Τι απέφευγαν οι αρχαίοι Έλληνες την ώρα του φαγητού και γιατί;

 

Η αναδρομή στο παρελθόν και ιδιαίτερα στα χρόνια της Αρχαίας Ελλάδας, πάντα κρύβει ένα μυστήριο, που γοητεύει και συγκινεί το κόσμο. Οι αρχαίοι Έλληνες, πρόσεχαν ιδιαίτερα τη διατροφή τους, ενώ τη θεωρούσαν σημαντική για την υγεία τους, τόσο τη σωματική, όσο και τη πνευματική.

Μια φοβερή πληροφορία που μάθαμε πρόσφατα, ήταν ότι οι αρχαίοι Έλληνες, δεν έτρωγαν ποτέ μόνοι.

Συγκεκριμένα, «Το να φάει κανείς μόνος του, δεν σημαίνει ότι γευματίζει, αλλά ότι γεμίζει το στομάχι του σαν τα ζώα», λέει κατηγορηματικά ο Πλούταρχος.

Για τους αρχαίους Έλληνες τα γεύματα της ημέρας ήταν τρία στον αριθμό. Το πρώτο από αυτά (ἀκρατισμός) αποτελούσε κριθαρένιο ψωμί βουτηγμένο σε κρασί (ἄκρατος), συνοδευόμενο από σύκα ή ελιές. Το δεύτερο (ἄριστον) λάμβανε χώρα το μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα. Το τρίτο (δεῖπνον), το οποίο ήταν και το σημαντικότερο της ημέρας, σε γενικές γραμμές καταναλωνόταν αφού η νύχτα είχε πλέον πέσει. Σε αυτά μπορεί να προστεθεί ένα επιπλέον ελαφρύ γεύμα (ἑσπέρισμα) αργά το απόγευμα. Τέλος το ἀριστόδειπνον ήταν ένα κανονικό γεύμα που μπορούσε να σερβιριστεί αργά το απόγευμα στη θέση του δείπνου.

Το γεύμα, ήταν μια αφορμή για επικοινωνία και για δέσιμο της οικογένειας. Σε πολλές περιγραφές, βλέπουμε ότι όλες οι σημαντικές αποφάσεις, παίρνονταν την ώρα του φαγητού.

Το φαγητό λοιπόν στην αρχαία Ελλάδα ήταν ένα τελετουργικό, εξού και η λέξη συμπόσιο, που είναι είναι η συγκέντρωση ανθρώπων που πίνουν μαζί.

[E-Daily.gr]

Διαβάστε Περισσότερα...

To πιο παλιό τεστ εγκυμοσύνης στην ιστορία βρέθηκε στην Αρχαία Αίγυπτο

  Ερευνητές αναπαρήγαγαν το τεστ το 1963 και διαπίστωσαν ότι αυτό διέγνωσε με επιτυχία την εγκυμοσύνη σε περίπου 70% των γυναικών.

Αν σκεφτούμε όλες τις προόδους που έγιναν στην αναπαραγωγική υγεία των γυναικών κατά τη διάρκεια της ιστορίας, τα τεστ εγκυμοσύνης παρέμειναν -συγκριτικά με τα τεχνολογικά βήματα προς τα μπροστά- μάλλον πρωτόγονα. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι κακό, καθώς μας συνδέουν με το παρελθόν.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν ένα δείγμα ούρων για να εξετάσουν την εγκυμοσύνη, όπως και οι σύγχρονες μέθοδοί μας -μόνο που τα τεστ τους βασίζονταν σε σπόρους κριθαριού και σιταριού. Να σας εξηγήσουμε.

Οι λεπτομέρειες της μεθόδου βρέθηκαν σε έναν πάπυρο που χρονολογείται γύρω στο 1350 π.Χ., με τις υποψήφιες μέλλουσες μητέρες να πρέπει να ουρήσουν σε σακούλες που περιείχαν σιτάρι και κριθάρι. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, αν οι σπόροι παρουσίαζαν βλάστηση, έστω και με καθυστέρηση, αυτό υποδήλωνε εγκυμοσύνη.

Ερευνητές αναπαρήγαγαν το τεστ το 1963 και διαπίστωσαν ότι αυτό διέγνωσε με επιτυχία την εγκυμοσύνη σε περίπου 70% των γυναικών.

Ενώ οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι το τεστ λειτουργούσε λόγω της ζωογόνου δύναμης της τεκνοποίησης, είναι πιο πιθανό ότι τα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων στα ούρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης βοηθούσαν στην ανάπτυξη των σπόρων.

Η μέθοδος των σπόρων, μάλιστα, άντεξε για εντυπωσιακά μεγάλο χρονικό διάστημα. Παραλλαγές του τεστ βρέθηκαν στην ελληνική και ρωμαϊκή ιατρική, σε πρακτικές της Μέσης Ανατολής κατά τον Μεσαίωνα και μόλις το 1699 σε ένα βιβλίο γερμανικής λαογραφίας.

Το αρχαίο τεστ εγκυμοσύνης παρατηρούσε επίσης ποιος τύπος σπόρου αναπτύχθηκε πρώτος. «Αν φυτρώσει το κριθάρι, θα αποκτήσει αγόρι», ανέφερε το κείμενο του παπύρου, σύμφωνα με μια μετάφραση. «Αν φυτρώσει το emmer (σιτάρι), θα αποκτήσει κορίτσι».

Αυτή η πρόβλεψη, ωστόσο, δεν άντεξε στις σύγχρονες δοκιμές ακρίβειας. Εντάξει, έχτισαν τις πυραμίδες, το να μαντεύουν και το φύλο του παιδιού στα αρχαία χρόνια θα ήταν υπερβολή

oneman.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

«Η ωραία έχει φτάσει». Η βασίλισσα του Νείλου, Νεφερτίτη που μισήθηκε από τους Αιγύπτιους. Τα σενάρια για την κυπριακή της καταγωγή και το μυστήριο γύρω από το τέλος της

Η Βασίλισσα του Νείλου, Νεφερτίτη, υπήρξε μία από τις πιο αινιγματικές και μυστηριώδεις προσωπικότητες της αιγυπτιακής ιστορίας. Το όνομά της σήμαινε «η ωραία έχει φτάσει», όμως όσο όμορφη κι αν ήταν ο λαός της Αιγύπτου τη μίσησε. 

Μαζί με τον σύζυγό της, Ακενατόν, έμειναν στην ιστορία για τις ριζοσπαστικές και αιρετικές αλλαγές που έφεραν στο βασίλειο του Νείλου, όπως η εισαγωγή του μονοθεϊσμού σε μια παγανιστική, πολυθεϊστική χώρα. 

Έζησε από το 1370 έως το 1330 π.Χ. και μαζί με τον Ακενατόν απέκτησαν έξι κόρες. Η ζωή του βασιλικού ζεύγους υπήρξε έντονη: διωγμοί, κραιπάλες, μίσος, πάθη, χλιδή και ταπείνωση ήταν τα χαρακτηριστικά της ταραγμένης βασιλείας τους. 

