Η άγνωστη και μυστήρια 8.000 χρόνων «Μεγαλιθική Λεωφόρος» της Αρμενίας…

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Το χωριό Χαρτασεν(*)[1] κοντά στο Ashotsk, στο Σιράκ[2] της Αρμενίας, είναι ένας άγνωστος μικρός οικισμός.

Αλλά αυτό που είναι ακόμη πιο άγνωστο και προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μυστήριο είναι η λεγομένη «Μεγαλιθική Λεωφόρος του Hartashen»… Μια ευθεία, πραγματικά σαν λεωφόρο, εάν την ιδεί κανείς από ψηλά, κτισμένη με μεγαλίθους! Σαν στίγματα... στα ΒΑ. του χωριού, στον 41ο παράλληλο [41°0′47″N 43°56′1″E].

Πανύψηλοι πέτρινοι μονόλιθοι-ογκολίθοι, από βασάλτη, σχολαστικά ευθυγραμμισμένοι, σε όλην την εκταση του τοπίου που σχηματίζουν δυο σχεδόν ευθείες γραμμές. Οι γραμμές είναι μήκους 450 και 300 μ. Οι 2 αυτές γραμμές-σειρές των μεγαλιθικών βράχων δεν τέμνονται. Είναι παράλληλες.

Κάθε μία από αυτές τις γραμμές δημιουργείται / ορίζεται από μενίρ, τα οποία είναι μπηγμένα στην γη υπό ορισμένη γωνία. 

Τα μενίρ είναι επίσης διατεταγμένα σε 3 σειρές επίσης παράλληλες μεταξύ τους. Τρία μενίρ το ένα πλάι στο άλλο σχηματίζουν την κάθε σειρά!

Έτσι συνολικώς έχουμε 6 παράλληλες γραμμές-ευθείες!

Η κατασκευή είναι ηλικίας 8.000 - 5.000 χρόνων.

Τι ήταν όλη αυτή η πολύπλοκη κατασκευή, σε ένα σε υψόμετρο 2.060 μ.;

Από ψηλά φαίνεται σαν να θέλουν να μας δείξουν έναν δρόμο. Ποιον όμως;

        - Ήταν μια τελετουργική δομή - διαδρομή;

        - Ένα αρχαίο αστροπαρατηρητήριο;

        - Ένα μεγαλιθκό κτίσμα προσανατολισμού και ευθυγράμμισης;

        - Αρχαίο σύνορο;

        - Αμυντικό τείχος της παλαιολιθικής / νεολιθικής εποχής;

Ο πραγματικός σκοπός του παραμένει μυστήριο….

Δεν υπάρχει καμμία οδική σύνδεση με αυτήν την τοποθεσία…

Όλα υπαινίσσονται έναν «ξεχασμένο» ή χαμένο πολιτισμό, με μια εκλεπτυσμένη αντίληψη του χώρου, της δόμησης και της τελετουργίας.

Το Hartashen παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητο…

(*) Με το ίδιο όνομα υπάρχει και άλλο, σύγχρονο χωριό στο Σιουνίκ του Goris της Αρμενίας στον 39ο παράλληλο [39°29′09″N 46°25′11″E], που ιδρύθηκε μόλις το 1970 – 1974, από τους κατοίκους των εγκαταλελειμμένων χωριών Aygedzor / Aigedzor, Azatashen-Alighuli[3] και Dzorashen. Αυτά ήταν παλαιά χωριά, που αναφέρονται με τα ονόματα Maghanjaz, Alighulishen και Këru / Kyoru. Εκτίσθη σε μια πεδιάδα - εξ ου και το όνομά του Hartashen. Ευρίσκεται στο κεντροανατολικό τμήμα της επαρχίας, σε μικρή απόσταση από τον ποταμό Βοροτάν - παραπόταμο του ποταμού Αρας, ο οποίος, με την σειρά του, είναι παραπόταμος του Κουρα - και τα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν. Στην περιοχή αυτή των χωριών, υπάρχουν φυσικές σπηλιές, νεκροταφεία με χατσκάρ, ερείπια εκκλησιών, 10ου – 17ου αιώνα μ.Χ.…

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

        - Allen T. «Armenia and Nagorno Karabagh», εκδ. Bradt Guides, Buckinghamshire, 8.9.2023.

        - «Expedition to Hartashen», Carahunge.

        - Armenia Journey Guide.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Με το ίδιο όνομα αναφέρεται και ποταμός στο Σιράκ Αρμενίας.

[2] Το Σιράκ / Shirak φέρει το όνομα των Σιρακών / Σιρακηνών / λατ. Siraci /Siraceni / Seraci > Siraces / Sirakenoi. Αυτοί ήταν ένας λαός που κατοικούσε μεταξύ Ροξολανών και Αορσών, βόρεια του Καυκάσου, ανατολικά της Κολχίδος και της Κιμμερίας, στην Σαρματία, μεταξύ Πόντου και Κασπίας. Είχαν καλές σχέσεις με το ελληνικό βασίλειο του Βοσπόρου. Ευρήματα στην γη τους υπάρχουν 11.000 χρόνων. 

[3] Αναφέρονται επίσης κατά καιρούς και ως At’ghunk’, Alikulik’yand, Alighulashen, Alighuli και Ashaghy.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.