Του Δημήτρη Συμεωνίδη JP,
δημοσιογράφου / ανταποκριτού Ε.Σ.Ε.Μ.Ε. (Ένωση Συντακτών Ευρωπαϊκών Μέσων Ενημέρωσης)
Ο Ουλφίλας ή Ούλφιλας (> γερμ. Wulfila = μικρός λύκος, λατ. Ulfilas) (περ. 311 - 383 μ.Χ.) ήταν πιθανώς ο πρώτος χριστιανός επίσκοπος των Βησιγότθων.
Οι γονείς του, μάλλον ορθόδοξοι, από την Καππαδοκία, ελληνικής καταγωγής είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι από τους Γότθους περί το 257 / 258 μ.Χ.. Ο Ουλφίλας μεγάλωσε με τους Γότθους και χειροτονήθηκε «Επίσκοπος των Χριστιανών στην χώρα των Γότθων» στην Αντιόχεια το 341 ή λίγο ενωρίτερα από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, Ευσέβιο, του οποίου ήταν μαθητής.[1]
Ο Ουλφίλας κατασκεύασε ένα νέο αλφάβητο, με βάση τα κεφαλαία ελληνικά στοιχεία, την ελληνική ορθογραφία και την βοήθεια του υποτυπώδους ρουνικού[2] αλφαβήτου, το οποίο παραμέρισε τελείως. Μετέφρασε την Αγία Γραφή και δίδαξε Ελληνικά στην Αυτοκρατορική Σχολή της Τιερ / Τριέρης. Εισήγαγε επίσης πλήθος Ελληνικών λέξεων και εννοιών, άγνωστων μέχρι τότε στους Γότθους.
Συγγραφικό έργο
Ομολογία πίστεως: το μόνο δικό του θεολογικό κείμενο που έχει σωθεί. Γραφηκε το 383 λίγο πριν τον θάνατό του στην Κωνσταντινούπολη. Είχε μεταβεί στην πρωτεύουσα προκειμένου να ασκήσει επιρροή στην αυτοκρατορική αυλή υπέρ των καταδικασμένων από την Σύνοδο της Ακυληίας[4] Ιταλίας αρειανοφρόνων επισκόπων. Τότε, αφού θα του ζητηθεί, θα συντάξει μια λατινική ομολογία πίστεως «η οποία τυπικά εκφράζει την θεολογία των ομοίων, ενώ πλησιάζει πολύ τις αντιλήψεις του Ευνομίου, ακραίου νεοαρειανού»
Σε αυτήν, το κείμενο της οποίας διασώζεται από τον Αυξέντιο[3] Δορυστόλου στο έργο του Epistula de fide, vita et obitu Ulfilae΅[3], Ο Πατέρας-Θεός είναι αόρατος και αγέννητος, ενώ ο Υιός είναι κατώτερος από τον Πατέρα, αλλά όμοιος προς αυτόν. Το Άγιο Πνεύμα δεν είναι ούτε Θεός ούτε Κύριος.
- Η γοτθική μετάφραση της Καινής Διαθήκης:
Έχουν σωθεί οι μεταφράσεις του στα 4 Ευαγγέλια σε χειρόγραφο του 6ου αιώνα, σε δύο παλίμψηστα χειρόγραφα αποσπάσματα της μετάφρασης του Λουκά, σημαντικό μέρος της Προς Ρωμαίους, οι επιστολές του Παύλου, πλην της προς εβραίους, και τρία φύλλα του Νεεμία. Γενικά η μετάφρασή του διακρίνεται από γλωσσική ομοιομορφία και στηρίζεται στο ελληνικό κείμενο.
- Ο Αυξέντιος[3] Δορυστόλου μας πληροφορεί πως είχε συντάξει και διάφορα υπομνήματα στα γοτθικά, ελληνικά και λατινικά, όμως δεν έχει διασωθεί τίποτε.
- Skeirein: Πρόκειται για συλλογή ερμηνευτικών ομιλιών σε κεφάλαια του Δ' Ευαγγελίου, δογματικο-οικοδομητικού ενδιαφέροντος. Εσφαλμένα αποδόθηκαν στον Ουλφίλα.
Ο Ουλφίλας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον εκχριστιανισμό των γερμανικών φυλών, ιδιαίτερα των Βησιγότθων, γι' αυτό και ονομάσθηκε ο επίσκοπος των Γότθων. Ανύψωσε το γοτθικό γλωσσικό ιδίωμα σε γοτθική γλώσσα, η οποία πια εμπλουτισμένη «μπορούσε να εκφράζει γραπτώς υψηλά νοήματα». Πρώτος αυτός μετέφρασε στην γοτθική την Καινή Διαθήκη και ίσως μέρη της Παλαιάς Διαθήκης. Με την προσωπικότητά του συνδέεται η παράταση της επιβίωσης του αρειανισμού μέσα στους Γότθους και εγκαινιάστηκε μια μικρή ερμηνευτική και θεολογική γοτθική γραμματεία, η οποία ήταν επίσης αρειανική.
Η Καθολική και η Γερμανική Ευαγγελική εκκλησία τιμούν την μνήμη του στις 26 Αυγούστου.
Τέλος, ο Μαρτίνος Λούθηρος εδημιούργησε την γερμανική Γραμματική αντιγράφοντας την αρχαία ελληνική Γραμματική τον 15ο αι. μ.Χ. Θέμα άλλου άρθρου...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Παπαδόπουλος Στυλ. «Πατρολογία», Αθήνα, 1990.
- Runciman St. «Η Βυζαντινή Θεοκρατία», Εκδόσεις Δόμος, 2005.
- Σαββίδης Αλ. «Επίσκοπος Ουλφίλας, ο Μωυσής των Γότθων και οι απαρχές της μεσαιωνικής ιστορίας της δυτικής Ευρώπης», Ιστορικά Θέματα, τ. 50, Απρίλιος 2006.
- Gale: The Greek Who Created the Early German Alphabet.
- Wikipedia.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Γ. Λεκάκη:
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: W. Streitberg (επιμ.) "The Gothic Bible - Το γοτθικό κείμενο και το ελληνικό του πρότυπο", εκδ. Winter, Χαϊδελβέργη, 1908 και "Γοτθικό-ελληνο-γερμανικό λεξικό", εκδ. Winter, Χαϊδελβέργη 1910 - 7η έκδ., εκδ. Winter, Χαϊδελβέργη 2000.
[1] Κύρια πηγή για την βιογραφία του Wulfila είναι η αρειανή εκκλησιαστική ιστορία του Φιλοστόργιου (επίσης αρειανιστής / ετερούσιος), η οποία εγραφη μεταξύ 425 - 433 μ.Χ. και διατηρήθηκε μόνο σε μεταγενέστερα αποσπάσματα. Ο Φιλοστόργιος ήταν επίσης Καππαδόκης, από την Βορισσό.
[2] Ονομάζεται και Φούθαρκ, λόγω των έξι πρώτων γραμμάτων / ρούνων. Πιθανώς ετρουσκικής καταγωγής - δηλ. και πάλι ελληνικής καταγωγής.
[3] Ο Αυξέντιος ήταν επίσκοπος του Δορυστόλου της Κάτω Μοισίας Θράκης, σύγχρονος του Ουλφίλα. Η "Επιστολή" ανακαλύφθηκε σε έναν κώδικα του Παρισιού το 1840.
[4] Η Σύνοδος αυτή, του 381 μ.Χ., στην οποία συμμετείχαν όλες οι εκκλησίες της Δύσεως, έγινε διάσημη και καθοριστική για τον αγώνα κατά του αρειανισμού. Η Αγλαΐα > Ακυληία του Ούντινε ήταν τότε η μητρόπολη για περίπου 20 επισκοπές στην Ιταλία και 10 πέρα από τις Άλπεις!
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου