Γιατί οι ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα βιώνουν έντονους πόνους

Ιατρικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, στη διόρθωση των ελλείψεων και στη διατροφή, σε συνδυασμό με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, βελτιώνουν σημαντικά τη φλεγμονή και το αίσθημα πόνου στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα. 
 
Ο πόνος είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας (ΡΑ).
 
Ο πόνος διαταράσσει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα, την ποιότητα ζωής και είναι πηγή δυσφορίας και άγχους για τους ασθενείς με ΡΑ. Μπορεί να κυμαίνεται σε ένταση, από μια ήπια πρωινή δυσκαμψία έως το σημείο πλήρους ακινητοποίησης του ασθενούς
 
Η ΡΑ είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που πλήττει τις αρθρώσεις, μπορεί όμως να προκαλέσει γενικότερα συμπτώματα και φλεγμονές και σε άλλα σημεία του σώματος.
 
Όπως συμβαίνει και στα υπόλοιπα αυτοάνοσα, η ΡΑ εξελίσσεται με εξάρσεις και υφέσεις. Κατά την περίοδο των εξάρσεων της νόσου, ο πόνος μειώνει την αυτονομία των ασθενών με ΡΑ, που μπορεί να χρειαστεί να ζητήσουν βοήθεια ώστε να ανταπεξέλθουν.
 
Ο πόνος διαταράσσει τον ύπνο, τη διάθεση και προκαλεί ένα αίσθημα κακουχίας σε αυτή την ομάδα ασθενών. Αφορά κυρίως τις αρθρώσεις και συνήθως προσβάλλει τα χέρια, τα γόνατα, ή τους αστραγάλους. Μπορεί να καταβάλλει τον ασθενή, να περιορίσει τις επαγγελματικές του δραστηριότητες και να επηρεάσει αρνητικά τις κοινωνικές του αλληλεπιδράσεις.
 
Ο πόνος μπορεί να εκδηλωθεί αυτόματα χωρίς πρόκληση ή να επιταθεί με τις κινήσεις ή και με το απλό άγγιγμα της περιοχής που φλεγμαίνει.
 
Ο πόνος στη ΡΑ είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός, γιατί προκύπτει από βλάβη και ερεθισμό των οδών του πόνου σε πολλαπλά σημεία ταυτόχρονα^[1][2].

1. Φλεγμονή του υμένα που καλύπτει το εσωτερικό της άρθρωσης. Λόγω της φλεγμονής στον αρθρικό υμένα, απελευθερώνονται προ-φλεγμονώδεις ουσίες (κυτοκίνες) που αυξάνουν την ευαισθησία των νευρικών απολήξεων της περιοχής, προκαλώντας το αίσθημα του πόνου ακόμη και με φυσιολογικά ερεθίσματα.
   
   Η αυξημένη ευαισθησία των νευρικών απολήξεων έχει ως σκοπό την προστασία της άρθρωσης και τον περιορισμό της χρήσης της.

Εικόνα 1: η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί βλάβες σε πολλαπλά σημεία μιας άρθρωσης.  
 

2. Φλεγμονή της εξωτερικής κάψας και των ιστών που περιβάλλουν την άρθρωση. Η φλεγμονή στην εξωτερική κάψα, στους τένοντες, στους συνδέσμους, στα αισθητήρια νεύρα και στους μύες που βρίσκονται γύρω από την άρθρωση είναι επιπρόσθετη πηγή πόνου.  
   
   Οι χόνδροι που επικαλύπτουν το εσωτερικό της άρθρωσης δεν περιέχουν αισθητήρια νεύρα, ώστε να επιτρέπουν τη μηχανική στήριξη του βάρους του σώματος και την κίνηση των αρθρώσεων, χωρίς την εκδήλωση πόνου.
    
3. Μείωση της ανοχής στον πόνο. Η φλεγμονή στον αρθρικό υμένα, προκαλεί αλλαγές στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, διευκολύνοντας τη μετάδοση των μηνυμάτων του πόνου.
   
   Λόγω της φλεγμονής, προκύπτουν αλλαγές στην έκκριση ουσιών (νευροδιαβιβαστές) που ελέγχουν  τη μετάδοση των μηνυμάτων στο νευρικό σύστημα.  Αυτό προκαλεί μείωση του ορίου αντοχής του πόνου και σε ιστούς που είναι κοντά στην άρθρωση και δεν έχουν υποστεί βλάβη.Η μειωμένη ανοχή στον πόνο έχει συνδεθεί με τις διαταραχές στο ύπνο και την κακή διάθεση που συχνά συνοδεύουν τις εξάρσεις του πόνου.
    
