Του Απόστολου Τσακρίδη
Σημείο κατατεθέν για τον Νομό Σερρών, έμβλημα της Μακεδονίας, το Λιοντάρι της Αμφίπολης είναι βέβαιο ότι αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία του 4ου αιώνα π.Χ. που διασώθηκαν και μέχρι τώρα είναι το μοναδικό που αναστηλώθηκε.
Το μνημείο έχει αναστηλωθεί σε συμβατικό βάθρο στη θέση όπου βρέθηκε στην δυτική όχθη του Ποταμού Στρυμόνος, κοντά στην παλαιά γέφυρα.
Μετά την τελευταία ανακάλυψη του ταφικού περιβόλου του τύμβου «Καστά» στην αρχαία Αμφίπολη, όπως αποκαλύπτει η έρευνα της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, το ταφικό μνημείο του Λέοντος συνδέεται άρρηκτα με το ταφικό σήμα του τύμβου που στην πραγματικότητα είναι το θεμέλιο του και τοποθετείται στο μέσον και στο υψηλότερο σημείο του βάσει και της γεωμετρίας που δίνει ο ταφικός περίβολος.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Αρβανιτόπουλο, το λιοντάρι της Αμφίπολης στήθηκε από τον Άγνωνα με υπόδειξη του φίλου του Περικλή, για να θυμίζει τους 10.000 νεκρούς που έπεσαν στην μάχη του Δραβίσκου για το μεγαλείο της Αθήνας, ενώ κατά τον αρχαιολόγο Λαζαρίδη το ταφικό έργο του 4ου αιώνα π.Χ. ιδρύθηκε προς τιμήν του ναυάρχου του Μ. Αλεξάνδρου Λεωσθένους από τη Μυτιλήνη. Παράλληλα πιθανολογείται ότι το επιτάφιο μνημείο ανήκει στον Λαομέδοντα, ναύαρχο και πιστό σύντροφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η ιστορία της ανακάλυψης του μνημείου, ανάγεται στον πόλεμο του 1912 – 1913, όταν οι Έλληνες στρατιώτες σκάβοντας βρήκαν μερικά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη τα οποία και ταυτίστηκαν λανθασμένα ως θεμέλιο της βάσης του μνημείου. Οι πρώτοι αρχαιολόγοι που ασχολήθηκαν με την ανασκαφική έρευνα και τη μελέτη του μνημείου ήταν οι καθηγητές Γ. Οικονόμου και Α. Ορλάνδος, το έργο των οποίων διακόπηκε λόγω εμπόλεμης κατάστασης.
Κατά τον μήνα Αύγουστο του 1916, Άγγλοι στρατιώτες που κατασκεύαζαν οχυρωματικά έργα στη γέφυρα της Αμφίπολης βρήκαν τα μαρμάρινα κομμάτια του λιονταριού και προσπάθησαν να τα μεταφέρουν ως τη θάλασσα προκειμένου να τα φυγαδεύσουν στην Αγγλία...
Μα η προσπάθεια τους ματαιώθηκε από τους Βούλγαρους οι οποίοι μόλις είχαν καταλάβει το Παγγαίο και άρχισαν να τους βομβαρδίζουν.
Αργότερα το 1930-1931, κατά τις εργασίες διευθέτησης της κοίτης του ποταμού ήρθαν στο φως νέα τμήματα του μνημείου.
Το 1932 ξεκίνησε η συστηματική έρευνα και η μελέτη του μνημείου, από Γάλλους και Αμερικάνους αρχαιολόγους και τεχνικούς, οι οποίοι ύστερα από πολύπλευρες προσπάθειες και την χρηματοδότηση από Αμερική, Γαλλία και Ελλάδα κατέληξαν στην αναστήλωση του μνημείου, από το γλύπτη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Ανδρέα Παναγιωτάκη.
Σύμφωνα με τους J. Roger και Ο. Broneer, το αρχικό οικοδόμημα ήταν χτισμένο από πωρόλιθο, αποτελούνταν από μία τετράγωνη βάση διαστάσεων 9,99 μ x 9,99 μ. που περιβαλλόταν από κιονοστοιχία Δωρικών ημικιόνων, τέσσερις σε κάθε πλευρά, η οποία στήριζε Δωρικό θριγκό. Επάνω στο θριγκό στηριζόταν κλιμακωτή πυραμίδα και στην πυραμοειδή αυτή βάση υψωνόταν το πελώριο λιοντάρι.
Από τα παραπάνω δεδομένα ο Broneer ταυτίζει το μνημείο του Λέοντος με την μορφή ενός μαυσωλείου και πιστεύει ότι πρόκειται για μνημείο πολεμικής αρετής που στήθηκε για να τιμήσει έναν αξιόλογο Άνδρα της Αμφίπολης.
Μια άλλη υπόθεση στηρίζει ότι, το συμβολικό μνημείο των Μακεδόνων εκφράζει τη μεγάλη δύναμη της Αμφίπολης, όπως συνέβη και με τους Λέοντες της Δήλου.
Σύμφωνα με ιστορικούς και αρχαιολόγους το πρόσωπο του λιονταριού, που υπήρξε ανέκαθεν ιερό σύμβολο των Μακεδόνων πιθανολογείται πως ήταν στραμμένο κατά την αρχαία πόλη, εκφράζοντας έτσι πληρέστερα το σκοπό και το μεγαλείο της.
Το λιοντάρι της Αμφίπολης έχει ύψος 5,30 μ. και εικονίζεται καθιστό στα πίσω πόδια.
Η αποτύπωση των ανατομικών λεπτομερειών από τον καλλιτέχνη, όπως, οι φλέβες, η πλούσια χαίτη το δυνατό ρύγχος, τα μάτια που είναι τοποθετημένα βαθιά μέσα στις κόγχες, αποτυπώνουν με ακρίβεια την απόδοση του έργου.
Η ανασκαφική έρευνα στον Τύμβο «Καστά» της αρχαίας Αμφίπολης συνεχίζονται υπό το βλέμμα του Λέοντος που στέκει αγέρωχος και επιβλητικός και των Ελλήνων που θέλουν να μάθουν τον πραγματικό πλούτο της Μακεδονικής Γης!
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ-ΜΠΕ (Α. Ταπάσκου). Επιγραφές Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 11.1.2010.
ΠΗΓΗ: arxeion-politismou.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου