Γιατί οι Καρυάτιδες έχουν προτεταμένο το αριστερό πόδι;Τι μπορεί να συμβολίζει η κίνηση;

του Σταύρου Παπαντωνίου

   Από τις φωτογραφίες που έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού, πέρασε εντελώς απαρατήρητο και ασχολίαστο το γεγονός ότι οι δύο εξαιρετικής τέχνης ολόσωμες Καρυάτιδες έχουν προτεταμένο το αριστερό τους πόδι όπως φαίνεται στην φωτογραφία:

Tι μπορεί να συμβολίζει αυτό;

  Οι Καρυάτιδες του Παρθενώνα ( έναν αιώνα και κάτι νωρίτερα από εκείνες της Αμφίπολης)  δεν αποκαλύπτουν καν τα πόδια τους και φαίνονται να είναι ακίνητες, σαν να στέκουν απλά σαν κίονες με ανθρώπινη μορφή.

  Στην αρχαία ελληνική τέχνη δεν είναι η πρώτη φορά που , παρατηρείται αυτή η διαφορά. Οι πρώτοι κούροι του 6ου αιώνα ήταν στατικοί και είχαν τα πόδια ακριβώς το ένα δίπλα στο άλλο. Αργότερα λίγο πριν μπούμε στην κλασική εποχή οι κούροι αρχίζουν να είναι σε κίνηση , προτάσσοντας το αριστερό πόδι:

  Aυτό εκτός από την ίδια της εξέλιξη της τέχνης , συμβόλιζε και την βούληση των γλυπτών να αποτυπώσουν μία εικόνα σε δράση, σε κίνηση, έτοιμοι να περπατήσουν.

  Πιθανότατα το ίδιο θα ήθελε να κάνει και ο γλύπτης των καρυάτιδων στην Αμφίπολη. Οι δικές του καρυάτιδες , δεν λειτουργούν απλά ως κίονες (όπως της Ακρόπολης) αλλά μαζί με τα προτεταμένα χέρια τους που εμποδίζουν την είσοδο στον τύμβο, να συμβολίσουν πως είναι και σε εγρήγορση και έτοιμες να κινηθούν, κάτι που αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι με το ένα χέρι τους , σηκώνουν τον χιτώνα (σαν να κάνουν ήδη ένα βήμα).

  Πρόκεται για τον τρίτο συμβολισμό κατά σειρά (εκτός από τις επί της ουσίας σφραγίσεις του τύμβου πχ τοίχοι, επιχωματώσεις)  που αποτρέπει τον πιθανό τυμβωρύχο από την σύληση του τάφου:

1) Σφίγγες (χθόνια μυθολογικά όντα που αποτρέπουν το κακό και ενσαρκώνουν υπερφυσικές δυνάμεις που φοβίζουν τον άνθρωπο. πηγή: Η τέχνη της Αρχαίας Ελλάδας, Κοκκόρου - Αλευρά, εκδόσεις Καρδαμίτσα)

2)Προτεταμένα χέρια που κλείνουν την είσοδο στον επίδοξο τυμβωρύχο

3)Προβολή αριστερού ποδιού , που δείχνει ετοιμότητα για δράση, κίνηση και όχι απάθεια, στατικότητα

Αξίζει να σημειωθεί πως προτεταμένο το πόδι είχαν και οι καρυάτιδες από τον θησαυρό των Σιφνίων στους Δελφούς (525 π.Χ),  που είναι η τρίτη ομοιότητα με το συγκεκριμένο μνημείο, όπως είχαν γράψει τα parapolitika.gr:

Συγκλονιστικό: Μόνο στους Δελφούς συνυπήρχαν Σφίγγες και Καρυάτιδες! 

Για την ιστορία:

  "Ο θησαυρός των Σιφνίων ήταν κτήριο στους Δελφούς με σκοπό την φύλαξη πολύτιμων ιερών αναθημάτων. Κτίστηκε λίγο πριν το 525 π.Χ. και ήταν έργο ιωνικής τέχνης. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και τον Παυσανία, κτίστηκε στους Δελφούς με αφορμή την ανακάλυψη χρυσωρυχείων στο νησί της Σίφνου (όπως αντίστοιχα στο Παγγαίο) και είναι χτισμένος από μάρμαρο Πάρου (μάρμαρο Θάσου η Αμφίπολη)"

Πηγή: parapolitika.gr