκαν χάλκινα αντικείμενα, μεταξύ των οποίων ένα μενταγιόν από το Λουριστάν[1]της Περσίας, μια μικρασιατική περόνη, καθώς και πολλά οστά ζώων.

Το αέτωμα του ναού επρόκειτο να κατασκευαστεί από (εισαγόμενο) μάρμαρο, αλλά μάλλον έχει… εξαφανιστεί από τα ασβεστοκάμινα της τοποθεσίας!

ΠΗΓΗ: Ergon (1989) [1990], σελ. 126-130. O. DECAVALLAS, BCH 114.2 (1990), σελ. 812-813. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.4.1991.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

  • Ph. Zapheiropoulou στα Πρακτ. Αρχ Ετ. (1989) [1992], σελ. 287-291 (BCH 114 [1990], Chron., σελ. 812).
  • A. J. Papalas «Ancient Icaria», 1992, όπου η περιηγητική αναφορά του J. Georghirénès του 1670.

[1] Η αρχαία ιστορία της χώρας των Λουρ / Lours > Λουριστάν / Λορεστάν / Lorestan αρχίζει την 4η χιλιετία π.Χ., με φυλές που εγκαταστάθηκαν στην ορεινή περιοχή των βουνών Ζάγκρος. Κυρίαρχη φυλή οι Κάσσιοι / Κασσίτες.

arxeion-politismou.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Κι άλλες αρχαίες ελληνικές επιγραφές βρέθηκαν στην Ανατολική Σερβία!



  του Γ. Λεκάκη

Το Βιμινάκιο ευρίσκεται 6 χλμ. από την σύγχρονη πόλη Kostolac στην Ανατολική Σερβία, και 70 χλμ. ΝΑ. του Βελιγραδίου, στην σημερινή έκταση της ανατολικής Σερβίας, περιοχή όπου κατοικούσαν αρχαίοι Θράκες, κυρίως Δάκες.

Επισήμως ιδρύθηκε τον 1ο αι. μ.Χ. επί Ρωμαίων. Ήταν λιμάνι κοντά σε έναν παραπόταμο του ποταμού Δούναβη (ευρέθη και αρχαίος σκελετός πλοίου)[1]. Έγινε η βάση της Λεγεώνος Κλαυδίας / Legio VII Claudia και φιλοξένησε για κάποιο διάστημα την Λεγεώνα Φλαβία / Legio IIII Flavia Felix. Ευεργετήθηκε από τον Αδριανό. Διέθετε αμφιθέατρο (χωρητικότητας 12.000 ατόμων), ιππόδρομο, οχυρώσεις, αγορά, παλλάτι, ναοί, υδραγωγεία, λουτρά και εργαστήρια.

Το Viminacium έγινε η πρωτεύουσα της επαρχίας της Μοισίας – Moesia Superior, όταν ζούσαν περίπου 40.000 κάτοικοι!

Το 251 μ.Χ. οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες – ετρουσκικής καταγωγής, άρα ελληνικής – Οστιλιανός[2] και η μητέρα του Ερεννία Ετρουσκίλα[3] (3ος αι. μ.Χ.) ήλθαν στο Viminacium για να επιβλέψουν την οργάνωση της άμυνας των βόρειων συνόρων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά και οι δύο πέθαναν εδώ, λόγω της Κυπριακής Πανώλης, επιδημία που κατέστρεψε την αυτοκρατορία τον 3ο αι. μ.Χ. Μάλιστα λόγω του φόβου της εξάπλωσης της πανώλης, το σώμα τους θάφτηκε με κάθε τιμή στο Viminacium, αντί να μεταφερθεί στη Ρώμη![4]

Στα τέλη της άνοιξης του 293 – 294 μ.Χ., ο Διοκλητιανός εταξίδεψε στο βασίλειό του και αναδιοργάνωσε και το Viminacium ως πρωτεύουσα της νέας επαρχίας Moesia Superior Margensis.

Η πόλις κατεστράφη από τους Ούννους Γερμανούς τον 5ο αι., αλλά αργότερα ξανακτίστηκε από τον Ιουστινιανό, αυτοκράτορα του Βυζαντίου.

