Ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη, πριν από 12.000 χρόνια… όταν Λευκάδα-Ιθάκη-Κεφαλονιά ήταν ακόμη ενωμένες με την στεριά της Ακαρνανίας…

  Του Γιώργου Λεκάκη 

Κατά την ύστερη παλαιογεωγραφία του Τεταρτογενούς στην έκταση της Ελλάδος (και του Αιγαίου) δείχνουν ότι πριν 20.000 χρόνια το βόρειο Αιγαίο και η βόρεια Αδριατική σχημάτιζαν μεγάλες παράκτιες πεδιάδες, που τις διέσχιζαν πολλά ποτάμια (βλ. και S. E. Pilaar Birch, et al στο PLOS).

Ευρείες πεδιάδες υπήρχαν επίσης στα ανοιχτά της Ήλιδος και του σημερινού Κορινθιακού κόλπου αλλά και κατά μήκος των ακτών της Ανατολίας.

Πολλά νησιά, όπως η Κέρκυρα, η Εύβοια και οι Βόρειες Σποράδες, συνδέονταν με την ηπειρωτική χώρα.

Τα περισσότερα από τα νησιά των Κυκλάδων ήταν ενωμένα, με μια ας την πούμε «κυκλαδική ημι-χερσόνησο».

Η μεταπαγετώδης άνοδος της στάθμης της θάλασσας αρχίζει περίπου πριν από 15.000 χρόνια. Η σημερινή παράκτια γεωγραφία της Ελλάδος διαμορφώθηκε και απεκατεστάθη περίπου στην σημερινή της μορφή, πριν από 11.000 χρόνια...

Η ύστερη Παλαιογεωγραφία του Τεταρτογενούς και οι μετέπειτα αλλαγές της έχουν πολλές αρχαιολογικές επιπτώσεις, που αξίζουν σοβαρής προσοχής.

……………………..

ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:

Μία από αυτές, είναι ότι ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη, τότε περίπου, δηλ. πριν από 12.000 χρόνια… όταν Λευκάδα-Ιθάκη-Κεφαλονιά ήταν ακόμη ενωμένες με την στεριά της Ακαρνανίας…

Θα ακολουθήσουν κι άλλες…

………………………….. 

Οι καλά ποτισμένες βόρειες παράκτιες πεδιάδες μπορούσαν και εξασφάλιζαν την επιβίωση ενός πληθυσμού στα πεδινά, τελείως ανεξάρτητου από τους πόρους των βόρειων ορεινών περιοχών. Αποτελούσαν δε, εύκολη πρόσβαση στην ελληνική χερσόνησο από τα ΒΑ. και ΒΔ.

Η απώλεια των παράκτιων πεδιάδων της ελληνικής γης, κατά την μεταπαγετώδη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, άλλαξε δραστικά την βάση των πόρων σε πολλές περιοχές.

Το νησί της Μήλου στις Κυκλάδες είναι γνωστή πηγή οψιδιανού[1], ήδη πριν από τουλάχιστον 12.000 χρόνια. Αλλά η πηγή αυτή μπορεί να είχε ανακαλυφθεί και εκμεταλλευτεί αρκετά ενωρίτερα, όταν η πρόσβαση στο νυν νησί, γινόταν τότε σε μεγάλο βαθμό, από την ξηρά…

 

ΠΗΓΗ: Tjeerd H. van Andel & Judith C. Shackleton «Late Paleolithic and Mesolithic Coastlines of Greece and the Aegean», https://doi.org/10.1179/009346982791504454, στο Journal of Field Archaeology, Volume 9, 1982 - Issue 4, σελ 445-454. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 29,8.2013.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Οψιδιανός ή οψιανός, ήταν ηφαιστειακό υλικό, κατάλληλο για την κατασκευή εργαλείων. 

arxeion-politismou.gr