Οι Πόντιοι έπιναν μπύρα με χρυσά καλαμάκια πριν από 5.000 χρόνια!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Οκτώ σωλήνες, από χρυσό και ασήμι, που ανακαλύφθηκαν το 1897 σε έναν τύμβο της αρχαίας Κολχίδος του Πόντου, μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν ως καλαμάκια και όχι ως σκήπτρα, όπως πιστευόταν προηγουμένως.

Οι σωλήνες βρέθηκαν δίπλα σε ένα από τα τρία άτομα που ήταν θαμμένα στον τύμβο (kurgan) Maikop / Maykop, στον βόρειο Καύκασο, πριν από περίπου 5.000 χρόνια. Τύμβος, στον οποίο βρέθηκαν και ιεροί ταύροι, σαν των μινωιτών Κρητών.

Ειδώλια ζώων με κάθετες διατρήσεις:
1–2) χρυσά και ασημένια ειδώλια ταύρου από το Maikop kurgan.
3) ασημένιο ειδώλιο γαζέλας (;) από τον θησαυρό Staromyshastovsky.
4) ειδώλιο ζώου (Ovis) από το Uruk, κατασκευασμένο από πίσσα και καλυμμένο με χρυσό (Becker1993: 105, pls. 116 & 1234).
ΠΗΓΗ: Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη, Ρωσία.
Τέτοια βλέπουμε χιλιάδες στα αρχαιολογικά μουσεία της Κρήτης.

Όταν ο αρχαιολόγος Viktor Trifonov της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών και οι συνεργάτες του εξέτασαν πρόσφατα το εσωτερικό των αντικειμένων, εντόπισαν ίχνη από κόκκους αμύλου κριθαριού, απολιθωμένα κομμάτια άλλων φυτών και γύρη δένδρων. Τα υπολείμματα, εξήγησε ο Trifonov, υποδεικνύουν ότι οι σωλήνες θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για την κατανάλωση ενός ποτού, ίσως μιας ζυμωμένης κριθαρένιας μπύρας, με γεύση από βότανα και άνθη λάιμ. 

Τα μεταλλικά φίλτρα στις άκρες των καλαμιών θα μπορούσαν να έχουν φιλτράρει τις ακαθαρσίες στο υγρό, πρόσθεσε.

Ένα μεγάλο αγγείο που ανασύρθηκε από τον τύμβο / κούργκαν θα είχε περίπου χωρητικότητα 3,85 λίτρα - αρκετά για να πίνουν οκτώ πότες ταυτόχρονα!

Από το ημερολόγιο ανασκαφής του 1897.

The Maikop kurgan: a–b) Veselovsky's (Reference Veselovsky1897 sketch of the primary burial, showing the position of the eight gold and silver tubes (marked in Russian as ‘sceptres’); с) part of the 1898 photograph, showing one complete and seven broken, partly corroded ‘sceptres’ in four boxes

(images courtesy of the Institute for the History of Material Culture, Russian Academy of Sciences, St Petersburg, Russia).

Έργα τέχνης που χρονολογούνται στην 4η και 5η χιλιετία π.Χ. που απεικονίζουν μια τέτοια κοινή χρήση καλαμιών πόσης έχουν βρεθεί στο Ιράκ και στο δυτικό Ιράν. «Τέτοιες πρακτικές πρέπει να ήταν αρκετά σημαντικές και δημοφιλείς, ώστε να εξαπλωθούν μεταξύ των δύο περιοχών», είπε ο κ. Τρυφόνωφ.

Σημειώνω επίσης, πως στην περιοχή έχουν γίνει πρόσφατες ανακαλύψεις από τον αρχαιολόγο Alexei Rezepkin, όπως:

- Το αρχαιότερο, έως σήμερα, χάλκινο ξίφος του Πόντου, που έχει καταγραφεί (4ης χιλιετίας π.Χ.). Έχει συνολικό μήκος 63 εκατ. και μήκος λαβής 11 εκατ.

- Η αρχαιότερη στήλη του Πόντου.

- Το αρχαιότερο έγχορδο μουσικό όργανο του Πόντου. Ομοιάζει με το σύγχρονο Adyghian shichepshin. Χρονολογείται στην 4η  χιλιετία π.Χ. Ευρίσκεται στο Μουσείο Ερμιτάζ.

ΠΗΓΗ: Viktor Trifonov, Denis Petrov and Larisa Savelieva «Party like a Sumerian: reinterpreting the‘sceptres’ from the Maikop kurgan», Antiquity, Cambridge University Press,  19.1.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.1.2022

.arxeion-politismou.gr