Εντοπίσθηκε ο αρχαίος ναός του Ηρακλή, στην Ισπανία! Είχε άγαλμα του Μεγ. Αλεξάνδρου, μπροστά στο οποίο έκλαψε ο Ιούλιος Καίσαρ!!

Είχε άγαλμα του Μεγ. Αλεξάνδρου, μπροστά στο οποίο έκλαψε ο Ιούλιος Καίσαρ!!! Σχέση με Κρήτη, Κύπρο και Μέση Ανατολή!

Του Γιώργου Λεκάκη

Ο θρυλικός ναός του Ηρακλή των Γαδείρων / Gaditanus, ήταν ένας βασικός τόπος προσκυνήματος στην αρχαιότητα. Χρονολογείται, τουλάχιστον, από τον 9ο αιώνα π.Χ. Αν και πρέπει να είναι πολύ αρχαιότερος, αφού ιδρύθηκε για να θυμίζει το πέρασμα του Έλληνα ήρωα, από εκεί, κατά την επιστροφή του από τον άθλο του Γηυρόνη (όπως την θυμίζουν πολλά μέρη στην Ιβηρική, η λα Κορούνια / Κορώνη, το Γιβραλτάρ / Ηράκλειες Στήλες, κ.ά. – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ).

Η πόλις ήταν προ-μυκηναϊκή αποικία Ελλήνων.

Ιδρύθηκε συμβατικώς τουλάχιστον τον 14ο αιώνα π.Χ. από τον ίδιο τον Θηβαίο Ηρακλή, που γι’ αυτό απεικονίζεται και στον θυρεό της πόλεως. Μάλιστα γύρω από τον θυρεό υπάρχει η λατινική φράση:

Hercules Fundator Gadium Dominatorque,

δηλαδή

«Ο Ηρακλής που ίδρυσε το Γάδιο».

Επισήμως ιδρύθη 80 χρόνια μετά τον Τρωικό πόλεμο (όποτε κι αν συνέβη αυτός).

Η ισπανική πόλις, στον θυρεό της τιμά τον Έλληνα ήρωα, Ηρακλή.

Η πόλις σχετίζεται και με το Αγκαντίρ / Agadir του Μαρόκου, επίσης σχετιζόμενο με τον Ηρακλή. Σύμφωνα με την αφήγηση του Πλάτωνος για την Ατλαντίδα, το όνομα της πόλεως προήλθε από τον βασιλιά των Ατλάντων Γάδειρο, ηγεμόνος της περιοχής, υιό του Ποσειδώνος και αδελφό του Άτλαντος.

Ο εκεί ναός του Ηρακλέους είχε σχέση με το ιερό που ανακαλύφθηκε στον Κομμό της νότιας Κρήτης και αυτό του ναού στο Κίτιον Κύπρου!

Τα Γάδειρα (ιων. Γήδειρα, μετά Gadir) στην νότια ακτή της Ισπανίας, ήταν, ακόμη και κατά την ρωμαϊκή περίοδο, ένα από τα σημαντικότερα ιερά στις δυτικές επαρχίες της Ρώμης. Ο ναός ήταν «ο θησαυρός του Γκαντίρ». Με την επικράτηση των (Σημιτο)Φοινίκων[1] τα Γάδειρα έγιναν… Gadir, ο Ηρακλής έγινε Melqart / Melkart[2] και η πόλις η σημαντικότερή τους στην Ιβηρική χερσόνησο και μια από τις πιο σημαντικές τοποθεσίες στην δυτική Μεσόγειο! Την πόλη επήραν Τύριοι, Καρχηδόνιοι και Ρωμαίοι…

Σύμφωνα με την κλασσική ελληνική και λατινική γραμματεία, από τον ναό αυτόν επέρασαν ιστορικά πρόσωπα, όπως ο Ιούλιος Καίσαρ, ο Καρχηδόνιος κατακτητής Αννίβας, ο Σκιππίων ο Αφρικανός! Ο με Ιούλιος Καίσαρ έκλαψε πικρά μπροστά σε μια παράσταση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο δε Αννίβας επήγε να ευχαριστήσει για την επιτυχία της στρατιωτικής του εκστρατείας ενάμιση αιώνα ενωρίτερα…

Χιλιάδες χρόνια η τοποθεσία του παρέμενε μυστήριο. Η εύρεση του ναού έχει γίνει κάτι σαν το «ιερό δισκοπότηρο» για  τους Ισπανούς ιστορικούς και αρχαιολόγους, που τον αναζητούσαν αιώνες.

Τώρα ευρέθη μια πιθανή απάντηση σε αυτό το μεγάλο μυστήριο: Ο Ricardo Belizón, Ph.D. φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης, κατέληξε σε μια νέα υπόθεση, η οποία υποστηρίζεται και από επιστήμονες από το πανεπιστήμιό του και το Ανδαλουσιανό Ινστιτούτο Ιστορικής Κληρονομιάς (IAPH).

