Δακτυλίδι με ελληνική αλφαβητική γραφή του Άργους, του 6ου π.Χ. αιώνα, για την λευκοχέρα Ήρα επιβεβαιώνει τον Όμηρο! Ένα από τα 600 που βρέθηκαν στο Ηραίον Άργους…

  Του Γιώργου Λεκάκη

Στο εμπρόσθιο μέρος αυτού του ασυνήθιστου χρυσού αρχαίου δακτυλιδιού (του 575 π.Χ.) είναι χαραγμένες στα ελληνικά φυσικά οι λέξεις,

«Ο Χαβρικνίδας [ή Αβρικνίδας / Αφρικνίδας / Βρικνίδας]

αφιέρωσε [αυτό το δακτυλίδι] στην θεά με τα λευκά χέρια, την Ήρα».

Η εξωτερική του περιφέρεια είναι διακοσμημένη με δύο σειρές οδοντωτών «πόμολων», που χωρίζονται με εγχάρακτα αυλάκια. Τα σημάδια σημαντικής φθοράς στην εξωτερική άκρη δείχνουν ότι είχε φορεθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, πριν από την προσθήκη της επιγραφής και την αφιέρωση!

Τον 6ο αιώνα π.Χ., ο τρόπος που γράφονταν τα ελληνικά γράμματα διέφερε σημαντικά από πόλη σε πόλη. Η επιγραφή σε αυτό το δακτυλίδι χρησιμοποιεί την γραφή του Άργους, και αντιπροσωπεύει την αρχαιότερη μορφή του αργείτικου αλφαβήτου, υποδηλώνοντας την χρονολόγησή του, στο πρώτο μισό του 6ου αιώνα π.Χ. Συνεπώς, η επιγραφή αντιπροσωπεύει ένα από τα αρχαιότερα από όλα τα κείμενα του Άργους!

Η Ήρα ήταν η προστάτις θεότητα του Άργους, η πολιούχος της, και είναι πιθανόν ότι το δαχτυλίδι προήλθε από το Ηραίον της, το κύριο ιερό της στην αρχαιοτάτη πόλη και ένα από τα σημαντικότερα Ηραία στον κόσμο.

Ο Όμηρος αποκαλεί συνήθως την Ήρα «λευκόχειρα». Το επίθετο του δακτυλιδιού του Ηραίου, επιβεβαιώνει τον Όμηρο. Ίσως υποδήλωνε την προσωπική μάθηση και γνώση του αφιερωτή, ο οποίος ίσως να ήταν ομηριστής. Τα λευκά χέρια, το λευκό δέρμα της γυναικός ήταν πρότυπον ομορφιάς για πολλά χρόνια, έως τα πρόσφατα, στην Ελλάδα - Ιστορίες που λένε οι επιγραφές, που δεν τις λεν τα άλλα γραπτά κείμενα...

Τα δαχτυλίδια ήταν μια αγαπημένη αφιέρωση - ίσως γαμήλια - σε αυτό το ιερό, ωστόσο, όπου έχουν βρεθεί (και είναι περισσότερα από 600), σχεδόν όλα από μπρούτζο!

Το εν λόγω, όμως δεν ευρίσκεται στην Ελλάδα… αλλά στο Μουσείο Getty (αρ. 85.AM.264) στο Μαλιμπού των ΗΠΑ… Το Μουσείο το αγόρασε από την Mary Gross Μεταξά (Metaxas) (από το Lansing του Michigan), μέσω του Stephen Tracy, το 1985.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.9.2021

- "Acquisitions / 1985". The J. Paul Getty Museum Journal 14 (1986), σελ. 196, αρ. 72.

- Bodel John και Stephen Tracy «Greek and Latin Inscriptions in the USA: A Checklist» (Ν. Υόρκη. American Academy in Rome, 1997), σελ. 9.

- "Bulletin of recent publications", Revue des etudes grecques 101 (1988), σελ. 368.

- Causey Faya «Amber and the Ancient World» (Λος Άντζελες, J. Paul Getty Museum, 2011), σελ. 17, εικ. 4.

- Hansen Peter Allan «Carmina epigraphica Graeca: saeculi IV a. Chr. n.» [CEG 2] (Βερολίνο, εκδ. De Gruyter, 1989), αρ. 813.

- Jeffery L.H. «The Local Scripts of Archaic Greece», Rev. ed. with supplement by A. W. Johnston (Οξφόρδη, Clarendon Press, 1990), σελ. 444, A.

- Masson Olivier "La dedicace argienne de Wriknidas", Revue des Etudes Grecques 101, nos. 480-481 (Ιαν.-Ιουν. 1988), σελ. 170-172.

- Smith Tyler Jo. «Religion in the Art of Archaic and Classical Greece» (Φιλαδέλφεια, University of Pennsylvania Press, 2021), σελ. 196.

- Tracy Stephen V. "An Early Inscribed Gold Ring from the Argolid", Journal of Hellenic Studies 106 (1986), σελ. 196, πιν. VIII. Του ιδίου "An Inscribed Gold Ring from the Argolid: Addendum", Journal of Hellenic Studies 107 (1987), σελ. 193.

arxeion-politismou.gr