4. Καταστροφή της άρθρωσης και των οστών. Ο πόνος επιδεινώνεται λόγω της καταστροφής και της παραμόρφωσης των αρθρώσεων με βλάβες στα παρακείμενα οστά. Η ΡΑ προκαλεί διάβρωση των οστών της άρθρωσης και μείωση του διαστήματος μεταξύ των οστών (μεσάρθριο διάστημα).
    
5. Ψυχογενείς παράγοντες. Στους ασθενείς με ΡΑ το αίσθημα του πόνου επιβαρύνεται από την ανησυχία του ασθενούς για την εξέλιξη της νόσου και το πώς ο ίδιος ο ασθενής αντιλαμβάνεται το μέγεθος της βλάβης στις αρθρώσεις του. 

Ελλείψεις & Μεταβολικές Διαταραχές που Συνδέονται με την Φλεγμονή & τον Πόνο στη ΡΑ
 
Στη ΡΑ, το ανοσοποιητικό δυσλειτουργεί, δεν αναγνωρίζει ιστούς του ίδιου του οργανισμού ως δικά του στοιχεία και σταδιακά τους καταστρέφει.
 
Η βλάβη που προκύπτει ακολουθείται από φλεγμονή και ενεργοποίηση των μηχανισμών επούλωσης. Ωστόσο, η συνεχής καταστροφή των ιστών, μακροπρόθεσμα εξαντλεί τα συστατικά που χρησιμοποιούνται από τους μηχανισμούς επούλωσης και οδηγεί σε ανεξέλεγκτη φλεγμονή.
 
Ελλείψεις του οργανισμού σε μικροθρεπτικά συστατικά και μεταβολικές διαταραχές που ενισχύουν τη φλεγμονή, δυσχεραίνουν την επούλωση και επιδεινώνουν σημαντικά την πορεία της νόσου^[3].
 
Οι ελλείψεις του οργανισμού και οι μεταβολικές διαταραχές, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη και η διαταραχή του μικροβιώματος, επιδεινώνονται από τη λήψη των αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, της κορτιζόνης και των βιολογικών παραγόντων που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των συμπτωμάτων και την καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου^[4].
 
Είναι πολύ σημαντικό οι ασθενείς με ΡΑ να εντοπίσουν και να διορθώσουν τις ελλείψεις του οργανισμού τους, που επιβαρύνουν τη συμπτωματολογία και τις εξάρσεις της νόσου.
 
Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ΡΑ, με την παράλληλη ενίσχυση των μηχανισμών επούλωσης και διαχείρισης της φλεγμονής, μειώνουν τα διαστήματα και την ένταση των εξάρσεων και παίζουν κεντρικό ρόλο στη βελτίωση του πόνου.   
  
Γιατί Συχνά Ασθενείς που Λαμβάνουν Φαρμακευτική Αγωγή για την Αντιμετώπιση των Συμπτωμάτων της Νόσου τους και τον Έλεγχο της Φλεγμονής να Συνεχίζουν να Πονάνε και να μην Αισθάνονται Καλά
 
Η λήψη μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών και κορτιζόνης, ανακουφίζει τον πόνο και τη δυσκαμψία, ωστόσο δεν σταματάει την πορεία της νόσου.
 
Κατά την τελευταία 20ετία νέες αντιρρευματικές θεραπείες έχουν καταφέρει να μειώσουν την ταχύτητα επιδείνωσης της νόσου (βιολογικοί παράγοντες) και να καθυστερήσουν την παραμόρφωση των αρθρώσεων.
 
Ωστόσο, παρά τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό νέων φαρμακευτικών αγωγών, σε πολλούς ασθενείς δεν επιτυγχάνεται μακροπρόθεσμη ύφεση της νόσου.
 
Αυτό συμβαίνει γιατί τα αυτοάνοσα είναι νοσήματα που εκδηλώνονται λόγω της ταυτόχρονης παρουσίας πολλαπλών διαταραχών όπως^[5]: 

• Αντίσταση στην ινσουλίνη
   
• Έλλειψη βιταμίνης D
   
• Οριακές ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών, που συνδέονται με τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος 
   
• Διαταραχή του μικροβιώματος 
   
• Αδυναμία διαχείρισης της χρόνιας φλεγμονής 
   
• Μειωμένη παραγωγή ενέργειας

 
Οι παραπάνω παράγοντες επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία του ορμονικού, του γαστρεντερικού, του νευρικού και του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιδρώντας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αλλοιώνουν τη σύσταση και τη μορφολογία των κυττάρων του οργάνου που βάλλεται και οδηγούν σε επιδείνωση της πορείας της νόσου. 
 
Έτσι συχνά οι ασθενείς δεν καταφέρνουν να ρυθμίσουν το νόσημά τους και να νιώσουν αισθητά καλύτερα, παρά την προσπάθεια που καταβάλλουν να ακολουθούν σταθερά την αγωγή τους, να επισκέπτονται τακτικά το γιατρό τους για να κάνουν τις εξετάσεις τους και να μειώσουν το στρες της καθημερινότητας για να επηρεάζεται λιγότερο η νόσος. 
 