Οι δυο τους έμειναν γνωστοί για την επιβολή της μονοθεϊστικής θρησκείας και τη λατρεία του θεού Ατόν, του οποίου η Νεφερτίτη ήταν ιέρεια. Αυτό προκάλεσε την έχθρα του ιερατικού κόσμου, ο οποίος έβλεπε τα προνόμια και την εξουσία του να απειλούνται. 

Η αινιγματική καταγωγή 
Τα στοιχεία γύρω από την καταγωγή της είναι άγνωστα. Το 1330 π.Χ οποιαδήποτε πληροφορία γύρω από το βασιλικό ζεύγος εξαφανίζεται και τα ονόματά τους παύουν να αναφέρονται οπουδήποτε. Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η Νεφερτίτη καταγόταν από γειτονικό βασίλειο, κρίνοντας από το όνομά της που σήμαινε στα αιγυπτιακά «η ωραία έχει φτάσει» και το χρησιμοποιούσε ο αιγυπτιακός λαός για να αναφερθεί στο πρόσωπό της. 

                           Ακενατόν και Νεφερτίτη 

Μια άλλη εικασία αναφέρει πως καταγόταν από την Αίγυπτο και ήταν κόρη κάποιου αξιωματούχου. Αυτό το σενάριο ενισχύεται από τον κανονισμένο γάμο της με τον νεαρό πρίγκιπα της Αιγύπτου, Αμενόφη Δ’, γιο του φαραώ Αμενόφη Γ’. 

Τα σενάρια για την κυπριακή καταγωγή της βασίλισσας
 Πληροφορίες για το τέλος της όμορφης βασίλισσας δεν υπάρχουν και με αυτό το δεδομένο κάποιοι υποστηρίζουν πως μετά τον θάνατο του Ακενατόν, η Νεφερτίτη επέστρεψε στην πατρίδα της, στο βασίλειο της Αλάσιας, δηλαδή στην Κύπρο. Ένα άλλο στοιχείο που υποστηρίζει την κυπριακή της καταγωγή είναι η το επιμηκυμένο κρανίο της, μια τεχνική που συνηθιζόταν στην Κύπρο εκείνη την περίοδο. 
Τέλος, μία άλλη θεωρία θέλει τη Νεφερτίτη να είναι αδελφή κάποιου βασιλιά της Αλάσιας. Σε επιστολές της εποχής που ανταλλάζουν τα δύο βασίλεια, ο Ακενατόν αποκαλεί τον κύπριο βασιλιά «αδελφό», τη στιγμή που τα υπόλοιπα βασίλεια υποκλίνονται με φόβο στην Αίγυπτο. Ίσως ο γάμος του Ακενατόν με κύπρια βασίλισσα, να δικαιολογεί την οικειότητά τους. 

Η μυστηριώδης εξαφάνιση 
Γύρω στο 1336 π.Χ., οποιαδήποτε αναφορά στο ζεύγος του Νείλου εξαφανίζεται. Οι πηγές δεν αναφέρουν πουθενά το όνομά τους σαν να μην υπήρξαν ποτέ. Ο τάφος της Νεφερτίτης δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. 

Μία από τις θεωρίες υποστηρίζει ότι υπήρξαν αντίποινα στην επιβολή της μονοθεϊστικής θρησκείας. Λέγεται ότι όταν πέθαναν οι δύο βασιλιάδες, ο λαός οργισμένος αποκαθήλωσε τον Ατόν, κατέστρεψε την πόλη που ίδρυσαν Ακετατόν και εξαφάνισε οποιαδήποτε πηγή τους θύμιζε, επιστρέφοντας στην πολυθεϊστική θρησκεία. 

Ο τάφος του Τουταγχαμών πιστεύεται πως οδηγεί σε κάποιο δωμάτιο που είναι θαμμένη η Νεφερτίτη 

Μια άλλη θεωρία θέλει τη Νεφερτίτη να επιστρέφει στο βασίλειό της την Αλάσια και ο Ακενατόν να παντρεύεται τη νέα βασίλισσα που του χάρισε τον Τουταγχαμών. 
Η πιο ακραία θεωρία θέλει τη Νεφερτίτη να αναλαμβάνει τα ηνία της βασιλείας μετά τον θάνατο του συζύγου της, με αντρική ταυτότητα.

mixanitouxronou.com.cy

Διαβάστε Περισσότερα...

Καλλισθένης ο Ολύνθιος ο άνθρωπος που κατηγόρησε τον Μέγα Αλέξανδρο για την υιοθέτηση ανατολίτικων συνηθειών όπως αυτό της προσκύνησης

Ο Καλλισθένης ο Ολύνθιος (περ. 360-327 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας ιστορικός από την Όλυνθο της Χαλκιδικής.

Ήταν ανιψιός του Πρόξενου(D/R), ο οποίος είχε αναλάβει την κηδεμονία του Αριστοτέλη όταν αυτός έμεινε ορφανός. Ο Αριστοτέλης έγινε δάσκαλος του Καλλισθένη και μέσω αυτού, το 336 π.Χ., συμμετείχε στην αποστολή που έκανε ο Μέγας Αλέξανδρος ενάντια στην Περσική Αυτοκρατορία, ως επίσημος ιστοριογράφος για τη συγγραφή του ημερολογίου εκστρατείας.

Ενώ στην αρχή επιδοκίμαζε τον Αλέξανδρο, αργότερα ξεκίνησε να τον κατακρίνει και να τον κατηγορεί για την υιοθέτηση ανατολίτικων συνηθειών όπως αυτό της προσκύνησης.

Διαβάζουμε στον ΑΡΡΙΑΝΟ - Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (4.10.5-4.11.9) - Απόδοση στα Νέα Ελληνικά 

[4.10.5] Σχετικά με την αντίθεση του Καλλισθένη στην προσκύνηση του Αλεξάνδρου, επικρατεί η εξής παράδοση: συμφώνησε ο Αλέξανδρος με τους σοφιστές και τους επιφανέστερους Πέρσες και Μήδους, που τον περιέβαλλαν, να κάμουν μνεία του ζητήματος αυτού σε ένα συμπόσιο. 

[4.10.6] Πρώτος πήρε το λόγο ο Ανάξαρχος και είπε ότι ήταν πολύ δικαιότερο να θεωρηθεί θεός ο Αλέξανδρος παρά ο Διόνυσος και ο Ηρακλής, όχι μόνο εξαιτίας των τόσο πολλών και τόσο μεγάλων κατορθωμάτων που έχει επιτελέσει, αλλά και επειδή ο Διόνυσος ήταν Θηβαίος και δεν είχε καμιά σχέση με τους Μακεδόνες. Ο Ηρακλής, πάλι, ήταν Αργείος και σχετιζόταν και αυτός με τους Μακεδόνες μονάχα λόγω της καταγωγής του Αλεξάνδρου, επειδή ο Αλέξανδρος ήταν Ηρακλείδης. 

