ΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΑ ΜΑΡΤΥΡΙΚΑ ΚΕΡΔΥΛΛΙΑ

AΡΓΙΛΟΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ- ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ- ΣΗΜΕΡΑ

Σέ ἀπόσταση ἀναπνοῆς, περίπου δυόμισυ χιλιόμετρα ἀπό τό χωριό Νέα Κερδύλλια καί τέσσερα ἀπό τό Στρυμόνα, ἀκριβῶς πάνω στήν παλιά ἐθνική ὁδό Καβάλας-Θεσσαλονίκης καί τρέχοντας πρός τήν Ἀσπροβάλτα, βλέπει κανείς τά ἀποτελέσματα τῶν ἀνασκαφικῶν ἐργασιῶν, πού ἔγιναν καί γίνονται ἐδῶ καί ἀρκετά χρόνια καί ἐπί πολλές περιόδους, ἀπό τήν Ἐφορεία Ἀρχαιοτήτων Καβάλας μέ τή συνεργασία τοῦ Καναδικοῦ Ἀρχαιολογικοῦ Ἰνστιτούτου Ἀθηνῶν (Πανεπιστήμιο τοῦ Μόντρεαλ,) μέ ἐπικεφαλῆς τον ἀρχαιολόγο JACQUES PERREAULT- Ζάκ Περρώ). Κυρίως πάνω ἀπό τό δρόμο, καί τελευταῖα κάτω.
    Ἐδῶ βρίσκονταν ἡ ἀρχαία πόλη Ἄργιλος. ‘H περιοχή αὐτή, στήν ὁποία ἐκτείνονταν ἡ πόλη, λέγεται, ἀπό παλιά μέχρι τώρα, ἀπό τούς κατοίκους τῶν Κερδυλλίων, Παλιόκαστρο . Ἤξεραν οἱ παλαιοί, ἀπό τό κάστρο πού ἔβλεπαν- λίγο ψηλότερα ἀπό τό δρόμο- ὅτι ἐδῶ κάποτε κατοικοῦσε κόσμος. Ποιός ὅμως κόσμος; Χρειάστηκαν πάνω ἀπό δυόμισυ χιλιάδες χρόνια γιά ν’ ἀποκαλυφθοῦν αὐτά πού βλέπουμε σήμερα καί νά μάθουμε γιά τήν ἱστορία τῆς «πόλης», τούς ἀνθρώπους της, τίς πιθανές σχέσεις τους μέ τούς μετέπειτα κατοίκους, καί, γιατί ὄχι, τίς σχέσεις τους μέ τούς σημερινούς Κερδυλλιῶτες. Αὐτό εἶναι τό ὡραῖο τῆς ἱστορίας: ἡ ἔκπληξη. Ξαφνικά ἀλλάζουν οἱ προϋποθέσεις, ἀλλάζει ἡ ὀπτική γωνία μέ τήν ὁποία βλέπεις τήν ἱστορία, ἀκόμη καί τόν ἑαυτό σου. Ἀνιστόρητοι συνήθως οἱ νεοέλληνες, ἀδιαφοροῦμε ποῦ πατοῦμε, ποῦ καθόμαστε, τί ὑπάρχει κάτω ἀπ’ τά σπίτια μας, τί φωνές βγαίνουν ἀπό τά ἔγκατα τῆς γῆς μας.
Βαρύκοοι καί ἀδιάφοροι, ξαφνικά τρίβουμε τά μάτια μέ ἔκπληξη καί ἀναρωτιώμαστε περί τίνος πρόκειται. Δέ ρωτοῦμε ὅμως τούς εἰδικούς· πολλές φορές μάλιστα τούς οἰκτίρουμε: «Τρελάθκαν κατ᾽ ἀρχιουλόγ᾽, ὅλ᾽ μέρα μέσ᾽ τούν ἥλιου σκάβουν, σκάβουν κι μαζεύουν κάτ᾽ πιτροῦδις»!. Σπάνιοι οἱ τύποι πού μέ ἐνδιαφέρον πλησιάζουν τούς ἀρχαιολόγους-καλή ὥρα- ζητώντας νά μάθουν. Ἐκεῖνο ὅμως πού κυνηγοῦν-κυριολεκτικά σά ζαγάρια- εἶναι ἡ διαφαινόμενη ἀποζημίωση ἀπό την Ἀρχαιολογική Ὑπηρεσία γιά τά «ἔργα» πού γίνονται στό χωράφι τους. Παντοῦ τά ἴδια, τό ἴδιο κι ἐδῶ.
  

‘H Ἄργιλος λοιπόν. Ἄς ξεκινήσουμε τήν ἱστορία της, ὄχι βέβαια στή γλώσσα τῶν ἀρχαιολόγων, μά ἔτσι ἁπλᾶ, σάν παραμύθι.
    ‘H περιοχή τῆς Ἀργίλου βρίσκονταν στή Θράκη καί στήν περιοχή τῆς ἀρχαίας καί σημερινῆς Βισαλτίας. Περί αὐτοῦ δέν ὑπάρχει καμία ἀμφισβήτηση, ὅπως θά μποροῦσε νά γίνει γιά τά ἀρχαῖα Βρασνά. Ἦταν ἡ μοναδική διέξοδος τῆς Βισαλτίας καί τῆς ὅλης ἐνδοχώρας πρός τή θάλασσα, τό Στρυμονικό κόλπο, ὅπως εἶναι καί σήμερα.
    Τό γεγονός αὐτό δηλώνει καί τή μεγάλη σημασία τῆς πόλης κατά τούς χρόνους ἐκείνους. Θά λέγαμε ἦταν τό ἐπίνειο τοῦ μεγάλου χερσαίου τόπου πού ἀρχίζει ἀπό τίς ἐκβολές τοῦ Στρυμόνα καί μετά τό στένωμα τῆς Ἀμφίπολης, ἀνοίγεται πλέον πρός τή Βισαλτία, τή Φυλλίδα,τήν Ὁδομαντική, τή Σίρι κι ἀκόμη περισσότερο μέχρι τό βάθος τῆς Πρασιάδας λίμνης καί τήν Κρηστωνία. Ὡς μοναδική διέξοδος καί μοναδικό «λιμάνι» συγκέντωνε τήν πολλαπλῆ δραστηριότητα ὅλου αὐτοῦ τοῦ ἐσωτερικοῦ χώρου. Γι αὐτό καί ὁ τόπος ἦταν περίβλεπτος. Ἔτσι δέν μποροῦσε παρά νά ἀποτελέσει τόπο στόν ὁποῖο συγκεντρώνονταν τά βλέμματα πολλῶν ἰσχυρῶν καί μεγάλων δυνάμεων τοῦ Νότου. Ὅταν ἡ Νότια Ἑλλάδα ἔσπευδε νά γεμίσει τά παράλια τῆς Μεσογείου μέ τίς γνωστές καί ἔνδοξες ἀποικίες, ἡ περιοχή ἑκατέρωθεν τῶν ἐκβολῶν τοῦ Στρυμόνα δέν ἦταν δυνατόν νά ἀποφύγει τήν ἐγκατοίκηση-ἐγκατάσταση τῶν «Νοτίων». Εἰρηνικά συνήθως, διότι οἱ τόποι αὐτοί οὐδέποτε ὑπῆρξαν «βαρβαρικοί», γι αὐτό καί ἡ συνέργεια μέ τούς «ἐπήλυδες» ὑπῆρξε ἀγαστή καί ἡ συνεργασία ἀποδοτική γιά ὅλους.

665 π.Χ. Οἱ Κυκλάδες βρίσκονται ἀκόμη σέ ἀκμή. Ὁ κυκλαδικός πολιτισμός μέ τίς κάθε λογῆς δραστηριότητές του δέν ἔχει σβήσει. Ἦταν μιά ποντοπόρα δύναμη πού διέσχιζε τό Αἰγαῖο πέλαγος γιά νά μεταφέρει σ᾽ ὅλο τόν κόσμο τά περίφημα προϊόντα της: ἀγγεῖα, λάδι καί ἄλλα ἐμπορεύματα, προϊόντα τέχνης, λεπτά κοσμήματα καί κάθε μορφῆς βιοτεχνικά κατασκευάσματα. Τό ἐμπόριο αὐξάνει τόν πλοῦτο τους .Ὁ πολιτισμός τους τούς διακρίνει καί τούς καθιστᾶ ἀγαπητούς. ‘H αἰσιοδοξία τούς δίνει τήν «τόλμαν» νά ἱδρύουν στά Θρακοελληνικά παράλια πόλεις-ἀποικίες, σταθμούς διαμετακομιστικοῦ ἐμπορίου καί, σιγά- σιγά, πολίσματα τῶν νέων αὐτῶν ἀποικιῶν, ἀποικίες 
τῶν ἀποικιῶν.
  

Συνεχίστε την ανάγνωση ΕΔΩ