Έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής σε όλη την Ελλάδα

Τι είναι οι «φουνταρίες», ο «αγυρμός παιδιών» και τα «λαζαράκια»; Δείτε μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής στην Ελλάδα


Στις παραδόσεις του χριστιανισμού, η Μεγάλη Παρασκευή, είναι μέρα θρήνου, αργίας και νηστείας, αφιερωμένη στην αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου. Όλη η Ελλάδα συμμετέχει τηρώντας παλιά παραδοσιακά έθιμα, που ποικίλλουν από περιοχή σε περιοχή. Ας δούμε κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά...

«Φουνταρίες», ξύδι και φαγητό στα όρθια

Στον Μελιγαλά Μεσσηνίας, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής επιτάσσει «φουνταρίες». Που σημαίνει ματσάκια από κληματόβεργες, στα οποία κάθε νοικοκυρά βάζει φωτιά έξω από την πόρτα της, μόλις σημάνει η καμπάνα του Επιτάφιου. Μέχρι να βγει ο Επιτάφιος, οι κληματόβεργες έχουν πλέον γίνει θράκα, πάνω στην οποία η νοικοκυρά ρίχνει μια χούφτα μοσχολίβανο, ενώ ο παπάς κάνει εκεί παραστάσιμο.

Λίγο παρακάτω, στην Πύλο και στα γύρω χωριά το έθιμο επιβάλλει στους κατοίκους να πίνουν ξύδι και καπνιά σε μια ένδειξη αγάπης και συμπαράστασης στον Χριστό.

Στην Κορώνη, πέρα από ξύδι -από το οποίο πίνουν τρεις γουλιές- και το κλασικό στόλισμα (από κορίτσια που τραγουδούν το μοιρολόι της Παναγίας) και την περιφορά του Επιταφίου, ακολουθούν και το έθιμο που λέγεται αγυρμός παιδιών. Που σημαίνει ότι τα παιδιά, από το πρωί γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και λένε τα πάθη του Χριστού κρατώντας ένα Σταυρό στο χέρι. Οι νοικοκυρές τα φιλεύουν με πασχαλινά κουλούρια ή κόκκινα αυγά.

Ακόμα μια τοπική παράδοση απαγορεύει στους άνδρες τη Μεγάλη Παρασκευή να μην τρώνε καθιστοί (αν φάνε κάτι, θα πρέπει να το κάνουν στα όρθια) ή να καταπιαστούν με μαστορέματα (γιατί σφυριά και πρόκες παραπέμπουν στη Σταύρωση).

Το κάψιμο του Ιούδα και το φωτισμένο λιμάνι

Πολλές περιοχές της Ελλάδας ακολουθούν το έθιμο του καψίματος του Ιούδα. Στις Μέτρες της Θράκης, από τη Μεγάλη Πέμπτη τα παιδιά φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο περιφέρουν στα σπίτια, ζητώντας κλαδιά για να το κάψουν τη Μεγάλη Παρασκευή. Η πομπή του Επιταφίου, σταματά έξω από ένα παρεκκλήσι, όπου βρίσκεται έτοιμη η φωτιά. Την ώρα που ο ιερέας διαβάζει το Ευαγγέλιο, την ανάβουν και καίνε το ομοίωμα του Ιούδα. Στη συνέχεια παίρνουν μια χούφτα από τη στάχτη και τη ρίχνουν στα μνήματα.

Μια εντυπωσιακή εικόνα παίρνει το λιμάνι της Ναυπάκτου το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής. Πλήθος κόσμου ακολουθεί την περιφορά του Επιταφίου, με φόντο τις αναμμένες δάδες που είναι τοποθετημένες στις τάπες του Κάστρου, γύρω από το λιμάνι. Στο μέσον της εισόδου του λιμανιού οι δάδες σχηματίζουν ένα μεγάλο σταυρό, που το φωταγωγεί ολόκληρο, δημιουργώντας μία φαντασμαγορική εικόνα.

Νησιώτικες κατανυκτικές ιεροτελεστίες


Πολυποίκιλα έθιμα για τη μέρα της Μεγάλης Παρασκευής, έχουν τα νησιά. Στη Χίο, τη Μεγάλη Παρασκευή, την ώρα της περιφοράς του Επιταφίου, οι πόρτες των σπιτιών μένουν ανοιχτές, για να μπει μέσα η Θεία Χάρη. Παράλληλα, οι κάτοικοι έχουν από πριν ρίξει χώμα στα σημεία όπου σταματά ο Επιτάφιος, το οποίο στη συνέχεια μαζεύουν και σκορπούν μέσα στα σπίτια τους...

Συνεχίστε την ανάγνωση ΕΔΩ