[4.10.7] Θα ήταν, λοιπόν, δικαιότερο να αποδίδουν οι Μακεδόνες θεϊκές τιμές στο βασιλιά τους, γιατί —και γι᾽ αυτό δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία— όταν ο Αλέξανδρος αποχωρήσει από την ανθρώπινη ζωή, θα τον τιμήσουν ως θεό. Πόσο, λοιπόν, είναι δικαιότερο να τον τιμούν τώρα που είναι ζωντανός παρά αφού πεθάνει, οπότε δεν θα είχε να ωφεληθεί τίποτε ο τιμώμενος!

[4.11.1] Όταν είπε ο Ανάξαρχος αυτά και άλλα παρόμοια λόγια, όσοι μετείχαν στο σχέδιο επιδοκίμασαν τον λόγο του και ήθελαν να αρχίσει αμέσως η προσκύνηση, οι περισσότεροι όμως Μακεδόνες σιωπούσαν, επειδή στενοχωρήθηκαν με τον λόγο του Ανάξαρχου. 

[4.11.2] Ο Καλλισθένης ωστόσο πήρε τον λόγο και είπε: «Ανάξαρχε, ομολογώ ότι ο Αλέξανδρος είναι άξιος όλων των τιμών που ταιριάζουν σε έναν άνθρωπο. Αλλά οι άνθρωποι με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους έχουν κάνει τη διάκριση ανάμεσα στις ανθρώπινες και τις θεϊκές τιμές, όπως με την κατασκευή ναών και την ανέγερση αγαλμάτων, με ιερούς τόπους που παραχωρούνται στους θεούς, με θυσίες και σπονδές που γίνονται προς τιμή τους και με ύμνους που γράφονται γι᾽ αυτούς, ενώ για τους ανθρώπους είναι μονάχα οι έπαινοι. Αλλά η σπουδαιότερη διάκριση είναι το έθιμο της προσκύνησης. 

[4.11.3] Γιατί οι άνθρωποι ασπάζονται, όταν χαιρετά ο ένας τον άλλο, ενώ οι θεοί, επειδή κατοικούν κάπου ψηλά και δεν επιτρέπεται ούτε να τους αγγίζομε, γι᾽ αυτόν ακριβώς τον λόγο τιμούνται με την προσκύνηση. Οργανώνονται επίσης χοροί για τους θεούς και ψάλλονται παιάνες προς τιμήν τους. Και δεν είναι καθόλου παράδοξο αυτό, εφ᾽ όσον μάλιστα στους ίδιους τους θεούς αποδίδονται διαφορετικές τιμές για τον καθένα και, μα τον Δία, και στους ήρωες άλλες που διαφέρουν πάλι από τις τιμές των θεών. 

[4.11.4] Δεν πρέπει, λοιπόν, συγχέοντας όλα αυτά να τοποθετούμε πολύ ψηλά τους ανθρώπους αποδίδοντάς τους υπερβολικές τιμές και, όσο εξαρτάται από μας, να υποβιβάζομε τους θεούς σε ανάρμοστη ταπεινότητα, τιμώντας τους κατά τον ίδιο τρόπο με τους ανθρώπους. Ούτε βέβαια ο Αλέξανδρος θα ανεχόταν να οικειοποιηθεί ένας απλός πολίτης τις βασιλικές τιμές με άδικη εκλογή ή ψήφο. 

[4.11.5] Θα είχαν, λοιπόν, πολύ πιο δίκιο οι θεοί να οργίζονται εναντίον των ανθρώπων εκείνων που οικειοποιούνται τις θεϊκές τιμές ή που ανέχονται να τους τις παραχωρούν άλλοι. Ο Αλέξανδρος και είναι και φαίνεται, σε υπέρμετρο βαθμό, ο γενναιότερος από τους γενναίους άνδρες, ο βασιλικότερος από τους βασιλείς και ο ικανότερος από τους στρατηγούς. 

[4.11.6] Και συ, Ανάξαρχε, που συναναστρέφεσαι τον Αλέξανδρο για τη σοφία σου μα και τη μόρφωσή σου, έπρεπε, περισσότερο από κάθε άλλον, να του πεις τα λόγια αυτά και να αποκρούσεις τα αντίθετα. Δεν έπρεπε, λοιπόν, να αρχίσεις να του λες αυτούς τους λόγους, αλλά να έχεις υπόψη σου ότι δεν συναναστρέφεσαι ή δεν συμβουλεύεις τον Καμβύση ή τον Ξέρξη, αλλά τον γιο του Φιλίππου, απόγονο του Ηρακλή και του Αιακού, του οποίου οι πρόγονοι ήρθαν από το Άργος στη Μακεδονία και είναι μέχρι σήμερα άρχοντες των Μακεδόνων όχι με τη βία αλλά νόμιμα. 

[4.11.7] Άλλωστε ούτε στον ίδιο τον Ηρακλή παραχώρησαν οι Έλληνες θεϊκές τιμές όσο ζούσε, αλλά ούτε και αφού πέθανε, έως ότου ο θεός των Δελφών έδωσε τη συγκατάθεσή του να τον τιμούν ως θεό. Εάν όμως πρέπει να σκεφτόμαστε ως βάρβαροι, επειδή γίνεται η συζήτησή μας σε βαρβαρική χώρα, έχω από σένα την αξίωση, Αλέξανδρε, να θυμάσαι την Ελλάδα, προς χάρη της οποίας έγινε όλη αυτή η εκστρατεία, για να προσαρτήσεις την Ασία στην Ελλάδα. 

[4.11.8] Σκέψου, λοιπόν, όταν επιστρέψεις εκεί, θα εξαναγκάσεις άραγε και τους Έλληνες, τους πιο μεγάλους φίλους της ελευθερίας, να σε προσκυνούν ή θα αφήσεις ήσυχους τους Έλληνες και θα επιβάλεις στους Μακεδόνες αυτήν εδώ την ατιμία; Ή θα κάμεις ο ίδιος μια για πάντα την διάκριση των τιμών, δηλαδή από τους Έλληνες και τους Μακεδόνες να τιμάσαι κατά τρόπο ανθρώπινο και ελληνικό και μονάχα από τους βαρβάρους κατά τρόπο βαρβαρικό; 

[4.11.9] Αλλά, αν λένε για τον Κύρο, τον γιο του Καμβύση, ότι πρώτος αυτός από τους ανθρώπους προσκυνήθηκε και ότι γι᾽ αυτόν τον λόγο παρέμεινε αυτή η ταπεινή συνήθεια στους Πέρσες και τους Μήδους, πρέπει να θυμόμαστε ότι εκείνον τον Κύρο σωφρόνισαν οι Σκύθες, άνθρωποι φτωχοί, αλλά ελεύθεροι, και άλλοι πάλι Σκύθες τον Δαρείο, ενώ τον Ξέρξη συνέτισαν οι Αθηναίοι και οι Λακεδαιμόνιοι και τον Αρταξέρξη ο Κλέαρχος και ο Ξενοφών και οι μύριοι που ήταν μαζί τους, και αυτόν εδώ τον Δαρείο ο Αλέξανδρος χωρίς να προσκυνείται.

Ο Καλλισθένης κατηγορούμενος για συμμετοχή στη συνωμοσία των παίδων το 327 π.Χ. ο Καλλισθένης φυλακίστηκε και αργότερα πέθανε.

