Σε νομικό και θεσμικό επίπεδο ο Φίλιππος με την κατάκτηση της Αμφίπολης (357 π.Χ.) εφάρμοσε μια πολιτική πλήρους ισότητας μεταξύ του αρχικού πληθυσμού της Αμφίπολης και του νέου μακεδονικού στοιχείου, κάτι που δείχνει ότι η ισότητα στο βασίλειο του Φιλίππου δε βασιζόταν στο αίμα ή στην καταγωγή από το παλαιό μακεδονικό βασίλειο της Άνω Μακεδονίας.
Φαίνεται γενικά ότι ο Φίλιππος αξιοποίησε την καινούργια του κτήση και για να πειραματιστεί για το πώς θα διαχειριζόταν και άλλες ελληνικές πόλεις που ανέμενε να περιέλθουν στην εξουσία του. Η Αμφίπολη αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη-σημαντική μη-μακεδονική πόλη που έπρεπε να ενταχθεί στο μακεδονικό βασίλειο (Errington 2007: 278, Koukouli-Chrysanthaki 2011: 417).
Η κυριαρχία της Αμφίπολης έδωσε στον Φίλιππο τη δυνατότητα να έχει πρόσβαση σε πληθυσμούς που είχαν παράδοση στη θάλασσα και έτσι να ξεκινήσει τη δημιουργία ενός στόλου που θα έπαιζε αποφασιστικό ρόλο στον περιορισμό της αθηναϊκής δύναμης (Hammond & Griffith 1995: 310).
Επιπλέον, η περιοχή μεταξύ της Αμφίπολης και των Φιλίππων καταλήφθηκε λίγο μετά την Αμφίπολη, ενώ ακολούθησε και η κατάληψη και καταστροφή της Απολλωνίας (Errington 2007: 280). Ο δε ισχυρισμός ότι λίγο πριν το ξαφνικό τέλος της βασιλείας του ο Φίλιππος μετακίνησε τους περισσότερους από τους κατοίκους της Αμφίπολης σε μακεδονικές αποικίες (π.χ. στη Θράκη) δε φαίνεται να ευσταθεί.
Σίγουρα ο Μακεδόνας βασιλιάς ήταν υπεύθυνος για την ανάπτυξη της Φιλιππούπολης και πιθανότατα άλλων αποικιών αλλά η Αμφίπολη συνέχισε να αποτελεί ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής της, και μάλιστα παρά την ανάπτυξη των Φιλίππων και την υπαγωγή σε αυτούς της περιοχής μεταξύ του Στρυμόνα και του Νέστου (Errington 2007: 281).
Έτσι, από το 343 και έπειτα η Αμφίπολη αποτέλεσε ένα σημαντικό επαρχιακό κέντρο του μακεδονικού βασιλείου με σημαντικό πλούτο από το υπερπόντιο εμπόριο, το οποίο ξανάνθισε μετά την αποκατάσταση της ειρήνης (Λαζαρίδης 1997: 18, Errington 2007: 278).
Σε ευρύτερο επίπεδο η μακεδονική ηγεμονία αποτέλεσε τη μακροβιότερη σε σχέση με τις άλλες ελληνικές ηγεμονίες της κλασσικής περιόδου και ένας βασικός παράγοντας γι’αυτό ήταν ο κοινωνικοπολιτικός εκπολιτισμός της μακεδονικής μοναρχίας προς την κατεύθυνση του κόσμου της ελληνικής πόλεως.
Έτσι, αμβλύνθηκαν οι διαφορές μεταξύ της δομής του τρόπου ζωής των μακεδονικών αστικών κοινοτήτων και εκείνων της υπόλοιπης Ελλάδας και πραγματώθηκε η πολιτισμική ενσωμάτωση των Μακεδόνων στον ελληνικό κόσμο και πολιτισμό.
Η αρχή έγινε πιθανότατα και μέσω της πολιτικής που άσκησε ο Φίλιππος στην Αμφίπολη (Errington 2007: 275, 280-282).
Συνολικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι η κατάκτηση της Αμφίπολης από τον Φίλιππο ήταν ένα πολιτικο-στρατιωτικό γεγονός με ιδιαίτερη σημασία τόσο για το μακεδονικό βασίλειο όσο και για τους τότε βασικούς του αντιπάλους.
Από στρατιωτική άποψη στην Αμφίπολη (επαν)επιβεβαιώθηκε η στρατιωτική υπεροχή των Μακεδόνων, ενώ (και) από πολιτική-οικονομική άποψη στο μακεδονικό βασίλειο προσαρτήθηκε ένα αστικό συγκρότημα με πλούσιες προσόδους από τις οποίες προέκυπταν σημαντικά φορολογικά έσοδα σε μια εποχή που η επεκτατική πολιτική του Φιλίππου είχε μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες.
Επιπλέον, σε γεωπολιτικό επίπεδο η Αμφίπολη αποτελούσε έναν σημαντικό συγκοινωνιακό κόμβο και μια σχεδόν εκ των ων ουκ άνευ, βάση-οχυρό όχι μόνο για την υπεράσπιση των νέων ανατολικών συνόρων του μακεδονικού βασιλείου όσο και για την περαιτέρω επέκτασή του στη νότια και κεντρική Βαλκανική.
Μαυρίδης Βασίλειος
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου