Μια μεγάλη εξαφάνιση εν μέσω μιας τεράστιας επέκτασης της ζωής στη Γη μπορεί να οφείλεται στην μετατόπιση των τεκτονικών πλακών
Νέα έρευνα εντόπισε συνδέσεις μεταξύ στρωμάτων πετρωμάτων στην Ανταρκτική και τη Νότια Αυστραλία, που εκείνη την εποχή αποτελούσαν μέρος της αρχαίας υπερηπείρου Γκοντβάνα.
Αυτό υποδηλώνει ότι παρόμοια δυναμική συνέβαινε γύρω από την υπερήπειρο πριν από περίπου 513 εκατομμύρια χρόνια: Τα βουνά ανυψώνονταν, οι αρχαίοι ύφαλοι πέθαιναν και διαβρωμένα υλικά από την ήπειρο χύνονταν στη θάλασσα. «Αυτές οι χρονικές στιγμές συμπίπτουν με την εξαφάνιση που είναι γνωστή ως το γεγονός του Σινσκ», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Paul Myrow, ιζηματολόγος στο Colorado College.
«Παραδόξως, ήταν η τεκτονική που προκάλεσε μια εξαφάνιση», τόνισε ο Myrow στο Live Science.
Το γεγονός του Σινσκ
Το γεγονός του Σινσκ συνέβη κατά την Κάμβρια
περίοδο (540 έως 485 εκατομμύρια χρόνια πριν), κατά την οποία σημειώθηκε μια τεράστια διαφοροποίηση της ζωής στη Γη, γνωστή ως Κάμβρια Έκρηξη.
Αλλά στη μέση αυτής της άνθησης, η εξαφάνιση του Sinsk σκότωσε αρκετές μεγάλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των κωνοφόρων ζώων που ονομάζονται υόλιθοι και των σφουγγαριών που ονομάζονται Αρχαιοκύαθα, τα οποία κάποτε έχτισαν τεράστιους υφάλους σε όλο τον πλανήτη. Οι ερευνητές γνωρίζουν ότι το γεγονός του Σινσκ συνδέεται με την πτώση των επιπέδων οξυγόνου στους ωκεανούς, αλλά δεν είχαν καταφέρει να εντοπίσουν την ακριβή αιτία.
Τώρα, ο Myrow και οι συνάδελφοί του λένε ότι έχουν την απάντηση. Η τεκτονική της Γκοντβάνα, η οποία σχηματίστηκε μεταξύ 600 και 540 εκατομμυρίων ετών πριν, πυροδότησε μια σειρά γεγονότων που έπνιξαν τους υφάλους και άλλαξαν τους ωκεανούς, τονίζουν οι ερευνητές στην μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στις 29 Μαρτίου στο περιοδικό Science Advances.
Οι απολιθωμένοι τριλοβίτες έδωσαν την απάντηση
Το στοιχείο για τα γεγονότα αυτά βρέθηκε σε στρώματα πετρωμάτων στα Υπερανταρκτικά Όρη της Ανταρκτικής και στη Νήσο Καγκουρό της Αυστραλίας. Ο Myrow και οι συνεργάτες του συνέλεξαν δείγματα στην Ανταρκτική το 2011, συμπεριλαμβανομένων απολιθωμάτων τριλοβίτη από νεκρούς αρχαίους υφάλους. Στη συνέχεια, πριν από περίπου ένα χρόνο, ο γεωλόγος του Κολεγίου Pomona, Robert Gaines, είπε στον Myrow ότι είχε δει παρόμοια πετρώματα στο νησί Kangaroo, το οποίο είναι επίσης γεμάτο με απολιθωμένους τριλοβίτες.
Αυτοί οι τριλοβίτες αποτέλεσαν το κλειδί για το χρόνο απώλειας των υφάλων. Επειδή οι τριλοβίτες εξελίχθηκαν γρήγορα, οι ερευνητές μπορούν να καταλάβουν πόσο παλιός είναι ένας βράχος από το είδος του τριλοβίτη που έχει απολιθωθεί στο εσωτερικό του. Τόσο στην Ανταρκτική όσο και στην Αυστραλία, τα απολιθώματα χρονολογήθηκαν μεταξύ 514 και 512 εκατομμυρίων ετών πριν – ακριβώς την εποχή του γεγονότος του Σινσκ.
«Όλα τα κομμάτια μπήκαν στην θέση τους», δήλωσε ο Myrow. «Υπήρχε η ίδια γεωλογική ιστορία σε όλη την Αυστραλία όπως και στην Ανταρκτική».
Την εποχή του γεγονότος του Σινσκ, και οι δύο ήπειροι αποτελούσαν μέρος της Γκοντβάνα, με τη σημερινή Ανταρκτική να βρίσκεται στον ισημερινό και την Αυστραλία σε υψηλότερο γεωγραφικό πλάτος. Οι τοποθεσίες έδειξαν μια παρόμοια ιστορία στα στρώματα πετρωμάτων. Η εξαφάνιση των υφάλων συνέπεσε με γιγαντιαία γεγονότα οικοδόμησης βουνών.
Καθώς τα βουνά ξεπρόβαλλαν στην ξηρά, οι κοντινοί ρηχοί ωκεανοί ακριβώς δίπλα στις ακτές υποχωρούσαν σε ένα είδος κίνησης του φλοιού που έμοιαζε με τραμπάλα. Αυτό προκάλεσε το ξαφνική αύξηση του βάθους των υφάλων των Αρχαιοκυάθων, βυθίζοντάς τους πέρα από τις δυνατότητές τους να επιβιώσουν. Στη συνέχεια, η διάβρωση από τις νέες οροσειρές έριξε στρώματα από βότσαλα και χαλίκια πάνω από τους πνιγμένους υφάλους.
«Εν τω μεταξύ οι τεκτονικές κινήσεις που προκάλεσαν την ανύψωση των βουνών σε ορισμένα σημεία προκάλεσαν επίσης την έκταση του φλοιού σε άλλα σημεία, επιτρέποντας στο μάγμα να ανέλθει στην επιφάνεια και να σκληρυνθεί στο πέτρωμα βασάλτης, έναν γεωλογικό σχηματισμό γνωστό ως “μεγάλη πυριγενής επαρχία”. Αυτά τα καυτά μάγματα έφεραν πολλά αέρια του θερμοκηπίου, όπως διοξείδιο του θείου και διοξείδιο του άνθρακα, προκαλώντας τη θέρμανση της ατμόσφαιρας της Γης» ανέφερε ο Myrow.
Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας, με τη σειρά της, επιβράδυνε την κυκλοφορία στον ωκεανό – ένα φαινόμενο που οι ερευνητές ανησυχούν ότι μπορεί να συμβεί ξανά σήμερα με την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.
«Αυτή η επιβράδυνση της ωκεάνιας κυκλοφορίας οδήγησε το λιγότερο πλούσιο σε οξυγόνο νερό να βυθιστεί στον πυθμένα του ωκεανού. Αυτό σκότωσε πολλούς υπάρχοντες οργανισμούς. Οι παλαιότεροι, πιο πρωτόγονοι δεν τα πήγαν τόσο καλά» δήλωσε ο Myrow.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου