Amfipoli News: Γάτες της αρχαιότητας: Με τι έμοιαζαν; Αρχαιολογικά ευρήματα στη Δανία δίνουν μια εικόνα

Κυριακή 4 Αυγούστου 2024

Γάτες της αρχαιότητας: Με τι έμοιαζαν; Αρχαιολογικά ευρήματα στη Δανία δίνουν μια εικόνα


Οι σκελετοί τριών αιλουροειδών σε ανασκαφές στη Δανία δίνουν μια πληρέστερη εικόνα για το πώς η γάτα βρέθηκε εξημερωμένη στην ανθρώπινη αγκαλιά.

Επιστημονικές έρευνες ετών αποδεικνύουν το μακρύ συντροφικό ταξίδι του σκύλου με τον άνθρωπο, όμως, πλέον η αρχαιολογική σκαπάνη αποδεικνύει ότι και οι γάτες δεν πάνε πίσω. Πριν από λίγο καιρό Δανοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν οστά τριών αρχαίων οικόσιτων αιλουροειδών στο Άαλμποργκ της βόρειας Γιουτλάνδης και τα ευρήματα έχουν πολλά να αφηγηθούν για την παρέα που τα πανέξυπνα τετράποδα έκαναν με τους ανθρώπους μιας εποχής 2000 χρόνια μακριά από το σήμερα.    

Τα σκελετικά υπολείμματα ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια ερευνών στην περιοχή και πριν την ανέγερση πανεπιστημιακού νοσοκομείου στο σημείο. Σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, τα οστά των δύο από τις τρεις αρχαίες γάτες φτάνουν στο σήμερα από τον μακρινό 1ο. Η περιοχή, κατά τη διάρκεια της Εποχής του Σιδήρου, ήταν αμιγώς γεωργική με πλούσια κτηνοτροφική δραστηριότητα, γεγονός που δικαιολογεί την ύπαρξη οικόσιτων ζώων. 

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές εκεί ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια του 2014 και ολοκληρώθηκαν προς το τέλος του 2015, ωστόσο, το υλικό που συνέλεξαν οι αρχαιολόγοι -από καλοδιατηρημένα δάπεδα και επιτοίχιες εικόνες, μέχρι -και κυρίως- οστά ζώων ήταν τόσο ετερόκλητο, που χρειάστηκαν περίπου έναν χρόνο για την ταξινόμηση του και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Βρέθηκαν επίσης οστά αιγοπροβάτων, καθώς και απομεινάρια γεωργικών εργαλείων, ωστόσο μέχρι στιγμής, το πιο εντυπωσιακό εύρημα είναι τα οστά των γάτων, ακριβώς λόγω της παλαιότητας τους.

Γάτες της αρχαιότητας: Με τι έμοιαζαν; Αρχαιολογικά ευρήματα στη Δανία δίνουν μια εικόνα
Απομεινάρια από τους σκελετούς των τριών αιλουροειδών που ήδη βρίσκονται 
στο Μουσείο Ιστορίας του Άλμποργκ
Οι πρώτες εικασίες αρχαιολόγων και επιστημόνων ήταν ότι οι γάτες βρέθηκαν στο συγκεκριμένο σημείο αυτού που γνωρίζουμε σήμερα ως Ευρώπη, μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ενώ σύμφωνα με γενετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature νωρίτερα τον Σεπτέμβρη, υπάρχει μια ενδιαφέρουσα θεωρία για την εξάπλωση του είδους στην Ευρώπη. Βάσει αυτής, οι γάτες βρέθηκαν στην ευρωπαϊκή ήπειρο σε δύο φάσεις: θεωρώντας ως δεδομένο ότι όλες προέρχονται από την Αίγυπτο, και εν συνεχεία πέρασαν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στην πρώτη φάση πέρασαν στην Ευρώπη και ειδικά στη Δανία, ως ζώα - βοηθοί των ψαράδων και των ναυτικών, με αποκορύφωμα την εποχή των Βίκινγκ.    

Στη δεύτερη φάση εξάπλωσης του είδους, οι άγριες γάτες της Μέσης Ανατολής, είδος συγκεκριμένης μιτοχονδριακής γενεαλογίας, επεκτάθηκαν στην ανατολική Μεσόγειο, όπου και φιλοξενήθηκαν -και τελικώς εξημερώθηκαν- από ναυτικές και αγροτικές οικογένειες. Κατά τη μελέτη, οι φυτείες με σιτηρά προσέλκυαν τρωκτικά, τα τρωκτικά προσέλκυαν γάτες και πολύ σύντομα ο άνθρωπος αντιλήφθηκε το μέσο εξολόθρευσης των εισβολέων στις σοδειές του.

Γάτες της αρχαιότητας: Με τι έμοιαζαν; Αρχαιολογικά ευρήματα στη Δανία δίνουν μια εικόνα

Χιλιάδες χρόνια αργότερα, το είδος κατεβαίνει και κυκλώνει Ευρασία και Αφρική. Η μιτοχονδριακή ομοιότητα των γάτων της Αιγύπτου -μουμιοποιημένων και γι' αυτό σε άριστη κατάσταση, προκειμένου να μελετηθούν χρόνια πίσω από τους επιστήμονες- συναντάται τόσες σε γάτες του 4ου αιώνα π.Χ, όσο και σε μεταγενέστερες γάτες στη Βουλγαρία, στην Τουρκία και την υποσαχάρια Αφρική. Από τις ίδιες έλκει καταγωγή και το DNA γάτων του 8ου και του 11ου αιώνα, που εντοπίστηκαν σε ανασκαφές της Βόρειας Γερμανίας.    

Σε κάθε περίπτωση, οι σκελετοί των τριών αιλουροειδών θεωρούνται ήδη σπουδαίο εύρημα, όχι μόνο αναφορικά με την εξέλιξη του είδους και το μακρύ ταξίδι του ανά τον κόσμο, αλλά και για τον τρόπο που αναμένεται να φωτίσει συνήθειες των αγροτικών πληθυσμών πριν από 2000 χρόνια. 

Πηγή: LiFO

Διαβάστε επίσης:



Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου