Ξεπουλιέται 250.000 λίρες ελληνικό χειρόγραφο του 11ου αιώνος, με φωνητική σημειογραφία!

Του Γιώργου Λεκάκη

Ένα βυζαντινό χειρόγραφο, έργο Ανωνύμου[1], του είδους που λέγεται «lectionary» των χριστιανικών ευαγγελίων, στα τέλη του 11ου αιώνα[2] - αρχές 12ου αιώνα[3], γραμμένο στα ελληνικά, έχει και φωνητική σημειογραφία…

Είναι χαρακτηριστικό επίσης, πως το γράμμα «ω» γράφεται με διπλό «ο».

Μια μινιατούρα του 11ου αιώνα με τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή, που δεν αποτελούσε αρχικώς μέρος του lectionary ήταν προσκολλημένη στο χειρόγραφο.

Τώρα αυτή ευρίσκεται στην συλλογή βυζαντινών μινιατούρων του McCarthy![4]

Πρόκειται για ένα υπέροχο χειρόγραφο, της εποχής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που περιέχει αποσπάσματα από τα Ευαγγέλια, με την σειρά με την οποία θα έπρεπε διαβαστούν, στην εκκλησία κατά την διάρκεια της λειτουργίας.

Το μέγεθός του είναι 262 x 205 χιλιοστά και απαρτίζεται από 247 φύλλα vellum.

Το χειρόγραφο μπορεί να βρέθηκε τον 16ο αιώνα στην Μολδαβία ή στην Βλαχία (εξ αιτίας κάποιων σημειώσεών του στην σλαβική, κάποιου Stoica).

Τα χειρόγραφα φύλλα συνδέθηκαν / βιβλιοδετήθηκαν με τον ελληνικό τρόπο «alla Greca», του 16ου αιώνα.

Το χειρόγραφο έχει ταξινομηθεί ως Gregory-Aland l 1996.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

- Περικοπές του Ευαγγελίου, ξεκινώντας από την Κυριακή του Πάσχα, από τον Ιωάννη, τον Ματθαίο, τον Λουκά και τον Μάρκο, ff.1-156v.

- Πάθη για την Μεγάλη Παρασκευή, vespers ff.157-195v.

- Μηνολόγιον, από Σεπτέμβριο έως Αύγουστο, ff.195v-241v.

επιπρόσθετες περικοπές του Ευαγγελίου, για επιλεγμένες ημέρες εορτής, που 

προστέθηκαν στα τέλη του 13ου αιώνα, ff.241v-247v.

- κατάλογος εισαγωγικών στίχων για την Πρωινή Προσεχή της Κυριακής, με την σειρά των 8 μουσικών τρόπων, που προστέθηκαν τον 12ο  αιώνα.

Γιατί το αναφέρω αυτό;

Διότι αυτό το ανεκτίμητο ελληνικό χειρόγραφο Ανωνύμου, προϊόν αρχαιοκαπηλίας, εκτιμάται 250.000 λίρες, και (ξανα) δημοπρατείται από τον Christie's, στο Λονδίνο, στις 30 Ιουλίου 2020, και το θέλουν 1.226 συλλέκτες…

ΠΗΓΕΣ:

Sotheby's, 3.5.1870, αρ. 341. Sir Thomas Phillipps (1792-1872), αρ. 22405, Thomas Fitzroy Fenwick (1856-1938) και Alan George Fenwick (1890-1966), Robinson Bros., Λονδίνο, 1946, H.P. Kraus, Νέα Υόρκη, 1979 και 1990, αρ. P1105, Martin Schøyen, Όσλο και Λονδίνο, MS 800, Robert McCarthy Collection, Λονδίνο.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] «Anonymous scribe and illuminator».

[2] Βλ. Βιβλιοθήκη Βρετανίας / British Library (MS 5153B, 82957, Add. MS 22735).

[3] Βλ. βάση δεδομένων Institut für Neutestamentliche Textforschung.

[4] βλ. G. Freuler «The McCarthy Collection», τ. 1, αρ. 81, σελ.258-259.

arxeion-politismou.gr