Αρχαία Αμφίπολη: Ιστορία-Ανασκαφικές Έρευνες-Μνημεία

             Εικ. 1: Αεροφωτογραφία της αρχαίας Αμφιπόλεως                                        ( Πηγή:Λαζαρίδης 1994 εικ. 2).

Η Αμφίπολη ήταν αρχαία πόλη της Μακεδονίας, στις εκβολές του ποταμού Στρυμόνος. Είχε χτιστεί το 437/6 π. Χ., στην στρατηγική θέση που αναφέρεται ως “Εννέα Οδοί (εικ. 1)”, από τους αρχαίους συγγραφείς (Θουκ., 4. 102; Διόδ. 12. 32. 3. Για την ονομασία “Εννέα Οδοί”, πρβλ. Ηρόδοτ., 7. 114). Η περιοχή απέχει 100 χλμ. ΒΑ. της Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται σε απόσταση 3 χλμ. από τον Στρυμονικό κόλπο και ανήκει στην επαρχία Φυλλίδας του νομού Σερρών. Η πόλη έχει χτιστεί σε υψόμετρο 20 μ.

ΙΙ. Ιστορία

Αρχαιότητα
Η Αμφίπολη ιδρύθηκε ως αποικία των Αθηναίων. Οι αθηναϊκές βλέψεις στην περιοχή εμφανίζονται ήδη το 476 π. Χ., όταν ο στρατηγός Κίμων κατέλαβε την Ηιόνα και εκδίωξε την περσική φρουρά. Ο Πέρσης διοικητής της Αμφιπόλεως, Βόγης αναγκάστηκε να παραδώσει την πόλη στους Αθηναίους. Το 465/4 π. Χ., η αθηναϊκή Βουλή έστειλαν 10.000 αποίκους, υπό την ηγεσία του Λεάγρου και του Σωφάνους. Οι άποικοι αυτοί εγκαταστάθηκαν στις Εννέα Οδούς, αλλά σκοτώθηκαν όλοι κατόπιν συγκρούσεως με την θρακική φυλή των Ηδονών. Το 437 π. Χ., ένα δεύτερο εκστρατευτικό σώμα, υπό την ηγεσία του Άγνωνος, γιού του στρατηγού Νικία, μετέβηκε στην περιοχή, όπου ίδρυσε την Αμφίπολη. Για την ιδιότυπη ονομασία της πόλεως, μαρτυρεί ο Θουκυδίδης: “Ἀμφίπολιν Ἅγνων ὠνόμασεν, ὅτι ἐπ’ ἀμφότερα περιῤῥέοντος τὸ Στρυμόνος, διὰ τὸ περιέχειν αὐτήν, τείχει μακρῷ ἀπολαβὼν ἐκ ποταμοῦ ἐς ποταμὸν περιφανῆ ἐς θάλασσὰν τε καὶ τὴν ἤπειρον ᾤκισεν” (Θουκ., 4. 102). Στον αθηναϊκό πληθυσμό της Αμφιπόλεως, προστέθηκαν εγχώρια φύλα (Αργίλιοι), καθώς και έποικοι από άλλες ελληνικές πόλεις (Χαλκίδα, Πάρος κλπ.). Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, οτι η Αμφίπολη δεν συμμετείχε στην Αθηναϊκή Ηγεμονία.

Το έτος 424 π. Χ., ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας επετέθηκε και κατέλαβε την Αμφίπολη, με την βοήθεια των Αργιλίων, καθώς και τις όμορε πόλεις Μύρκινο, Γαληψό και Οισύμη. Τον Βρασίδα προσπάθησε να απωθήσει χωρίς επιτυχία ο Αθηναίος ιστορικός Θουκυδίδης (εικ. 3), που είχε εκλεγεί ως στρατηγός και βρισκόταν εξόριστος στην Θράκη.


Συνεχίστε ΕΔΩ