Ο Καλλισθένης στην ιστορία του μεταχειριζόταν εργαλεία της ρητορικής αλλά έκανε και παρεκβάσεις σε θέματα όπως η γεωγραφία, τα φυσικά φαινόμενα, η ζωολογία, η βοτανική, η αστρονομία, το δίκαιο και άλλα. Κυρίως όμως εξυμνούσε και δόξαζε το πρόσωπο του Αλέξανδρου, δημιουργώντας έτσι σιγά σιγά τον μύθο του μακεδόνα ηγέτη.[εκκρεμεί παραπομπή]

Το Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου, έργο το οποίο συντήρησε και διέδωσε τον μύθο του Αλεξάνδρου κατά τον Μεσαίωνα, δεν είναι έργο δικό του, αλλά άλλου συγγραφέα κατά πολύ μεταγενέστερου (του 3ου μ.Χ. αι.), ο οποίος αναφέρεται ως Ψευδοκαλλισθένης.

Βιβλιογραφία:

Μτφρ. Θεόδωρος Χ. Σαρικάκης 1986, 1998. Αρριανού “Αλεξάνδρου Ανάβασις”. Εισαγωγή, μετάφραση, σημειώσεις. Τόμ. Α (Βιβλία Α-Γ), τόμ. Β (Βιβλία Δ-Ζ). Βιβλιοθήκη Ελλήνων Συγγραφέων. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών © 1986, 1998 Ακαδημία Αθηνών

R. Merkelbach, Die Quellen des griechischen Alexanderromans, Μόναχο, 1954

Πλουτάρχου, Βίος Αλεξάνδρου 53 -55

Αρριανού, Ανάβασις iv. 10-14

Κούρτιος, viii. 5-8

Πηγή 1 / Πηγή2

Διαβάστε Περισσότερα...

Ζεστά νερά όλο το χρόνο, ποτέ κύμα: Η παραλία στην Πελοπόννησο που αποκαλούν «αριστούργημα της φύσης»

  Κάποτε συγκαταλεγόταν στα κρυμμένα διαμάντια της Πελοποννήσου, αλλά η τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών και οι νέοι δρόμοι την έκαναν διεθνώς διάσημη και ιδιαιτέρως φωτογραφημένη από τη γενιά του Instagram. Κάτι που αποδεικνύεται ξανά και ξανά κάθε καλοκαίρι, καθώς καταφτάνουν σε αυτήν πλήθη Ελλήνων και Ευρωπαίων επισκεπτών.

Ο λόγος βέβαια για τη Βοϊδοκοιλιά. Την παραλία της Μεσσηνίας με το χαρακτηριστικό όνομα και το ακόμα πιο χαρακτηριστικό πεταλοειδές σχήμα, που θυμίζει το γράμμα «Ω». Η οποία βρίσκεται στις ακτές του Ιονίου πελάγους, σε μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους –άλλωστε είναι ενταγμένη και στο Δίκτυο Natura 2000.

Με μια λωρίδα γραφικών αμμόλοφων να τη χωρίζει από την εφαπτόμενη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας, η Βοϊδοκοιλιά θεωρείται στις μέρες μας μία από τις ομορφότερες παραλίες σε όλη τη Μεσόγειο. Σε αρκετούς επισκέπτες, μάλιστα, φέρνει κατά νου έναν πιο προσβάσιμο και χαλαρό «εξωτικό» παράδεισο, ο οποίος έχει το επιπλέον ατού να βρίσκεται πλάι-πλάι με έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της Ευρώπης.

Βοϊδοκοιλιά/Photo: Shutterstock

Ένας τόπος τυλιγμένος στους μύθους

Πέρα από τη φυσική της ομορφιά, η Βοϊδοκοιλιά είναι κι ένας τόπος τυλιγμένος στους μύθους, με πολύ αρχαίο παρελθόν, το οποίο είναι ορατό και από τον σύγχρονο επισκέπτη.

Ακόμα και το όνομά της παραπέμπει λένε στη Βουφράδα του Ομήρου: πιστεύεται δηλαδή ότι πρόκειται για την παραλία όπου, σύμφωνα με την «Οδύσσεια», προσάραξε το πλοίο του Τηλέμαχου όταν ερχόταν από την Ιθάκη για να ρωτήσει τον Νέστορα, τον βασιλιά της Πύλου, για την τύχη του αγνοούμενου Οδυσσέα. Σε μεταγενέστερη επιγραφή σώζεται και η ονομασία Βούβοτα, αν και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο το σημερινό «Βοϊδοκοιλιά» να είναι νεότερη επινόηση, λόγω της ομοιότητας της καμπυλότητας του σχήματος με κοιλιά βοδιού.

Στη βόρεια πλευρά της παραλίας, στον λόφο που δεσπόζει εκεί, έχει εντοπιστεί προϊστορικός οικισμός, ενώ στα μυκηναϊκά χρόνια τάφηκε κάποιο σημαντικό πρόσωπο –εικάζεται ότι ίσως ήταν ο Θρασυμήδης, ο γιος του Νέστορα, αν κι αυτό δεν γίνεται να αποδειχθεί. Στη νότια πλευρά της παραλίας, από την άλλη, βρίσκεται η λεγόμενη «Σπηλιά του Νέστορα». Όπου σύμφωνα με τους αρχαίους μύθους ο παγαπόντης Ερμής έκρυψε τα βόδια που είχε κλέψει από τον Απόλλωνα.

Ακριβώς από πάνω, εντωμεταξύ, βλέπει κανείς το λεγόμενο «Παλαίκαστρο», το κάστρο δηλαδή που έχτισαν εδώ οι Φράγκοι ηγεμόνες του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, όταν κατέλαβαν την περιοχή το 1204. Λόγω του ότι υπήρχε πρόσβαση μόνο από την παραλία, το οχυρό θεωρούνταν απόρθητο για τα στρατιωτικά δεδομένα του Μεσαίωνα. Ακόμα κι αν βρεθείτε σε περίοδο επισκευών, αξίζει να έρθετε ως εδώ για να θαυμάσετε την πανοραμική θέα προς τη Βοϊδοκοιλιά και το κοντινό, πολυτελέστατο ξενοδοχείο Costa Navarino.

Η Βοϊδοκοιλιά ξεχωρίζει και για το χαρακτηριστικό της σχήμα/Photo: Shutterstock

Το προφίλ της Βοϊδοκοιλιάς

Παρά τα φαινόμενα πολυκοσμίας που παρατηρούνται τον Αύγουστο και κατά τα Σαββατοκύριακα του Ιουλίου, η Βοϊδοκοιλιά βρίσκεται μέσα στην προστατευμένη ζώνη Natura 2000 –γι’ αυτό και δεν υπάρχει καμία οργάνωση και καμία υποδομή. Είναι ένα πλαίσιο που ορισμένοι δεν κατανοούν σωστά, με αποτέλεσμα να διαμαρτύρονται περί εγκατάλειψης και αδιαφορίας των δημοσίων αρχών. Όμως δεν είναι καθόλου έτσι.

Αυτός ο χαρακτήρας τη διατηρεί λοιπόν έξω από τη σφαίρα της γνώριμης τουριστικής ανάπτυξης, κάτι που με τη σειρά του σημαίνει ότι εδώ θα έρθετε προετοιμασμένοι να στρώσετε την ψάθα σας και να ανοίξετε την ομπρέλα σας δίπλα στην ακτή, εφοδιασμένοι με φαγητό, νερό και ό,τι αλλαξιές ρούχων και παπουτσιών μπορεί να χρειαστείτε –και ασφαλώς με καπέλο και καλό αντηλιακό, με υψηλό δείκτη προστασίας. Ειδικά αν σκοπεύετε να κάτσετε αρκετή ώρα και να πεζοπορήσετε και προς τη σπηλιά του Νέστορα ή τη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας.

Η Βοϊδοκοιλιά περιβάλλεται από χαμηλή βλάστηση, ενώ τα νερά της τείνουν προς το χλιαρό, έχουν πανέμορφες αποχρώσεις σε μπλε και πράσινο και προσφέρονται και για βουτιές με μάσκα ή με γυαλιά κολύμβησης. Η γενικότερη αίσθηση είναι αυτή μιας γραφικής, ήσυχης λιμνοθάλασσας, την οποία αυξάνει ασφαλώς και η εντύπωση που αφήνει η αμμουδιά με την ψιλή άμμο, παραπέμποντας σε εικόνες από εξωτικούς προορισμούς.

Φτάνοντας στη Βοϊδοκοιλιά πρέπει να έχετε εφοδιαστεί με ό,τι μπορεί να χρειάζεστε, καθώς δεν διαθέτει τουριστικές υποδομές. Photo: Shutterstock

Πώς θα πάτε

Υπάρχουν δύο τρόποι πρόσβασης στη Βοϊδοκοιλιά. Όποιον κι αν προτιμήσετε, πάντως, θα χρειαστείτε αυτοκίνητο και θα ορίσετε ως αφετηρία σας την Πύλο –η παραλία βρίσκεται προς τα βόρειά της, σε απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων.

Ο πιο εύκολος τρόπος να φτάσετε εδώ είναι να βγείτε από την Πύλο στην επαρχιακή οδό που οδηγεί στους Γαργαλιάνους. Μόλις δείτε τη σήμανση προς Πετροχώρι θα στρίψετε αριστερά: η Βοϊδοκοιλιά εντοπίζεται σε απόσταση 800 μέτρων λίγο πιο νότια από αυτό το παραλιακό χωριό. Ο δρόμος που θα σας φέρει εκεί είναι στενός σε σημεία, εντούτοις ασφαλής. Δίπλα στην παραλία υπάρχει χώρος στάθμευσης, αλλά έχετε υπόψη ότι μπορεί να μη βρείτε θέση αν αργήσετε να έρθετε τα Σαββατοκύριακα του Ιουλίου και του Αυγούστου.

Photo: Shutterstock

Ο δεύτερος τρόπος απαιτεί να φτάσετε στη Γιάλοβα και να κάνετε αριστερά, προς την παραλία Διβάρι. Θα κινηθείτε παράλληλα προς τη θάλασσα και θα αφήσετε το αυτοκίνητο στο beach bar που θα δείτε εκεί. Ακολούθως πρέπει να περπατήσετε, είτε παράλληλα προς την όχθη της λιμνοθάλασσας, είτε ανηφορικά προς το Παλαίκαστρο, από όπου θα κατεβείτε έπειτα στη Βοϊδοκοιλιά.

travel.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Πως η αρχαία ιστορία επηρέασε την ονομασία των Ελληνικών νησιών

Τι σημαίνει «Σκύρος»; Ποια ήταν η Κέρκυρα; Και γιατί το όνομα της Αλοννήσου είναι λάθος; «Ταξιδεύουμε» στις ενδιαφέρουσες ονομασίες των Ελληνικών νησιών και αναζητάμε τις ρίζες και τις ετυμολογίες τους.

Ξέρατε ότι ο Νάξος ήταν ο θρυλικός ηγεμόνας των πρώτων αποίκων του ομώνυμου νησιού; Το ίδιο ήταν και ο Πάρος, για την Πάρο, ο Θάσος για την Θάσο, ο Ζάκυνθος για την Ζάκυνθο και ο Κέφαλος για την Κεφαλονιά. Γνωρίζατε ότι Κρήτη ονομαζόταν μία από τις νύμφες των Εσπερίδων, που φύλαγαν τα χρυσά μήλα στον κήπο των θεών, στη χώρα του Άτλαντα; Η δε Σύμη ήταν μία άλλη νύμφη, συζύγου του Γλαύκου, πρώτου κάτοικου του νησιού, ενώ ο Φολέγανδρος ήταν γιος του Μίνωα.

Το ότι έπαιξε η αρχαία ιστορία ρόλο στην ονομασία των ελληνικών νησιών δεν μας κάνει εντύπωση. Ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζουν ονόματα νησιών που η ιστορία τους προσπερνά μία εμβληματική -και πιθανώς μυθική- φιγούρα.

Όπως τα παρακάτω:

Σύρος: Το όνομα Σύρος προέρχεται από τους πρώτους κατοίκους του νησιού, τους Φοίνικες. Σήμερα υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία αυτή. Σύμφωνα με την πρώτη, το όνομα προέρχεται από τη λέξη «ουσύρα» που σημαίνει ευτυχής, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη, προέρχεται από το «συρ» που σημαίνει βράχος.

Σκύρος: Το νησί πήρε την ονομασία του από το άγριο πετρώδες έδαφός του. «Σκίρον» ή «σκύρον» σημαίνει «συντρίμμια πέτρας».

Ανάφη: Η Ανάφη διατήρησε αναλλοίωτο το όνομά της από την αρχαιότητα και μάλιστα από την αρχαία μυθολογία. Σύμφωνα με αυτήν, οι Αργοναύτες επιστρέφοντας στη πατρίδα τους από την Κολχίδα έπεσαν σε καταιγίδα και παρασύρθηκαν στο ανοικτό πέλαγος, όπου ναυαγοί πλέον στη θάλασσα άρχισαν να εκλιπαρούν τον θεό Απόλλωνα να τους σώσει. Ο Απόλλωνας ανταποκρινόμενος στις εκκλήσεις τους διέχυσε φως υπό μορφή κεραυνού οπότε είδαν μπροστά τους να ξεπροβάλει από τη θάλασσα ολόκληρο νησί το οποίο κατάφεραν να προσεγγίσουν. Εκεί οι Αργοναύτες ανήγειραν βωμό προς τιμή του Απόλλωνα του «Αιγλήτη» (= αυτού που λάμπει, Αίγλη) και ονόμασαν το νησί Ανάφη (εκ του ρήματος αναφαίνω).

Μύκονος: Η ονομασία Μύκονος, γνωστή από αρχαία νομίσματα και επιγραφές, αποδόθηκε από την παράδοση στον επώνυμο ήρωα Μύκονο, απόγονο του μυθικού βασιλιά της Δήλου Ανίου, γιου του Απόλλωνος και της νύμφης Ροιούς, κόρης του Διονύσου.