Η λήψη φαρμακευτικής αγωγής για τη ρύθμιση των συμπτωμάτων και τον έλεγχο της φλεγμονής είναι απαραίτητο κομμάτι στην αντιμετώπισης στη ΡΑ, ωστόσο δεν αρκεί από μόνη της για να επιτευχθεί πλήρης έλεγχος της νόσου. 
 
Η ΡΑ είναι ένα νόσημα με σημαντικό μεταβολικό υπόβαθρο. Οι ασθενείς που πάσχουν από ΡΑ, έχουν ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται άμεσα με την ικανότητα του οργανισμού να διαχειρίζεται τη φλεγμονή, καθώς και με τη συνολική εξέλιξη της νόσου. 
 
Η σταδιακή ανάπτυξη οριακών ελλείψεων, που περνούν απαρατήρητες, συσσωρεύονται σε διάστημα αρκετών ετών ή και δεκαετιών και είναι κεντρικός παράγοντας στην απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην ανάπτυξη αυτοάνοσων ασθενειών^[6][7]. 
 
Όταν πλέον γίνουν αντιληπτές, έχουν ήδη οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός αυτοάνοσου νοσήματος. Αυτός είναι και ο λόγος που η εντοπισμός και η διόρθωσή τους απαιτούν χρόνο και στενή ιατρική παρακολούθηση, ώστε να έχουν ένα σημαντικό αντίκτυπο στην κατάσταση της υγείας του ασθενή. 
 
Παράλληλα με την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και τη ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής, πρέπει να αντιμετωπιστούν οι μεταβολικές διαταραχές και οι ελλείψεις που επηρεάζουν την ένταση του πόνου, την κινητικότητα και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Σε αντίθετη περίπτωση επιδεινώνεται η συμπτωματολογία και η πορεία της ΡΑ.
  
Ειδικές Εξετάσεις Καθορίζουν την Αντιμετώπιση της Ρευματοειδής Αρθρίτιδας

Υπάρχει μια κατηγορία ειδικών εξετάσεων που απευθύνεται σε ασθενείς με αυτοάνοσο νόσημα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
 
Μέσω των εξετάσεων εντοπίζονται οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που επιδεινώνουν τη φλεγμονή και το χρόνιο πόνο που βιώνουν οι ασθενείς με ΡΑ.
 
Η διενέργεια ειδικών εξετάσεων επιτρέπει στους ασθενείς να αλλάξουν την πορεία τους με τη νόσο και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
 
Οι εξετάσεις που διενεργούνται ονομάζονται μεταβολομικές αναλύσεις. Εντοπίζουν τις διαταραχές που επηρεάζουν την πορεία της νόσου και επιδεινώνουν την κατάσταση υγείας του ασθενή.

Το είδος των συγκεκριμένων αναλύσεων δεν είναι συγκρίσιμο με τις κοινές εργαστηριακές εξετάσεις. Πρόκειται για υψηλά εξειδικευμένες εξετάσεις, που διενεργούνται σε λιγότερα από 10 εργαστήρια παγκοσμίως με πολύ υψηλά στάνταρ.

Στην Ελλάδα διενεργούνται αποκλειστικά στην κλινική μας.

Δείκτες που Ανιχνεύονται μέσω της Εξέτασης Metabolomic Analysis^®

Οι μεταβολομικές αναλύσεις ανήκουν σε μια κατηγορία εξειδικευμένων εξετάσεων και ανιχνεύουν περισσότερους από 80 δείκτες, που αφορούν:

• Σε ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών: ελλείψεις σε βιταμίνη D, βιταμίνη C, σελήνιο, ψευδάργυρο, αντιοξειδωτικά και ωμέγα-3 συνδέονται με επιδείνωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, της εμφάνισης φλεγμονής και της κατάστασης της υγείας ασθενών με ΡΑ.
   
• Στην παραγωγή ενέργειας στα μιτοχόνδρια (οργανίδια όπου παράγεται ενέργεια στα κύτταρα): η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία συνδέεται με την εκδήλωση ΡΑ και χρόνια κόπωση.
   
• Σε δυσχέρεια στο μεταβολισμό των απλών ζαχάρων: κατανάλωση απλών ζαχάρων μεγαλύτερη από αυτή που μπορεί να μεταβολίσει ο κάθε οργανισμός, πυροδοτεί φλεγμονές και είναι σημαντικός δείκτης για την πορεία της νόσου.
   
