Αγαλμάτιο της θεάς Κυβέλης του 2ου αιώνα βρέθηκε στην Φιλιππούπολη

Οι αρχαιολόγοι που εργάζονται στο χώρο του Φόρουμ στην αρχαία Αγορά στην πόλη Plovdiv, της αρχαίας ελληνικής Φιλιππούπολης δηλαδή,  στην σημερινή Βουλγαρία έχουν βρει μαρμάρινο αγαλμάτιο της  θεάς Κυβέλης

Το αγαλματίδιο πιστεύεται ότι χρονολογείται από τον 2ο αιώνα μ.Χ. και ήταν μέρος του Πανθέου της Φιλιππούπολης, το ελληνικό όνομα του Plovdiv, στην αρχαιότητα.

Η αρχαιολογική ομάδα με επικεφαλής τη Μάγια Μαρτίνοβα-Κούτοβα και η Μπιλιάνα Γκρούεβα-Γιαντσεβά έκαναν την ανακοίνωση για  το εύρημα.
Στη ρωμαϊκή μυθολογία, η Κυβέλη ήταν η καθολική μητέρα, όχι μόνο των θεών, αλλά και όλων των ανθρώπων, των ζώων και της φυτικής ζωής. Το ισοδύναμο της στην ελληνική μυθολογία ήταν η Ρέα. Ο Κύβελη λατρευόταν σε μεγάλα τμήματα της Μικράς Ασίας και στη Θράκη.

Η μικρασιατική   Φρυγική και Λυδική θεότητα καλούμενη και Κυβήβη και Άγδιστις, ήταν η αντίστοιχη με τη θεά Ρέα στην Ελληνική μυθολογία καλούμενη και αυτή ακόμη Ρέα – Κυβέλη.Η Κυβέλη ήταν θεά γενικά της άγριας φύσης και των δημιουργικών δυνάμεων της Γης και της γονιμότητας. Ο Πίνδαρος την προσφωνεί «Κυβέλα, μάτερ θεών» (Διθύραμβου απόσπασμα 80).

"Το πρόσφατα ανακαλυφθέν αγαλμάτιο συμπληρώνει τη σειρά των βάθρων για αγάλματα και ανάγλυφα που βρέθηκαν στα βόρεια της Αγοράς ", ανέφεραν οι ανασκαφείς .

"Στο βόρειο μέρος της Αγοράς , όπου βρέθηκε το αγαλματίδιο,  οι άνθρωποι συρρέουν  και εδώ εκτελούνται θρησκευτικές και άλλες τελετουργίες, με αποτέλεσμα να έρχονται στις μέρες μας  πολλές συγκεντρωμένες πληροφορίες από τον χώρο αυτόν, για την ιστορία της αρχαίας Φιλιππούπολης", δήλωσε .

Πρόσφατα, η ίδια ομάδα αρχαιολόγων ανακάλυψε μαρμάρινη πλάκα εγγεγραμμένη στα αρχαία Ελληνικά στο βόρειο τμήμα της Αγοράς, μέρος της αυτοκρατορικής επιστολής που γράφτηκε ως απάντηση σε αίτημα εκ μέρους της πόλης .

Η Φιλιππούπολη 

Η Φιλιππούπολη απέκτησε διάφορα ονόματα κατά τη μακρά της ιστορία. Μερικά από αυτά είναι αμφιλεγόμενα. Ήταν αρχικά Θρακικός οικισμός με το όνομα Ευμολπιάς, από το μυθικό βασιλιά των Θρακών Εύμολπο, γιο του Ποσειδώνα. Θεωρείται γενάρχης των Ευμολπιδών, ενός από τα δύο ιερατικά γένη, που κατείχαν το μυστικό του Κυκεώνα των Ελευσίνιων Μυστηρίων.

Η πρωτεύουσα των Οδρυσών Οδρύσσα θεωρείται ότι ήταν από νομισματικές έρευνες η σύγχρονη Φιλιππούπολη ή η Αδριανούπολη. Ο Θεόπομπος ανέφερε τον 4ο αιώνα π.Χ. μια πόλη με το όνομα Πονηρόπολις, ως υποτιμητική αναφορά στην κατάκτησή της από το Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας, που λέγεται ότι είχε εγκαταστήσει 2000 άνδρες, συκοφάντες, ψευδομάρτυρες, δικηγόρους και άλλους παλιανθρώπους.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο η πόλη άρχισε να ονομάζεται έτσι από αυτό το βασιλιά, αφού την είχε εποικήσει με ένα σώμα απατεώνων και τυχοδιωκτών, αλλά αυτό είναι πιθανόν ένα ημιμυθικό όνομα που δεν υπήρχε στην πραγματικότητα, όπως και τα ονόματα Δούλων Πόλις και ίσως Μοιχόπολις.
Η πόλη ονομάστηκε Φιλιππόπολις, το πιθανότερο προς τιμή του Φίλιππου Β΄ της Μακεδονίας, ίσως μετά το θάνατό του ή προς τιμή του Φίλιππου Ε΄, όπως το πρώτον μαρτυρείται από τον Πολύβιο σε συνδυασμό με την εκστρατεία του. Η Φιλιππόπολις ταυτοποιήθηκε αργότερα από τον Πλούταρχο και τον Πλίνιο ως η πρώην Πονηρόπολις.

Ο Στράβων ταύτιζε τον οικισμό του Φιλίππου Β΄ των "πονηροτάτων" με την πόλη Καβύλη, ενώ ο Πτολεμαίος θεωρούσε της θέση της Πονηρόπολης διαφορετική από τους άλλους.

Χάρτης που περιγράφει την πόλη ως "Φιλιππούπολις και Πονηρόπολις, Δουλούπολις, Ευμολπιάδα, Τριμόντιουμ και Πουλπουδένα"

Παλιό όνομα της πόλης ήταν το Κενδρίσια. Μαρτυρείται παλιότερα σε ένα τεχνούργημα, όπου αναφέρεται ότι ο βασιλιάς Βείθυς, ιερέας Σύριας θεάς, προσφέρει δώρα στον Κενδρίσιο Απόλλωνα, με τη θεότητα να έχει καταγραφεί με πολλά διαφορετικά ονόματα από αντίστοιχες πόλεις.
Το όνομα αναφέρεται σε μεταγενέστερα Ρωμαϊκά νομίσματα, πιθανόν προερχόμενο από το θρακικό θεό Κενδρίσιο, αντίστοιχο του Απόλλωνα, τα δάση κέδρων που ανέφεραν αρχαίοι συγγραφείς ή από αρχαία Θρακική φυλή από τα τεχνουργήματα - κεντρίσι.

Όνομα του 1ου αιώνα μ.Χ. είναι το Τιβεριάς, προς τιμή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τιβέριου, επί του οποίου το Βασίλειο των Οδρυσών ήταν εξαρτώμενο από τη Ρώμη.
Όταν οι Ρωμαίοι απέκτησαν τον έλεγχο της περιοχής η πόλη ονομάστηκε στα Λατινικά Τριμόντιουμ, που σημαίνει "Τρεις Λόφοι", όπως αναφέρεται από τον Πλίνιο. Κατά καιρούς το όνομα ήταν Ουλπία, Φλαβία, Ιουλία, από αντίστοιχες Ρωμαϊκές οικογένειες.

Ο Αμμιανός Μαρκελλίνος έγραψε τον 4ο αιώνα ότι η τότε πόλη ήταν η αρχαία Ευμολπιάς, που είναι το παλαιότερο χρονικά όνομα, από το μυθικό βασιλιά των Θρακών Εύμολπο, γιό του Ποσειδώνα ή του Δία, που είχε πιθανόν ιδρύσει την πόλη περί το 1200 ή 1350 π.Χ. ή από τις Εστιάδες Παρθένες στους ναούς - ευμόλπεια.

Τον 6ο αιώνα ο Ιορδάνης έγραψε ότι το πρώην όνομα της πόλης ήταν Πουλπουδέβα και ότι ο Φίλιππος ο Άραβας ονόμασε την πόλη προς τιμή του.
Το Πουλπουδέβα ήταν πιθανότατα Θρακική προφορική μετάφραση του άλλου, καθώς διατήρησε όλα τα σύμφωνα του ονόματος Φίλιππος + δέβα(πόλη). Αν και τα δύο ονόματα ηχούν παρόμοια, ίσως δεν έχουν κοινή προέλευση αλλά το Πουλπουδέβα να προϋπήρχε, σημαίνοντας "λιμνούπολη" στα Θρακικά.

Τον 9ο αιώνα το Βουλγαρικό όνομα άρχισε να εμφανίζεται ως Παπάλντιβ/ν, Πλό(β)ντιβ, Πλάντιβ, Πλάντιν, Πλάπντιβ, Πλόβντιν, που εξελίχθηκαν από το Θρακικό Πουλπουδέβα, ενώ η σύγχρονη παραλλαγή Πλόβντιβ τεκμηριώθηκε ως Пло(в)дївь για πρώτη φορά σε Βουλγαρικό απόκρυφο χρονικό του 11ου αιώνα. Η πόλη ήταν γνωστή ως Φιλιππούπολις στη Δυτική Ευρώπη μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.
 Επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η πόλη ήταν γνωστή στα Τουρκικά ως Φιλιμπέ (Filibe), παραφθορά του Φίλιππος, που πρωτοαναφέρεται σε έγγραφο του 1448.

©ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ

ellinondiktyo.blogspot.com