Σαντορίνη: Το όνομα της νήσου «Θήρα» προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήραν που αποίκησε πρώτος το νησί. Το δε όνομα «Σαντορίνη», όμως, προέρχεται από τους διερχόμενους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (Σάντα Ειρήνη) η οποία υπήρχε στο νησί.

Ικαρία: Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την προέλευση της ονομασίας του νησιού. Μία από αυτές αναφέρεται στην φοινικική ρίζα «-καρ» και στον λαό των Κάρων, της Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, όμως, το νησί ονομάζεται Ικαρία από τον μύθο του θρυλικού Ικάρου, που με τον θάνατό του εκεί έδωσε το όνομά του στο Ικάριο πέλαγος.

Σκιάθος: Το όνομα της Σκιάθου, φημολογείται ότι προέρχεται από τις λέξεις «σκιά» και «Άθως», καθώς το νησί βρίσκεται γεωγραφικά -και μεταφορικά- στην σκιά του Αγίου Όρους.

Αλόννησος: Το όνομα Αλόννησος δόθηκε επί Όθωνα, το 1838, με πρόταση του τότε Υπουργείου Εσωτερικών σε αντικατάσταση του προηγουμένου ονόματος Λιαδρόμια ή Ηλιοδρόμια, καθώς έτσι αναφερόταν στη Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας του 1828. Από μετέπειτα έρευνα αυτό διαπιστώθηκε ως λάθος, δεδομένου ότι κατά την αρχαιότητα η Αλόννησος ήταν άλλο νησί (άγνωστο το ποιο). Παρά ταύτα το όνομα παραμένει ως έχει για το νησί, το οποίο κατά τους αρχαίους Έλληνες λέγονταν «Ίκος».

Λήμνος: Η λέξη Λήμνος κατά μία εκδοχή -των φοινικιστών- είναι φοινικική και σημαίνει λευκή, άσπρη, λαμπερή. Όμως ουδεμία σχέση μπορεί να έχουν αυτές οι ονομασίες με το ηφαιστειογενές νησί. Άλλες εκδοχές υποστηρίζουν πως το όνομα Λήμνος προέρχεται είτε από την ομηρική λέξη «λήιον», που προσδιορίζει το σπαρμένο χωράφι, τον αγρό, ή από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «ληίς» (που σημαίνει κοπάδι) + «μήλο» (που σημαίνει πρόβατο), δηλαδή νήσος κοπαδιών αιγοπροβάτων. Η τελευταία αυτή εκδοχή φέρεται και η επικρατέστερη, επειδή η Λήμνος είναι το πεδινότερο νησί του Αιγαίου με μεγάλη παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, ήδη από την αρχαιότητα.

Λέρος: Το μεγαλύτερο μέρος της Λέρου είναι σχετικά επίπεδο και με χαμηλά βουνά (το υψηλότερο σημείο είναι το Κλειδί 320 μ.). Για αυτό το νησί πήρε το όνομά του από την αρχαία ελληνική λέξη «λέρος» που σημαίνει ομαλός, επίπεδος.

Ρόδος: Από την αρχαία εποχή έχει επικρατήσει ο συσχετισμός του ονόματος με το ομώνυμο λουλούδι, ιερό στον θεό Ήλιο. Γι’αυτό και τα νομίσματα της Ρόδου παρίσταναν από το ένα μέρος του κεφάλι του Ήλιου και από το άλλο το Ρόδον.

Κέρκυρα: Σύμφωνα με πολλούς μελετητές το όνομα οφείλεται στην νύμφη Κέρκυρα, κόρη του ποταμού Ασώπου. Ο θεός Ποσειδώνας αγάπησε την όμορφη κοπέλα, την έφερε στο νησί και του έδωσε το όνομά της. Από τον έρωτά τους έφερε στη ζωή τον Φαίακα, τον μυθικό γενάρχη των Φαιάκων.
Πολλοί μελετητές πιστεύουν ότι ο μύθος της νύμφης Κέρκυρας συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη «κορυφώ» από την ακρόπολη που βρίσκεται απέναντι από το σημερινή πρωτεύουσα. Από την λέξη «κορυφώ» προήλθε στην συνέχεια η λατινογενής ονομασία Corfu, με την οποία είναι γνωστό το νησί στο εξωτερικό.

Κύθηρα: Αρκετές φορές τα Κύθηρα άλλαξαν ονομασία. Οι κατά καιρούς ηγεμόνες του νησιού του προσέδιδαν διάφορα ονόματα. Τον μεσαίωνα λεγόταν Κυθουρία και Τσερίγο ή Τσιρίγο, όνομα που του έδωσαν οι Ενετοί ναυτικοί. Λεγόταν και Φοινικούντα κάποτε, γιατί πολύ παλιά υπήρξαν τα Κύθηρα αποικία των Φοινίκων. Η ονομασία «Κύθηρα» τους δόθηκε από την Αφροδίτη, την προστάτιδα του νησιού κατά την αρχαιότητα, που εδώ την έλεγαν Κυθήρια ή Κυθέρεια, από το ρήμα «κεύθω», το οποίο σημαίνει «κρύπτω τον έρωτα στην κοιλία».

Διαβάστε Περισσότερα...

Οι Θέρμες των Δελφών λειτουργούσαν με υποδαπέδιο σύστημα θέρμανσης και καύση βιομάζας Το τελετουργικό του λουτρού, δίπλα στον ναό του Απόλλωνος

 

Το συγκρότημα των Ανατολικών Θερμών Δελφών περιέχεται σε ένα αυτοτελές οικοδομικό τετράγωνο ανατολικώς του ναού του Απόλλωνος, και διαρθρώνεται σε δύο επί μέρους ενότητες, με υψομετρική διαφορά. Αναπτύσσεται σε περιοχή με έντονη κατωφέρεια. Τα δύο τμήματα λειτουργούσαν ανεξάρτητα με διαφορετικές εισόδους.

Μέσω συστήματος αγωγών και τοξωτών ανοιγμάτων διοχετευόταν θερμός αέρας στα υπόκαυστα, κάτω από τα δάπεδα, αλλά και σε κατακόρυφους αγωγούς, απαγωγής των αερίων στους τοίχους. Από τον κρύο χώρο του λουτρού των Δελφών οι χρήστες εξέρχονταν πάλι στον κεντρικό χώρο του αποδυτηρίου, ολοκληρώνοντας έτσι το τελετουργικό του λουτρού. 

Η υδροδότηση του συγκροτήματος γίνονταν από μεγάλη δεξαμενή, η οποία εκτίσθη τον 3ο αιώνα μ.Χ. στην περιοχή της Στοάς του Αττάλου. Στο μνημείο βρέθηκαν ενδιαφέροντα λειτουργικά στοιχεία που σχετίζονται με την ύδρευση, απορροή, θέρμανση, απαγωγή του καπνού και θερμομόνωση των θερμών χώρων.​

Το λουτρικό συγκρότημα Δελφών ήταν ιδιαίτερα διακοσμημένο. Όλες αίθουσες του είχαν ψηφιδωτά δάπεδα με γεωμετρικά μοτίβα και πιθανότατα μαρμάρινες επενδύσεις. Εξωτερικά των θερμών γινόταν η καύση της βιομάζας για την θέρμανση των αιθουσών.

