Η Αράχωβα είναι ελληνικό τοπωνύμιο και σημαίνει «τόπος με πολλά νερά» Γι' αυτό πρέπει να γράφεται με «ω»

Του dr. Ing. Σταύρου Δωρικού 

Σύνθετο όνομα από τρεις λέξεις:

        1. Το επιτακτικό ή μεγεθυντικό άρι-

        2. το -άχα (= νερό [σ.σ.: > Αχαΐα, Αχελώος, Αχέρων, Αιγαίο]) και

        3. το ουσιαστικό ωβαί (= τόποι μεγαλομερείς, Ησυχ.)

 

αρι + αχα + ωβα = αραχωβα

Έχω να παρατηρήσω ότι πολλοί που ασχολούνται με την ετυμολόγηση τοπωνυμίων όταν συναντούν λέξη με την κατάληξη -οβα συμπεραίνουν... σλάβικη καταγωγή της λέξεως. Αυτό είναι λάθος. Όπου συναντάται η κατάληξις -οβα δεν σημαίνει και σλαβική προέλευσή της. Με αυτή την λογική θα έπρεπε και οι ιταλικές πόλεις

Μάντοβα - [σ.σ.: και η Μάντοβα είναι ελληνικό τοπωνύμιο] - και 

Πόδοβα να βαφτίστηκαν από τους... σλάβους, οι οποίοι δεν πάτησαν το πόδι τους στην Ιταλία, ούτε βεβαίως έφτασαν και στην Ισπανία για να δώσουν το όνομα Κόρδοβα. 

Ας είμαστε προσεκτικοί.

Να μην χαρίζουμε τοπωνύμια στους ξένους.

Η Αράχωβα λοιπόν είναι ελληνικό τοπωνύμιο με σημασία “τόπος με πολλά νερά”.

ΠΗΓΗ: Στ. Δωρικός «Ετυμολογική περιπλάνησις», εκδ. Πελασγός, 2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.10.2022.

ΣΧΟΛΙΑ Γ. Λεκάκη:

ΔΕΙΤΕ το λάθος στο Λεξικό του κ. Μπαμπινιώτη: "Αράχοβα (η) (παλαιότ. ορθ. Αράχωβα) {-ας κ -όβης} [ΕΤΥΜ < παλαιότ. σλαβ. Orechovo = καρυδότοπος]".

Άλλες ετυμολογίες:

Σύμφωνα με τον Αραχωβίτη συγγραφέα Γ. Θ. Σύρο, η ονομασία αυτή πιθανόν να προέρχεται από το παλαιό χωριό Ράχωβο Γρεβενών, εκ του οποίου ήλθαν κάτοικοι διωγμένοι από τους Τούρκους κατά την διάρκεια της οθωμανοκρατίας.[1]

Κατ’ άλλους, το τοπωνύμιο προέρχεται από την ελληνική λέξη ράχη[2] / ράχις και το συνθετικό «ώβα» (= τόπος), που οι Έλληνες βλάχοι διεδωσαν στα Βαλκάνια. Η βλάχικη διάλεκτος / το βλάχικο ιδίωμα της ελληνικής, έχει κρατήσει πανάρχαιες πρωτοελληνικές πελασγικές ρίζες λέξεων. Από το αρχαία ελληνικό οία = χωριό [βλ. Οία Θήρας] > αρχαίο οFία = κοινότητα, φυλή > λακωνικό ωβά > ουαί = φυλές, > ώβοι (= τόποι μεγαλοπρεπείς - λεξικόν Ησύχιου.

Εκτός δε από την Αράχωβα Βοιωτίας, υπάρχει και της Ναυπακτίας Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Πάτρας Αχαΐας, Μεσσηνίας και σε χωριά που έχουν πλέον μετονομαστεί: Εξοχή Αχαΐας, Καρυές Λακωνίας, Καρυοβούνι Μεσσηνίας, Κρήνη Αιγιαλείας, Μεσορράχη Σερρών, Πεντάκορφο Αιτωλοακαρνανίας, Πηγή Μεσσηνίας, Ράχη Ημαθίας, και Ριζό Θεσπρωτίας.

Καθώς και Ράχοβα Σερρών, Αραχωβίτικα Αχαΐας, κ.ά. Όλα ορεινά μέρη...

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] βλ. «Ο παππούς μου κι εγώ στην Αράχωβα» (εκδ. «Α. Πιτσιλός», Αθήνα, 1998, σελ. 13).

[2] Η Αράχωβα Ημαθίας μετονομάσθηκε Ράχη.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης "Συγχρονης ΕΛλαδος περιηγησις".