• Στην αντίσταση στην ινσουλίνη: η ινσουλίνη λειτουργεί ως ενισχυτικός παράγοντας στη φλεγμονή. Αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης διαταράσσουν επίσης τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, επιδεινώνουν την αυτοανοσία, επιταχύνουν την καταστροφή των αρθρώσεων και αυξάνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. 
   
• Στο μεταβολισμό των νευροδιαβιβαστών: ουσίες όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η αδρεναλίνη μεταβιβάζουν μηνύματα μεταξύ των κυττάρων και ρυθμίζουν τη λειτουργία του νευρικού, ορμονικού συστήματος και την αντίληψη του πόνου. Οι μεταβολομικές αναλύσεις παρέχουν ακριβή εικόνα για την έκκριση των συγκεκριμένων νευροδιαβιβαστών.
   
• Στο μεταβολισμό των λιπαρών οξέων: η σχέση μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών είναι σημαντικός δείκτης για την ικανότητα του οργανισμού να διαχειρίζεται τις φλεγμονές, ενώ παράλληλα παίζουν κεντρικό ρόλο στην ρύθμιση της φυσιολογικής απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος.
   
• Στην κατάσταση της μικροβιακής χλωρίδας του οργανισμού: αλλοίωση του μικροβιώματος συνδέεται με επιδείνωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και της ικανότητας του να ξεχωρίζει μεταξύ των δικών του ιστών και εξωγενών στοιχείων, όπως παθογόνα μικρόβια και ιοί.

Η σύγχρονη αντιμετώπιση της ΡΑ επικεντρώνεται στην αποκατάσταση των παραπάνω διαταραχών, με τον εντοπισμό και τη διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που οδήγησαν στην ανάπτυξη της νόσου, ώστε να διατηρηθεί η βέλτιστη μεταβολική κατάσταση του οργανισμού^{[8][9][10][11][12]}.
 
Στόχος της αντιμετώπισης είναι η ανάκτηση της ποιότητας ζωής που είχε ο ασθενής πριν την έναρξη της νόσου, κατά το μέγιστο δυνατό.  
 
Λόγω της φύσεως της νόσου, που εκδηλώνεται με φλεγμονώδεις εξάρσεις και υφέσεις, θα πρέπει σκιαγραφηθεί η αναμενόμενη πορεία της κατάστασης υγείας στον ασθενή, ώστε να μειωθεί το στρες που συνοδεύει την ίδια την αγωγή.
 
Η πορεία της νόσου δεν είναι γραμμική, δεν νιώθει δηλαδή ο ασθενής κάθε μέρα λίγο καλύτερα, όπως αναμένουν οι περισσότεροι άνθρωποι όταν ξεκινούν μια θεραπεία, είναι μια πορεία με διακυμάνσεις.
 
Συνήθως απαιτούνται 6-8 μήνες για την επίτευξη μιας σημαντικής αλλαγής, ένα έτος για να σταθεροποιηθεί ο οργανισμός σε ένα καλύτερο επίπεδο λειτουργίας και δύο χρόνια για την επίτευξη των βέλτιστων αποτελεσμάτων.
 
Οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα που παρακολουθούμε στην κλινική μας, παρατηρούν μείωση του πόνου και της δυσκαμψίας των αρθρώσεων, υποχώρηση του οιδήματος και της φλεγμονής, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ανάγκη για λήψη αντιφλεγμονωδών.
 
Λόγω της μείωσης του πόνου βελτιώνεται η ποιότητα και η διάρκεια του ύπνου. Επίσης, βελτιώνεται η φυσική κατάσταση και τα επίπεδα ενέργειας και παρατηρείται σημαντική βελτίωση του αισθήματος κακουχίας που συνοδεύει τη νόσο.
 
Όσο νωρίτερα διαχειριστούν οι παράγοντες που συνδέονται με την εξέλιξη της νόσου, τόσο καλύτερα είναι και τα αποτελέσματα. Το στάδιο της νόσου τη στιγμή που μας επισκέπτεται ο ασθενής παίζει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα ανταποκριθεί στη θεραπεία.
 
Σε περιπτώσεις που οι αρθρώσεις έχουν πλέον καταστραφεί ολοκληρωτικά, η παρέμβασή μας, όπως και οποιαδήποτε άλλη παρέμβαση, δεν μπορεί να βοηθήσει.

Μέσα από την κλινική μας εμπειρία έχουμε διαπιστώσει ότι η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία, η αποκατάσταση του μεταβολισμού και η ρύθμιση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλάζουν ριζικά την πορεία της ΡΑ προς το καλύτερο και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, από μια εικόνα σταθερής επιδείνωσης, σε μια σταθερής βελτίωσης^[13][14].

Είναι ζωτικής σημασίας η ταχύτερη δυνατή παρέμβαση για την αποκατάσταση των παραπάνω, με στόχο την αναστολή της εξέλιξης της νόσου.
drtsoukalas.com