​ Κατά την μεσαιωνική εποχή επί του μνημείου θεμελιώθηκαν κτίσματα του οικισμού «Καστρί», ο οποίος μεταφέρθηκε το 1892 δυτικά του αρχαιολογικού χώρου, στον σύγχρονο οικισμό των Δελφών.

Το λουτρικό συγκρότημα Δελφών

Την αποκατάσταση, στερέωση και ανάδειξη του συγκροτήματος των Ανατολικών Θερμών, που εντάσσεται στο μνημειακό σύνολο της δυτικής πόλης των Δελφών, έχει συμπεριλάβει το Υπουργείο Πολιτισμού στον συνολικό σχεδιασμό του για τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών. Οι μελέτες - αρχιτεκτονική, στατική, συντήρησης των ψηφιδωτών δαπέδων και προσβασιμότητας- που εκπονήθηκαν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος έτυχαν της ομόφωνης θετικής γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Η υπουργος Πολιτισμού Λ. Μενδώνη, δήλωσε: «Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών - εγγεγραμμένος στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNΕSCO - βρίσκεται συνεχώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Υπουργείου Πολιτισμού. Ήδη είναι σε εξέλιξη το έργο στερέωσης των βράχων πάνω από το Γυμνάσιο, προϋπολογισμού άνω των 7 εκατ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Το συγκρότημα των Ανατολικών Θερμών είναι ένα σημαντικό υστερορρωμαϊκό μνημείο του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών, στην ανατολική επέκταση της αρχαίας πόλης, έξω τα τείχη του αρχαίου περιβόλου, στα βορειοανατολικά του ναού του Απόλλωνος. Η αποκατάσταση του συγκροτήματος των Ανατολικών Θερμών συμβάλλει πέρα από την ανάδειξη και ενίσχυση της αναγνωσιμότητας του συγκροτήματος, στην εκκίνηση της διεύρυνσης του επισκέψιμου μέρους του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών προς το ανατολικό μέρος του».

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, Γ. Λεκακης "Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.6.2024.

Διαβάστε Περισσότερα...

Γιατί οι Αρχαίοι Έλληνες απέδιδαν σοφία στην κουκουβάγια;

  Οι αρχαίοι Έλληνες συνδέουν στενά την κουκουβάγια με τη σοφία, κυρίως μέσω της σχέσης της με τη θεά Αθηνά, θεά της σοφίας, του πολέμου και της στρατηγικής.

Η κουκουβάγια δεν ήταν απλώς ένα σύμβολο για την Αθήνα, αλλά ενσωμάτωνε τις διανοητικές και στρατηγικές ιδιότητες που χαρακτήριζαν τόσο τη θεά όσο και την πόλη. Η νυχτερινή φύση της κουκουβάγιας και η ικανότητά της να βλέπει στο σκοτάδι συμβόλιζαν για τους Έλληνες τη διορατικότητα και την αντίληψη σε δύσκολες καταστάσεις, ιδιότητες που συνδέονταν άμεσα με τη σοφία της Αθηνάς.

Ο συμβολισμός της κουκουβάγιας, ωστόσο, δεν είναι μοναδικός στον ελληνικό πολιτισμό. Σε διαφορετικές κουλτούρες, η κουκουβάγια είχε ποικίλες ερμηνείες. Για παράδειγμα, στους ιθαγενείς αμερικανικούς πολιτισμούς, οι Χόπι θεωρούσαν την κουκουβάγια ως σύμβολο θανάτου, ενώ οι Πουέμπλο την έβλεπαν ως προστάτη και σύμβολο σοφίας. Στην αρχαία Κίνα, η κουκουβάγια συχνά συνδεόταν με την ατυχία αλλά και με τον πνευματικό κόσμο, ενώ στην αρχαία Αίγυπτο συνδεόταν με τον θάνατο και τη μετά θάνατον ζωή, αναδεικνύοντας τις πιο σκοτεινές και μυστηριώδεις πλευρές της ανθρώπινης ύπαρξης.

Στη Μεσοποταμία, η κουκουβάγια συνδέθηκε επίσης με το σκοτάδι και τον κάτω κόσμο, όπως φαίνεται από το διάσημο βαβυλωνιακό ανάγλυφο «Βασίλισσα της Νύχτας», που παρουσιάζει μια θεά με χαρακτηριστικά που μοιάζουν με κουκουβάγια. Αυτές οι πολιτισμικές αναπαραστάσεις της κουκουβάγιας δείχνουν μια παγκόσμια σύνδεση του πουλιού με το μυστήριο και την υπερφυσική αντίληψη.

Οι αρχαίοι Έλληνες, μέσω της ανθρωποκεντρικής τους θεώρησης, προσέδωσαν στην κουκουβάγια ανθρώπινα χαρακτηριστικά όπως η σοφία και η ευφυΐα. Τα μεγάλα, στραμμένα προς τα εμπρός μάτια της κουκουβάγιας έδιναν στο πουλί μια στοχαστική εμφάνιση, γεγονός που επηρέασε την αντίληψη ότι ήταν ένα έξυπνο και σοφό πλάσμα. Αυτή η ανθρωπομορφική προσέγγιση ενίσχυσε τη συμβολική αξία της κουκουβάγιας στην ελληνική κουλτούρα.

Η φυσική παρουσία της κουκουβάγιας στην Αθήνα, ιδιαίτερα γύρω από τον Παρθενώνα, τον ναό της Αθηνάς, ενίσχυσε την ιερή της θέση και την ταύτισή της με τη θεά. Οι κουκουβάγιες συχνά εμφανίζονταν στα αθηναϊκά νομίσματα, γνωστά ως «κουκουβάγιες», καθιστώντας το πουλί ένα διαρκές σύμβολο της σοφίας και της πνευματικής ζωής της πόλης.

Η κουκουβάγια επίσης θεωρούνταν οιωνός νίκης στη μάχη, ενισχύοντας περαιτέρω τη σύνδεσή της με την Αθηνά. Η εμφάνιση μιας κουκουβάγιας στο πεδίο της μάχης ερμηνευόταν ως ένδειξη εύνοιας από τη θεά και προβλεπόμενης επιτυχίας.

Πηγή: www.himara.gr

Διαβάστε Περισσότερα...

Πώς μετρούσαν τον χρόνο τα αρχαία χρόνια;

Οι  ιστορικοί δεν γνωρίζουν ποιός ή πότε ακριβώς επινόησε τη συσκευή που μετράει τον χρόνο. 

Η πρώτη παρατήρηση έγινε σε μια ράβδο που ήταν τοποθετημένη κατακόρυφα στο έδαφος, και η σκιά της εκκινειτο στο έδαφος ακολουθώντας την κίνηση του ήλιου.

