Μαύρη επέτειος σήμερα...31 Αυγούστου 1922: : η αρχή της καταστροφής της Σμύρνης

Σαν σήμερα η ελληνική και αρμενική συνοικία της Σμύρνης κατεστράφησαν από φωτιά που έβαλαν σκόπιμα οι τουρκικές αρχές της πόλης

Ήταν 31 Αυγούστου του 1922, όταν η ελληνική και η αρμενική συνοικία της Σμύρνης κατεστράφησαν από πυρκαγιά που σκόπιμα έβαλαν οι τουρκικές αρχές της πόλης. Η 11η Μεραρχία, υπό τον υποστράτηγο Νικόλαο Κλαδά, αφού περικυκλώθηκε στην περιοχή των Μουδανιών, παραδόθηκε στους Τούρκους.

Βεβαίως, η μνήμη των Μικρασιατών τιμάται από το ελληνικό κράτος κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου, αντανακλώντας χρονικά στην καταστροφή της Σμύρνης που συντελέστηκε στις 13 Σεπτεμβρίου με το παλιό ημερολόγιο, δηλαδή 14 με τον νέο. Όμως, τα γεγονότα της 31ης Αυγούστου ήταν που πυροδότησαν την ολική καταστροφή δύο εβδομάδες αργότερα.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος καθιερώθηκε με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων στις 24 Σεπτεμβρίου 1998 και τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου. Την πρωτοβουλία είχαν τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με μικρασιατική καταγωγή, ο Γιάννης Καψής, ο Γιάννης Διαμαντίδης και ο Γιάννης Χαραλάμπους, οι οποίοι κατέθεσαν τη σχετική πρόταση νόμου στις 12 Μαΐου 1997.

Επίσης, υπενθυμίζουμε ότι πριν τραβηχτεί η ματωμένη αυλαία του εγκλήματος γενοκτονίας στη Σμύρνη, στην τραγική πόλη ζούσαν 150 χιλιάδες Έλληνες, 80 χιλιάδες Τούρκοι, 12 χιλιάδες Αρμένιοι, 20 χιλιάδες Εβραίοι, 15 χιλιάδες Ευρωπαίοι. Στην πόλη ανθούσε το ελληνικό πολιτιστικό στοιχείο και άκμαζε το οικονομικό. Λειτουργούσαν 44 εκκλησίες, 10 σχολές, λαμπρά θέατρα, εκδίδονταν εφτά τουλάχιστον εφημερίδες, ευημερούσαν σωματεία, πνευματικά ιδρύματα, εμπορικοί οίκοι διεθνούς ακτινοβολίας. 

Τα γεγονότα μετά την 31η Αυγούστου και τη σταδιακή υποχώρηση του ελληνικού στρατού είναι λίγο ως πολύ γνωστά. Πιο συγκεκριμένα, στις 5 Σεπτεμβρίου τα τελευταία τμήματα του Γ' Σώματος Στρατού εγκατέλειψαν τη Μικρά Ασία από το λιμάνι της Αρτάκης αφήνοντας τους ανυπεράσπιστους Μικρασιάτες στο έλεος των Τούρκων, οι οποίοι ιδίως στην περιοχή της Σμύρνης μέχρι τέλους διαβεβαιώνονταν από τις Ελληνικές Αρχές ότι δεν υπήρχε κίνδυνος και λόγος ανησυχίας.

Τέσσερις μέρες αργότερα η κυβέρνηση Πρωτοπαπαδάκη παραιτήθηκε και ύστερα από προσπάθειες του Παλατιού σχηματίστηκε κυβέρνηση υπό τον Ν. Τριανταφυλλάκο. Στις 8 Σεπτεμβρίου οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες μπήκαν στη Σμύρνη και στις 13 ξεκίνησε η Καταστροφή.

Β. ΦΑΡΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: "ΜΕΡΑ ΤΡΑΓΙΚΗ"
Εμείς απευθυνθήκαμε στον Βασίλη Φαρασόπουλο, μέλος του συλλόγου Καππαδοκών και Μικρασιατών Ν. Ροδόπης "Ο Μέγας Βασίλειος", προκειμένου να μας σχολιάσει τα τεκταινόμενα τις 31ης Αύγουστου, όντας και συνταξιούχος δάσκαλος. 

"Η μέρα είναι ιστορικά αρνητική για τον ελληνισμό της Μικρασίας. Ο καππαδοκικός χώρος, σε όλα τα τραγικά συμβάντα από το 1912 μέχρι και το 1924, γιατί και μετά τη μικρασιατική καταστροφή υπήρξαν κι άλλα γεγονότα, ήταν ο λιγότερο φυγής χώρος, γιατί ήταν στο εσωτερικό της Τουρκίας, όπου δεν είχαν φτάσει τα ελληνικά στρατεύματα. Παρόλα αυτά και οι Καππαδόκες υπέστησαν μεγάλες ταλαιπωρίες και δυστυχίες εξαιτίας της μικρασιατικής εκστρατείας", μας εξήγησε ο κος Φαρασόπουλος, ο οποίος στη συνέχεια υπογράμμισε ότι "η 31η Αυγούστου σηματοδοτεί το τέλος του πολέμου. Βεβαίως, το κακό έγινε κατά τη διάρκεια του πολέμου και μετά από αυτόν. Ο τουρκικός στρατός μπήκε στη Σμύρνη, ο ελληνικός στρατός όποιος κατάφερε έφυγε με τα πλοία, ενώ για τον κόσμο ξέρουμε τι έπαθε στις 13 Σεπτεμβρίου". 

Στο τέλος, ο ίδιος δεν ξεχνά να αναφερθεί στα δεινά του θρακικού ελληνισμού, καταλήγοντας στο ότι "ο χριστιανισμός της Μικρασίας υπέφερε, υπέστη τα πάνδεινα και ξεριζώθηκε. Όλοι μαζί, Πόντιοι, Καππαδόκες, Θρακιώτες. Και μάλιστα πρώτοι οι Θρακιώτες ήταν αυτοί που υπέστησαν τα δεινά του πολέμου".
xronos