Το μυστήριο για τον αφανισμό των κατοίκων του Νησιού του Πάσχα επέστρεψε. Καταρρίφθηκε η πιο δημοφιλής θεωρία

Το Νησί του Πάσχα αποτελεί ένα μεγάλο μυστήριο. Από το πως κατασκευάστηκαν τα εντυπωσιακά αγάλματα Μοάι  μέχρι τo πως πέθαναν ξαφνικά οι κάτοικοι του νησιού το 1860.

Στο νησί ζούσε η φυλή Ραπα Νούι (όπως είναι και η ονομασία του Νησιού του Πάσχα στη διάλεκτο των αυτοχθονων)για την οποία πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά μέχρι και στις μέρες, ενώ πολλές είναι οι θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί για το τι συνέβη στο νησί ώστε η φυλή να οδηγηθεί στον αφανισμό.

Η πιο δημοφιλής από αυτές είναι πως επιδόθηκαν σε μια οικολογική-αυτοκτονία (ecocide) καταστρέφοντας σκόπιμα το φυσικό περιβάλλον του νησιού. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή οι Ράπα Νούι εγκαταστάθηκαν στο νησί περίπου του 1200 αλλά όταν έφτασαν σε αυτό για πρώτη φορά οι Ευρωπαίου τον 18ο αιώνα το νησί είχε ήδη υποστεί εκτενή αποδάσωση.

Τα ψάρια εκτιμάται πως ήταν η πιο διαδεδομένη τροφή για τους

+ νησιώτες κατοίκους και πιθανότατα χρησιμοποιούσαν τους

 κορμούς των δέντρων για να φτιάχνουν κανό και να ψαρεύουν.

 Ωστόσο ο περιορισμός των δασικών εκτάσεων εκτιμάται πως

 οδήγησε και σε περιορισμό της δυνατότητας που είχαν να

 κατασκευάζουν κανό και άρα να ψαρεύουν. Έτσι, η διαθέσιμη

 τροφή στο νησί περιορίστηκε ενώ οι μη ανεπτυγμένες μέθοδοι

 καλλιέργειας της γης οδήγησαν παράλληλα στην διάβρωση του

 εδάφους και σε φτωχές σοδειές.

Νέες έρευνες όμως έρχονται τώρα στο φως και ανατρέπουν αυτή

 την επικρατούσα θεωρία.

Μια ομάδα του Πανεπιστήμιο του Bristol, αξιοποιώντας μελέτες

 του Πανεπιστημίου της Χαβάης και του Πανεπιστημίου

 Binghamton, υποστηρίζουν πως η θεωρία περί «οικολογικής

 αυτοκτονίας» δεν είναι αρκετά πειστική. 

Οι μελέτες τους, βάσει των ευρημάτων στο νησί (κυρίως

 σκελετών κατοίκων του νησιού) βοήθησαν τους ερευνητές να

 μάθουν πολύ περισσότερα για τις διατροφικές συνήθειες των

 Ραπα Νούι και τον τρόπο που καλλιεργούσαν τη γη.

Όπως υποστηρίζει μιλώντας στο IFL Science η Κατρίν Τζάρμαν,

 επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας της σχετικής μελέτης, οι

 ερευνητές έχουν πλέον μια πολύ πλήρη εικόνα για τις τροφές

 που κατανάλωναν οι κάτοικοι του νησιού αλλά και τις μεθόδους

 που είχαν αναπτύξει για να καλλιεργήσουν τη γη. Η ανάλυση

 αποκάλυψε ότι οι Ράπα Νούι Rapa Nui δεν σταμάτησαν ποτέ να

 ψαρεύουν καθώς η μισή από την πρωτεΐνη που λάμβαναν

 προερχόταν, μέχρι τέλους, από υδρόβιους ζωικούς οργανισμούς.

Σύμφωνα με τον Καρλ Λιπο του Πανεπιστημίου του

 Binghampton, ο οποίος μίλησε στο Newswise, διαπιστώθηκε ότι

 διαχρονικά η διατροφή τους βασιζόταν σε ό,τι τους παρείχε η

 θάλασσα και δεν κατανάλωναν ποτέ αποκλειστικά τροφές που

 τους παρείχε η γη. «Επίσης μάθαμε πως οι γεωργικές τροφές

 που κατανάλωναν προέρχονταν από εδάφη που είχαν υποστεί

 τροποποιήσεις, εμπλούτιζαν το έδαφος προκειμένου να

 αποδίδουν περισσότερο οι καλλιέργειες...Οι Ράπα Νούι,

 αξιοποίησαν έξυπνα τους διαθέσιμους πόρους. Και όλες οι

 παρανοήσεις για αυτούς προέρχονται από τις προκαταλήψεις

 των Ευρωπαίων. Ουσιαστικά οι Ευρωπαίοι έλεγαν “Πως πρέπει

 να είναι μια φάρμα;”. Και όταν δεν έμοιαζε με αυτό που εκείνοι

 είχαν στο μυαλό τους, υπέθεταν πως κάτι κακό πρέπει να είχε

 συμβεί ενώ στην πραγματικότητα οι κάτοικοι του νησιού

 έκαναν κάτι πολύ έξυπνο».

Έτσι λοιπόν, αυτά τα νέα ευρήματα δείχνουν πως δεν υπήρξε

 κάποια κατάρρευση του γεωργικού τομέα αλλά και πως οι Ράπα

 Νούι ήταν πολύ καλοί στην καλλιέργεια της γης.

Όπως προσθέτει η Τζάρμαν αυτά τα ευρήματα μας αναγκάζουν

 να αναθεωρήσουμε το πως προϊστορικοί πληθυσμοί

 αλληλεπίδρασαν με το περιβάλλον τους ενώ οι ανακαλύψεις της

 επιστημονικής ομάδας καταρρίπτουν την επικρατούσα θεωρία

 για τον αφανισμό των κατοίκων του Νησιού του Πάσχα,

 πράγμα που σημαίνει πως το μυστήριο παραμένει άλυτο και οι

 επιστήμονες θα πρέπει να ξεκινήσουν τις έρευνες από την αρχή.

Πηγές: Wiley Online Library