Αυτό έγινε όπως υποστηρίζουν οι ιστορικοί στην Κίνα το 2679 πΧ.

Οι Βαβυλώνιοι το 2000πΧ κάνουν χρήση του εξηκονταδικου συστήματος που αποτελεί τον προπομπό του δωδεκαδικου συστήματος μέτρησης, το οποίο χρησιμοποιούμε και σήμερα για την μέτρηση του χρόνου.

Επόμενη πληροφορία έχουμε το 1530 π.Χ από την Αίγυπτο με τις κλεψύδρες νερού και άμμου, χρήση των οποίων έκαναν και προηγουμένως οι Βαβυλώνιοι και αργότερα οι Έλληνες.

Ο Αναξίμανδρος που ήταν μαθητής του Θαλή το 550 π.Χ κατασκεύασε ποικιλία ηλιακών ρολογιών.

Ο Πλάτωνας το 380 π.Χ κατασκεύασε την σύγχρονη κλεψύδρα - ξυπνητήρι που το τοποθέτησε στον κήπο της Ακαδημίας.

Το υδραυλικό ρολόι του Κτησίβιου με οδοντοτο τροχό, που με κατάλληλο μηχανισμό συνδέονται τύμπανα προκαλούσε πολύπλοκες κινήσεις.

Το 287-212 π.Χ ο Αρχιμήδης χρησιμοποίησε ροή νερού.

Ο Φίλων ο Βυζάντιος το 250 πΧ κατασκεύασε κλειστό κύκλωμα ελέγχου με συνεχή ανάδραση του υγρού δύο κυπέλλων.

Ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς το 100 π.Χ περιγράφει το ίδιο ρολόι με μηχανικό αντί υδραυλικό σύστημα.

Αλλά το παγκοσμίως γνωστό ρολόι είναι αυτό των ελληνορωμαικων χρόνων, που βρέθηκε άθικτο  στο Πολύχρονο Χαλκιδικής. Η ιδιαιτερότητα του είναι ότι δείχνει τη σωστή ώρα κάθε μέρας τόσο της Χαλκιδική όσο στη Ρώμη, τη Γαλλία ή την Κίνα.

Το ωρολόγιο της Κυρρήστου θεωρείται ότι το ανήγειρε ο Ανδρόνικος ο Κυρρήσιος. Πρόκειται για οκταγωνικό κτίσμα με ανεμοδεικτη. Σ αυτό χρησιμοποιήθηκαν οι εφευρέσεις του Αρχιμήδη, του Κλησιβιου και του Φίλωνα.

Το 725 μ.Χ κατασκεύασαν στην Κίνα το πρώτο ρολόϊ με μηχανισμό διαφυγής.

Το 1582 μ.Χ ο Γαλιλαίος επινόησε το εκκρεμές παρατηρώντας τις ισόχρονες ταλαντώσεις που χρησίμευαν για την μέτρηση του χρόνου...

Διαβάστε Περισσότερα...

Ο γάμος ανάμεσα σε πρώτα ξαδέρφια στην αρχαία Ελλάδα και ο λόγος που τους ενθάρρυναν – Τι δείχνει νέα έρευνα

-Στο επίκεντρο η Μινωική Κρήτη και οι Μυκήνες

Περισσότερο φως στις κοινωνικές δομές των αρχαίων ελληνικών πολιτισμών ρίχνει μια νέα μελέτη DNA του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck. Όπως αποκάλυψε η έρευνα, αρκετές πόλεις της αρχαίας Ελλάδας ενθάρρυναν τα πρώτα ξαδέρφια να παντρεύονται μεταξύ τους.

Το ινστιτούτο, που εδρεύει στη Γερμανία, ανέλυσε 102 διαφορετικά ανθρώπινα γονιδιώματα από την εποχή του χαλκού στην Ελλάδα και διαπιστώθηκε ότι η Μινωική Κρήτη και οι Μυκήνες ήταν θιασώτριες του γάμου μεταξύ εξαδέλφων.

Η ομάδα των ερευνητών, όπως αναφέρει δημοσίευμα της New York Post, χρησιμοποίησε γενετικό υλικό από ανθρώπους που είχαν ταφεί ο ένας κοντά στον άλλον και ανασύνθεσε ένα πρόχειρο περίγραμμα ενός γενετικού δέντρου.

Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους της αρχαίας Κρήτης παντρεύτηκαν τις ξαδέλφες τους, ενώ αντίθετα στην ηπειρωτική χώρα μόνο το ένα τρίτο των χωρικών ακολούθησε το ίδιο παράδειγμα. Οι συν-συγγραφείς της μελέτης Philipp Stockhammer και Ειρήνη Σκουρτανιώτη σημειώνουν ότι το κίνητρο για την ενθάρρυνση αυτών των σχέσεων ήταν οικονομικού.

«Ίσως αυτός να ήταν ένας τρόπος να αποτραπεί η ολοένα και μεγαλύτερη διαίρεση των κληρονομημένων αγροτικών εκτάσεων; Σε κάθε περίπτωση, εξασφάλιζε μια ορισμένη συνέχεια της οικογένειας σε ένα μέρος, η οποία αποτελούσε σημαντική προϋπόθεση για την καλλιέργεια ελιών και κρασιού, για παράδειγμα» εξηγεί ο Stockhammer.

«Περισσότερα από χίλια αρχαία γονιδιώματα από διάφορες περιοχές του κόσμου έχουν πλέον δημοσιευθεί, αλλά ένα τόσο αυστηρό σύστημα γάμου μεταξύ συγγενών φαίνεται ότι δεν υπήρχε πουθενά αλλού στον αρχαίο κόσμο» λέει από την πλευρά της η Σκουρτανιώτη. «Αυτό αποτέλεσε πλήρη έκπληξη για όλους μας και εγείρει πολλά ερωτήματα» σημειώνει η ερευνήτρια.

Σε αντίθεση με την Εποχή του Χαλκού στην Ευρώπη, όπου οι γυναίκες συχνά ταξίδευαν εκατοντάδες χιλιόμετρα για να παντρευτούν, ο Stockhammer σημειώνει ότι στην Ελλάδα υπάρχει πολύ λίγος χώρος για μετακινήσεις και καλλιέργεια της γης. Οι κοινές καλλιέργειες, όπως τα σταφύλια και το ελαιόλαδο, μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες για να καρποφορήσουν και έτσι ο γάμος μεταξύ των μελών της οικογένειας θα εξασφάλιζε ότι η γη θα παραμείνει στους μελλοντικούς απογόνους» εξηγεί ο καθηγητής αρχαιολογίας.

Ο Stockhammer δήλωσε στο CNN ότι τα νέα δεδομένα θα αναγκάσουν τους ιστορικούς να «επανεξετάσουν τις κοινωνικές δομές αυτής της περιόδου και τις κοινωνίες». «Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για κοινωνίες για τις οποίες έχουμε γραπτά αρχεία για τα ανάκτορα αλλά τώρα είμαστε σε θέση να πούμε κάτι για τους απλούς ανθρώπους» καταλήγει ο Stockhammer.

Διαβάστε Περισσότερα...