Οι Κύκλωπες στην αρχαία Βαβυλώνα

Από το 1925 έως το 1929, ο Ολλανδός αρχαιολόγος Henri Frankfort, αρχηγός της αμερικανικής επιστημονικής αποστολής στο Ιράκ, προέβη σε μερικές πολύ σημαντικές ανακαλύψεις για την αρχαία Βαβυλώνα, ρίχνοντας φως στον μύθο των Κυκλώπων, τους οποίους ανέφερε ο Όμηρος στην “Οδύσσεια”.

Η ανακάλυψη αυτή πραγματοποιήθηκε σ’ έναν αρχαίο ναό του Khafaje, κοντά στη Βαγδάτη, όπου εντοπίστηκε ένα ανάγλυφο, το οποίο απεικόνιζε μια θεότητα της Βαβυλώνας να φονεύει μιαν άλλη, μονόφθαλμη θεότητα, που θύμιζε εντόνως τον Πολύφημο του ομηρικού Οδυσσέα.

Το κατόρθωμα του Οδυσσέα, που τύφλωσε τον κολοσσιαίο γιο του Ποσειδώνα, συμβόλιζε τον θρίαμβο της οξύνοιας και της τόλμης εναντίον του μεγέθους και της μυικής δύναμης.
Επομένως, ο ελληνικός μύθος για τους Κύκλωπες, μιας και νεότερος, είχε πηγάσει από την αρχαία Βαβυλώνα και πιθανολογούνταν ότι αναφερόταν σε μερικά γεγονότα, που ανάγονταν στην απώτατη Ιστορία της ανθρωπότητας. Ίσως, δηλαδή, κάποτε να είχε υπάρξει πράγματι κάποια φυλή μονόφθαλμων πρωτόγονων ανθρώπων, διότι οι ιστορικές καταγραφές, που προέρχονταν από θρύλους και παραδόσεις ανά τον κόσμο, μαρτυρούσαν την ύπαρξη Κυκλώπων σε όλες σχεδόν τις φυλές από την Ασία μέχρι την Αμερική, οι οποίοι στερήθηκαν τη δύναμή τους και υπέκυψαν τελικά, όπως άλλωστε τόσο γλαφυρά είχε περιγράψει ο Όμηρος, μπροστά στην ευφυΐα και στο θάρρος των περισσότερο εκπολιτισμένων ανθρώπινων φυλών.

Έτσι, εκτός από τον ομηρικό Κύκλωπα Πολύφημο, και ο τρανός μονόφθαλμος θεός των Σκανδιναβών, Odin, αποτελεί μια από τις αμέτρητες εκδηλώσεις του μύθου περί Κυκλώπων.

Ο μέγας Βρετανός φιλόσοφος Herbert Spencer διατράνωνε ότι δεν νοούνταν αρχαίος μύθος ή θρύλος κοινός σε πολλούς λαούς, που να μη βασιζόταν σε κάποιο ψήγμα πραγματικότητας και αλήθειας. Προφανώς, λοιπόν, ο μύθος των Κυκλώπων να έκρυβε κάποια μακρινή ανάμνηση από τα μονόφθαλμα εκείνα πρωτόγονα όντα.

Είναι, επίσης, ενδεχόμενο η γένεση του σχετικού θρύλου να οφείλεται στη βάρβαρη συνήθεια ορισμένων λαών να εξορύσσουν τον έναν οφθαλμό τους, εν είδει θρησκευτικής και επίσημης αναγνώρισης ενός εφήβου ως ενεργού και ανδρείου μέλους της φυλής.
Το ανευρεθέν ανάγλυφο στον ναό του Khafaje από τον αρχαιολόγο Henri Frankfort παρίστανε έναν πολεμιστή θεό της αρχαίας Βαβυλώνας να φονεύει έναν μονόφθαλμο αντίπαλό του. Ο αρχαίος γλύπτης παρέστησε τον μονόφθαλμο εκείνον ως έναν θεό του κακού και του ολέθρου, τοποθετώντας στο κεφάλι του ένα στεφάνι από πύρινες γλώσσες. Το εν λόγω ανάγλυφο χρονολογούνταν τουλάχιστον από το 3.200 π.Χ. και αποτελεί τη μοναδική αρχαία αναπαράσταση Κυκλώπων μέχρι και σήμερα, παγκοσμίως. Έτσι, οι Κύκλωπες έπαψαν να είναι ένας αέρινος, εξαϋλωμένος θρύλος, χωρίς περιεχόμενο και απέκτησαν ξαφνικά μιαν οντότητα για την Ιστορία, έστω και ισχνή.
Οι Κύκλωπες του Ομήρου περιγράφονταν στην “Οδύσσεια” να έχουν έναν μονάχα μεγάλο οφθαλμό στο μέσο του μετώπου τους, ακριβώς όπως συνέβαινε και με το σπουδαιότατο αυτό ανάγλυφο της αρχαίας Βαβυλώνας.

Κατά την ελληνική μυθολογία, οι Κύκλωπες βοήθησαν τον Ήφαιστο να κατασκευάσει τον κεραυνό του Δία. Το γεγονός, λοιπόν, ότι ο μονόφθαλμος θεός, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη του Henri Frankfort, ο οποίος απεικονιζόταν στο πήλινο ανάγλυφο ως ένας δαίμων της φωτιάς, ενίσχυε την εκδοχή ότι οι πρόγονοί μας είχαν δανειστεί τον θρύλο των Κυκλώπων από τους Βαβυλωνίους.
“Οι Έλληνες, όταν έφτασαν στη λεκάνη της Μεσογείου, είχαν ήδη βρει έναν αρκετά ανεπτυγμένο πολιτισμό, από τον οποίο κράτησαν πολλά χρήσιμα στοιχεία, αποδεικνύοντας ότι ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας και της Ευρώπης είναι στενά συνδεδεμένος με την Εγγύς Ανατολή”, επεσήμανε ο Δρ. Henri Frankfort.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 28/10/1936
ΠΗΓΗ: strangepress.gr