Τα αυτόματα του Ήρωνος (Η ατμομηχανή είναι εφεύρεση του Έλληνα μηχανικού Ήρωνα πριν από 2000 χρόνια)

   

  Τα αυτόματα του Ήρωνος    


Εισαγωγή
Ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα, ένας πολυπράγμων μηχανικός, ένας εκπληκτικός εφευρέτης, ένας ευφυέστατος μαθηματικός, ένας μεθοδικός επιστήμων (ο Ντα Βίντσι της αρχαιότητας) και ταυτόχρονα ένας θαυματοποιός, ένας μάγος των τεχνασμάτων (ο Κόπερφιλντ της εποχής του).
 Δεν είναι τυχαίο που σώζεται ολόκληρο σχεδόν το έργο του, αλλά είναι αποτέλεσμα του θαυμασμού που ένοιωθαν γι' αυτόν οι αμέτρητοι αντιγραφείς του (Έλληνες, Ρωμαίοι, 'Aραβες, κ.ά.).
 Κι όμως, σπανίως απαντάται το βιογραφικό του σε μια ελληνική εγκυκλοπαίδεια.
Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια, μεταξύ του 1ου π.Χ. και 1ου μ.Χ. αιώνα και ήταν διευθυντής του Τεχνικού Μουσείου της Αλεξάνδρειας.
Στο βιβλίο του «Πνευματικά» περιγράφει ογδόντα περίπου αυτοματισμούς που αποτελούν μια εξαιρετική πρακτική εφαρμογή όλων των τότε γνωστών αρχών των Φυσικών Επιστημών. 
Με την επινόηση της Αιολόσφαιρας πρωτοεφαρμόζεται παγκοσμίως η αρχή της ατμοκίνησης και τίθενται οι βάσεις για τη Βιομηχανική Επανάσταση που όμως δεν συντελείται ποτέ (λόγω των υφιστάμενων οικονομικοπολιτικών παραγόντων) με ανυπολόγιστες συνέπειες για την ανθρωπότητα.

Στο βιβλίο του « Αυτοματοποιητική» περιγράφει το κινητό αυτόματο (ένα αυτοκινούνενο προγραμματιζόμενο όχημα) και το εκπληκτικό «στατόν» αυτόματο θέατρο (τον κινηματογράφο των αρχαίων Ελλήνων με κινούμενη εικόνα και ήχο, πρόγονο των κινουμένων σχεδίων). 
Επί του θεάτρου αυτού με τη χρήση πολλών μικρομηχανισμών που κινούνται από τη σοφή περιέλιξη δεκάδων μέτρων χρονισμένων σχοινιών που έλκονται από την πτώση ενός μολύβδινου βάρους σε μια κλεψύδρα (άμμου), παρουσιάζεται ο μύθος του Ναυπλίου: η αυλαία ανοιγοκλείνει, μορφές κινούνται, ήχοι παράγονται, σκηνικά αλλάζουν, φωτιές ανάβουν, κεραυνοί πίπτουν, βροντές ακούγονται και πολλά άλλα θαυμαστά συμβαίνουν αυτόματα.
 Όλα αυτά δικαίως αναδεικνύουν το «στατόν» θέατρο ως το σημαντικότερο αυτοματισμό όλων των πολιτισμών της αρχαιότητας, ικανό να προβληματίζει ακόμα και τους σύγχρονους μηχανικούς του αυτοματισμού.

Το αυτόματο άνοιγμα θυρών ναού μετά από θυσία στο βωμό του
(ο πρώτος κτηριακός αυτοματισμός της ιστορίας)

Εισαγωγή

Ανακατασκευή της επινόησης του Ήρωνος του Αλεξανδρέως, που επέτρεπε το άνοιγμα των θυρών ενός ναού μετά από θυσία στο βωμό του.

Με τη φωτιά της θυσίας ο αέρας του στεγανού δοχείου του βωμού θερμαίνεται και διαστέλλεται πιέζοντας το νερό σε άλλο συγκοινωνούν δοχείο ύδατος. Το πιεζόμενο νερό μέσω σιφωνίου μεταφέρεται σε δοχείο επί ζυγού και προκαλεί την εκτροπή προς το μέρος του. Ο ζυγός εκτρεπόμενος παρασύρει σε περιστροφή τους δύο άξονες των θυρών και προκαλεί το άνοιγμά τους. Μετά το τέλος της θυσίας μέσω του σιφωνίου δημιουργείται αντίστροφη ροή του νερού και ο ζυγός εκτρέπεται προς την αντίθετη κατεύθυνση και προκαλεί το κλείσιμο των θυρών.
Ο μηχανισμός αυτός εφαρμόστηκε πιθανόν στο μεγάλο ναό της Εφέσιας Αρτέμιδος.

ΠΗΓΕΣ: «Ήρων, Πνευματικά, Α 38»
Πηγή: kotsanas.com