Εν τέλει κατεστράφηκε ολοσχερώς από τους σλάβους τον 6ο αιώνα…

Έως τώρα γνωρίζαμε ότι στο Βιμινάκιο έγραφαν λατινικά…

Αλλά δυο ανακαλύψεις αλλάζουν αυτήν την άποψη:

  • 1η Οι αρχαιολόγοι σε σωστικές ανασκαφές πριν από την επέκταση ενός σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βρήκαν αρχαίους τάφους…. Και σε αυτούς, χαραγμένα κομμάτια, από φύλλο χρυσού και αργύρου (παρακάτω φωτογραφία), τυλιγμένα μέσα σε δύο μολύβδινα ταφικά φυλακτά, του 4ου αιώνα μ.Χ. Τα κείμενα στα μικρά κομμάτια πιστεύεται ότι είναι μαγικά ξόρκια, που προορίζονταν να επικαλεστούν τις θεϊκές δυνάμεις του καλού και του κακού. «Το αλφάβητο είναι ελληνικό. Η γλώσσα είναι η αραμαϊκή – η οποία είναι ένα μυστήριο της Μέσης Ανατολής για εμάς [σ.σ.: Η αραμαϊκή είναι διάλεκτος της ελληνικής]», εδήλωσε ο επί κεφαλής αρχαιολόγος του Viminacium, M. Korac. Ο αρχαιολόγος I. Dankovic πρόσθεσε ότι τα ονόματα των δαιμόνων που συνδέονται με μια περιοχή της σημερινής Συρίας, έχουν διαβαστεί στους μικροσκοπικούς κυλίνδρους, που μοιάζουν με αρχαίες πλάκες καταδεσμών / κατάρας από μόλυβδο. – ΠΗΓΗReutersΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.8.2016.

  • 2η Το καλοκαίρι του 2020 ανακαλύφθηκαν αρκετές μολύβδινες σαρκοφάγοι, του 2ου – 4ου αιώνα, οι οποίες είναι σπάνιες. Η μία περιείχε ασημένια περγαμηνή με επιγραφή στα αρχαία ελληνικά!

Οι ανασκαφές στο Viminacium συνεχίζονται από το 1882. Αλλά οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι έχουν «σαρώσει» μόνον το… 5% της τοποθεσίας, η οποία είναι 450 εκτάρια – δηλ. μεγαλύτερη από το Central Park της Νέας Υόρκης – και είναι ασυνήθιστο στο ότι δεν θαφτεί κάτω από μια σύγχρονη πόλη… Οι μέχρι στιγμής ανακαλύψεις περιλαμβάνουν χρυσά πλακάκια, γλυπτά από νεφρίτηψηφιδωτά και τοιχογραφίεςόπλα και υπολείμματα τριών μαμούθ, κ.ά.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

  • Čarnić D. «Sjaj i propast carskog Viminacijuma» [Glory and demise of imperial Viminicaium], Politika, αρ. 1338, 21.5.2023.
  • Dimitrijević M. «Otkriven Principijum Sedme Klaudijeve legije» [Principium of the Legio VII Claudia discovered], Politika, 25.11.2020.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] «Serbian coal miners uncover Roman ship», Reuters, 3.8.2023.

[2] Ο Gaius Valens Hostilianus Messius Quintus πέθανε τον Ιούλιο του 251. Χρημάτισε για λίγο Ρωμαίος αυτοκράτορας. Υιός του Δεκίου και της Ερέννιας της Ετρούσκας, αναδείχθηκε σε καίσαρα το 250.

[3] Herennia Cupressenia Etruscilla: Σύζυγος του αυτοκράτορος Δεκίου, μητέρα των αυτοκρατόρων Ερέννιου του Ετρούσκου και Οστιλιανού. Στα νομίσματα έχει σύμβολο το κυπαρίσσι, ιερόδενδρο της Ήρας.

[4] Σύμφωνα με τον Έλληνα ιστορικό Ζώσιμο (του 5ου αι.)

arxeion-politismou.gr

Διαβάστε Περισσότερα...