Χάρη σε λογισμικό και ψηφιακή μοντελοποίηση εδάφους, ο κ. Belizón εντόπισε ίχνη ενός μνημειώδους κτηρίου στο Caño de Sancti Petri, ένα ρηχό κανάλι στον κόλπο του Καδίζ / Cádiz, μεταξύ των πόλεων Chiclana de Frontera και San Fernando, στη νότια περιοχή της Ανδαλουσίας. «Σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον, σε επαφή με την θάλασσα, που υπόκειται στις παλίρροιες… Πρέπει να υπήρχαν λιμενικές κατασκευές και ένα ναυτικό περιβάλλον», λέει ο κ. Milagros Alzaga, επί κεφαλής του Κέντρου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας (CAS), ο οποίος συμμετείχε επίσης στην έρευνα. Η τοποθεσία είναι ένα τεράστιο ελώδες κανάλι όπου κυριαρχεί μια νησίδα και το κάστρο του Αγίου Πέτρου / Sancti Petri, που υψώνεται επ’ αυτής, με δομικά υλικά από τον ναό!

Μετά από δεκαετίες ακαδημαϊκής διαμάχης και διαφορετικές προτάσεις για την τοποθεσία του ναού, αυτή που υποβλήθηκε τώρα από το Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης και το IAPH εμπίπτει σε μια ακτίνα που έχει οριστεί ως η πιο προφανής.

Ο Antonio García y Bellido επιχείρησε μια διεξοδική έρευνα εξετάζοντας τις πηγές και τους πιθανούς συσχετισμούς τους με τα αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Το έργο του περιορίστηκε από το αρχαιολογικό υλικό που είχε στη διάθεσή του το 1963, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «ο ναός πρέπει να έμοιαζε πολύ με αυτόν που έκτισε ο Σολομών στην Ιερουσαλήμ»!

Για περισσότερους από δύο αιώνες, η περιοχή δίνει σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία εκτίθενται τώρα στο Μουσείο του Κάντιθ, όπως μεγάλα μαρμάρινα και χάλκινα γλυπτά κυρίως Ρωμαίων αυτοκρατόρων και διάφορα αγαλματίδια. Όλες αυτές οι ανακαλύψεις βοήθησαν να οριοθετηθεί η θέση του ναού του Ηρακλή των Γαδείρων / Γαδιτανού, κάπου ανάμεσα στις πλαγιές της ίδιας της νησίδας στη θέση Boquerón.

ΔΕΙΤΕ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ.

ΠΗΓΗ: Ηρόδοτος, Ερατοσθένης, Στέφανος ο Βυζάντιος.

- William Edwin Mierse «The Architecture of the Lost Temple of Hercules Gaditanus and Its Levantine Associations / Η Αρχιτεκτονική του Χαμένου Ναού του Ηρακλή Γαδιτανού και οι σχέσεις του με την Μέση Ανατολή», American Journal of Archaeology, Vol. 108, No. 4 (Oct., 2004), σελ. 545-575, εκδ. The University of Chicago Press. «Spanish researchers discover possible location of legendary temple-of-hercules-gaditanus», εφημ. El Pais, 17.12.2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.12.2021.

- Marín Ceballos, María Cruz, Jiménez Flores, Ana María "Los santuario fenicio-púnicos como centros de sabiduría: el templo de Melqart en Gadir", στο Huelva Arqueológica, 20: 215–240, 2004.

- Van Berchem, D. "Sanctuaires d'Hercule-Melqart. Contribution à l'étude de l'expansion phénicienne en Méditerranée" στο «Syria. Archéologie, Art et histoire», 44 (1–2): 73–109, 1967.

Αρχαίο χρυσό δακτυλίδι με δελφίνια - σύμβολα θαλασσίας δύναμης
και θαλασσίων δαιμόνων (Ποσειδών, Άτλαντες, Μελικέρτη).
Ευρέθη στα Γάδειρα.
Το φορούσε, λένε, ο εκάστοτε "επίσκοπος". 

Τα αρχαία ελληνικά Γάδειρα είναι αδελφοποιημένα με τις πόλεις:

- Θέουτα / Ceuta, λα Κορούνια, A Coruña Huelva Móstoles Πάλμας / Las Palmas de Gran Canaria, Santa Cruz de Tenerife, Torrevieja, της Ισπανίας

- Ambalema, Bogotá,  Guaduas, Honda, San Sebastián de Mariquita της Κολομβίας

- Brest, της Γαλλίας

- Buenos Aires, της Αργεντινής

- Dakhla, Ταγγέρη / Tangier, Veracruz του Μαρόκου

- Αβάνα / Havana, της Κούβας

- Μεξικό / Mexico Puebla San Pedro Cholula, του Μεξικού

- San Juan, του Puerto Rico…

Αλλά όχι με την Θήβα, γενέτειρα του ιδρυτή της!!!

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Πρέπει να τους ξεχωρίζουμε από τους Φοίνικες Έλληνες, απογόνους του βασιλιά του Άργους, Αγήνορος.

[2] Μάλλον, παράφραση του θαλάσσιου δαίμονος Μελικέρτη των Ελλήνων.

arxeion-politismou.gr