Αρμενικό γαπαμά – Το απόλυτο εορταστικό φαγητό (και η ιστορία του)

Το Γαπαμά είναι ένα πολύ γνωστό παραδοσιακό φαγητό της Αρμενίας.

Τα παλιά χρόνια μαγειρευόταν με έναν ιδιαίτερο τελετουργικό τρόπο, και ήταν το κύριο φαγητό για τις γιορτές των Χριστουγέννων αλλά και για γάμους.

ΥΛΙΚΑ

Μια στρογγυλή κολοκύθα (περίπου 3 κιλά)

1½ ποτήρι ρύζι

1 ποτήρι σταφίδες

½ ποτήρι ψιλοκομμένα αποξηραμένα βερύκοκα

1 ποτήρι ψιλοκομμένα δαμάσκηνα

1 ποτήρι αμύγδαλα (καθαρισμένα και κομμένα)

½ ποτήρι ψιλοκομμένα καρύδια

1 πράσινο μήλο (ψιλοκομμένο)

100 γρ. βούτυρο ανάλατο

λίγο αλάτι

¾ φλ. μέλι

2 κ.γ. κανέλλα

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

1. Βράζουμε το ρύζι με 3 ποτήρια νερό για 15΄ σε δυνατή φωτιά.
2. Στραγγίζουμε το νερό και προσθέτουμε το βούτυρο πάνω στο βρασμένο ρύζι για να λιώσει.
3. Στη συνέχεια προσθέτουμε μέσα στο ρύζι τα υπόλοιπα υλικά.
4. Βάζουμε το μισό μέλι με 2 κ.γ. κανέλλα και το ανακατεύουμε μαζί με τα άλλα υλικά.
5. Πλένουμε την κολοκύθα, κόβουμε το επάνω μέρος και αδειάζουμε το εσωτερικό της, το ψιλοκόβουμε και το προσθέτουμε στη γέμιση.
6. Αφού αλείψουμε το εσωτερικό της κολοκύθας με το υπόλοιπο μέλι, αδειάζουμε μέσα τη γέμιση, προσθέτουμε λίγο βούτυρο και επανατοποθετούμε το επάνω μέρος σαν καπάκι.
7. Τοποθετούμε το φαγητό πάνω σε μεταλλικό σκεύος και το βάζουμε στο φούρνο για 60-90΄.
8. Δοκιμάζουμε με ένα πιρούνι εάν έχει ψηθεί η κολοκύθα.
9. Όταν ψηθεί την κόβουμε κατακόρυφα και κατά μήκος.

Το Γαπαμά είναι ένα πολύ γνωστό παραδοσιακό φαγητό της Αρμενίας. Τα παλιά χρόνια μαγειρευόταν με έναν ιδιαίτερο τελετουργικό τρόπο και ήταν το κύριο φαγητό για τις γιορτές των Χριστουγέννων αλλά και για γάμους.

Οι κολοκύθες διατηρούνταν σε υπόγειες αποθήκες. Τις γιορτές οι μαγείρισσες αφού ετοίμαζαν τη γέμιση και την έβαζαν μέσα στην κολοκύθα, την μαγείρευαν μέσα σε ειδικούς φούρνους που ήταν σκαμμένοι στο χώμα.

Την Πρωτοχρονιά η οικογένεια μαζευόταν γύρω από το τραπέζι και ξεκινούσε το γλέντι.

Το εορταστικό κλίμα έφτανε στο αποκορύφωμά του με την πρόποση του γηραιότερου του σπιτιού και τις ανταλλαγές δώρων, και το γλέντι συνεχιζόταν με ευχές για υγεία, ευημερία και αφθονία.

Ακόμα και στις μέρες μας συνεχίζεται η παράδοση αυτού του φαγητού στην Αρμενία. Στο παραδοσιακό τραγούδι του που ακολουθεί, οι στίχοι αναφέρονται σε αυτό το φαγητό και περιγράφουν τη γεύση και την μυρωδιά του γαπαμά που προσέλκυσε μια ολόκληρη κοινότητα σε ένα σπίτι.

• Πηγή: Σογίκ Νταντογιάν / περ. Αρμενικά, τχ 92.
• pontos-news.gr