Το ιερόν της Ακραίας Ήρας στην Κέρκυρα, από τον 7ο αι. π.Χ. Οι Ενετοί πήραν δομικό υλικό του για τις οχυρώσεις του νησιού

 

Σε χαμηλό λόφο στα νοτιοδυτικά του Κτήματος Mon Repos σώζονται τα ερείπια ενός ιερού της αρχαίας πόλεως της Κέρκυρας, το οποίο με βάση τα ευρήματα του χώρου και τις αναφορές αρχαίων συγγραφέων, κυρίως του Θουκυδίδη, ταυτίστηκε από τους ανασκαφείς με το Ηραίον.

Η πρώτη ανασκαφική έρευνα στον χώρο διενεργήθηκε μεταξύ των ετών 1912 - 1914 από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο υπό την διεύθυνση του γνωστού Γερμανού αρχαιολόγου W. Dorpfeld. 

Οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία την δεκαετία του 1960 επιβεβαίωσαν την ύπαρξη ενός οργανωμένου ιερού, με διάρκεια ζωής από τα αρχαϊκά έως τα ελληνιστικά χρόνια.

Στο κέντρο του ιερού, στην κορυφή του λόφου, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία φαίνεται ότι κτίστηκε γύρω στα 610 π.Χ. ένας μεγάλος ναός με πήλινη στέγη που ήταν αφιερωμένος στην Ήρα «Ακραία», προσωνυμία δηλωτική της θέσης του ιερού στην άκρη της χερσονήσου του Κανονιού. 

Ο ναός προστατεύτηκε με περίβολο και σταδιακά εμπλουτίσθηκε με διάφορα βοηθητικά κτίσματα και μικρότερους ναούς, όπως μαρτυρούν τα αρχιτεκτονικά μέλη και τα αφιερώματα σε άλλες θεότητες που εντοπίστηκαν στον χώρο. 

Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. σε μικρή απόσταση από τον περίβολο του Ηραίου ιδρύθηκε επίσης ένα μικρό υπαίθριο ιερό που αποδόθηκε στον Απόλλωνα Κορκυραίο.

Προς τα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. το ιερό καταστράφηκε από πυρκαγιά κατά την διάρκεια της εμφύλιας διαμάχης μεταξύ δημοκρατικών και ολιγαρχικών. 

Σχεδόν αμέσως μετά, γύρω στο 400 π.Χ., άρχισαν εργασίες ανακαίνισης και διεύρυνσης του ιερού με την ανέγερση νέου μεγάλου ναού με μαρμάρινη στέγη επάνω στην θεμελίωση του παλαιού και την κατασκευή ισχυρού αναλημματικού περιβόλου. Ερείπια του αρχαϊκού ναού καθώς και άλλων κτισμάτων και αναθημάτων χρησιμοποιήθηκαν τότε για να επεκταθεί ο χώρος στην περίμετρο του λόφου. Τα λιγοστά ευρήματα από τους επόμενους αιώνες πιθανόν υποδηλώνουν ότι το ιερόν δεν ανέκαμψε ποτέ πλήρως από την καταστροφή του 5ου αιώνα π.Χ. Τον 3ο αιώνα π.Χ. προστέθηκαν εκτός του περιβόλου δύο μικρότερα κτίσματα με άγνωστη μέχρι στιγμής χρήση, ενώ διαμορφώθηκε και μικρή πλακόστρωτη οδός. Η οριστική καταστροφή του Ηραίου επήλθε πιθανώς τον 1ο αιώνα π.Χ. και συνδέεται με την κατάληψη και λεηλασία της Κέρκυρας από τα στρατεύματα του Αγρίππα λίγο πριν την Ναυμαχία του Ακτίου το 31 π.Χ.

Οι πολλαπλές καταστροφές του χώρου και, κυρίως, η επαναχρησιμοποίηση του αρχαίου υλικού για την κατασκευή των οχυρωματικών έργων της ενετικής πόλης αλλά και η διάνοιξη στα νοτιοδυτικά του δρόμου που οδηγεί προς την Ανάληψη, είχαν ως αποτέλεσμα την ολική σχεδόν καταστροφή των κτηρίων του Ηραίου και την διατήρηση μέχρι τις μέρες μας μικρού μόνο τμήματος της αρχικής έκτασής του.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