Ανακαλύφθηκε αρχαία τοιχογραφία με επιγραφές που αναφέρονται στον Αχιλλέα και την Δηιδάμεια της Σκύρου – Το εντυπωσιακό αγαλματίδιο με τη μυστηριώδη θεά

 

Θραύσματα με την επιγραφή μυθολογικών μορφών, μεταξύ των οποίων και ο Αχιλλέας. Φωτογραφία: ean-Jacques Bigot / INRAP

Η αστική οργάνωση του Durocortorum, της Γαλατό – Ρωμαϊκής πόλης η οποία σήμερα είναι η πόλη Ρενς στη βόρεια Γαλλία, ακολουθεί πιστά τις αρχές της Ρωμαϊκής πολεοδομίας. Η πόλη χωρίστηκε σε τετράγωνα που περικλείονταν από δρόμους διατεταγμένους σε ορθογώνιο πλέγμα που συνέκλινε στην αγορά, το νευραλγικό κέντρο της πολιτικής και θρησκευτικής ζωής. Ωστόσο, οι περιοχές που απέχουν από τον πυρήνα της πόλης, έχουν αφήσει λιγότερα αρχαιολογικά ευρήματα.

Σε μία από τις περιφερειακές αυτές τοποθεσίες, στα δυτικά της πόλης, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από την αγορά, σε έναν βαλτότοπο κοντά στον ποταμό Vesle, ανακαλύφθηκε μία ρωμαϊκή οικία (domus), χτισμένη τον 2ο αιώνα μ.Χ. Η οικία ξεχωρίζει λόγω της επιβλητικής της πρόσοψης, με δύο στιβαρούς πυλώνες που κυριαρχούν στην όψη του δρόμου.

Η επιβλητική είσοδος της ρωμαϊκής εισόδου. Φωτογραφία: Jean-Jacques Bigot / INRAP

Αγαλμάτια και τμήματα μεγαλογραφίας

Στα στρώματα της κατεδάφισης του χώρου, η οποία πιθανώς να προκλήθηκε από φωτιά, ανακαλύφθηκαν μικρά, χάλκινα αγάλματα, μαζί με θραύσματα από τοιχογραφία. Η τοιχογραφία αποτελούσε τμήμα μιας μεγαλογραφίας, μίας εικονικής αναπαράστασης ανθρώπινων μορφών σε αληθινές διαστάσεις.

Δύο θραύσματα της τοιχογραφίας, είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτα, επειδή φέρουν επιγραφές που αναφέρονται στον Αχιλλέα και τη Δηιδάμεια, παραπέμποντας στο μυθολογικό επεισόδιο που Αχιλλέα που αναζήτησε καταφύγιο στη Σκύρο, πριν από τον Τρωϊκό Πόλεμο.

Η συγκεκριμένη σκηνή, ήταν δημοφιλής στον Ρωμαϊκό κόσμο και η παρουσία του στη Ρενς, υπογραμμίζει πώς οι ελίτ αυτής της Γαλατό – Ρωμαϊκής επαρχίας, υιοθέτησαν και ερμήνευσαν εκ νέου πολιτιστικά στοιχεία από την μητρόπολη.

Μέχρι σήμερα, μόνο τέσσερις αναπαραστάσεις της σκηνής αυτής ήταν γνωστές σ’ όλον τον ρωμαϊκό κόσμο, οι οποίες έχουν ανακαλυφθεί στην Ακυληία, την Πομπηία, τη Ρώμη και τώρα, στη Ρενς.

Θραύσματα με ζωγραφικές λεπτομέρειες. Φωτογραφία:Jean-Jacques Bigot / INRAP

Τι περιλάμβανε η ρωμαϊκή κατοικία

Στην ρωμαϊκή οικία (domus), ανακαλύφθηκαν διάφορα αντικείμενα, μεταξύ των οποίων, τρία καλοδουλεμένα  χάλκινα αγαλματίδια: Ένα απεικόνιζε τον Άρη, ένα άλλο έναν ταύρο και ένα τρίτο, μία θεά, ο συμβολισμός της οποίας παραμένει αινιγματικός. Η μορφή του Άρη, με ύψος 18 εκ., αναπαριστά λεπτομέρειες που τονίζουν την υψηλής ποιότητα δεξιοσύνη του δημιουργού της.

Τα μάτια του, τονίζονται με ασημένιες ενθέσεις και η ασπίδα του απεικονίζει ανάγλυφο τον λύκο του Καπιτώλιου με τον Ρώμο και τον Ρωμύλο, τα θεμελιώδη σύμβολα της Ρώμης.

Τα αγαλμάτια καθαρίστηκαν και μπήκαν σε σειρά από τον Renaud Bernadet: Joël Peyrou / INRAP

Μοναδικές λεπτομέρειες

Μετά από ενδελεχή καθαρισμό, ανακαλύφθηκε ότι, η πανοπλία ήταν διακοσμημένη με το κεφάλι της Μέδουσας.  Το αγαλματίδιο αυτό, στέκεται σε μια κυκλική βάση, διακοσμημένη με λουλουδένια μοτίβα, σε ασήμι και χαλκό.

Από την άλλη, ο ταύρος, έχει πλάτος 16.7 εκ. και ύψος 11.6 ε κ. Η ματιά του είναι ολοζώντανη, έχει μάτια με ασημένιο περίγραμμα, ενώ η ορθογώνια βάση του, το σταθεροποιεί και αναδεικνύει τη δεξιοσύνη του γλύπτη.

Τέλος, η θηλυκή αναπαράσταση, με ύψος 30. 7 εκ. συνδυάζει συμβολικά και υφολογικά στοιχεία που εγείρουν ερωτήματα. Αρχικά, θεωρήθηκε ότι είναι η αναπαράσταση μιας θεάς, η περικεφαλαία της οποίας είναι διακοσμημένη με μία σφίγγα, ένα πρόσωπο και ένα οδοντωτό στέμμα, μπορεί να υποδηλώνουν την αλληγορία μίας πόλης.

Επιπλέον, σημάδια που υπάρχουν στο πίσω μέρος του αγαλματιδίου, μαρτυρούν ότι παλαιότερα, ίσως υπήρχαν φτερά. Το πιο περίεργο χαρακτηριστικό είναι ένα κοντάρι του Ηρακλή, περιτυλιγμένο από ένα ερπετό και τοποθετημένο πάνω στο δέρας του Λέοντα της Νεμέας, συνδυάζοντας μυθολογικές αναφορές σε μια μοναδική σύνθεση.

Η ποιότητα των αγαλματιδίων και το επίπεδο της τέχνης των τοιχογραφιών, μαρτυρούν ότι το σπίτι ανήκε σε κάποια πλούσια οικογένεια που είχε επηρεαστεί έντονα από τον ρωμαϊκό πολιτισμό. Ωστόσο, η περιφερειακή τοποθεσία της οικείας, εγείρει ερωτήματα σχετικά με την κοινωνική κατάσταση των κατοίκων της, καθώς και για τη σχέση τους με το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της πόλης.

Ήταν δευτερεύουσα κατοικία κάποιας ισχυρής οικογένειας, ή κάποιας τοπικής ελίτ που επέλεξε να ζήσει σε ένα ήρεμο περιβάλλον;

enikos.gr